r
r A, Mitinouii/Na
I
ud..ttu turske eksparIzije
20. Umetaljka, udaljen 1360 koraka ili 13 minuta od prethodnog, u predjelu Ugljarica iznad sela Ivanj ska; 21. Cesarov Razgled, dardak na koti 264 iznad zasâ‚Źoka Podunavci u selu G. Dobretin. udaljenom 1390 koraka ili l5 minuta hoda od prethodnog; ime je dobio po posjeti cara (cesara) Josipa II, kdi je obiBao ovaj sektor kordona 26. 4. 1775. godine; 22. Oblaj, udaljen 3840 koraka ili 40 minuta od prethodnog, na koti 254 zvauoj 'Klepalo( po toj napravi, izmetlu sela G. Dobretin i Stanii Polje; 23. Stani6 Poljg Eardak na obali Une u istoimenom selu; udaljerr 3350 koraka ili 32 minute od susjednog dardaka; poznat po pogranidnim incidentima oko posjeda na toj adi. 24. Tomasica, dardak na us{u potoka Tomadica u Unu, udaljen 1?80 koraka ili 15 minuta od Drpth^dndo.
25. Suhanac, Eardak na obali Ure, kod istoimene ade, udaljen 1800 koraka ili 16 minuta od Tomasice; 26. Javornik, dardak na u36u potoka Javornik u rijeku Unu, udalje,n 2280 koraka ili 21 minutu od Cardaka Suhanac; 2?. Strgar, Eardak na u6tu istoinenog potoka (danas Srebrnjak) uz rijeku Unu, u ataru sela Matijevici (staro ime Strgar), udaljen 1525 koraka ili 15 minuta od iardaka Javornik; 28. Korlat, iardak na obali Une nasuprot dana3njoj tvornici rSana< u Bosanskom Novom, poznat po skeli, pristanistu rijedne flote, carinarnici i ra.Stelu - mjestu za pogranidnu trgovinsku razmjenu, udaljen 3400 koraka od Strgara (pola sata hoda); 29. Makarov Brod, Cardak na starom srednjovjeprelazu preko Une zvanom Zrinski kovnon brod, na kome je od 1490. do 169?. godine bio tvrdi grad Novi Zrinski (Novi Novi); udaljen 1080 koraka ili 11 minuta hoda od prethodnog 6ardaka; 30. Zirovac, Eardak na u56u rjeiice Zirovac u Unu, udaljer 1040 koraka ili 10 minuta hoda od Cardaka Makarov Brod; 3I. Matin Brod, Eardak udaljen 2465 koraka ili 24 minute od dardaka na- Zirovcu, lociran na starorr mlini3tu Kozjani ianedu Dvora i Zamlaie: 52. Zallllata, dardak na starom seliStu na obali Une u istorn selu, udaljen 249? koraka ili 22 minute hoda od prethodrog; 53. Struga, dardak na Suhoj Otoci (lokalitet Gradina Marije Terezije) na obali Une, u'daljcn 1520 koraka ili 15 minuta hoda od ZamlaEe; i sad su uoEljivi ostaci zidova Eardaka; 34. Mutnica, iardak na u36u potoka Mutnice u rijeku Unu, udaljen 2620 koraka ili 25 minuta od dardaka Struga; 35. Stara Kula, dardak na obali Une u ataru sela Untani, nasuprot ruievinama stare kule Gorica na unskom otodi6u; udaljen 3?00 koraka ili pola sata hoda od Mutnice; 36. Mlini56e, iardak na staK)m mliniStu sela Divu.se na obali Une kod utoka Dotoka Divuse,
udaljen 342? koraka ili 35 minuta hoda od 6ardaha u Uniarima; 37. Koaibrcd, dardak na prelazu preko rijeke Une izmedu Dobrljina i Kozibroda, udaljen 342? koraka od prethodnog iardaka; 38. Kuljani, aardak na obali Une, nasuprot ruievina starog grada Dobra Njiva (kasnije Alagi6a Kula), udaljen 3900 koraka ili 37 minuta hoda od prethodnog dardaka; 39. Voiinja, iardak udaljen 2140 koraka i1i 21 minutu hoda od iardaka u Kulianima, iznad u,S6apotoka Volinje u Unri; 40. Plazaica, dardak u predjelu klanca Rovine, udaljen 2680 koraka ili 26 minuta hoda od iardaka Volinja; 11. Miinska Rijeka, dardak iznad uiia Mlinskog potoka u Uiu, udaljen 2530 koraka ili 20 minuta hoda od iardaka Plazaica; 42. Novljani, tardak u zapadnom dijelu Kostajnice, udaljen 3460 koraka ili 35 minuta hoda od iardaka Mliaska R.; 43. Brod na Uni, dardak kod danaSnjegkostajnidkog mosta preko U!e, udaljen 1260 koraka ili 18 minuta hoda od dardaka u Novljanima. U kordonski sistem obrane bile su ukljudene i stare utvrde u Zrinu, Gvozdanskom i Kostajni-. ci, ali se njihova funkcija mijenjala u zavisnosti od potreba pogranidne voj ske za koncentracijom granidara, skladiitenjem ratnog materijala ili sjedGtem komandi. U tom cilju su u Dvoru kao sjedi5tu Dvorske kompanije Druge banske regimente takoele izgratleni svi potrebni obj ekti za dobro funkcioniranje kordonskog sistema.5) Reforme Banske krajine Ceste reorganizacije Vojne krajine imale su za cilj da od banskih granidara stvore regularnu vojsku uz 3to manje troskove, ali je to redovno nailazilo na Zestok otpor kraji5nika, koji se manifestirao u bunarna i hajdudiji kao obliku otpora. Tako je bilo i prilikom regulacije Banske krajine 1750. godine, kada je Marija Terezija na lukav nadin uspjela prebaciti veliki dio vojnih tro3kova na stanovni5tvo i hrvatske staleZe. Medutirn, novi tereti, u prvom redu tro5kovi za nabavu uniformi, izazvali su pobunu kraji3nika pod vodstvom TeSe Kiuka i popa Filipa Trbuhoviia sa centrom u Komogovini, koji protjeraju svoje oficire u Kostajnicu i Glinu i tu ih opkole. Sve se, ipak, troie zavriilo po granidare, ne samo oitrim kaznama suda, nego i dokidanjern kraji5ke samouprave i joi vecim tladenjem naroda. U narodu je ostala legenda da je TeSo Kiuk zazid.an ! nekoj kuli u firolu jer se protivio >Svapskoj reguli< i branio narodno dostoj anstvo. r) Slavko Gav!llovl6, isto auelo; 6?{-6?5; ESrcf Kovalevl6, cranlce Bosanskog pasaluka godtne, ssElevo, 1973, 8,F82, 257-272i
r44
1899.