nas›l bir insan? каким быть человеку?
íÂÏ, ˜ÂÏ ˜ÂÎÓ‚ÂÍ Ì‡„ð‡Ê‰ÂÌ ÓÚ ÇÒ‚˚¯Ì„Ó, ÓÌ Ó·flÁ‡Ì ‰ÂÎËÚ¸Òfl Ò ‰ðÛ„ËÏË Î˛‰¸ÏË. ùÚÓ Ì ÔðÓÒÚÓ ÏӠ΢ÌÓ ÏÌÂÌË ËÎË ÏÓÈ ‚˚·Óð, ˝ÚÓ Ó·flÁ‡ÌÌÓÒÚ¸, ‚ÓÁÎÓÊÂÌ̇fl ̇ Ì‡Ò ÇÒ‚˚¯ÌËÏ. ùÚ‡ Ó·flÁ‡ÌÌÓÒÚ¸ Ì ‰‡ÂÚ Ì‡Ï Á‡·˚Ú¸ Ó ÏÓ„Û˘ÂÒÚ‚Â Ë ‚˚ÒÓÍÓÈ ˝ÒÚÂÚËÍ Äηı‡. ä‡Í Ô‚ˆ, fl ÒÔÓÒÓ·ÂÌ Î˯¸ ̇ÔÓÏÌËÚ¸ ˜ÂÎÓ‚ÂÍÛ Ò‚ÓËÏ ËÒÍÛÒÒÚ‚ÓÏ, „ÓÎÓÒÓÏ, ˜ÚÓ Äηı ÂÒÚ¸. à éÌ – ˝ÚÓ „·‚ÌÓÂ. Äηı ‚˜ÂÌ, Ë ˜ÂÎÓ‚ÂÍ ÒÛ˘ÂÒÚ‚ÛÂÚ, ·Î‡„Ó‰‡ðfl Ö„Ó ‚ÓÎÂ Ë Ö„Ó Ê·Ì˲, ÒÛ˘ÂÒÚ‚ÛÂÚ ‰Îfl ç„Ó. é·ð‡˘‡flÒ¸ ÒÓ ÒˆÂÌ˚ Í ÒÎÛ¯‡ÚÂÎflÏ, fl Î˯¸ ̇ÔÓÏË̇˛ ËÏ Ó ÚÓÏ, ˜ÚÓ ð‡‰Ë ·˚ÒÚðÓÚ˜Ì˚ı Û‰Ó‚ÓθÒÚ‚ËÈ, ‰ÎËÚÂθÌÓÒÚ¸ ÍÓÚÓð˚ı – Ì˘ÚÓ ÔÓ Òð‡‚ÌÂÌ˲ Ò ‚˜ÌÓÒÚ¸˛, ˜ÂÎÓ‚ÂÍ Ì ‰ÓÎÊÂÌ Á‡·˚‚‡Ú¸ Ò‚ÓÂ„Ó ËÒÚËÌÌÓ„Ó ÇÓÁβ·ÎÂÌÌÓ„Ó, ÍÓÚÓð˚È ÒÔÓÒÓ·ÂÌ Ó‰‡ðËÚ¸ Â„Ó ‚˜Ì˚Ï Ò˜‡ÒÚ¸ÂÏ Ë ‚˜Ì˚Ï ÔÓÍÓÂÏ. ë‚ÓËÏ Ôӂ‰ÂÌËÂÏ, ÊËÁÌÂÌÌÓÈ ÔÓÁˈËÂÈ, ‚Á„Îfl‰‡ÏË fl ÒÔÓÒÓ·ÂÌ Î˯¸ Û͇Á‡Ú¸ ˜ÂÎÓ‚ÂÍÛ Ì‡ ‚ÂðÌ˚È ÔÛÚ¸ Ë ÌË˜Â„Ó ·Óθ¯Â. ÖÒÎË fl ÒÚ‡ÌÛ ÔðÂÚẨӂ‡Ú¸ ̇ ˜ÚÓ-ÚÓ ·Óθ¯ÂÂ, ÚÓ ˝ÚÓ ÛÊ ÓÚÍÎÓÌÂÌË ÓÚ ‚Âð˚. ä‡ÍË ͇˜ÂÒÚ‚‡ ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓ ÔðË‚ËÚ¸ ð·ÂÌÍÛ, ˜ÚÓ·˚ ÓÌ ‚˚ðÓÒ ‚˚ÒÓÍÓÌð‡‚ÒÚ‚ÂÌÌ˚Ï, ‰ÓÒÚÓÈÌ˚Ï ˜ÂÎÓ‚ÂÍÓÏ? à ÏÓÊÂÚ ÎË ÒÛÙËÁÏ ÔÓÏÓ˜¸ ‚ ˝ÚÓÏ? ÖÒÎË „Ó‚ÓðËÚ¸ Ó ð‡ÎËflı íÛðˆËË, ÚÓ, ̇‚ÂðÌÓÂ, ð‡ÌÓ „Ó‚ÓðËÚ¸ Ó Ú‡ÍÓÈ „ÎÛ·ÓÍÓÈ ÚÂÏÂ, Í‡Í ÒÛÙËÁÏ. ë̇˜‡Î‡ íÛðˆËË ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓ ð¯ËÚ¸ ÓÒÌÓ‚Ì˚ ÔðÓ·ÎÂÏ˚, ËÁ·‡‚ËÚ¸Òfl ÓÚ ÒÛ˘ÂÒÚ‚Û˛˘Ëı ÔðÓÚË‚Óð˜ËÈ. ü Ëϲ ‚ ‚Ë‰Û ÒÔÓð˚ Ó ÒÂÍÛÎflðËÁÏÂ. èðË ÔÓÔ˚ÚÍ ‰‡Ú¸ ð·ÂÌÍÛ ıÓðӯ ‰ÛıÓ‚ÌÓ ӷð‡ÁÓ‚‡ÌË Ï˚ ̇ڇÎÍË‚‡ÂÏÒfl ̇ ÒËÒÚÂÏÛ, ÍÓÚÓð‡fl ÔðÂÔflÚÒÚ‚ÛÂÚ Ì‡Ï ‚ ˝ÚÓÏ. ÖÒÎË Ì ÔðÓÚË‚Óð˜ËÚ¸ ÒËÒÚÂÏÂ, ÚÓ ÔÂð‰ ̇ÏË ‚ÓÁÌË͇ÂÚ Ó·ð‡Á ˜ÂÎÓ‚Â͇ ‚ ‰ÛıÓ‚ÌÓÏ ÚÛÔËÍÂ. ü Ò˜ËÚ‡˛, ˜ÚÓ íÛðˆËfl ‰ÓÎÊ̇ Ò̇˜‡Î‡ ÛÍðÂÔËÚ¸ ‰ÂÏÓÍð‡Ú˘ÂÒÍË ÓÒÌÓ‚˚, ð¯ËÚ¸ ˝ÚÌ˘ÂÒÍËÂ Ë ðÂÎË„ËÓÁÌ˚ ÔðÓ·ÎÂÏ˚. ùÚÓ Á‡‰‡˜‡ ‰Îfl ðÛÍÓ‚Ó‰ÒÚ‚‡ ÒÚð‡Ì˚. ÇÒ ÔðÂÓ·ð‡ÁÓ‚‡ÌËfl ÓÒÚ‡˛ÚÒfl, Í ÒÓʇÎÂÌ˲, ̇ Ë̉˂ˉۇθÌÓÏ, ‰ËÌ˘ÌÓÏ ÛðÓ‚ÌÂ. ü Á‡ÌËχ˛Ò¸ Ò‚ÓËÏ ð·ÂÌÍÓÏ Ë ıÓðÓ¯Ó... çÓ ‚ ͇ʉÓÏ ðÓ‰ËÚÂΠÊË‚ ÒÚð‡ı ÛÎˈ˚, ÍÓÚÓð‡fl ÏÓÊÂÚ ÔðËÌÂÒÚË ð·ÂÌÍÛ ‚ð‰. ɇðÏÓÌ˘ÌÓ ð‡Á‚ËÚË ð·ÂÌ͇, ÒÓÁ‰‡ÌË ·Î‡„ÓÔðËflÚÌ˚ı ÛÒÎÓ‚ËÈ ‰Îfl Â„Ó ‰ÛıÓ‚ÌÓ„Ó ð‡Á‚ËÚËfl – Á‡‰‡˜‡ ðÓ‰ËÚÂÎÂÈ, ÒÓÒ‰ÂÈ, ¯ÍÓÎ˚, „ÓðÓ‰‡, ‚ÒÂ„Ó „ÓÒÛ‰‡ðÒÚ‚‡. ÖÒÎË ˜ÂÎÓ‚ÂÍ ÒÚ‡ÌÓ‚ËÚÒfl ÒÂðËÈÌ˚Ï Û·ËȈÂÈ, ÚÓ ËÁÏÂÌËÚ¸ ÌË˜Â„Ó ÌÂθÁfl, ÔÓÒÍÓθÍÛ Â„Ó ‚ÌÛÚðÂÌÌ ÔÒËıÓÎӄ˘ÂÒÍÓ ÒÓÒÚÓflÌË ÔÓ‰Ú‡ÎÍË‚‡ÂÚ Â„Ó Í ˝ÚÓÏÛ. çÂÓ·ıÓ‰ËÏÓ ÒÓÁ‰‡ÌË ڇÍÓÈ ‡ÚÏÓÒÙÂð˚, ÍÓÚÓð‡fl ·˚· ·˚ ÒÔÓÒӷ̇ Û‰Âðʇڸ Â„Ó ÓÚ ˝ÚËı ‰ÂÈÒÚ‚ËÈ. n
ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA
При попытке дать ребенку хорошее духовное образование мы наталкиваемся на систему, которая препятствует нам в этом. Если не противоречить системе, то перед нами возникает образ человека в духовном тупике. Я считаю, что Турция должна сначала укрепить демократические основы, решить этнические и религиозные проблемы. Çocu¤a manevi ilim vermeye çal›fl›yorsunuz, sistem karfl› ç›k›yor. Sistemin do¤rultusunda gitti¤in zaman, çocuk manevi olarak bir açmaza düflüyor. Yani demokrasiyi ciddi bir flekilde alg›lat›p etnik s›k›nt›lar›m›z› da, inanç boyutundaki s›k›nt›lar› da bir düzene koymam›z gerekir. sinde sanal bir benli¤in pençesine girip, bir tak›m flehvetleri tatmin için sonsuzdaki mutlulu¤unu ve sonsuzdaki sevgilini unutma. Fark›nda ol, hakikatli ol, sözünün eri ol, adam ol.” t›klamalar›n› sesimle, sözümle, duruflumla, hayat›mla ve iliflkilerimle yapabilirim. Bunun haricinde yap›lan her fley benim için flirk argüman›d›r. Peki, çocu¤un kiflilik yap›lanmas›na ne katmal›y›z ki, buradaki sorunlar›n› de afls›n. Tasavvufun bu konuda ne gibi katk›lar› olabilir? Türkiye gerçe¤inden bahsedecek olursak, tasavvuf konusu tamamen içeride bir yerde gizlice söylenecek bir durumda. Bundan önce Türkiye’nin gerçek sorunlar›n› hal etmesi, ikilemden kurtulmas› laz›md›r. Bu ikilem, laik-anti laik ikilemidir. Çocu¤a manevi ilim vermeye
çal›fl›yorsunuz, sistem karfl› ç›k›yor. Sistemin do¤rultusunda gitti¤in zaman, çocuk manevi olarak bir açmaza düflüyor. Yani demokrasiyi ciddi bir flekilde alg›lat›p etnik s›k›nt›lar›m›z› da, inanç boyutundaki s›k›nt›lar› da bir düzene koymam›z gerekir. Bunu da bafla gelen insanlar becersin. Bütün yap›lanmalar hakikaten çok bireysel kal›yor. Ben çocu¤umla bireysel olarak ilgileniyorsam ne âlâ. Aksi takdirde soka¤a b›rakt›¤›nda ortaya ne ç›kacak bilmiyorsun. Çocu¤un yarat›l›fl› do¤rultusunda baflar›l› olmas› için ona yard›m etmek, sa¤l›kl›, uygun bir ortam haz›rlamak velinin, mahallenin, semtin meselesidir, flehrin meselesidir, ülkenin meselesidir. Onun içerisinde adam katil olacaksa, yapacak bir fley yok çünkü onun psikolojik dengeleri onu buna yöneltiyor. Onu bu fiili gerçekleflmekten al›koyacak tedbirlerle oluflmufl bir sosyal ortam gerekir. n
D‹YALOG
EVET’LE
B A fi L A R
43