2. Raboti postapno, sledej}i gi barawata za ve`bata: – Sostavi besvrzni~ki re~enici od pet svrzni~ki re~enici, {to }e gi najde{ vo tekstovite od u~ebnikot. – Izgovori gi ovie re~enici i komentiraj ja nivnata intonacija. – Komentiraj go vidot na ovie slo`eni re~enici od gledna to~ka na odnosot na delre~enicite {to vleguvaat vo nivniot sostav, t.e. dali se nezavisnoslo`eni ili zavisnoslo`eni. 3. Prepi{i vo tetratka dve svrzni~ki i dve besvrzni~ki re~enici, {to }e gi najde{ vo nekoi od spisanijata za sport, zabava, umetnost, nauka i sl.
NEZAVISNOSLO@ENI RE^ENICI Nezavisnoslo`eni re~enici se: sostavnite, sprotivnite, razdelnite, isklu~nite i zaklu~nite. SOSTAVNI NEZAVISNOSLO@ENI RE^ENICI Sostavnite nezavisnoslo`eni re~enici povrzuvaat del-re~enici ~ii dejstva se vo tesna vrska i zaedno so~inuvaat edno logi~ko edinstvo, za{to nivnite sodr`ini se odnesuvaat na ista tema. Na primer: Novodojdenite ptici bea mo{ne bistri i brzo u~ea. Edinstveno Xonatan leta{e najvisoko i gleda{e najdaleku. Gi ispravi kriljata, pa go zabavi letaweto na eden kilometar na ~as. Vo sostavnite nezavisnoslo`eni re~enici se sre}avaat svrznicite: i, pa, ta, ni, nitu, ne samo {to – tuku i. Dejstvata iska`ani vo del-re~enicite mo`at da se odvivaat istovremeno ili da sleduvaat edno po drugo. Na primer: Site mol~evme i ja slu{avme vremenskata prognoza. Ja slu{navme prognozata i vedna{ zaminavme. Se vrativme od nurkawe, pa zapalivme ogan na pla`ata. Se ispla{i od ~uvarot, ta fati da tr~a kako strela.
65