Физика

Da po~neme so ispituvaweto Na 1 kg voda ja merime po~etnata temperatura (t1) i ja stavame vo sad postaven na re{o.

Po 30 s go isklu~uvame re{oto, malku ja prome{uvame vodata za primenata toplina da se rasporedi ramnomerno i ja ~itame kone~nata temperatura (t2).

Vedna{ potoa vo vtoroto merewe (istoto re{o raboti povtorno 30 s) dodavame novi 18 kJ energija i ja zabele`uvame temperaturata.

Pravime i treto merewe so dodavawe na u{te 18 kJ energija, povtorno ja merime temperaturata i ja vnesuvame vo tabelata.

Tabela Primena toplina Promena na temperaturata Q t 1 kg voda

18000 J 36000 J 54000 J

4 K 8 K 12 K

2 kg voda

3 kg voda

2 K 4 K 6 K

1,3 K 2,6 K 6K

Dali ednakvoto koli~es­tvo na toplina Q odgovara na ednakvoto po­ka­~u­va­we na temperaturata t?

500 J ~elik

800 J beton

900 J aluminium

4200 J voda

Kolku }e se poka~i tempera­tu­ra­ta ako ko­li­~es­tvo­to na toplina Q se zgolemi za 2 pa­ti, od­nos­no 3 pa­ti?

Od tabelata mo`e da zaklu~ime deka ednakvo koli~estvo na toplina ja poka~uva temperaturata za ednakov iznos.

Toplinata {to }e ja primi odredena masa na voda e pravoproporcionalna so promenata na temperaturata, Q ~ t. [to mislite, kolku toplina ni e potrebna za da zagreeme 2 kg voda za ednakov porast na temperaturata kako vo prviot obid?

Za da se zagreat 2 kg voda za ista temperaturna razlika treba 2 pati pove}e koli~estvo na toplina (36 000 J).

Za ednakov porast na temperaturata na teloto so 2 pati pogolema masa potrebno e 2 pati pove}e toplina.

Potrebnata toplina za soodvetnata promena na temperaturata e pravopro­ por­cionalna na masata, Q ~ m.

Da go postavime slednoto pra{awe: Kolku toplina e potrebno za na 1 kg voda da & se poka~i temperaturata za 4 K ili 4 OK? Od tabelata se gleda deka se potrebni 18 000 J. Ako sakame da najdeme kolkavo koli~estvo na toplina e potrebno za na 1 kg voda da se poka~i temperaturata za 1 OK ili 1 K, so delewe na prethodnata vrednost so 4 se dobiva vrednost od 4500 J. To~nite merewa davaat vrednost od 4186 J {to ~esto se zaokru`uva na 4200 J. Za na 1 kg voda da & se zgolemi temperaturata za 1 K potrebno e 4200 J toplina.

Ovaa vred­nost se vika specifi~en toplinski kapacitet na vodata.

130

Vnatre{na energija i toplina