ALKARTUKO HEZKUNTZA-KOMUNITATE MEMORIA LUDIKOAREN BERRESKURAPENA JOSEBA GONZÁLEZ eta ABEL OROSA Alkartuko Heziketa Fisiko Irakasleak CEP Alkartu LHI En la Ikastola Alkartu de Barakaldo comenzamos el curso 2007-08 un proyecto para acercar a las nuevas generaciones el gozo por el juego tradicional. El tiempo del recreo se ha convertido en un momento de juego, en su expresión más lúdica, en el que prima más la diversión que la competición. En este blog http://aintzinakojolasak.blogspot.com reflejamos las actividades y juegos propuestos, puesto que creemos que la web 2.0 ofrece oportunidades educativas (de conocimiento de otros juegos tradicionales de lugares distantes), de comunicación con proyectos similares y de dar a conocer a las familias, y al mundo, el trabajo realizado.
Gure Ikastetxeak Arbela n.º 41
Año 2009
5
JOSEBA ETXEBESTE EHUko Gorputz eta Kirol Hezkuntza Saileko irakaslea “Haur batek jakin beharko luke gure kulturan zer nolako joko eta jolasak eman diren”. http://www.euskonews.com/0462zbk/elkar_es.html
Bi argazki hauen artean ia ia 500 urte pasatu dira. Pieter Brueghelek 86 ume jolas utzi zizkigun 1560an “Umeen jolasak” izeneko koadro benetan interesgarrian. Guretzako aitzaki ezin hobea pasa den kurtsotik hona abentura erabat hunkigarria jorratzeko asmoz.
bada euskaraz esaldi esanguratsua horren arira “haurrak haurlan”. Kontua da gaurko umeek beraien errealitate islatzen dutela aritzen diren jolasetan, argi dago teknologiaz inguratutako gizarte batean horri loturiko kultura ludikoa agerian egon behar dela, horregatik, gaur egun, gure umeek bideokontsolak lagun beraien aisialdia betetzen dute. Horrek ez du esan nahi, bestalde, erakargarri suerta dakizkiekeenik beraien guraso edota aiton-amonen garaiko jolasak. Ideia hori izpidetzat hartuta hasi ginen lanean Alkartu Ikastolan pasa den kurtsoan Heziketa Fisiko Departamentuan ikastolako hezkuntza-komunitatearen (H.K) memoria ludikoaren berreskurapenean.
Pieter Brueghel “Zaharra” (1525-1569)
GUZTION ONDAREA, GUZTION PARTEHARTZEA Carmen Cervantes Trigueros. Herrijolasak: “Ahoz aho, belaunez belaun irakatsi diren jolasak dira, bertakoak zein kanpokoak direlarik”. http://www.efdeportes.com/efd80/ recreos.htm
Alkartu Ikastolako umeak 2008
Nuestros Centros 6
Izan ere, askotan entzun izan dugu gaurko umeek ez dakitela benetan jolasten. Hasteko esan beharra dago umeek betidanik jakin izan dutela oso ondo zertara jolastu. Dudarik ez dago umeak, umeak direla, 2009 Urtea
Halaxe pentsatu genuen proiektu honi ekin genionean eta horregatik gure ikasleek ikerketa lanean aritu ziren beraien guraso zein aiton-amonei galdezka, haurtzaroko jolasen dibertigarrienaren bila. Ikerketaren ondorioz jolas aipatuenen zerrenda egin eta berreskuratze lana hasi egin zen, jatorrizko materialak bildu, jostailua ekoiztu, jolasaren arauak ikertu eta ikasi eta jolas horren testuinguru ludikoa barneratu. Ondoren, jolastu, bizitu eta bereganatu, hurrengo belaunaldiei irakasteko asmoz. Granadako Unibertsitateko Heziketa Fisiko irakasle eta jolasetan ikertzaile hoArbela 41 zbka.
gurasoekin interneten bidez erakustean.
LABORATEGIA Hasiera hasieratik argi geneukan errekreoa izango zela jolasak berreskuratzeko benetako laborategia. Guztiz beharrezkoa zen beraz zoru prestaketa eta materialak jolastordura agertaraztea. Nolabait errekreoak aintzinako parkea bihurtu zen non adin desberdinetako ikasleak etengabe elkarri irakasten zieten ikasitako, amaiabeko ikaste prozesua guztien onurako.
KANPOKO LAGUNTZA nek ondo adierazten digu jolasak aurreko belaunaldiek jasotako altxorra dela eta hurrengokoei irakasteko zerbait dela.
WEB 2.0 Alkartu Ikastolak denbora luzea darama beraren kurrikulumean teknologia berriak eguneroko irakaste prozesuan txertatzen. Proiektu honi bultzada emateko www.aintzinakojolasak.blogspot.com izenko bloga sortu zen non islatzen zen proiektuan suertatzen zen informazio gehiena. Horrela, egiten ziren argazki eta bideo gehienak eskegitzen ziren HezkuntzaKomunitate osoarekin elkarbanatzeko eta, bide batez, sortzen zire iradokizun eta komentarioak jasotzeko. Komunikatze tresna ezin hobea eta benetako motibagarria ikaslegoarentzat. Norberaren aurrerapenak besteekin elkarbanatzeko abagunea sortzen zuen blog honek. Ikasleak harro sentitzen ziren jolas berrietan aurrera pauso handiak egitean eta bere
Arbela n.Âş 41
Hainbat jolasetarako kanpoko erkunde laguntza ezinbesteko suertatu zitzaigun. Esperientzia aberasgarria benetan arraoi askorengatik. Ikaslegoa ohartu zen berehala ahaztutzat ematen zuten ahinbat jolasek erabateko garrantzia zutela hainbat helduen aisialdirako. Izan ere zoragarria da konturatzea gizakia ez diola bizitzan zehar jolasteari uzten. Ikastolara etorritako talde horientzat ere esperientzia hunkigarria bezain erakargarria, beraien esanetan umeen harrera ona eta ezagutzeko gogoak bultzatuta hainbat saio berezi bizitu egin zuten.
Gure Ikastetxeak AĂąo 2009
7
Ikastolako patio guztietan jolasak banatu ziren eta bertaratutako guztiek aukera ezinhobea izan zuten berriro ere galduta ez zegoen haurtzarotik bueltatxo bat emateko. Jolasteaz gain hilabete hoietan egindako argazki erakusketa antolatu zen eta une garrantzitsuenak ikusteko parada izan zuten. Zer esanik ez gurasoen esanetan errepikatzeko esperientzia izan zela, amona baten esanetan, “jolastea berriro bizitzea baita�.
HIRU BELAUNALDI BATERA Proiektoaren lehengo faseari amaiera emateko Ikastolako Aste Kulturalean gurasoak eta aiton-amonak gonbidatu genituen beraien semealaba eta loba ilobekin goia pasatzeko bai eta jolasteko ere.
HURRENGO PAUSUA Aurten proeiktuaren bigarren faseari ekiten ari gatzaizkio. Etapa berri honetan iaz ikasitako 41 bat jolasekin alakrtuko Jolasen liburua ekoizten ari gara. Umeek egina, umeentzat. Liburuarekin batera DVD interaktiboa aurkeztuko da non ikasleek taldeka azalduko dituzten ikasitako jolasak. Blogari dagokionez beste autonomietako hainbat ikastetxeekin harremanetan jarri gara ikasleen arteko elkarharremanak bultzatzeko eta jolasak trukatzeko asmoz.
Nuestros Centros 8
2009 Urtea
Arbela 41 zbka.
Ildo honetatik bat egiten dugu Pere Lavega i Burgues doktoreak esaten duenarekin: “No es bueno estimular sólo los juegos orientados a la competición y la búsqueda del éxito”
Horrez gain eta esperientziari sendotasuna emateko, PATen bitartez formakuntza ikastaroak antolatu dira . Bukatzeo aurtengo Aste Kulturalean lehenego aintzinako jolasen olinpiada sinboliko antolatuko dugu ikaskomunitate osoak parte hartu ahal izateko. Horrez gain konferentzia bat emango da Ikastolan gai honen inguruan.
Pere Lavega es Doctor en Filosofía y Ciencias de la Educación, Licenciado en Educación Física, Profesor en el INEFC-Universidad de Lleida desde 1988 de ‘Teoría y práctica del juego’ y de ‘Juegos y deportes Tradicionales’. http://www.revistateina.com/teina/ web/teina5/dos8.htm
BALORAPENA Argi dago esperientza honek piztu duela hezkuntza-komunitate osoan interesa eta gogoa. Guretzako bide berria ireki du eguneroko zereginan ulertzen baitugu veste erabateko heziketa Fisikoa jokoan dagoela.
Gure Ikastetxeak Arbela n.º 41
Año 2009
9