DCCoI Tuarascáil Bhliantúil 2016

Page 1

16

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2016



Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann Tuarascáil Bhliantúil agus Ráitis Airgeadais 2016


ร omhรก: Ciseadรณireacht, Joe Hogan Basketry



Íomhá: Stól Crúite, Snug; Brollach Spideoige de Chriostal Lámh-Shéidte, The Irish Handmade Glass Company


Clár Ábhair 1

Tuairisc an Chathaoirligh

7

2

Tuairisc an Phríomhfheidhmeannaigh

9

2.1

Forbairt Mhargaidh

11

2.2

Cláir Nuálaíochta & Forbartha

23

2.3

Gailearaí Náisiúnta na Ceardaíochta

31

2.4

Oideachas, Oiliúint & Forbairt

39

2.5

Balleagraíochtaí & Seirbhísí Cliant

53

2.6

Gnóthaí Poiblí & Cumarsáid

61

3

Ár nGnó

3.1

Ár gCliaint

79

3.2

Ár Stair 1970 – 2016

83

3.3

Forbhreathnú ar ár gCláir Thacaíochta agus Forbartha

87

3.4

Eochair-Staitisticí Cláir 2016

93

4

Ár Rialachas

4.1

Nuashonrú um Rialachas Corparáideach

99

4.2

Ár gComhaltaí Boird

101

4.3

Ár bhFoireann

101

4.4

Ár mBall-Eagrais

103

4.5

Comhaltaí ár gCoiste & dTascfhórsaí

104

5

Ráitis Airgeadais

5.1

Faisnéis faoin gCuideachta

111

5.2

Tuairisc Stiúrthóirí

113

5.3

Tuairisc na nIniúchóirí Neamhspleácha

116

5.4

Cuntas Ioncaim agus Caiteachais

118

5.5

Ráiteas um Ioncam Cuimsitheach

119

5.6

Clár Comhardaithe

120

5.7

Ráiteas um Athruithe sa Chothromas

121

5.8

Ráiteas um Shreabhanna Airgid

122

5.9

Nótaí leis na Ráitis Airgeadais

123

5.10

Cuntas Brabúis agus Caillteanais Mhionsonraithe

135

5.11

Sceideal leis na Ráitis Airgeadais

136

6

Buíochas

109

138


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Íomhá: Siogairlín Malabo, Mullan Lighting

6


Tuairisc an Chathaoirligh Breege O’Donoghue Feidhmíonn an earnáil dearaidh agus cheardaíochta ról ríthábhachtach i ngeilleagar agus i mbéascna na hÉireann, ag soláthar post inbhuanaithe den scoth ar fud na tíre agus ag buanú na n-oilteachtaí ar a mbunaítear oidhreacht uathúil na hÉireann don dearadh agus don cheardaíocht. Is mar an t-eagras náisiúnta d'fhorbairt tráchtála an dearaidh agus na ceardaíochta in Éirinn, bímid dírithe chun a chinntiú go mbíonn na tacaíochtaí riachtanacha i bhfeidhm chun na deiseanna a sholáthar d'earnáil bhríomhar agus dhinimiciúil dá bhfeidhmímid mar ionadaithe.

Is gnéithe ríthábhachtacha leanúnacha do rath ár bpleananna chun an earnáil dearaidh agus ceardaíochta a fhorás iad an comhshaothrú lenár mballeagrais agus lenár bhfiontair is cliaint i dteannta le heochairpháirtithe poiblí agus príobháideachas ag an leibhéal náisiúnta agus Rialtais áitiúil, agus i limistéir an fhiontair, an oideachais, an chultúir agus na turasóireachta. Bímid fíorbhuíoch don Roinn Post, Fiontar agus Nuálaíochta agus d’Fhiontraíocht Éireann, a chistíonn ár saothar agus a thacaíonn linn ar fud na bliana chun an dearadh agus an cheardaíocht a chur chun cinn. Bímid fíorbhuíoch freisin do go leor Ranna Rialtais eile agus dár líonra comhpháirtithe sna tionscail chruthaitheacha níos leithne, idir in Éirinn agus ar fud an domhain, as ucht a dtacaíochta agus comhshaothraithe leanúnaigh chun cuidiú linn ag forfheidhmiú ár sainchúraim. Ba mhaith buíochas a ghabháil freisin lenár mBord Stiúrthóirí, go háirithe le Pat Hughes agus le Dermott Rowan ar tháinig a théarmaí chun críche ón dTuarascáil Bhliantúil ba dhéanaí s'againne, as ucht a ndúthrachta leanúnaí. Ba mhaith liom buíochas ó chroí a ghabháil freisin le Karen Hennessy agus le foireann iomlán CDCÉ as ucht a saothair dhéin ar son na hearnála dearaidh agus ceardaíochta

agus as a dtiomantas chun tacaíochtaí ábhartha a sheachadadh chun éilimh ár gcliant agus ár mball cláraithe a shásamh, agus tionchair intomhaiste a ghnóthú chomh maith le luach ar airgead a sholáthar agus tairbhí eacnamaíocha náisiúnta ar fud gach ní a dhéanaimidne. Táimid ag súil lenár saothar leis an Roinn Post, Fiontar agus Nuálaíochta agus le Fiontraíocht Éireann a choinneáil ar siúl chun ár n-uaillmhianta do thodhchaí an dearaidh agus na ceardaíochta in Éirinn a sheachadadh, go háirithe agus muid ag tabhairt faoi na bearta a fhaightear i bPlean Straitéiseach CDCÉ 2017 – 2020. Is tríd an gcomhshaothrú lenár líonra fairsing eochairpháirtithe straitéiseacha, ar féidir linn a chinntiú go n-aithnítear cultúr dearaidh agus ceardaíochta na hÉireann agus go gcuirtear luach leis sa bhaile agus go hidirnáisiúnta araon, óna dtiocfaidh neartú ár n-earnála agus an gheilleagair trí chéile. Áirítear leis na heochairlimistéir fócais don todhchaí spreagadh na nuálaíochta, cur chun cinn smaointeoireacht an dearaidh agus múnlú beartais an Rialtais i leith fhorbairt an dearaidh agus na ceardaíochta in Éirinn. Táim ag súil le forbairt agus rath leanúnach na hearnála sna blianta amach romhainn, ag rannchur lenár ngeilleagar agus lenár gcultúr agus le clú idirnáisiúnta na hÉireann don scoth um dhearadh agus ceardaíocht.

Breege O’Donoghue Cathaoirleach

7

Tuairisc an Chathaoirligh

Ag cur le rath an tionscnaimh shuntais Dhearadh na hÉireann 2015 (DnÉ2015) chun tallann chruthaitheach na hÉireann a thaispeáint agus chun cumas na hearnála chun allmhairí a mhéadú agus chun fostaíocht breise a ghiniúint, b’amhlaidh a forbraíodh roinnt gníomhaíochtaí oidhreachta i rith na bliana 2016. Ghlac mé ballraíocht leis an eagras i mí na Nollag 2016 ag am cinniúnach agus muid ag ullmhú chun páipéar comhairliúcháin a fhorbairt i leith fhorbairt straitéise náisiúnta don dearadh.


Íomhá: Idirleatóir Cumhráin Lile Dhubh - Bailiúchán Órga, Max Benjamin

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

8


Tuairisc an Phríomhfheidhmeannaigh Karen Hennessy Is cúis mhórtais do CDCÉ chun bheith ag cur chun cinn forbairt an dearaidh agus na ceardaíochta in Éirinn thar ceann ár bhfiontar is cliaint agus ár mballeagras éagsúil agus nuálaíoch. Choinníomar orainne i rith na bliana 2016 ag díriú ar fhorfheidhmiú na gclár ábhartha agus praiticiúil trína mbíonn sé mar aidhm againn chun dearthóirí agus déantóirí a spreagadh, agus chun tacú lena bhforbairt tráchtála.

Ba mhaith liom fíor-bhuíochas a ghabháil lenár gcliaint agus lenár mballeagrais as a ndlúthbhaint ghníomhach lenár gcláir agus a rannpháirtíocht le CDCÉ ar fud na bliana 2016. Bhain tábhacht faoi leith leis sin i ndáil lenár gcomhairliúchán le cliaint agus le balleagrais chomh maith le geallsealbhóirí eile i rith na bliana. Ba lárnach é an t-ionchur agus an t-aiseolas a bailíodh trínár gcruinnithe líonraithe agus trínár suirbhé ar líne chun ár straitéis don todhchaí a mhúnlú. Bímid fós dírithe ar: —— a chinntiú go mbíonn an earnáil dea-shuite chun deiseanna a sheachadadh ——

spreagadh agus cúnamh a thabhairt do chliaint chun a gcuid uaillmhianta a ghnóthú chun scála agus iomaíocht rathúil a thabhairt i gcrích sna margaí intíre agus idirnáisiúnta

——

tacaíocht a thabhairt do bhalleagrais chun a gcumas a fhorás

—— bheith rannpháirteach le geallsealbhóirí agus le páirtithe straitéiseacha chun an glacadh le smaointeoireacht an dearaidh a chur chun cinn ar fud an Rialtais agus an tionscail, agus a chinntiú go mbíonn an dearadh agus an cheardaíocht lárnach do bheartas an Rialtais —— oilteachtaí na todhchaí a shásamh trínár straitéis do lárionaid feabhais Ba chúis onóir do CDCÉ mar bheart leantach

don ‘Chreat Beartais don Dearadh san Fhiontar in Éirinn’ a d’fhoilsigh an Roinn Post, Fiontar agus Nuálaíochta sa bhliain 2016, gur tugadh sainordú dó leis an Rialtas chun bheith i gceann ar fhorbairt Éire – Oileán an Dearaidh: páipéar comhairliúcháin i dtreo Straitéis Dearaidh Náisiúnta i gcomhar le heochair-gheallsealbhóirí. Eochair-thoradh amháin go nuige seo ab ea bunú an chéad Fhóraim Dhearaidh Náisiúnta faoi cheannas Aireachta in Éirinn.

9

Bhíothas buíoch go mór as an tacaíocht ón Roinn Post, Fiontar agus Nuálaíochta, ó Fhiontraíocht Éireann agus ó go leor Ranna agus Gníomhaireachtaí Rialtais lena rabhamar rannpháirteach i rith na bliana 2016. Gabhtar buíochas faoi leith leis an Aire Mitchell O’Connor agus leis an Aire Pat Breen as a dtacaíocht leanúnach leis an earnáil seo. Bhí ríméad orainn freisin i rith na bliana 2016 chun bheith ag comhshaothrú le líon mór páirtithe straitéiseacha go náisiúnta agus go hidirnáisiúnta, ag síneadh ár rochtana agus ag ligean dúinn chun tacú le dearthóirí agus le déantóirí ag gach céim dár ngairmréim. Go comhthreomhar lenár gcláir chun cumais ár gcliant a fhorbairt agus chun díolacháin intíre a fhorás den dearadh agus ceardaíocht Éireannach, is amhlaidh a choinníomar orainn ag forbairt na ndeiseanna sna margaí idirnáisiúnta. Neartaíodh ár ndlúthchaidreamh oibre le Fiontraíocht Éireann a thuilleadh i rith na bliana 2016, go háirithe le cur chun cinn Showcase, ár seó trádála bliantúil. Tabharfar infheictheacht breise le huachtaránacht na hÉireann ar an gComhairle Cheardaíochta Dhomhanda – an Eoraip, a cuireadh tús léi i mí Dheireadh Fómhair 2016, agus tabharfar glór leis do dhearthóirí agus déantóirí Éireannacha go hidirnáisiúnta. Tabharfar achoimre ar na heochair-chláir agus na heochair-ghníomhaíochtaí i rith na bliana 2016 thar na leathanaigh seo a leanas.

Tuairisc an Phríomhfheidhmeannaigh

Tá an t-aitheantas ag méadú go bhfuil cumas iontach mór leis an earnáil dearaidh agus ceardaíochta chun onnmhairí a ghiniúint agus chun poist réigiúnacha inbhuanaithe a chruthú, agus clú idirnáisiúnta na hÉireann a mhéadú don fheabhas sa chruthaitheacht agus sa nuálaíocht. Léirítear an méid sin in áireamh an dearaidh agus na ceardaíochta mar eochairchomhchodanna do Phlean Gníomhaíochta an Rialtais do Phoist, ag leibhéal náisiúnta agus réigiúnach araon.


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

10


Oibríonn ár bhfoireann Forbartha Margaidh chun díolacháin inbhuanaithe agus deiseanna margaíochta a fhorbairt d'ár gcliaint in Éirinn agus go hidirnáisiúnta, trí thionscnaimh ar nós Showcase Showcase,, agus aonaigh cheardaíochta idirnáisiúnta eile, cláir mhiondíola agus taispeántais deartha.

11

Forbairt Mhargaidh

2.1

Forbairt Mhargaidh


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

12


Showcase 2016 – Expo® Cruthaitheach na hÉireann An tOileán: Fiona Mac Ceramics; Elks; Red Rufus; The Handmade Soap Company Limistéar Roghnaithe Baile & Bronntanas Gairm Ghrianghraf an Tionscadail Éadaí Cniotáilte Seó faisin an Tionscadail Éadaí Cniotáilte ag Showcase 2016

Aontaí Trádála agus Forbairt Easpórtála Showcase 2016 – Expo® Cruthaitheach Na Héireann 24 – 27 Eanáir Rinne Tánaiste agus Aire Coimirce Sóisialaí, Joan Burton TD Showcase 2016 a oscailt an 24 Eanáir. Is é Showcase an príomhimeacht trádála don earnáil deartha agus cheardaíochta agus tá sé ar cheann d'imeachtaí trádála is mó sa tír. An 41ú aonach a bhí ann i mbliana agus bhí saothar 450 dearthóir le feiceáil ann, agus fonn ar gach duine acu a tháirgí a léiriú don domhan. Tá athshuí á dhéanamh ag CDCÉ ar Showcase mar sheó idirnáisiúnta comhaimseartha nach mór a fheiceáil le roinnt blianta anuas. Díríodh na hábhair mhargaíochta, an suíomh gréasáin agus tiomsú an spriocliosta go láidir ar líon an luchta freastail Éireannaigh agus idirnáisiúnta a mhéadú. In 2016 tháinig méadú 6.6% ar líon na gceannaitheoirí (5,321) a d'fhreastal ar an aonach i gcomparáid le 2015, sin méadú 22% ón Fhrainc, 7% ó na Stáit Aontaithe agus fás 7% ó Éirinn. Ar an iomlán, d'fhreastal gceannaitheoir as 27 dtír ar Showcase 2016. Bhí méadú 17% i gcomparáid le 2015 ar an méid a ordaíodh ag an aonach, sin ioncam féideartha blíantúlach €121 do na taispeántóirí. Is í Fiontraíocht Éireann (FÉ) a dhéanann Showcase a chur chun cinn thar lear agus is í Fiontraíocht Éireann atá mar óstach ar tholglann na gceannaitheoirí idirnáisiúnta ag Showcase. Eagraíodh agus taispeánadh seó 2016 de réir na n-earnálacha: faisean; seodra; agus earraí tí & earraí bronntanais. Roghnaigh na léiritheoirí speisialaithe Catherine Condell, Natasha Sherling agus Alanna Gallagher na táirgí ab fhearr ón seó len iad a chur ar taispeáint i ngnéspás gach halla. Ba é Tionscadal na nEarraí Cniotáilte imeacht suaitheanta Showcase 2016 ar thionscnamh CDCÉ é. An aidhm a bhí leis ná plé nua cruthaitheach a cruthú i measc phríomhpháirtithe oideachais, deartha agus déantúsaíochta in earnáil na n-earraí cniotáilte Éireannacha, chun deiseanna nua infheistíochta agus fás easpórtála a chíoradh. Nuair a leagadh amach an coimre chláir in 2015, d'oibrigh CDCÉ go dlúth le Fiontraíocht Éireann agus fuair sé comhairle leanúnach ó phainéal seachtrach saineolaithe deartha faisin agus earraí cniotáilte: Deirdre McQuillan; Catherine Condell; agus Angela O’Kelly.

Cuireadh an tionscadal i láthair i seó faisin spreagúil a léirigh comhoibriú dearthóirí agus déantúsóirí Éireannacha ar nós: Peter O’Brien le Fisherman Out of Ireland; Mariad Whisker le Elaine Madigan; agus beochantóirí Cartoon Saloon le Catherine Condell agus Beacon Knitwear Design, agus bhí 18 stíl le feiceáil ar an iomlán. Fuarthas aiseolas thar a bheith moltach ó ceannaitheoirí idirnáisiúnta, ó cheannaitheoirí Éireannacha agus ón bpreas. Bhí áiteanna seastáin 2016 díolta amach go hiomlán faoi Shamhain 2015. Ghlac 235 chliant de chuid CDCÉ páirt ag Showcase lena n-áirítear: 91 dearthóir-déantóir a thaispeáin a n-earraí san Oileán Cruthaitheach, limistéar speisialta a roghnaigh painéal neamhspleách saineolaithe miondíolta é. Léiríodh 110 Fiontar sa Zón Fiontair, limistéar ainmnithe speisialta at bhalcóin CRBÁC ar eagraíodh é trí 22 oifigí Fiontair Áitiúil ar fud na tíre.

13

Roghnaigh na léiritheoirí na táirgí do Ghradaim na dTáirgí Ab Fhearr ag an seó freisin, agus d'ainmnigh siad buaiteoirí thar catagóirí: seodra; faisean; oiriúintí; agus earraí tí & bronntanais. Ba iad na buaiteoirí: Showcase Buaiteoirí Catagóra na dTairgí is Fearr: Earraí Bronntanais: Chloë Dowds Ceramics Seodra: Tory Long Earraí Tí: Foxford Woollen Mills Gradaim Bhuaiteoirí Iomlán Showcase 2016: Fisherman Out of Ireland i gcomhoibriú le Peter O’Brien do Tionscadal na nEarraí Cniotáilte. Dearthóir ata ag teacht chun cinn: Tionscadal na nEarraí Cniotáilte: Gráinne Walley Buaiteoirí gradam eile: An tOileán: Whackpack Furniture Gradam ceardaíochta Chomhairle Deartha agus Ceardaíochta na hÉireann: BTU Studio Bhí clúdach fairsing do Showcase 2016 sna meáin chlóite, chraolacháin agus ar-líne. I measc an phríomhchlúdaigh bhí íomhánna ghairm ghrianghraf Showcase san Irish Times, Irish Independent, agus The Irish Examiner; mír ar Xposé TV3; agus clár tiomnaithe Nationwide ar RTÉ a hAon.

Forbairt Mhargaidh

≤ Thall Ar deiseal ó bharr ar chlé:


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

14

Toisc gur éirigh chomh maith le réamhléiriú Showcase in Ambasáid na hÉireann, Páras in 2015 agus an méadú ar líon na gceannaitheoirí Francacha ag Showcase 2016, socraíodh go leathnódh CDCÉ an múnla sin in 2016 tugadh faoi thrí imeacht réamhléirithe in bpriomhmhargaidh.

Réamhléirithe Showcase – An Bhruiséil, Londain agus Nua-Eabhrac Toisc gur éirigh chomh maith le réamhléiriú Showcase in Ambasáid na hÉireann, Páras in 2015 agus an méadú ar líon na gceannaitheoirí Francacha ag Showcase 2016, socraíodh go leathnódh CDCÉ an múnla sin in 2016 tugadh faoi thrí imeacht réamhléirithe in bpriomhmhargaidh. Forbraíodh na réamhléirithe i gcomhpháirt le Fiontair Éireann leis an gcuspóir próifíl cheardaíocht na hÉireann a ardú agus líon na bpríomhcheannaitheoirí a mhéadú i ngach ceann de na trí réigiún. D'oibrigh foirne Showcase agus CDCÉ go dlúth le foireann Fhiontair Éireann i ngach tír agus le hAmbasáid na hÉireann i Londain agus le Consalacht na hÉireann, Nua-Eabhrac. Roghnaíodh agus léiríodh taispeántas capsúil as saothar de bhreis is 35 thaispeantóir chun blaiseadh de cháilíocht d'éagsúlacht agus d'ábharthacht na mbrandaí spreagúla a d'fheicidís ag Showcase 2017 a thabhairt do phríomhcheannaitheoirí agus d'iriseoirí na margaidh seo. Tharla na réamhléirithe: Sa Bhruiséil an 17 Deireadh Fómhair i Nua-Eabhrac an 27 Deireadh Fómhair i Londain an 2 Samhain D'fhreastal idir cúigear agus deichniúr taispeántóirí ar gach imeacht, a thug deis dóibh dul i dteagmháil le breis is 92 phríomhcheannaitheoir agus iriseoir a bhí ag na réamhléirithe. Chuathas i dteagmháil le breis is 300 ceannaitheoir eile agus cuireadh ar an eolas iad faoin seó. Rinneadh an tAmbasadóir Dan Mulhall an réamhléiriú a oscailt go hoifigiúil i Londain agus thug an tAire Mary Mitchell O'Connor TD cuairt air agus bhuail sí le taispeántóirí agus le ceannaitheoirí araon. Rinne an tArdchonsal Barbara Jones an t-imeacht a óstáil i NuaEabhrach agus líonraigh sí le taispeántóirí agus le ceannaitheoirí. Chuaigh gach ceann de na réamhléirithe i gcion go mór ar lucht a bhfreastal agus mar gheall air seo bhí líon na réamhchlárúchán do Showcase 2017 an-láidir sna margaidh seo.


An Ciste Aonaigh Idirnáisiúnta 2016 Is é cuspóir An Chiste Aonaigh Idirnáisiúnta tacú le agus cúnamh a thabhairt do chliaint CDCÉ páirt a ghlacadh ag aonaigh idirnáisiúnta trádála agus chun a ndíolacháin easpórtála a fhás. Ba é 2016 an cúigiú bliain den chiste forbartha straitéiseach seo, agus arís, bhí líon ard d'iarrthóirí ardchaighdeán agus ró-éileamh ar an gciste. I rith 2016, tugadh maoiniú do 11 fhiontar chun páirt a ghlacadh in 26 aonach i gcúig thír. Bhí An Ciste Aonaigh Idirnáisiúnta maoinithe freisin ag Coimisiún Forbartha an Iarthar. Ba iad na déantóirí sin:

e ag tógáil ar an móiminteam ó TENT London ón Meán Fómhair roimhe, bhí ceithre struchtúr adhmaid ag seastán Dearadh na hÉireann a chruthaigh croílár iontach do halla 7. Bhí saothar 22 chliaint ann agus d'fhreastal 12 dóibh ar an seó: Adam Frew Aodh Arran Street East Bunbury Boards Ceadogán Chaïm Factor

Brooke & Shoals

Cushendale Woollen Mills

Garrett Mallon Jewellery

déanta Design

Sarah McKenna Ceramics

Hennessy & Byrne

EMCG

Irish Linen House

Martina Hamilton Jewellery Design/ The Cat and the Moon

J. HILL’s Standard

Alan Ardiff

Jerpoint Glass

Orla Reynolds Studio

Killian Schurmann

Zelouf+Bell

Mourne Textiles

Jennifer Rothwell Designs Ltd.

Mullan Lighting

Barry Doyle Design Jewellers

Saturday Workshop

Hanna Hats of Donegal

Simon Doyle Furniture

15

Jennifer Slattery

Slated

MAISON&OBJET, Paras 22 – 25 Eanáir Bhí CDCÉ páirteach sa seó mór le rá tábhachtach seo don dara uair in 2016, sa réimse ghiúireach, ‘Now! Design à Vivre’. Agus

Superfolk Whackpack Furniture Zelouf+Bell D'oibrigh CDCÉ go dlúth le Fiontraíocht Éireann, le hAmbasáid na hÉireann i bPáras, agus le turasóireacht Éireann, agus sheol an tAmbasadóir Geraldine Byrne Nason an seastán go príomhcheannaitheoirí agus lucht an phreasa ag fáiltiú an 22 Eanáir. Tá MAISON&OBJET ar ceann de na seónna Eorpacha is mó tionchar, a bhfuil 76,417 gcuairteoir uathúil aige. B'as tíortha seachas a Fhrainc iad 48% na gcuairteoirí ceannaitheoirí as Éirinn, Mór-roinn na hEorpa, SA, an MeánOirthear agus an Cianoirthear san áireamh – 143 thír difriúil ar an iomlán. Treocht amháin dhearfach a d'aithníomar ná go raibh na sprioc-cheannaitheoiri a chonaiceamar ag seónna ar nós TENT i

Forbairt Mhargaidh

Aontaí Trádála Idirnáisiúnta In 2016, léirigh CDCÉ príomhaonach trádála idirnáisiúnta amháin – MAISON&OBJET i bPáras – ina raibh 22 cliant agus a saothar páirteach, ina measc: Aodh; Simon Doyle; Zelouf+Bell; Adam Frew; Arran Street East; Mullan Lighting; déanta Design; J. HILL’s Standard; Jerpoint Glass; Bunbury Boards; Mourne Textiles; agus Ceadogán. Rinne CDCÉ páirtmhaoiniú freisin ar seacht gcuideachta chliaint chun bheit páirteach sa taispeántas TENT London i mí Mheán Fómhair 2016 (cuid d'Fhéile Deartha Londan). Ta próifíl láidir cruthaithe ag ceardaíocht Éireannach ag an dá aonach seo; bhí CDCÉ páirteach ag MAISON&OBJET in 2015 agus ag Aonach Deartha Londan ó 2012 i leith.


Londain, agus NY NOW i Nua-Eabhrac le féiceáil arís ag MAISON&OBJET rud a chuir lenár ndeiseanna nasc a dhéanamh leo agus dul i gcion orthu. Ina measc bhí ceannaitheoirí ó siopaí ar nós: MOMA (the Museum of Modern Art i Nua-Eabhrac); The Citizenry (SAM); SCP (Londain); Heal’s (Londain); and Bensimon (Páras). Ta sé seo tábhachtach ní hamháin do na brandaí aonair a thógaimid linn chuig na seónna, ach níos suntasaí arís do phróifíl agus do shuíomh bhranda ceardaíochta na hÉireann. TENT Londain 22 – 25 Mheán Fómhair (cuid d'Fhéile Deartha Londain) Is imeacht tábhachtach é TENT London at Féile Deartha Londain (FDL) fós san fhéilire idirnáisiúnta toisc go bhfuil rochtain an ar raon iontach cuairteoirí ón Eoraip, ón Áise agus SAM.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

16

Tar éis dúinn láithreacht agus próifíl láidir a chruthú ag an aonach trí seónna grúpa sna trí bliana roimhe, bhí sé tráthúil cliaint a raibh a gcosa futhu sa mhargadh seo a chumasú chun beith páirteach go neamhspleách sa taispeántas faoina mbranda féin. D'oibrigh CDCÉ le eagarthóirí an tseó chun limistéar do na brandaí Éireannacha a shainaithint agus thug sé sciar beag maoinithe mar chúnamh do na taispeántóirí. Thug CDCÉ cúnamh margaíochta agus CP freisin chun a chinntiú go raibh an lucht is mó tionchar eolach ar na taispeántóirí Éireannacha ag an seó. Thacaigh CDCÉ le seacht gcuideachta cliaint ar an iomlán: Shane Holland Design Workshops; Leo Scarff Design; Arran Street East; Mourne Textiles; Jando Designs; Ceadogán; agus Stephen O’Briain Furniture. I measc taispeántóirí Éireannacha eile ag Féile Deartha Londain bhí: Matt Jones Woodturning, a bhuaigh Gradam Réigiúnach Etsy agus a bhí mar chuid de sheastán Etsy ag TENT; Zelouf+Bell a thaispeáint ag Decorex; Mullan Lighting a thaispeáin ag 100% Design; agus Gordon Byrne (bunaithe i Londain anois), a thaispeáin ag TENT. Dearadh na hÉireann ag Heal’s 7 Márta – 28 Aibreáin Mar gheall ar theagmhálacha a rinneadh ag taispeántas TENT Londain, D'fhorbair CDCÉ imeacht ar an láthair i siopa suaitheanta Heal’s ar bhóthar Tottenham Court Road i Londain.

Roghnaíodh fiche branda Éireannach chun bheith páirteach i ‘Dearadh na hÉireann ag Heal’s’ ón 7 Márta go 28 Aibreáin. Ba í an láithreacht shuntasach i Londain an láithreacht ba mhó de dhearadh agus de cheardaíocht na hÉireann ó na 1970idí agus chruthaigh sé seo íomhá láidir, mhuiníneach agus dhearfach d'Éirinn agus dár n-earnáil deartha agus cheardaíochta. Rinne an tAire Cirt Frances Fitzgerald TD ‘Dearadh na hÉireann ag Heal’s’ a oscailt go hoifigiúil agus bhí Ambasadóir Dan Mullhall i láthair lá Fhéile Pádraig. D'fhreastal thart ar 900 duine ar an imeacht. Bhí clúdach suntasach ó na meáin le hailt sa New York Times, London Daily Telegraph, Wallpaper* agus Dezeen. Bhí méid na ndíolachán beagánín os cionn na sprice agus tá cúig bhranda fós á ndíol ag Heal's. Anuas air sin, tugadh cuireadh do dhá chuideachta filleadh ar Heal's le haghaidh mhargadh na Nollag – imeacht seachtaine ar an láthair. Chomh maith leis sin tá sé i gceist ag foireann cheannachta Heal's raon na dtáirgí Éireannacha a dhíolann siad a leathnú le himeacht ama, ag tosú le cuairt ar Showcase i mBaile Átha Cliath in 2017. Forbairt an Mhargaidh in Éirinn Miondíol in Éirinn I rith 2016, d'oibrigh CDCÉ le 162 láthair miondíola in Éirinn a bhí gníomhach i ndíol agus i gcur chun cinn táirgí deartha agus ceirdíochta Éireannacha faoin mbranda Deartha gus Déanta in Éirinn (in mí na Samhna 2016 rinneadh e a athsheoladh mar Dearadh na hÉireann). Faoi láthair díolann na miondíoltóirí cleamhnaithe seo saothar breis is 400 cliant cláraithe de chuid CDCÉ do thomhaltóirí Éireannacha agus do thurasóirí. Agus Showcase mar thúsphointe oibríonn CDCÉ i rith na bliana ar fad leis na miondíoltóirí seo chun iad a sholáthar le tacaíocht mhargaíochta, oiliúint foirne, brandáil, díolphointe agus eolas ar chliaint chláraithe. Oibríonn an fhoireann Forbartha Margaidh go dlúth le miondíoltóirí móra a bhfuil suim acu i ndearadh agus i gceardaíocht na hÉireann a chur chun cinn. I measc phríomhthionscadail mhiondíola in 2016 bhí:


Brown Thomas D'eagraigh Brown Thomas dhá imeacht do dhearadh Éireannach in 2016, ba é an chéad ceann ná Dearadh agus Ceardaíocht na hÉireann ar seoladh sa siopa é an 12 Aibreáin. Cuireadh tús le ceiliúradh speisialta dhearadh agus cheardaíocht na hÉireann thar thréimhse cúig seachtaine leis an gcomhshaothar seo idir Brown Thomas agus CDCÉ. Lean an seóthaispeántas um bhronntanais amháin leis an rath a bhain le hearraí bronntanas agus tí a bhith mar chuid de CREATE 2015. Agus é ar siúl ar an tríú hurlár den siopa ar shráid Grafton, bhí raon earraí deartha agus déanta in Éirinn a bhfuil móréileamh orthu ar taispeáint ag 12 dearthóirí, agus bronntanais de dhisciplíní éagsúla idir phriontaí, choinnle, earra criadóireachta, earraí gloine agus troscán adhmaid ar thairiscint speisialta. Bhí imeachtaí 'Buail leis an Déantóir' ar siúl gach Déardaoin – Domhnach ina raibh deis ag tomhaltóirí níos mó eolais a fháil faoi na dearthóirí agus faoina bpróisis. I measc na ndearthóirí a bhí páitreach bhí: Stephen Farnan Studio; Ian Carty; Arran Street East; Clarke’s of Dublin; Whackpack Furniture; Foxford Woollen Mills; Slated; Caulfield Country Boards; Jerpoint Glass Studio; Cloon Keen Atelier; Rathbornes agus Max Benjamin. Cuireadh tús leis an imeacht le bricfeásta don phreas sa siopa agus na príomh-mheáin ann agus a raibh clúdach ar RTÉ, TV3, The Irish Times, Irish Independent, IMAGE agus meáin dhigiteacha/ar-líne mar thoradh air. Ba é bunús an chlúdaigh dhigitaigh ná ceithre mhionscannán faoin imeacht agus faoi na déantóirí a choimisiúnaigh CDCÉ é.

Seoladh CREATE, tionscnamh bliantúil Brown Thomas um fhaisean Éireannach ar bunaíodh é in 2011an 5 Iúil le breis is 19 dearthóir faisin agus oiriúintí ag glacadh páirte sa chlár 6 seachtaine, ar aimsíodh go leor acu ag Showcase 2016. Leanadh leis an imeacht go dtí an 16 Lúnasa agus bhí táirgí ar díol agus ar taispeáint ar fud an tsiopa, fuinneoga Shráid Ghrafton agus a chéad urlár san áireamh. I measc chliaint CDCÉ a ghlac páirt bhí: Fintan Mullholland; Mary Gregory; Jill de Búrca; Úna Burke; Mia Mullen; Helena Malone; Tory Long; Wild Cocoon; Kinsale Leather; Elaine Madigan; Mariad Whisker; Giovanna Borza; Davina Lynch; agus Margaret O’Connor. Tharla tionscnaimh CREATE satailíteacha eile a raibh suim áitiúil iontu i gCorcaigh agus i nGaillimh i rith mhí Lúnasa agus arís ghlac go leor de chliaint CDCÉ páirt iontu. Kilkenny Group Seoladh Seachtain an Deartha agus na Cheardaíochta Éireannaí Kilkenny Group an 6 Mheán Fómhair agus thacaigh cuid dá pháirtnéir léi, CDCÉ san áireamh. Le linn sheachtain thionscnamh 2016, thug déantóirí cláraithe DDCoI léiriú ar a gceird i siopa shráid Nassau agus i siopaí eile de chuid Chill Chainnigh ar fud na tíre, rud a thug deis luachmhar dóibh idirghníomhú go díreach le a dhéanamh le custaiméirí géarchúiseacha ghrúpa Chill Chainnigh. I rith 2016 d'oibrigh, thacaigh agus chuaigh CDCÉ i gcomhairle le Kilkenny Group ar thionscnaimh a chuir le hidirchaidreamh atá slán agus ag fás dár gcliaint. Branda Dhearadh na hÉireann, Suíomh Gréasáin agus Feachtas na Nollag Is é Dearadh na hÉireann branda CDCÉ atá tiomnaithe do dhearadh Éireannach a chur chun cinn go hIdirnáisiúnta agus in Éirinn. Bíonn féiniúileacht bhranda Dearadh na hÉireann le feiceáil ag taispeántais CDCÉ ag seónna trádála agus tomhaltóra, mar fheachtais phointe díolacháin agus promóisin i siopaí, go digiteach agus sna meáin. Tá suíomh gréasáin comhfhreagrach ann a thugann ábhar machnaimh, inspioráid agus eolas ar dhearthóirí Éireannacha agus ar cá bhfuil a saothar le ceannach ar-líne nó sna siopaí. Seoladh Dearadh na hÉireann ag NY NOW Lúnasa 2015 agus ina dhiaidh sin ag at MAISON&OBJET Mí Eanáir 2016. Mar gheall ar

17

Forbairt Mhargaidh

Mar gheall ar theagmhálacha a rinneadh ag taispeántas TENT Londain, D'fhorbair CDCÉ imeacht ar an láthair i siopa suaitheanta Heal’s ar bhóthar Tottenham Court Road i Londain. Roghnaíodh fiche branda Éireannach chun bheith páirteach i ‘Dearadh na hÉireann ag Heal’s’ ón 7 Márta go 28 Aibreáin.

Arnotts Lean Arnotts lena spásanna tiomnaithe do Deartha agus Déanta in Éirinn sna rannóga bronntanais, faisin, agus seodra i rith 2016, a raibh saothar 65 chliant CDCÉ mar chuid de. Ba é seodra, déanta in Éirinn faoin mbranda Deartha & Déanta in Éirinn an earra ba mhó éileamh sa siopa agus tháinig fás arís air seo don dara bliain as a cheile i mí na Samhna, le méadú ó 8 go 10 ar líon na seodóirí cláraithe le CDCÉ a bhfuil a dtáirgí ar áil sa siopa. Chomh maith leis sin thacaigh CDCÉ le Arnotts le pearsantú bronntanas Éireannach do thréimhse na Nollag.


dhul i bhfeidhm dearfach Dearadh na hÉireann ag leibhéil na trádála, socraíodh go n-eagrófaí Dearadh na hÉireann in ionad Deartha & Déanta in Éirinn as sin amach. I rith an chuid is mó de 2016 rinneadh go leor pleanála agus oibre ar athdhearadh an bhranda agus an tsuímh ghréasáin.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

18

I Mí Mheán Fómhair 2016, rinneadh seoladh bog ar bhranda Dearadh na hÉireann, ar DesignIreland.ie, agus ar phreabspás nua Dhearadh na hÉireann i meal an Westbury, áit a mbeadh 8 mbranda le feiceáil i Mí na Samhna agus Mí na Nollag. Bhí seoladh iomlán ag preabspás Dhearadh na hÉireann i meal an Westbury an 15 Samhain. Bhí sár-fhreastal air ó na príomh-mheáin, ina measc: IMAGE Interiors; The Irish Times; Xposé Magazine; Irish Independent; Irish Arts Review; Sunday Independent; The Gloss; TV3’s Xposé; UTV Ireland’s The Pulse; Irish Country Magazine; Sunday World; Evoke.ie; IMAGE; The Sunday Business Post; agus VIP. Bhí 40 dearthóir páirteach sa seoladh ó réimsí an tseodra, faisin agus oiriúintí agus ó earraí tí agus bronntanais. D'éirigh le CDCÉ gné-alt tacúil dhá leathanach faoi DesignIreland.ie in The Gloss, forlíonadh The Irish Times a bhí an-chost-éifeachtúil. Tá lucht léimh 385,000 ag an iris agus bhí cliaint agus miondíoltóirí araon an-tógtha leis. Ba í sprioc CDCÉ pobal domhanda a chruthú do dhearadh agus do cheardaíocht na hÉireann a dhéanfadh déantóirí, athdhíoltóirí iontaofa agus tomhaltóirí a nascadh. Chiallaigh cuid d'athmhúnlú agus d'athdhearadh DesignIreland.ie go mbeadh tomhaltóirí in ann a mbronntanais Nollag a cheannach go díreach ar-líne le trí ghliogáil nó níos lú. I measc staitisticí an tsuíomh ó 15 Samhain go 24 Nollaig bhí 11,161 chuairt uathúil agus 1,200 idirbheart tugtha do pháirtnéirí chun cheannacht. Bhí sé léirithe tríd na bhfigiúirí seo go bhfuil deis fáis shuntasach ann. Anuas air sin bhí méadaithe suntasacha ar lucht leanúna agus ar thrácht gach bhealach meáin shóisialta DesignIreland.ie agus breis is dhá mhilliún cuairt ar Facebook a bhfuil teacht ar 850,000 duine aige, rud a chruthaíonn deis do CDCÉ tógáil ar an méid atá foghlama in 2017. Chuir feachtas CDCÉ a bhí dírithe go mion ar dhíolacháin agus ar margaíocht le horduithe trádála agus tomhaltóra láidre do tháirgí Deartha agus Déanta in Éirinn i rith 2016 ar fad.

PORTFOLIO Oibríonn PORTFOLIO go gníomhach chun cáil dheartha agus acmhainneacht thrádála dearthóirí-déantóirí a fhás thar na mórdhisciplíní deartha agus ceardaíochta comhaimseartha go léir. Is iad déantóirí a chruthaíonn rudaí nuálacha, saothar aon-uaire nó eagráin teoranta agus a oibríonn go caighdeáin arda de cháilíocht deartha agus de scil theicniúil a roghnaítear. Agus é roghnaithe ag painéal saineolaithe idirnáisiúnta, léirítear i PORTFOLIO saothar comhaimseartha breis is 130 déantóir Éireannach is mó cáil orthu trasna na ndisciplíní a leanas: ceirmeacht, seodra, gloine, miotail, páipéar, teicstílí, callagrafaíocht, troscán, adhmadóireacht, caoladóireacht, faisean agus ceardsaoirseacht chloiche. Tharla an próiseas roghnúcháin do PORTFOLIO: Critical Selection 2017-2018: foilseachán débhliantúil agus PORTFOLIO Clár Leathan i Mí Dheireadh Fómhair. Ba iad na moltóirí: Gregory Parsons, Léiritheoir Neamhspleách, Comharleoir Taispeántas agus Miondíola; Dr. Maureen Bampton, Stiúrthóir Bluecoat Display Centre, Learphóil; agus Suzanne McDougald, bunaitheoir Solomon Fine Art Gallery, Baile Atha Cliath. Ghlac Deirdre McQuillan páirt ar an bpainéal don roghnúchán Faisin. Roghnaíodh 28 ndéantóir don fhoilseachán PORTFOLIO: Critical Selection 2017-2018: Roger Bennett, Adhmad Úna Burke, Leathar Anne Butler, Ceirmeacht Edmond Byrne, Gloine Mike Byrne, Ceirmeacht Stuart Cairns, Miotail Julie Connellan, Seodra Jack Doherty, Ceirmeacht Liam Flynn, Adhmad Sara Flynn, Ceirmeacht Karl Harron, Gloine Pierce Healy, Seodra Jennifer Hickey, Ceirmeacht Joe Hogan, Caoladóireacht John Lee, Troscán Alison Lowry, Gloine Michael McCrory, Miotail


Cara Murphy, Miotail Eily O’Connell, Seodra Stephen O’Briain, Troscán Susan O’Byrne, Ceirmeacht Cóilín Ó Dubhghaill, Miotail Angela O’Kelly, Seodra Sasha Sykes, Troscán Gráinne Watts, Ceirmeacht Joseph Walsh, Troscán Zelouf+Bell, Troscán Cuireadh ceithre dhéantóir déag le clár leathan PORTFOLIO: Max Brosi, Adhmad Cathy Burke, Ceirmeacht Chloë Dowds, Ceirmeacht Terry Dunne, Fíodóireacht Chaïm Factor, Adhmad Róisín Gartland, Faisean Stevan Hartung, Troscán Umit Kutluk, Faisean Emma Manley, Faisean Ciarán McGill, Troscán Alan Meredith, Adhmad Vaida Rasciute, Faisean Natasha Rollinson, Seodra Jane Seymour, Ceirmeacht Clár Cónaitheachta le Ateliers de Paris agus Centre Culturel Irlandais Chríochnaigh an seodóir Pierce Healy, atá luaite sa chlár PORTFOLIO, cónaitheacht dhá mhíosa i bPáras le Ateliers de Paris agus Centre Culturel Irlandais mar chuid de chlár malairte nua. Lorg CDCÉ, Ateliers de Paris and Centre Culturel Irlandais iarratais ar an deis uathúil cónaitheachta seo do dhearthóir Éireannach bheith ag cónaí agus ag obairi bPáras don Fhómhar 2016. Thacaigh CDCÉ leis an tionscadal seo agus thacaigh Fiontraíocht Éireann agus Ambasáid na hÉireann, Páras leis freisin.

Bailiúcháin Ceardaíochta Náisiúnta le hArd-Mhúsaem na hÉireann Tá saothar cheannaithe ag CDCÉ gach bliain ó 2003 i leith le Le hArd-Mhúsaem na hÉireann chun é a bheith mar chuid dá mbailiúchán ar na hEalaíona Maisitheacha. Is bealach chun seandachtaí na todhchaí a chaomhnú do na glúinte atá le teacht é an bailiúchán náisiúnta lena mbailítear saothair nua-aimseartha phríomhdhearthóirí na hÉireann atá ar ardchaighdeán. Is tairbhe mór é an comhchiste ceannaigh d'ealaíontóirí óna gceannaítear a saothar, anuar ar an ardú stádais a bhaineann le bheith mar chuid de bhailiúchán an ArdMhúsaeim. I Meán Fómhair 2016, tugadh an t-ainm oifigiúil Contemporary Collection of Design & Craft ar an mbailiúchán seo agus seoladh gailearaí ar-líona a bhfuil gach saothar a ceannaíodh é ó 2013 le feiceáil ann ag portfolio.dccoi.ie/ museum. Cuireadh tús leis an tionscadal seo chun aird a dhíriú ar bhailiúchán leathan an tsaothair chomhaimseartha atá ag an músaem anois le go meallfaí breis cuairteoirí.

19

Taispeánadh ceithre shaothar a ceannaíodh le déanaí i dtaispeántas tionlacain. Ba shaothair le Claire Curneen; Isobel Egan; Jennifer Rothwell; agus Zelouf+Bell iad a cuireadh ar taispeáint. Bronntanais Deartha agus Cheardaiochta Don Roinn gNothai Eachtracha agus Tradala In 2016, chabhair CDCÉ An Roinn Gnóthaí Eachtracha agus Trádála chun bronntanais a cheannach do chuairteanna stáit, ina measc: Cuairt Stáit na Fraince i Mí Iúil; Cuairt Stáit na Chipire i Mí Dheireadh Fómhair; Cuairt an Uachtaráin go Vítneam i Mí na Samhna. Turasóireacht Eispéireas Stiúideo Cheardaíocht na hÉireann Lean an tEispéireas Stiúideo Cheardaíocht na hÉireann (craftinireland.com/explore) le togha na n-eispéireas ceardaíochta in Éirinn a shainaithint, iad a chur chun cinn agus iad a chur i láthair na gcuairteoirí ar bhealach mealltach, comhleanúnach agus sothuighte. Tá sé léirithe i dtaighde a rinne Turasóireacht Éireann go bhfuil suim ag cuairteoirí go hÉirinn ceardaíocht a fheiceáil mar chuid dá saoire. D'fhéadfaí í a fheiceáil ag féílte agus ag margaidh, i siopaí agus i ngailearaithe ach níos tábhachtaí arís i stiúideonna na ndéantóirí.

Forbairt Mhargaidh

Cecilia Moore, Miotail


Imeachtaí Díola Dírigh in Éirinn Bloom in the Park, Páirc An Fhionnuisce, Baile Átha Cliath 2 – 6 Meitheamh Is é an fhéile garraíodóireachta is mó in Éirinn é Bloom in the Park, agus bhí an líon ba mhó cuairteoirí aige in 2016 le breis is 115,000 ABC1 cuairteoir ag freastal ar an seó. Bhí Sráidbhaile Ceardaíochta Éireann lonnaithe arís i gcroílár an tseo agus bhí 24 taispeántóir miondíola ann as raon leathan de dhisciplíní. I measc na dtaispeántóirí ag Sráidbhaile Ceardaíochta Éireann bhí:

20

Sé ghrúpa/chuallacht CDCÉ a rinne léiriú ag an imeacht: Irish Artist Blacksmiths Association; Feltmakers Ireland; Guild of Irish Lacemakers; Irish Guild of Embroiderers; Irish Patchwork Society; and the Quilters Guild of Ireland Ritheadh roinnt ceardlann ceirmeachta, priontála agus feilte a bhí saor in aisce. Ghlac thart ar 2,000 duine páirt i rith na cúig lá

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Raon gníomhaíochtaí buail isteach, ,ar shampla An Gáirdín Fite, Knitting Nancy ollmhór agus Breacaireacht sa Ghairdín agus bhí an-tóir orthu ó gach aoisghrúpa An tAonach Náisiúnta Deartha agus Ceardaíochta 30 Samhain – 4 Nollaig Is bealaigh thábhachtacha do chliaint CDCÉ iad seónna Tomhaltóra chun tuilleadh díolachán a dhéanamh agus chun a bpróifíl a mhéadú. Mar an tAonach is mó dá leithéid in Éirinn is príomhimeacht é An tAonach Náisiúnta Deartha agus Ceardaíochta i bhféilire go leor cliant. Is é cuspóir CDCÉ maidir leis an imeacht seo ná ár gcliaint a chur chun cinn (is 50% de thaispeántóirí an tseó iad) agus tacaíocht a thabhairt d'fheachtas tomhaltóra Dhearadh na hÉireann. Is í an príomhtheachtaireacht do chuairteoirí an tseó ná earraí deartha agus déanta anseo in Éirinn a lorg.

Ionas go mbeadh sé furasta do thomhaltóirí iad a aithint, tugadh siombail Deartha agus Déanta in Éirinn do gach cliant cláraithe le CDCÉ a ghlac páirt sa seó chun é a bheith curtha ar crochadh ar a seastán. Anuas air sin, chruthaigh CDCÉ taispeántas léirithe darbh ainm Dearadh na hÉireann i lár an phríomhhalla, a raibh ábhair bhronntanais ann ó 170 dár gcliaint. Tá an-tóir ar an limistéar seo ó chuairteoirí an tseó, mar gur foinse smaointí agus inspioráide dóibh é agus go dtugtar léargas ar éagsúlacht agus ar chaighdeán na ceardaíochta atá ar fáil ar fud na tíre. Léirigh naonúir déantóirí a gceardaíocht ag an imeacht le linn an cúig lá, rud a thug léargas pearsanta do thomhaltóirí maidir leis an bpróiseas déanta. Preapshiopaí ag Meal Westbury Ritheadh sraith phreabshiopaí spreagúla seachtaine i meal an Westbury i mí na Samhna agus mí na Nollag mar chuid de sheoladh Dearadh na hÉireann. Tharla siad seo mar ghealla ar idirchaidreamh leanúnach CDCÉ le hÓstán an Westbury agus The Doyle Collection. Thar seacht seachtaine, bhog deichniúr príomhdhearthóirí Éireannacha go dtí an spás miondíola áit a chuir siad a saothar ar taispeáint, a léirigh siad a gceard agus a roinn siad a n-inspioráid. I measc na gcliant a ghlac páirt bhí: Jennifer Rothwell (7 – 13 Samhain) Chaïm Factor (16 – 20 Samhain) Jennifer Slattery (21 – 27 Samhain) Brendan Joseph (28 Samhain – 4 Nollaig) me&him&you (5 – 11 Nollaig) Tissue, Edel Traynor & Danielle Romeril (12 – 18 Nollaig) Magda Bethani & Chloë Dowds (19 – 24 Nollaig)


€121m

21

Ioncam bliantúlaithe féideartha

5,321

235

243

11

Ceannaitheoir a d’fhreastail ar Showcase

cliant CDCÉ a ghlac rannpháirt san Aonach Náisiúnta Ceardaíochta & Dearaidh

cliant CDCÉ a ghlac rannpháirt in Showcase

Déantóir ar tugadh tacaíocht dóibh tríd an gCiste Aonaigh Idirnáisiúnta

Forbairt Mhargaidh

do na taispeántóirí ag Showcase


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

22


Tá an Fhoireann Nuálaíochta freagrach as forbairt leanúnach na hearnála deartha agus ceardaíochta trí meantóireacht agus oiliúint atá ag teastáil ó fhás gnó, ó dhearadh táirgí agus ó acmhainneacht easpórtála mhéadaithe as a dtiocfaidh breis fostaíochta agus fás tionsclaíoch a sholáthar. Soláthraítear cláir, nuair is indéanta, trí chomhpháirtíochtaí straitéiseachta náisiúnta agus idirnáisiúnta, a chuireann ar chumas CDCÉ na hacmhainní atá ar fáil dó a uasmhéadú. Dírítear go príomha ar mhalartú cur chun cinn, ar fhoghlaim agus ar rochtain ar áiseanna agus ar shaineolas.

23

Cláir Nuálaíochta & Forbartha

2.2

Cláir Nuálaíochta & Forbartha


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

24


Whackpack Furniture Adam Frew, Arran Street East, Cushendale Woollen Mills Bunbury Boards, J.HILL's Standard, Slated Aodh, Mourne Textiles Irish Linen House, Hennessy & Byrne, Chaïm Factor, Saturday Workshop, Slated

Cláir Nuálaíochta Clinicí Forbartha Táirgí FUSE Tá Clinicí Forbartha Táirgí FUSE ríthábhachtach d’fhiontraíochtaí ceardaíochta agus deartha atá ag iarraidh a raon taithí agus a bhféiniúlacht bhranda a fhorbairt. Thug raon saineolaithe comhairle ag clinicí duine ar dhuine agus rinne siad cuir i láthair ar na topaicí a leanas: easpórtáil; miondíol; aonaigh thrádála; marsantú; brandáil; agus treochta. D’fhreastal 73 chliant ar chlinicí FUSE in 2016. Reáchtáileadh an chéad chlinic FUSE an 25 Bealtaine ag The Royal Marine Hotel, Dún Laoghaire, i gcomhpháirt le Comhairle Chontae agus Oifig Fiontraíochta Aitiuil Dhún LaoghaireRáth an Dúin. Ina ndiaidh sin bhí clinicí eagraithe an 14 agus an 15 Meitheamh i gCorcaigh agus i gCiarraí i gcomhpháirt le hOifigí Fiontraíochta Chorcaí Theas agus i mBaile Átha Cliath an 27 Meán Fómhair. Eagraíodh an chlinic i mBaile Á Cliath ag an am céanna le ‘Nordic Now’. Forbairt Fiontraíochta Ceardlanna Fiontraíochta agus Nuálaíochta Is ceardlanna lae iad na Ceardlanna Fiontraíochta agus Nuálaíochta ina ndírítear ar chroíthéamaí forbartha agus soláthraítear iad i gcomhpháirt le hOifigí Fiontraíochta Áitiúla (OFAnna). In 2016, ghlac 155 ghnó páirt in 255 Cheardlann: OGA Mhaigh Eo (48 rannpháirtí); Dún na nGall (42); Gaillimh (19); OFA Ros Comáin (28); agus OFA Chathair Bhaile Átha Cliath (18). Ba iad na príomhthéamaí forbartha: Marsantú táirge éifeachteach Mo tháirge, mo ghnó agus mo sheastán chun easpórtála ag aonaigh náisiúnta agus idirnáisiúnta Mo tháirge ceardaíochta agus deartha a chostáil agus a phraghasáil Úsáid na meán sóisialta Clár Tógála um Fhiontraíocht Cheardaíochta agus Deartha soláthraithe i gcomhpháirt le OFAnna Is é cuspóir an chláir gnónna ceardaíochta agus deartha a neartú chun táirgí atá inmharthana ó thaobh na tráchtála de a fhorbairt agus chun feidearthachtaí easpórtála a mhéadú. Agus é soláthraithe thar thréimhse seacht míosa, dírítear i rith an chláir ar dhearadh táirge, cumas táirgthe, forbairt ghnó, ullmhúchán d’aonaigh

thrádála agus an timpeallacht mhiondíola. Agus é seo an ceathrú bliain ag comhoibriú le OFA Bhaile Átha Cliath, bhí 17 rannpháirteach sa chlár i mbliana. In 2016, eagraíodh an clár i gcomhpháirt le OFA na Gaillimhe (17 rannpháirtí) agus OFA Dhún na nGall (14 rannpháirtí) chomh maith. Clár an Easpórtalaí Chliste Anuas air sin sholáthair CDCÉ Clár Easpórtala Cliste luathaithe, i gcomhpháirt leis na OFAnn inar tugadh le chéile grúpa de 13 ghnó ceardaíochta agus deartha a bhí ar thuras easpórtála cheana féin agus iad tiomnaithe d’fhorbairt easpórtála. Tá dóthain fáis déanta ag cuid acu gur cliaint Fhiontraíocht Éireann iad anois. Clár Meantóireachta Déantar rannpháirtithe an Chláir Mheantóireachta a chumasú chun a scileanna deartha, táirgithe, easpórtála, margaíochta agus brandála a neartú trí thacaíocht mheantóireachta ghairmiúil atá curtha in oiriúint dóibh. Tarlaíonn sé seo i seisiúin mheantóireachta duine ar dhuine. I rith 2016 díríodh an mheantóireacht ar dhearadh, forbairt táirge, cumas táirgeachta, deiseanna esapórtála agus barrfheabhsú na meán sóisialta mar uirlis forbartha. Bhain 55 fhiontar cliaint tairbhe as meantóireacht duine ar dhuine le linn na bliana. ina measc bhí 35 sheisiún meantóireachta díreach le cliaint CDCÉ agus fuair 20 fhiontar meantóireacht de bharr atreoruithe ó OFAnna. Neartaigh sé seo a mbonn gnó agus a bhfeidhmíocht easpórtála. Is féidir le fiontraíochtaí ceardaíochta agus deartha atá cláraithe cur isteach ar mheantóireacht i rith na bliana. Seóthaispeántas Dearadh na hÉireann 2017 Meantóireacht & Ceardlanna Soláthraíodh sraith de sheisiúin mheantóireachta duine ar dhuine in 2016 d’fhiontair chliaint a bhí roghnaithe do Dhearadh na hÉireann ag Showcase, 2017. Chabhraigh na seisiúin seo le rannpháirtithe Dearadh na hÉireann a gcumas iomlán tráchtála a léiriú agus chun orduithe easpórtála a mhéadú. Bhí 68 ngnó páirteach ar an iomlán, bhí athsheisiúin meantóireachta do Dhearadh na hÉireann 2017 ag 17 bhfiontar sa bhreis ar bhonn cás ar chás agus ag fiontair eile chun plean forbartha fadtéarma a ullmhú i dtreo Dearadh na hÉireann 2018.

25

Cláir Nuálaíochta & Forbartha

≤ Thall Ar deiseal ó bharr ar chlé:


Ofráileadh meantóireacht marsantuithe duine ar dhuine do gach fiontar cláraithe le CDCÉ ag taispeáint ag Showcase 2016 agus do thaispeántóirí Dearadh na hÉireann agus Zón Fiontair. Thug an fhoireann mharsantuithe comhairle do 91 cliant ar an láthair.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

26

D’eascair breis maoinithe agus líon breise clár, as comhpáirtíochtaí suntasacha i rith 2016 chomhmaith le rochtain ar shaineolas.

Láithreán Gréasáin Fiontair Rinneadh uasdátú ar an láthrán greasán tiomnaithe seoe – dccoi.ie/enterprise – le linn 2016 mar acmhainn d’éinne a bheadh ag tosú nó ag fás a ghnó, agus sholáthraíodh cliaint leis an bhfaisnéis ba dhéanaí agus le sonraí na gceardlanna rinneadh i rith na bliana. Comhpháirtíochtaí Tá CDCÉ tuisceanach ar ríthábhacht comhpháirtíochtaí straitéiseacha chun líonra agus infreastructúr na dtacaíochtaí a fhorbairt do thionscal deartha agus ceardaíochta na hÉireanní. D’eascair breis maoinithe agus líon breise clár, as comhpáirtíochtaí suntasacha i rith 2016 chomhmaith le rochtain ar shaineolas. Comhphairtíochtaí le hOifigí Fiontar Áitiula Tá meamram tuisceana ag CDCÉ le líonra na nOifigí Fiontair Áitiúla ar fud na tíre. Is e cuspóir na comhpháirtíochta seo tacaíochtaí agus acmhainní don earnáil seo a uasmhéadú. I rith 2016, sholáthair CDCÉ/OFAnna meantóireacht, sraith ceardlann fiontraíochta agus nuálaíochta, an Clár Tógála um Fhiontraíocht Cheardaíochta agus Deartha, agus tacaíochtaí gnó chun scileanna fiontraíochta na gcliant a mhéadú agus chun fás a chumasú. Oibríonn CDCÉ le OFAnna freisin ar fhorbairt leanúnach Zón Fiontair ag Showcase. Amharc-Ealaíontóirí Éireann Lean CDCÉ lena chomhpháirtíocht le hAmharcEalaíontóirí Éireann maidir le hoiliúint FGL do chliaint i rith 2016. Coimisiún Forbartha an Iarthair Mar chomhpháirtí straitéiseach a bhfuil suim aige i bhforbairt agus i bhfás na dtionscal ceardaíocht agus tionscadal dá leithéid. thug Coimisiún Forbartha an Iarthar maoiniú suas go €10,000 do Chiste na n-Aonach Idirnáisiúnta chun tacaíocht a thabhairt do dhéantóirí an Iarthair a ghlacann páirt in Aonaigh Thrádála Idirnáisiúnta. Is é an Iarthar limistéar oibríochta – contaetha Dún na nGall, Liatroim, Sligeach, Ros Comáin, Maigh Eo, Gaillimh agus Co an Chláir.


I rith 2016 comhoibrigh CDCÉ le roinnt comhpháirtithe i staidéir féidearthachta maidir le tionscadail amach anseo, Comhairle Contae Chill Chainnigh agus Fáilte Éireann ina measc.

Is líonra leathan í WCC – Eoraip a bhfuil breis is 20 eagraíocht ceardaíocht náisiúnta, réigiúnda agus gairmiúil ar fud AE ina mball. Is iad príomhchuspóirí WCC – Eoraip: Ceardaíocht dearadh-stiúrtha agus na healaíonta feidhmeacha a chur chun cinn san Eoraip Mórlíonra teagmhálacha idirnáisiúnta sna réimsí ceardaíochta seo a thiomsú Faisnéis a bhailiú agus í a scaipeadh i measc líonra mhóir na mball Ionadaíocht a dhéanamh ar cheardaíocht ag leibhéil náisiúnta, oifigiúla, polaitiúla agus riaracháin Ceardaíocht mar ghníomhaíocht ghairmiuil a tháirgíonn saothar ar an gcaighdeán is airde a chur chun cinn Bheith rannpháirteach i dtionscadail idirnáisiúnta comhoibrithe atá tábhachtach d’earnáil na ceardaíochta Clár na nAmbasáidí Nordacha Chuir Ambasáidí atá bunaithe in Éirinn agus a dhéanann ionadaíocht ar an Iorua, an tSualainn, an Fhionlainn agus an Danmhairg isteach ar an gCiste Cultúrtha Nordach chun sraith imeachtaí a bheadh ar siúl i mBaile Átha Cliath i Meán Fómhair/Samhain 2016 a fhorbairt, i ndiaidh plé le líonra na nAmbasáidí mar chuid de Dhearadh na hÉireann 2015 (DnÉ2015), agus an cuspóir aige naisc idir Éirinn agus na Tíortha Nordacha a neartú. Reáchtáladh sraith imeachtaí faoin teideal ‘Nordic Now’, ina measc: Comhdháil an 26 Deireadh Fómhair, taispeántas ag Nordic Makers, Dún Laoighre (26 Deireadh Fómhair 30 Samhain), agus sraith chainteanna tráthnóna le Nordic Makers gach Céadaoin i rith Mhí na Samhna. D’oscail Ambasadóir na Danmhairge chun na hÉireann Carsten Søndergaard agus Cathaoirleach Chomhairle Chontae Dhún Laoghaire Ráth an Dúin, Cormac Devlin an chomhdhail agus an taispeántas, agus d’fhreastal ambasadóirí na dtiortha Nordacha air. D’fhreastal cainteoirí na comhdhála agus ionadaithe CDCÉ ar dhinnéar líonraithe an 25

Dheireadh Fómhair faoi óstaíocht Ambasáid na hIorua agus labhair an tAire Fostaíocht agus na nGnóthas Beag ag an ócáid. D’fhreastal breis is 70 ar chomhdháil agus ar thaispeántas. Cothú Idirchaidreamh Comhpháirtithe Staidéar Féidearthachta I rith 2016 comhoibrigh CDCÉ le roinnt comhpháirtithe i staidéir féidearthachta maidir le tionscadail amach anseo, Comhairle Contae Chill Chainnigh agus Fáilte Éireann ina measc. Fondúireacht Michelangelo Thug Jacques Rey, Stiúrthóir na nIdirchaidreamh Straitéiseach d’Fhondúireacht Michelangelo, cuairt ar CDCÉ an 14 Samhain chun deiseanna forbartha tionscnamh le WCC – Eoraip agus CDCÉ as seo amach a phlé. Is iad bunaitheoirí agus cathaoirleach ghrúpa Richemont agus ar leo sóbhrandaí ar nós Cartier, Vacheron Constantin, agus Van Cleef & Arpels a bhunaigh Fondúireacht Michalelangelo. Is é a misean scileanna ceardaíochta a chaomhnú agus earnáil na ceardaíochta a fhorbairt. Tá imeacht seolta suntasach á phleanáil mar chomhtharluint le Venice Architecture Biennale in 2018. michelangelofoundation.org Three Sisters Iarratas ar Phríomhchathair Chultúir na hEorpa 2020 Bhí CDCÉ ina phríomhpháirtí ar phaineal iarratais na Three Sisters – Iarratas ar Phríomhchathair Chultúir na hEorpa 2020. Cé nár éirigh leis an iarratas, ba fhiúntach iad na naisc a rinneamar le oibritheoirí cultúrtha eile, e húdaráis áitiúla agus le páirtithe leasmhara ar fud an réigiúin. Global Irish Design Challenge Ba phríomhchuid de leagáid DnÉ2015 é Global Irish Design Challenge, agus muid tuisceanach ar dhiaspóra na hÉireann, bunaíodh an dúshlán chun ardán a thabhairt do dhearadh Éireannach nuálaíoch agus ceannródaíoch agus ag an am céanna chun naisc a cruthú le líonra leathan domhanda thalainn deartha. Agus é bunaithe ar croíthéarmaí: inmharthanacht, folláine, ómós áite agus nuálaíocht, tugadh cuireadh do dhearthóirí arbh Éireannaigh a sinsir nó a raibh nasc láidir acu le hÉirinn, tionscadal a chuaigh i ngleic le ceisteanna sóisialta nó a thug réiteach seiftiúil nó cliste ar fhadhb, a cur isteach. Roghnaigh painéal moltóirí: Jay Osgerby, Hidichi Misono agus Ailbhe McNabola 54 thionscadal ó ghairm oscailte a fuarthas as 142 iarratas ó

27

Cláir Nuálaíochta & Forbartha

Comhairle Domhanda na Ceardaíochta – An Eoraip (WCC – Eoraip) Toghadh Louise Allen mar Uachtarán Chomhairle Domhanda na Ceardaíocht – An Eoraip i Mí Mheán Fómhair 2016. Mairfidh an tUachtaránacht go dtí 2020.


14 thír. Rinneadh taispeantas de na h’iarratais a roghnaíodh agus seoladh go hoifigiúil é seo i dteach an Chóiste, Caisleán Bhaile Átha Cliath an 15 Meitheamh. Bhí sé ar síul go dtí 27 Lúnasa. Deiseanna Maoinithe Bhí pléanna ani rith 2016 leis an gComhairtle Deartha maidir le rannpháirtíocht CDCÉ in iarratais mhaoinithe an AE i leith Design for Europe. D’fhiosraigh CDCÉ deiseanna maoinithe trí Erasmus+ freisin.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

28

Ba phríomhchuid de leagáid DnÉ2015 é Global Irish Design Challenge, Challenge, agus muid tuisceanach ar dhiaspóra na hÉireann, bunaíodh an dúshlán chun ardán a thabhairt do dhearadh Éireannach nuálaíoch agus ceannródaíoch agus ag an am céanna chun naisc a cruthú le líonra leathan domhanda thalainn deartha.

Comhairle Chathrach Átha Cliath – Gradam na Saoranaigh Mhaith D’oibrigh CDCÉ le cComhairle Chathrach Átha Cliath (CCÁC) ar fhorbairt coimre sheodóra chun bior a dhearadh chun urraim a thabhairt d’obair shaoránaigh Bhaile Átha Cliath. Ba é Seamus Gill a chuir isteach an dearadh ar éirigh leis agus cruthóidh sé naoi mbior chuile bhliain. Tharla an chéad searmanas gradam i lár Mhí Bealtaine.


255

29

Ceardlann Fiontair agus Nuálaíochta

73

55

91

13

cliant CDCÉ a d’fhreastail ar Chlinicí FUSE

fiontar cláraithe le CDCÉ a fuair meantóireacht marsantaithe aonair ag Showcase 2016, Dearadh na hÉireann agus Zón Fiontair

fiontar is cliaint CDCÉ a bhain tairbhe as meantóireacht aonair

fiontair is cliaint a ghlac rannpháirt i gcláir onnmhairí

Cláir Nuálaíochta & Forbartha

a seachadadh


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

30


Léirítear saothar na ndearthóirí agus na ndéantóirí is cruthaithí agus is sciliúla as réimse an deartha agus na ceardaíochta comhaimseartha i dtaispeántais Ghailearaí Náisiúnta na Ceardaíochta, mar aon le colúin idirnáisiúnta an dea-chleachtais. I rith 2016, taispeánadh saothar breis is 200 déantóir, dearthóir agus stiúideo i sé thaispeántas sa Ghailearaí Náisiúnta na Ceardaíochta. Ba iad na príomhréimsí a léiríodh ná oidhreacht agus féiniúlacht, déantóirí nua, cleachtas ceirmeachta comhaimseartha, seodra neamhlómhar agus nuálaíocht.

31

Gailearaí Náisiúnta na Ceardaíochta

2.3

Gailearaí Náisiúnta na Ceardaíochta


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

32


'Ceithre Shoitheach ar Chlaonadh', Nicholas Lees, VASE: Function Reviewed Druma údú, Andrew Ilsley, CRÉ 'Córas Seachadta Seodra', Pierce Healy, Shape the Future 'Beetlejuice', Märta Mattsson, Not Too Precious 'Cathaoir fráma', Notion agus Mourne Textiles, Liminal – Irish design at the threshold

Agus é mar chaibidil tábhachtach maidir le dearadh Éireannach, d'fhiosraigh Liminal na bealaigh ina bhfuil dearthóirí, cuideachtaí agus stiúideonna agus trasnú teorannacha agus ag ceitiú seantuairimí an deartha.

Clár na dTaispeántas 2016 Ó 9 Deireadh Fómhair, 2015 – 10 Eanáir, 2016 Cuireadh tús leis an mbliain le Ó, léirithe ag Steven McNamara, ar léiríodh ar dtús é ag Féile Deartha Londan 2105. D’inis Ó, a chiallaíonn ‘from’ i mBéarla, scéal na hÉireann mar fhoinse smaointí cruthaitheacha, agus mhínigh conas a fhaigheann dearadh nua agus comhaimseartha a inspioráid ó oidhreacht cheardaíochta na hÉireann. Bhí saothar iontach cloiche, gloine, ceirmeachta agus adhmad ar taispeáint ó bhreis is 30 dearthóir atá paiseanta faoi ábhair agus faoí tháirgeadh, agus ómós láidir áite acu. Not Too Precious 22 Eanáir – 30 Márta Phléigh Not Too Precious, léirithe ag Elizabeth Goring agus Gregory Parsons, agus cruthaithe ag Ruthin Craft Centre sa Bhreatain Bheag, obair inspioráideach 25 sheodóir idirnáisiunta a d’úsáid ábhair ní mar gheall ar a luach intreach ach mar gheall ar a bhféidirtheachtaí eispriseacha. Thug Not Too Precious dúshlán do réamhthuairimí maidir le hábhair ‘neamhlómhra’ trí muid a spreagadh ‘luach fabhraithe’ a mheas, na scileanna agus na smaointí a thugann déantóirí tréitheacha dá saothar. Roghnaíodh triúr céimithe seodóireachta éireannacha – Emma Cahill, Jaki Coffey and Genevieve Howard – chun a saothar a thaispeáint taobh le dearthóirí idirnáisiúnta comhaimseartha. Liminal – Irish design at the threshold 8 Aibreáin – 3 Iúil Léiríodh roinnt den dearadh Éireannach is spreagúla ag Liminal – Irish design at the threshold idir dearadh táirgí agus eolaíoch, ailtireacht agus beochan, bia agus troscán. Roghnaíodh na 55 dearthóir, cuideachta agus stiúideo mar gheall ar nuálaíochta a saothair, a nascthacht agus a chumas teorainneacha disciplínacha a shárú chun dul i ngleic le ceisteanna an lae inniu. Agus é mar chaibidil tábhachtach maidir le dearadh Éireannach, d'fhiosraigh Liminal na bealaigh ina bhfuil dearthóirí, cuideachtaí agus stiúideonna agus trasnú teorannacha agus ag ceitiú seantuairimí an deartha. Ahus é comhléirithe ag Louise Allen, Alex Milton agus Angela O’Kelly, taispeánadh an taispeántas suaitheanta seo ar dtús ag seachtainí deartha in Eindhoven, Milano agus Nua-Eabhrac, agus af Teach an Chóiste i gCaisleán Bhaile Átha Cliath.

33

Gailearaí Náisiúnta na Ceardaíochta

≤ Thall Ar deiseal ó bharr ar chlé:


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

34

Rinneadh saothar nua ó 24 dhearthóir-dhéantóir is spreagúla agus is cruthaithí in Éireann agus a fuair gradaim Déantóirí na Todhchaí CDCÉ agus maoiniú forbartha le seacht mbliana anuas a chur i láthair ag Shape the Future, Future, léirithe ag Angela O’Kelly.

CRÉ – Taispeántas Céimithe 15 Iúil – 1 Lúnasa Ciallaíonn Cré 'earthen' nó 'made of clay' i mBéarla. Léiríodh saothar chéimithe nua an chúrsa Scileanna Ceirmeachta agus Deartha i mBaile Mhic Andain, Cill Chainnigh, a bhfuil cáil idirnáisiúnta air sa taispeántas seo léirithe ag Gus Mabelson. Ba thoradh é CRÉ ar dhá bhliain de dhianoiliúint ar gach gné de scileanna ceirmeachta agus deartha. Ba sheóthaispeántas é CRÉ ar scileanna, nuálaíocht agus éagsúlacht dhearadh agus theicnící ceirmeachta an 12 déantóirí Éireannacha is nuaí. VASE: Function Reviewed 6th Lúnasa – 6th Samhain Pléadh ceisteanna fheidhmiúlacht na ceirmeachta trí shraith saothar ó 29 ealaíontóir ó Éirinn, Eoraip, Afaric agus an Áise ag VASE: Function Reviewed, a bhí léirithe ag Brian Kennedy. Baineann tradisiún choimeádán na hinsinte agus fheithicil na scéalaíochta leis an vása ó aimsir na Síothal gréagaí; pléadh conas a théann ealaíontóirí i ngleic le ceisteanna pearsanta agus polaitiúla trí chré tríd an taispeantas seo. Agus cuir chuige idir fheidhmiúil agus dealbhach, Spreag VASE: Function Reviewed muid chun dul i ngleic le céimlathas nithe tríd an díospóireacht foirm in aghaidh feidhme mar a bhaineann sí le ceirmeacht chomhaimseartha a thabhairt chun solais. Bhí VASE ina chuid den chlár d'Fheile Ealaíon Chill Chainnigh 2016 rud a cuir leis an rannphairtíocht sheanbhunaithe idir CDCÉ agus an bhFéile. Shape the Future 18 Samhain, 2016 – 5 Feabhra, 2017 Rinneadh saothar nua ó 24 dhearthóir-dhéantóir is spreagúla agus is cruthaithí in Éireann agus a fuair gradaim Déantóirí na Todhchaí CDCÉ agus maoiniú forbartha le seacht mbliana anuas a chur i láthair ag Shape the Future, léirithe ag Angela O’Kelly. Bá é fáth an taispeántais an baint atá ag ceardaíocht agus dearadh lenár bhféiniúlacht cultúrtha agus cén tionchar atá ag cultúr ar shaothar na ndéantóirí a chíoradh. Pléadh dul i bhfeidhm an chultúir ar dhéanamh comhaimseartha, chomh maith le luach stair shaoil agus insinte maidir le hearraí ceardaíochta Éireannacha a sheoladh ar mhargadh domhanda Léiríodh an taispeántas mar chlár comórtha náisiúnta ar eirí amach 1916.


The Ogham Wall The Kennedy Center, Washington 17 Bealtaine – 5 Meitheamh Taispeánadh mír de The Ogham Wall in ionad Uí Chinnéide in Washington mar chuid de cheiliúradh chomórtha 1916 agus ar osclaíodh go hoifigiúil e an 17 Bealtaine. Thug Cultúr Éireann cistiú €20,000 chun go rachadh The Ogham Wall ar camchuairt go hIonad Uí Chinnéide. Thug an Taoiseach cuairt ar an taispeántas i dtionlacan an Ambasadóra Anne Anderson, agus insíodh stair an tionscadail agus tugadh smaointí comhoibrithe dó. Lean an taispeántas go dtí an 5 Meitheamh.

35

Naisc – Taispeántas Capsúil na nAmbasáidí ar Camchuairt Leanadh leis na taispeántais ar camchuairt in 2016 go Milwaukee, Sydney, Vársá agus Sóifia mar chuid de rannpháirtíocht leanúnach CDCÉ leis an Roinn Gnóthaí Eachtracha agus Trádála (RGET). Global Irish Design Challenge Teach an Chóiste, Caisleán Átha Cliath 10 Meitheamh – 27 Lúnasa Ba taispeántas fairsing ar 54 thionscadal deartha ó 81 Stiúideo rannpháirteach é Global Irish Design Challenge a sholáthair réitigh uathúla ar dhúshláin a gcastar orainn ar bhonn laethúil. Bhí an taispeántas léirithe ag Louise Allen, CDCÉ i gcomhpháirt le hOifig na nOibreacha Poiblí (OOP) agus bhí sé ina chuid de chlár 2017 an Ghailearaí Náisiúnta, Chill Chainnigh.

Gailearaí Náisiúnta na Ceardaíochta

Leanadh leis na taispeántais ar camchuairt in 2016 go Milwaukee, Sydney, Vársá agus Sóifia mar chuid de rannpháirtíocht leanúnach CDCÉ leis an Roinn Gnóthaí Eachtracha agus Trádála (RGET).

Clár Taispeántas ar Camchuairt Lean Clár Líonra na nAmbasáidí, a chabhraigh le próifíl Dhearadh na hÉireann 2015 (DnÉ2015) a ardú trí rochtain fhairsing a sholáthar, in 2016 mar leagáid ar DnÉ2015, agus chuir sé le clár camchuairte Ghailearaí Náisiúnta na Ceardaíochta trí na taispeántais a leanas:


Ciste na dTaispeántas Seachtrach D'fhaomh Ciste na dTaispeántas Seachtrach ocht n-iarratas in 2016 do mhaoiniú gheobhfar éin 2017-2018: In 2016, fuair Saidhbhín Gibson maoiniú de €1,000 chun páirt a ghlacadh sa taispeántas grúpa ‘What do I need to do to make it ok?’. Tá an tionscadal ar camchuairt chuig seacht n-ionad ar fud Shasana agus Thuaisceart na hÉireann go dtí Eanáir 2018. ‘Shadow of Sodeisha: Japanese and Irish Art in Clay’ ag Ard-Mhúsaem na hÉireann, Beairic Uí Choilleáin, Baile Átha Cliath, Márta 2017 – Márta 2018: ag iniúchadh thionchar ghrúpa Sodeisha ar ealaíontóirí ceirmeacha Seapánacha agus Éireannacha.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

36

‘Spirits of the Sky’ ag Timeless Textiles Gallery, Newcastle, An Astráil, 15 Feabhra – 12 Márta 2017: taispeántas aonair ag ealaíontóir teicstíle agus déantóir priontaí Nicola Henley ina ndearnadh iniúchadh ar ghluaiseacht éan sa timpeallacht fhorbartha trí éin agus a n-eitilt a scrúdú agus í ag díseart ealaíontóirí i gCill Rialaig, Co. Chiarraí. ‘Joseph Walsh’ ag Yufuku Gallery, Tokyo, Japan, samhradh 2017: mórthaispeántas bunaithe ar théamaí shaol an oileáin, foirm agus a gaol leis na hábhair a úsáidtear, beidh an taispeántas foroinnte i dtéamaí: dealbhóireacht, feidhm agus an chathaoir. Cruthófar an bailiúchán saothar sa tSeapáin trí ábhair áitiúla a úsáid. ‘CRUX: A Dialogue in Metal’ ag Glór, Inis, 3 Márta – 1Aibreáin 2017: Taispeántas grúpa chúigear mórdhéantóirí miotail Éireannacha. Léirítear éagsúlacht mhiotail ag ‘CRUX’, idir mhionfhíochán shaothar Jane Murtagh agus fhoirmeacha ailtireachta Moss Gaynor, idir línte fíneálta agus cuair chéadfacha shaothar Michael Calnan, John Hogan agus Gunver Anhøj. ‘Boundless and Unlimited’, Taispeántas malairte Éire/an tSín in Beijing agus Shanghai (Deireadh Fómhair – Samhain 2017) agus Baile Átha Cliath agus Birmingham (Aibreán – Bealtaine 2018): ina ndéantar iniúchadh ar chleachtais chomhthreomhara oibre ealaíontóirí; dearadh, teicnící agus ábhair i gcomhthéacsanna cultúrtha difriúla. I measc na seodóirí Éireannacha atá páirteach tá Eimear Conyard and Chris Heltzel. Tá clár

leathan rannpháirtíochta le bheith forbartha sa dá tír bunaithe ar an taispeántas. ‘Thinking Through’ ag Ionad Ealaíon na Gaillimhe, Deireadh Fómhair 2017: léirithe ag Contemporary Clay (Rob D’Eath agus Kate Howard) ag iniúchadh traidisiúin ceirmeachta agus forbairtí cruthaitheacha nua. Dírítear ar shaothar cré-bhunaithe neamhfheidhmeach an cheirmeora mór le rá, Phoebe Cummings ón RA agus céimí MA nua Choláiste Ríoga na hEalaíne, Gail Mahon as Doire. ‘David Seeger: A Retrospective’ le hUilinn ag Ionad Ealaíon Iarthar Chorcaí, 4 Samhain – 12 Nollaig 2017. Ar ócáid a 80ú bhreithlá, Cuirfidh Uillinn mórtháispeántas suirbhé i láthair ina léirítear saothar seasca bliain David Seeger, ceannródaí na healaíne ceirmeacha comhaimseartha. Eolas faoi Ghailearaí Náisiúnta na Ceardaíochta Agus é bunaithe ag Comhairle Deartha agus Ceardaíochta na hÉireann in 2000, is príomhionad é Gailearaí Náisiúnta na Ceardaíochta do dhearadh agus do cheardaíocht chomhaimseartha. Bíonn taispeántais ann de shaothar dhearthóirí, ealaíontóirí, agus déantóirí idir Éireannacha agus idirnáisiúnta a sháraíonn teorainneacha agus iad ag dul i ngleic leis an bpróiseas déanta. De réir ár misin tuiscint, cruthaitheacht agus nuálaíocht a spreagadh, tá ról lárnach taige maidir le tuiscint ar chultúr ceardaíochta agus ábhar in Éirinn a mhéadú. www.nationalcraftgallery.ie


65,379

37

Cuairteoir a d’fhreastail ar thaispeántais an Ghailearaí Náisiúnta Ceardaíochta

259

55

24

3

Buaiteoir agus faighteoir Dámhachtainí agus Tacaíochtaí do Dhéantóirí Amach Anseo a chonacthas in Shape the Future

Taispeántas camchuairte a lean ar aghaidh sa bhliain 2016 mar oidhreacht le ID2015, mar chomhlánú do chlár camchuairte an Ghailearaí Ceardaíochta Náisiúnta

Déantóir, dearthóir agus stiúideonna le hionadaíocht sa chlár taispeántas

Dearthóir agus stiúideonna a roghnaíodh do Liminal – Irish design at the threshold inar cuireadh i láthair roinnt de na nuálaíochta dearaidh is bríomhaire

Gailearaí Náisiúnta na Ceardaíochta

(Cill Chainnigh agus ar camchuairt)


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

38


I gcaitheamh 2016, dhírigh an Fhoireann Oideachais, Oiliúna agus Forbartha ar a chláir oiliúna agus forbartha ardchaighdeáin a chomhdhlúthú le haghaidh déantóirí reatha agus iad siúd atá ag teacht chun cinn, anuas ar fhoghlaimeoirí ó gach leibhéal oideachais, trí idirchaidreamh díreach a dhéanamh le líon comhpháirtithe tionscail.

39

Oideachas, Oiliúint & Forbairt

2.4

Oideachas, Oiliúint & Forbairt


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

40


Seoladh taispeántais CRÉ sa Ghailearaí Náisiúnta Ceardaíochta The Shuttle Hive ag Ard-Mhúsaem na hÉireann - Na hEalaíona Maisitheacha & An Stair Grianghraf tógtha ag an Project Arts Centre I rith Brute Clues, taispeántas le Andreas Kindler von Knobloch, Tom Watt agus Tand Williams, Baile Átha Cliath, 2016 Teo Sutra ag taispeáint rogha saothair le buaiteoirí Ghradaim Déantóirí na Todhchaí & Chlár Tacaíochtaí 2016. Tábla taobh gallchnó III, Ryan Connolly; Ball éadaigh luiteach aonphíosa agus pléata lasmuigh, Ciana Keating; Saothar ceirmeach, Kate O'Kelly Suiteáil 'gairdín snoite', Lá Náisiúnta Líníochta ag an nGailearaí Náisiúnta Ceardaíochta

An Chéad Leibhéal Scileanna Foghlama CRAFTed don Saol Soláthraíodh CRAFTed: Clár Scileanna Foghlama do Bhunscoileanna 2016 i gcomhpháirtíocht le 16 Chumann Ionaid Oideachais Mhúinteoirí in Éirinn (ATECI). B’éard a bhain le clár 2016:

(CDCÉ). Cistíonn na hIonaid Oideachais íocaíocht chomhaltaí phainéal oideachais CDCÉ le haghaidh Cúrsaí Samhraidh Forbartha Gairmiúla Leanúnaí (FGL).

16 Ionad Oideachais

I rith 2016, ghlac 97 múinteoir páirt i gCúrsaí Samhraidh FGL agus sholáthair ochtar ndéantóirí dearaidh múinteoireacht ceardaíochta sna hIonaid Oideachais a leanas:

68 tionscadal scoile

Sligeach: 20 múinteoir le Rebecca Marsden

64 ceardaí

Maigh Eo: 25 múinteoir le Jodi Coyne agus Aoife O’Toole

68 teachers

An Clár: 15 mhúinteoir le Aidan Power agus Jackie Maurer

9 gcomhordaitheoir réigiúnacha 1,700 mac léinn (meánmhéid ranga i scoileanna náisiúnta 25+ duine)

Iarthar Chorcaí: 25 múinteoir le Julie Forrester

Cuireadh gach tionscadal i gcrích faoi Mheitheamh 2016 agus cuireadh taispeántais ar bun i dtromlach na nIonad Oideachais chun sárthaispeántas a dhéanamh den phróiseas cruthaitheach a d’éascaigh an clár. Seisiúin Féachaint agus Freagairt CRAFTed ar fud na Tíre Thit sé sheisiún déag Féachaint agus Freagairt amach ar fud na tíre in 2016 chun piarmheasúnú, agus smaointe agus eispéiris a roinnt idir ceardaithe agus múinteoirí a chothú, ar aon dul le caighdeáin idirnáisiúnta deachleachtais laistigh den oideachas. Cúrsaí um Fhorbairt Ghairmiúil Leanúnach (FGL) bunaithe ar CRAFTed do Mhúinteoirí Bhí ceardlanna ceardaíochta agus dearaidh bunaithe ar scileanna anuas ar Sheisiún Faisnéise do Mhúinteoirí CRAFTed. Ba í an aidhm chun ‘blaiseadh’ a thabharit do mhúinteoirí de chuid de na scileanna a d’fhoghlaimeoidís ó pháirt a ghlacadh i gclár CRAFTed. Ceardlanna Scileanna

16

Líon na gceardaithe a bhí páirteach

9

Líon na múinteoirí a bhí páirteach

75

Cúrsa Samhraidh FGL Scileanna Ceardaíochta Cruthaitheacha do Mhúinteoirí Rith an Roinn Oideachais Scileanna Cruthaitheacha Ceardaíochta a Fhiosrú, chun Barr Feabhais a chur ar an gCuraclam AmharcEalaíon agus reáchtáladh é ón 4 go dtí an 8 Iúil i gcúig Ionad Oideachais, a d’éascaigh comhaltaí phainéal oideachais Chomhairle Dhearaidh agus Cheardaíochta na hÉireann

Laois: 12 mhúinteoir le Maeve Sookram agus Liadáin de Buitléar Cúrsaí FGL CRAFTed scileannabhunaithe an Fhómhair D’eagraigh foireann CRAFTed cúrsaí FGL tráthnóna do mhúinteoirí, a chistigh Ionaid Oideachais.

41

Contae Mhaigh Eo: 18 múinteoir, 4 cheardlann cheardaíochta agus dearaidh leis na déarthóirí-déantóirí Jodi Coyne agus Aoife O’Toole Contae an Chláir: 10 múinteoir, 2 cheardlann cheardaíochta agus dearaidh leis an déarthóir-déantóir Jackie Maurer Oiliúint chun tacú leis painéal Oideachais CDCÉ a sholáthraíonn FGL Éascaíodh lá oiliúna le hIonad Oideachais Chill Chainnigh le haghaidh comhaltaí de phainéal oideachais CDCÉ a sholáthair oiliúint FGL. D’fhreastail léachtoirí sna hAmharc-Ealaíona ó Choláiste Phádraig, DCU, Droim Conrach, agus Coláiste Mhuire gan Smál, Luimneach ar an lá. Naisc a fhorbairt le Coláistí Tríú Leibhéal Tháinig méadú ar an tsuim a léiríodh i gclár CRAFTed CDCÉ i measc coláistí Tríú Leibhéal a raibh baint acu in oiliúint a chur ar mhúinteoirí ealaíon. Lean pleananna ar aghaidh isteach in 2017 agus ina dhiaidh sin chun cur leis an gcaidreamh seo agus chun tús a chur le deiseanna agus iad a fhorbairt. D’oibrigh an fhoireann le Coláiste Phádraig, Droim Conrach chun cónaitheacht ghearr a bhí bunaithe ar dhearadh agus ceardaíocht a fhorbairt a bhí

Oideachas, Oiliúint & Forbairt

≤ Thall Ar deiseal ó bharr ar chlé:


dírithe ar phróiseas dearaidh agus ceardaíochta a roinnt le mic léinn Mháistreacht Iarchéime san Oideachas (MIO). Fuarthas cistiú chun an chónaitheacht chomhpháirtíochta seo a reáchtáil in 2016. D’fhorbair an fhoireann naisc chomhpháirtíochta, chomh maith, le Coláiste Mhuire gan Smál. Baineadh triail phíolótach as modúl gearr bunaithe ar cheardlann mar mhodúl roghnach i téarma an fhómhair in 2016. Comhordú CRAFTed Roghnaíodh triúr comhaltaí dhéag leis an bpainéal oideachais in 2016 agus ghlac siad páirt in oiliúint i Rannpháirtíocht Phoiblí agus Cosaint Leanaí. Chuaigh beirt chomhaltaí nua le Coiste Stiúrtha CRAFTed a bhí mar ionadaithe d’Ionad Cultúrtha na hÁirce do Leanaí agus de Choláiste Phádraig, Droim Conrach.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

42

An Dara Leibhéal designED Mar thoradh ar an rath a bhí ar an triail phíolótach a baineadh as clár designED CDCÉ, rinneadh breis forbartha ar an bhformáid ónar eascair Design Dojo, agus tugadh comhpháirtithe nua isteach, designCORE de chuid Institiúid Teicneolaíochta Cheatharlach agus Bord Oideachais agus Oiliúna (BOO) Chill Chainnigh-Cheatharlach. Tríú Leibhéal Oideachas Ceirmigh na hÉireann (ICE) Chomhoibrigh CDCÉ le hOideachas Ceirmigh na hÉireann (ICE) dá gclár 2016. Is éard a bhaineann le ICE ná cur chugie comhoibritheach idir ollscoileanna, coláistí agus ionaid oideachais na hÉireann a mhúineann an cheardaíocht, an ealaín agus dearadh feidhmeach. Cuireann sé deis fhánach ar fáil d’oideachasóirí, dearthóirí agus ealaíontóirí chun plé a dhéanamh ar mhúineadh na ceardaíochta agus ealaíne/dearaidh fheidhmigh ar oileán na hÉireann. Soláthraíonn ICE sraith léachtaí agus ceardlann i measc na n-ionad oideachais do dhaoine in Éirinn, a dhéanann staidéar in áiteanna ar nós Chorcaí, na Gaillimhe, Luimnigh, Bhaile Mhic Andáin, Bhaile Átha Cliath agus Bhéal Feirste. Thaistil mic léinn agus ealaíontóirí/ceardaithe ar fud na hÉireann chun freastal ar an gclár léachtaí seo a mheall lucht féachana cumais go minic. Ba iad an dá ionad in 2016, Coláiste Ealaíne agus Dearaidh Crawford Institiúid Teicneolaíochta Chorcaí, Corcaigh, agus Baile Mhic Andáin, Cill Chainnigh.

I measc na rannpháirtithe ag imeachtaí 2016, bhí na daoine seo a leanas: Coláiste Ealaíne agus Dearaidh Crawford Institiúid Teicneolaíochta Chorcaí, Corcaigh, Deireadh Fómhair Joe Hogan (Déantóir ciseán) Colin Reid (Gloine Dhealbhóireachta) Tuula Harrington (Seodóireacht) Thaistil mic léinn ó áiteanna ar fud na hÉireann chuig an imeacht seo ar ar fhreastail go leor daoine. Bhaile Mhic Andáin, an 28 agus an 29 Deireadh Fómhair Akiko Hirai: Bhí ceardlann agus léacht ar siúl san imeacht seo le Akiko, agus bhí sé ar siúl ag an tráth céanna leis an taispeántas VASE: Function Reviewed ag an Dánlann Náisiúnta Cheardaíochta. An Clár Dámhachtainí agus Tacaíochtaí do Dhéantóirí Amach Anseo Roghnaigh painéal moltóireachta, na déantóirí dearaidh ar a bhfuil cáil idirnáisiúnta, Michael Eden agus Sasha Sykes ina measc, gearrliosta 76 duine don mheasúnú deiridh agus roghnaigh siad 30 buaiteoir agus faighteoir Dámhachtainí agus Tacaíochtaí do Dhéantóirí Amach Anseo, ina dhiaidh sin in 2016. Bhronn Comhalta Boird CDCÉ, Sonya Lennon, duaiseanna na dámhachtana agus na teastais Dé Céadaoin, an 8 Meitheamh i mBaile Átha Cliath. Roinneadh Dámhachtain €5,000 Dhéantóir Amach Anseo na Bliana idir beirt chleachtóirí atá bunaithe i mBaile Átha Cliath: an dearthóir faisin Edel Traynor agus an dearthóir troscáin Simon Doyle, a fuair €2,500 an duine Bronnadh an Dámhachtain Nuálaíochta €2,000 ar an ealaíontóir ceirmigh Zsiri Melinda Dempsey arb as an gClár di Bronnadh Dámhachtain €1,000 na Todhchaí Samhaltaithe ar an gan céimí Cumarsáide Amhairc, James Delaney ó Bhaile Átha Cliath. Ba chatagóir nua í seo a tugadh isteach don bhliain 2016 Bronnadh Dámhachtain fhoriomlán €2,000 Dhéantóir Amach Anseo Mhac Léinn na


Bliana ar Jack Roche ó Inis Córthaidh, Contae Loch Garman, a raibh staidéar á dhéanamh aige ar Fhaisean ag Scoil Ealaíne agus Dearaidh Luimnigh

Fógraíodh gurbh í Ciana Keating ó Bhaile Átha Cliath, a raibh staidéar á dhéanamh aici ar Dhearadh Faisin ag NCAD, buaiteoir na Dámhachtana Dearaidh €1,000 Bronnadh Tacaíocht Cónaitheachta €1,000 an duine ar na mic léinn san NCAD, Conaill O’Dwyer, a raibh staidéar á dhéanamh aige ar Fhaisean ag an NCAD, agus ar Annemarie Reinhold, a raibh staidéar á dhéanamh aici ar Sheodra ag an NCAD

43

Bronnadh Dámhachtain Chruthaitheach Fixperts €500 ar chúigear mac léinn den NCAD: Sarah Madden (Cumarsáid Amhairc); Alana McDonough (Cumarsáid Amhairc); Laura Lowry (Cumarsáid Amhairc); Nathan Joyce (Dearadh Táirgí); agus Maverick Andaloc (Dearadh Táirgí) i ngeall ar a dtionscadal comhoibritheach Bronnadh Tacaíocht Taispeántais €500 ar Luisa Verling, ar seodóir í atá bunaithe i gCluain Tarbh i mBaile Átha Cliath Bronnadh Duais Spotsolais €500 an Bhreithimh ar gach duine de na daoine seo a leanas: Ryan Connolly, dearthóir troscáin i Muineachán; agus Fiona Mulholland, seodóir bunaithe i Liatroim Bronnadh Tacaíocht Cónaitheachta €1,000 ar Aoife Mullane, ealaíontóir teicstíle atá bunaithe i gCill Mhantáin Bronnadh Tacaíocht Stiúideo €1,000 ar gach duine de na daoine seo a leanas: Ruth Duignan, dearthóir faisin ó Liatroim; Kate O’Kelly, ceirmeoir atá bunaithe i Luimneach; agus Cathy Burke, ceirmeoir atá bunaithe i gCill Mhantáin Bronnadh Dámhachtain ‘Push the Limits’ €500 ar an mac léinn den NCAD, Róisín Pierce ó Bhaile Átha Cliath

Oideachas, Oiliúint & Forbairt

Roghnaigh painéal moltóireachta, na déantóirí dearaidh ar a bhfuil cáil idirnáisiúnta, Michael Eden agus Sasha Sykes ina measc, gearrliosta 76 duine don mheasúnú deiridh agus roghnaigh siad 30 buaiteoir agus faighteoir Dámhachtainí agus Tacaíochtaí do Dhéantóirí Amach Anseo, ina dhiaidh sin in 2016.

Bronnadh an Dámhachtain Nuálaíochta €1,000 ar Maureen Laverty ó Dhroichead Thuama, Contae Aontroma, a raibh staidéar á dhéanamh aici ar Innealtóireacht Dearadh Táirgí (PDE) ag Scoile Ealaíne Ghlaschú agus rinne sí staidéar roimhe seo ar Dhearadh Faisin ag an gColáiste Náisiúnta Ealaíne is Deartha (NCAD)


Bronnadh Tacaíocht Ábhar €500 ar gach duine de na daoine seo a leanas: Robert Gorman, mac léinn Institiúid Teicneolaíochta na Gaillimhe-Mhaigh Eo (GMIT) i Leitir Fraic a raibh staidéar á dhéanamh aige ar Dhearadh agus Dhéantúsaíocht Troscáin; Rachael Finlay, mac léinn Ollscoil Uladh san Ealaín, Dearadh agus Faisean Teicstílí; Kate McGuane, Cúrsa Dearaidh agus Scileanna Ceirmigh CDCÉ, Baile Mhic Andáin i gContae Chill Chainnigh; Holly O’Hanlon, Dearadh Seodra ag Central St. Martins, Ollscoil na nEalaíon, Londain; Síofra Caherty, mac léinn Ollscoil Uladh le Dearadh Ildisciplíneach MFA; agus Fiona White a raibh staidéar á dhéanamh aici ar Dhearadh Dromchla Teicstílí ag an NCAD

44

Bronnadh Duais Spotsolais €500 na mBreithiúna ar Aoife Duncan a raibh staidéar á dhéanamh aici ar an Mínealaín (Ceirmeacht) ag GMIT

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Bronnadh Tacaíocht Taispeántais €500 ar Tom Healy, mac léinn le Déanamh agus Dearadh Troscáin ag Coláiste Stiofáin Naofa Tionscnaimh Eile An Chomhdháil Mise Éire? Shaping a Nation through Design Thit comhdháil dhá lá amach dar teideal Mise Éire? Shaping a Nation through Design an 4 agus an 5 Samhain a d’fhiosraigh ról an dearaidh agus na ceardaíochta chun féiniúlacht náisiúnta nó comhfhéiniúlacht a mhúnlú, agus fiosraíodh cad is brí le féiniúlacht in Éirinn an 21ú haois. Cuireadh an chomhdháil ar bun ag Ard-Mhúsaem na hÉireann (AMÉ) i gcomhpháirtíocht le AMÉ mar chuid den Chlár Comórtha Deich mBliana agus bhí gach áit inti curtha in áirithe. Rinne an t-ealaíontóir ceirmigh Edmund de Waal agus an socheolaí ceannasach Éireannach an tOllamh Tom Inglis na príomhóráidí a thabhairt. Bhí réimse rannchuiditheoirí ann, an scríbhneoir agus an coimeádaí ar a bhfuil cáil idirnáisiúnta, an tOllamh Simon Olding; an tOllamh Luke Gibbons; an Dr Nicola Gordon Bowe; Brian Kennedy; Ciarán Ó Gaora; Róisín de Buitléir; agus Joe Hogan ina measc. The Shuttle Hive: A Century of Rising Threads Mar gheall ar thoradh rathúil a bhí ar choimisiún dearaidh, seoladh The Shuttle Hive: A Century of Rising Threads, bailiúchán comórtha ón

dearthóir Alison Conneely a rinne ceiliúradh ar chomóradh céad bliain Éirí Amach 1916. Roghnaíodh Alison i ndiaidh go ndearna CDCÉ agus Ard-Mhúsaem na hÉireann (AMÉ) gairm chun bailiúchán de shaothair nua a chruthú ar théama na comhfhéiniúlachta agus roghnaíodh í ó ghearrliosta ag painéal moltóireachta ar a raibh Fran Edgerly ina measc ón gcomharghrúpa a bhuaigh Duais Turner, Assemble Studios. Áiríodh leis an taispeántas saothair bhunúla féin an dearthóra agus iad siúd a cruthaíodh i gcomhoibriú le grúpa daoine fásta, mar chuid de thrí cheardlann leathlae i ndiaidh a chéile i rith shamhradh 2016, a bhain úsáid as Bailiúcháin Ealaíon Maisitheach agus Staire AMÉ. Bhí Alison Conneely, an t-antraipeolaí an Dr. Steve Coleman, an staraí an Dr. Caoilfhionn Ní Bheacháin, agus an fíodóir teicstílí Katie Hanlan i measc éascaitheoirí na ceardlainne. Comhpháirtíocht Dámhachtainí Ceardaíochta CDCÉ agus Chumann Ríoga Bhaile Átha Cliath (an RDS) In 2016, chomhoibrigh CDCÉ leis an RDS dá nDámhachtainí Ceardaíochta bliantúla. Tá Dámhachtainí Ceardaíochta an RDS ar bun le 48 bliain anuas agus soláthraíonn sé ardán do cheardaithe atá bunaithe in Éirinn go ndéanfaidh painéal neamhspleách de shaineolaithe ceardaíochta ó Éirinn agus ón Eoraip measúnú ar a saothair. Rinneadh taispeántas de shaothair a bhuaigh duaiseanna agus a moladh go hard ag Seó Capall Bhaile Átha Cliath. Taispeánadh an taispeántas in Ard-Mhúsaem Shaol na Tuaithe, Páirc an Turlaigh, Contae Mhaigh Eo (ó Mheán Fómhair go Samhain). Rinne buaiteoirí duaiseanna taispeántas ag an Aonach Náisiúnta Ceardaíochta agus Dearaidh san RDS go luath i Nollaig. B’ionann méid na hurraíochta ó CDCÉ in 2016 agus €12,000 (ba é €30,000 ciste iomlán na duaise). Úsáideadh seo chun tacú le duais €500 do gach duine de na buaiteoirí catagóire sna Dámhachtainí, agus b’ann do 12 chatagóir, ar an iomlán, i measc dhá shnáithe (12 Dhéantóir Bhunaithe agus 12 Dhéantóir atá ag Teacht chun Cinn) agus 24 duais, ar an iomlán. Liostaítear thíos sonraí faoi gach buaiteoir duaise. Duaiseanna Catagóire Aonair 2016 (urraithe ag CDCÉ) CAOLADÓIREACHT Déantóir Bunaithe: Gerardine Wisdom


CALLAGRAFAÍOCHT Déantóir Bunaithe: Gareth Colgan SNOÍODÓIREACHT Déantóir Bunaithe: James Horan Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Seamus May

Thit comhdháil dhá lá amach dar teideal Mise Éire? Shaping a Nation through Design an 4 agus an 5 Samhain a d’fhiosraigh ról an dearaidh agus na ceardaíochta chun féiniúlacht náisiúnta nó comhfhéiniúlacht a mhúnlú, agus fiosraíodh cad is brí le féiniúlacht in Éirinn an 21ú haois.

CEIRMEACHT Déantóir Bunaithe: Karen Morgan Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Amy Mackle TEICSTÍLÍ DÉANTA Déantóir Bunaithe: Antoinette Hensey Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Lucy Madge TEICSTÍLÍ ORNÁIDEACHA Déantóir Bunaithe: Ciara Harrison Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Raychel Murphy TROSCÁN Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Ryan Connolly GLOINE Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Gráinne Banville SEODRA Déantóir Bunaithe: Fiona Mulholland Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Ríona Finn LEATHARSHAOTHAR Déantóir Bunaithe: Róisín Gartland Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Shauna McGowan GAIBHNEACHT GHEAL AGUS MIOTALÓIREACHT Déantóir Bunaithe: Cecilia Moore Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Sarah Louise Gregory DEILEADH ADHMAID Déantóir Bunaithe: Roger Bennett Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Alan Meredith An NCCA – Comhairliúchán um Athchóiriú an Teastais Shóisearaigh Leanadh ar aghaidh le próiseas comhairliúcháin na Comhairle Náisiúnta Curaclaim agus Measúnachta (an NCCA) in 2016 ar mhaithe leis an Dréacht-Sonraíocht don Amharc-Ealaíon Sraithe Sóisearaí, an teideal nua a bheartaítear

d’Ealaín, Ceardaíocht agus Dearadh. Tiocfaidh an tsonraíocht in ionad shiollabas Ealaíne, Ceardaíochta agus Dearaidh na Sraithe Sóisearaí ó Mheán Fómhair 2017 ar aghaidh. Ceirmeacht agus a Toise (CAID) – Tionscadal Eorpach Cuireadh an comórtas bliantúil idirnáisiúnta ‘Future Lights’ do dhaoine atá ag tabhairt faoi ghairm i gceirmeacht le tamall anuas, chun cinn ar fud na hEorpa in 2016. Gach bliain, tugtar cuireadh do chéimithe ó áiteanna ar fud na hEorpa chun iarratas a dhéanamh ar speisialtóirí ceirmeachta, Porzellanikon, agus a dtaithí a leagan amach agus freagairt do théama na bliana. Roghnaíodh Kate O’Kelly agus Kate Murtagh Sheridan, iar-bhuaiteoirí Chlár na nDéantóirí Amach Anseo agus Tacaíochtaí. Oideachas agus For-Rochtain I gcaitheamh 2016, d’fhorbair an fhoireann for-rochtana acmhainní oideachais agus comhpháirtíochtaí bunaithe. Sceidealaíodh imeachtaí agus gníomhaíochtaí chun an clár taispeántas bliantúil a fhiosrú agus tacú leis ag an Dánlann Náisiúnta Cheardaíochta, agus bhí baint ghníomhach ag an bhfoireann, chomh maith, i dtionscnaimh agus imeachtaí forrochtana as an láthair a sholáthar mar chuid de chlár taispeántas CDCÉ. Cláir Oideachais na Dánlainne Náisiúnta Ceardaíochta Áirítear le clár ilchineálach gníomhaíochtaí oideachais na Dánlainne Náisiúnta Ceardaíochta: turais dánlainne; cláir don teaghlach; ceardlanna do dhaoine fásta; imeachtaí rannpháirtíochta poiblí; cainteanna le dearthóirí, déantóirí agus coimeádaithe; ábhair acmhainn oideachais a tháirgeadh; máistir-ranganna agus seimineáir um fhorbairt ghairmiúil. Clár don Teaghlach Éascaíonn ár gceardlanna míosúla Lá an Teaghlaigh leanaí agus tuismitheoirí chun scileanna nua a fhoghlaim, triail a bhaint as ábhair agus páirt a ghlacadh i bhfoghlaim chruthaitheach, agus scileanna ceardaíochta agus dearaidh a mhúineadh do leanaí ag céim luath. Éascaíonn ceardlanna leanaí idir cúig bliana d’aois agus trí bliana d’éag d’aois agus bíonn 32 rannpháirtí ann, ar an meán, gach mí. Cuid lárnach d’eispéireas na Dánlainne Náisiúnta Ceardaíochta is ea an limistéar foghlama, a cheadaíonn do chuairteoirí sult

45

Oideachas, Oiliúint & Forbairt

Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Hanna Van Aelst


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

46


Bainisteoir Chúrsa Scileanna agus Dearadh Ceirmeachta CDCÉ, Gus Mabelson, leis na céimithe ar roghnaíodh a saothar le bheith i measc na saothar i gclár suaitheanta Ghrúpa Chill Chainnigh ar Shráid Nassau in 2016 (ó chlé: Gus Mabelson, Bridget Timoney, Claire Murdock, Andrew Ilsley, Marta Ozog agus Melissa O'Gorman de chuid Kilkenny Group)

a bhaint as rannpháirtíocht níos cuimsithí agus níos marthanaí laistigh den dánlann. Cuireann gníomhaíochtaí ‘buail isteach’ do leanaí agus daoine fásta, a cheaptar bunaithe ar theicnící, téamaí agus ábhair an taispeántais leis an Leabharlann Tagartha ina bhfuil leabhair, ailt agus acmhainní gaolmhara. Ar na gníomhaíochtaí freagartha ar a raibh an rath geal in 2016, bhí an ghníomhaíocht ‘Buail Isteach’ Láimhseáil agus Déanamh Tíleanna i rith thaispeántas CRÉ agus Fuáil Chruthaitheach i rith an taispeántais Shape the Future.

sa taispeántas Not Too Precious. Rinne na dearthóirí idirnáisiúnta Carina Shoshtary (an Ghearmáin), Felieke van der Leest (an Ísiltír/ an Iorua) agus Zoe Robertson (an Ríocht Aontaithe) cur i láthair le seachtar déantóirí breise Éireannacha, agus thacaigh GoetheInstitut leis an seimineár. Cuireadh seimineár dar teideal Evolving Design: from KDW to Future i láthair i gcomhthrath le taispeántas Liminal leis na cainteoirí: an Dr Linda King, Institiúid Ealaíne, Deartha agus Teicneolaíocht Dhún Laoghaire (IADT); an Dr. PJ White le designCORE; agus John Cleere le Red Lemonade.

Clár na Scoileanna Díríodh go leanúnach ar Chlár na Scoileanna a fhorbairt in 2016, agus ghlac nach mór 1,500 scoláire agus mac léinn ón mbunscoil go dtí institiúidí tríú leibhéal páirt i dturais chomhráiteacha ar thaispeántais agus ceardlanna ag an dánlann, a bhí dírithe ar litearthacht amhairc a chur chun cinn agus a chothú ó luathchéimeanna na forbartha. I measc bhuaicphointí chlár 2016, bhí dánlanna dearaidh ceirmigh i rith thaispeántas VASE: Function Reviewed; dearaí a fhiosrú i rith an taispeántais Shape the Future; agus sraith seisiún, Researching Creative Design Ideas le Joan Brennan, le haghaidh chomórtas Junk Kouture.

In 2016, rinne coimeádaí Not Too Precious, Greg Parsons, coimeádaithe Liminal – Irish Design at the Threshold, Louise Allen, Angela O’Kelly agus Alex Milton, coimeádaí CRÉ, Gus Mabelson, coimeádaí VASE: Function Reviewed, Brian Kennedy, agus coimeádaí Shape the Future, Angela O’Kelly a dtaispeántais a thabhairt i láthair agus a chur i gcomhthéacs le rannchuidiú ó dhearthóirídéantóirí sna taispeántais. Mar chuid dár gclár de chainteanna taispeántais agus de sheimineáir, thug breis agus 38 dearthóir agus déantóir a n-obair isteach, agus labhair siad faoi na rudaí a chuaigh i gcion orthu, a dteicnící agus na rudaí is ábhar buartha dóibh. Ar na buaicphointí sna himeachtaí Late Date, cuireadh an scannán Advanced Style ar scáileán, caint Lamber de Bie faoi Sculptural Arrangements, anuas ar Story-Led Design agus Calor Mini BBQ Tasting le Brian Stephens le Design Partners, anuas ar shamplaí de Bheoir Cheirde Costellos a dhéantar go háitiúil.

Ceardlanna Rannpháirtíochta Daoine Fásta, Seimineáir, Cainteanna agus Ceardlanna In 2016, ghlac 2,400 duine fásta páirt i seimineáir, máistir-ranganna, ceardlanna agus cainteanna de chuid na Dánlainne Náisiúnta Ceardaíochta, a bhí ceaptha lucht féachana daoine fásta, idir chuairteoirí ginearálta agus déantóirí-dearthóirí, a ghníomhú. D’éascaigh Caroline Schofield ‘Ceardlanna Lá Idirnáisiúnta na mBan’, a thug cuireadh do rannpháirtithe chun earraí beaga tábhachta a thabhairt leo as a ndéanfaí earra a d’fhéadfaí a chaitheamh. Rinne sraith ceardlann Drawing as Research le Inga Reed straitéisí líníochta isteach chun tacú le cáipéisíocht, taiscéaladh agus forbairt smaointe cruthaitheacha. Ba iad ceardlanna deiridh na bliana Festive Making, ceardlanna Wild Wreath le Lamber de Bie, Screen Printed Cards agus Print Pattern Linens le Maeve Hunter. Rinne Material Alchemy, seimineár comhaimseartha seodóireachta, scrúdú ar an obair, na smaointe agus na cleachtais

Ceardlanna Oideachais agus For-Rochtana Ceardaíochta ag Imeachtaí Poiblí Chomhordaigh an fhoireann Oideachais agus For-Rochtana sraith de cheardlanna fairsinge agus suimiúla do leanaí agus daoine fásta ag imeachtaí poiblí mórscála agus mar chuid de chláir náisiúnta i gcaitheamh 2016. Ar na buaicphointí, bhí an méid a leanas: Bloom in the Park Le haghaidh fhéile Bloom 2016, chuir CDCÉ Bloom Garden i láthair. Clár de shuiteáin idirghníomhacha chruthaitheacha, ceardlanna múinte agus ceardaíocht 'buail isteach' atá ann. Mheall ceardlanna sa chlódóireacht, cré agus teicstílí, taispeántais GANS agus ollsuiteáin idirghníomhacha a bhí ar siúl ar feadh cúig lá sa Sráidbhaile Ceardaíochta Éireannach na

47

Oideachas, Oiliúint & Forbairt

≤ Thall


líonta ba mhó de rannpháirtithe díocasacha a mealladh riamh agus ghlac os cionn 2,650 leanbh agus duine fásta páirt i ngníomhaíochtaí agus i ndéanamh cruthaitheach ceardaíochta. Féile Ealaíon Chill Chainnigh Cuireann an Dánlann Náisiúnta Cheardaíochta clár fairsing de cheardlanna agus de dheiseanna do leanaí agus daoine fásta chun idirchaidreamh a dhéanamh leis an gceardaíocht agus an déanamh i rith cheiliúradh na féile bliantúla ealaíon i gCill Chainnigh. I mbliana, nuair a bhí taispeántas VASE: Function Reviewed á fhiosrú, díríodh go hábhartha ar theicnící cré agus thug ealaíontóirí an taispeántais ionspioráid théamach.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

48

Tradfest Thacaigh CDCÉ le réimse de cheardlanna ceardaíochta ag an Áirc i mBaile Átha Cliath le linn Tradfest 2016. D’éascaigh na comhaltaí de Phainéal Oideachais Ceardaíochta CDCÉ, an t-ealaíontóir teicstílí Liadáin de Buitleár, an caoladóir Jane Grooves, agus an ceirmeoir Frances Kilcommins, na ceardlanna a bhí ar siúl ar feadh dhá lá, ceardlanna cré, caoladóireachta agus teicstílí ina measc, a thug blaiseadh de theicnící ceardaíochta traidisiúnta do leanaí. Ba é an líon iomlán leanaí a ghlac páirt i seisiúin an Chlub Ceardaíochta 324, anuas ar 147 duine fásta a bhí ina gcuideachta, mar sin, d’fhreastail 471 duine, ar an iomlán. An Lá Náisiúnta Líníochta Chuir an Dánlann Náisiúnta Cheardaíochta fáilte roimh bhreis agus 280 duine fásta agus leanbh chun páirt a ghlacadh i gceardlanna, a d’éascaigh déantóirí ónár bpainéal oideachais cheardaíochta: Stitch Sketching ón ailtireacht le Sandra McAllister; Clay Chalk Making le Kate Murtagh Sheridan; Stencil Plate Patterns le Mary Conroy; Textile Drawings mórscála le Carrie Lynam; agus Screen Print Totes le Caroline Ryan. Oíche an Chultúir Mar fhreagairt don taispeántas VASE: Function Reviewed, dhírigh ár gclár Oíche an Chultúir ar chré. D'fhreastail an líon ba mhó daoine, os cionn 530, ar Oíche an Chultúir ag an Dánlann Náisiúnta Cheardaíochta (353 duine fásta agus 178 leanbh), a ghlac páirt i ngníomhaíochtaí iolracha le linn an tráthnóna. Ba chuairteoirí céaduaire thart ar 50% den lucht freastail. Bealtaine Rinneadh Bealtaine, an fhéile a dhéanann

ceiliúradh ar an gcruthaitheacht de réir mar a théimid in aois, a cheiliúradh ag an dánlann leis an imeacht bliantúil Crafternoon Tea, a bhí ar siúl i gcomhthráth lenár dtaispeántas Liminal – Irish Design at the Threshold. Bhí tríocha a ocht duine ó chumainn éagsúla gníomhaíochta lucht scoir ó cheantar Chill Chainnigh inár gcuideachta linn chun freastal ar thuras treoraithe comhráiteach dánlainne ar ár dtaispeántas agus tae cultúrtha an tráthnóna. Clár Chaisleán Bhaile Átha Cliath Thit an seimineár, Global Challenges – Design Solutions, amach i Leabharlann Chester Beatty, agus rinne deichniúr dearthóirí plé ar a dtionscadail nuálacha dearaidh a roghnaíodh don taispeántas. Thug Hideichi Misono, dearthóir iomráiteach gluaisteáin/tionsclaíochta, taighdeoir agus Comhalta Boird de Chumann Dearthóirí Tionsclaíochta na Seapáine, an phríomhóráid, agus bhí sí ar dhuine de na breithiúna le haghaidh Global Irish Design Challenge. Mar chuid den chlár maidir leis an taispeántas Global Irish Design Challenge, tugadh cuireadh do dheichniúr dearthóirí breise chun labhairt faoina dtionscadail nuálacha. D’fhiosraigh Ceardlanna Dearaidh don Teaghlach cuid de na tionscadail de chuid Global Irish Design Challenge a bhí deartha mar áiseanna oideachais do leanaí. Comhpháirtíochtaí Cláreagraithe Oideachais in 2016 D’fhorbair agus chuir foireann Oideachais agus For-Rochtana CDCÉ le príomhchomhpháirtíochtaí cláreagraithe le heagraíochtaí náisiúnta cultúrtha eile mar chuid de straitéis forbartha leanúnach lucht féachana na Dánlainne Náisiúnta Ceardaíochta. I measc na gcomhpháirtíochtaí cláir náisiúnta agus áitiúil don bhliain 2016, bhí Goethe-Institut; Oifig na nOibreacha Poiblí, Ard-Mhúsaem na hÉireann; Leabharlann Chester Beatty; an Coláiste Náisiúnta Ealaíne is Deartha; an Institiúid Ealaíne, Deartha agus Teicneolaíochta; designCORE; Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge; Scoil Ealaíne agus Deartha Luimnigh; Ollscoil Uladh; an Scéim Deiseanna Gairmiúla; Bealtaine; Oíche an Chultúir; an Fhéile Idirnáisiúnta Cheirmeachta; an Áirc; CREATE; Oifig Ealaíon Chill Chainnigh; Open Circle Arts; an Chomhairle Oidhreachta; Savour Kilkenny; Yulefest; Fitzwilliam Training & Consulting, Port Láirge; Ionad Dearaidh Chill Chainnigh; agus Dánlann de Buitléir, anuas ar leabharlanna,


Is í ár bhfís chun oibriú le heagraíochtaí comhpháirtithe chun ionaid sármhaitheasa a fhorbairt i bpríomhdhisciplíní eile lena chinntiú go gcomhlíontar riachtanais an tionscail trí oiliúint speisialaithe agus rochtain ar áiseanna

Ionaid Sármhaitheasa Ag cur le heispéireas agus le rath chláir oideachais scileannabhunaithe CDCÉ – Cúrsa Scileanna agus Deartha Ceirmigh CDCÉ agus le Cúrsa Scileanna agus Deartha Seodra agus Gaibhneachta Óir CDCÉ – is í ár bhfís chun oibriú le heagraíochtaí comhpháirtithe chun ionaid sármhaitheasa a fhorbairt i bpríomhdhisciplíní eile lena chinntiú go gcomhlíontar riachtanais an tionscail trí oiliúint speisialaithe agus rochtain ar áiseanna, óna n-eascraíonn lucht saothair atá ag teacht chun cinn a bhfuil an taithí agus an saineolas a theastaíonn chun forbairt leanúnach a dhéanamh ar cheardaíocht agus dearadh in Éirinn. Scileanna agus Dearadh Ceirmeachta Is é Cúrsa Scileanna agus Deartha Ceirmeachta CDCÉ, atá bunaithe i mBaile Mhic Andáin, cúrsa ceirmeachta scileannabhunaithe in Éirinn agus sa Ríocht Aontaithe agus tá sárcháil air i dtaobh oiliúint a chur ar rannpháirtithe an-spreagtha le bheith ar an gcéad ghlúin eile de dhéantóirídearthóirí. Déanann an cúrsa naisc leis an earnáil cheirmeachta in Éirinn agus thar lear a threisiú i gcónaí trí cheardlanna, comhdhálacha agus cónaitheacht a reáchtáil. I mBealtaine, d'éascaigh Hilary Morley cruinniú a mhair lá amháin agus bhí painéal comhairleach 16 ghairmí ar a bhfuil ardmheas ón tionscal agus ardoideachas ceirmeachta i láthair chun plé a dhéanamh ar dheiseanna chun Lárionad Sármhaitheasa Ceirmeachta a fhorbairt. Lean an fhoireann, ina measc Gus Mabelson, na teagascóirí Geoffrey Healey agus Karen Morgan, agus an teicneoir technician Klaus Hartmann, ar déantóirí gníomhacha gairmiúla iad go léir, leis an gCúrsa agus an tIonad Sármhaitheasa a fhorbairt le cohórt nua de 12 mhac léinn a thosaigh i Meán Fómhair agus a bhainfidh a gcéim amach in 2018. In Iúil, d’oscail an Dr. Audrey Whitty ó ArdMhúsaem na hÉireann an Seó do Chéimithe a raibh glacadh maith leis, ó iontógáil 2014-2016 sa Dánlann Náisiúnta Cheardaíochta. I mbliana, roghnaigh Kilkenny Group ceathrar mac léinn chun a saothar a thaispeáint ina bpríomhshiopa i mBaile Átha Cliath faoin teideal ‘Spotlight’. Rinne ceannaitheoirí agus foireann an Ghrúpa, faoi

stiúir an POF Marian O’Gorman meantóireacht praghsála agus margaíochta leo, ina dhiaidh sin. Bhain os cionn 90% díobh fostaíocht amach san earnáil. Tugadh spás stiúideo atá go hiomlán trealmhaithe chun críche in Aibreán chun ealaíontóirí agus taispeántóir a éascú. Roghnaigh Ateliers de Paris, i gcomhoibriú le hAmbasáid na hÉireann i bPáras, an dearthóir Francach Clement Brazil don chéad chónaitheacht, a thit amach i Meán Fómhair. Téann an clár nuálach cónaitheachta seo chun sochair mic léinn trí iad a nochtadh do dheachleachtas idirnáisiúnta. Leanann an cúrsa le teagmháil dhlúth a choimeád le céimithe, ar bronnadh dámhachtainí móra ar bheirt díobh in 2016. Bronnadh Bonn Óir California Chumann Ríoga Bhaile Átha Cliath (an RDS) ar Karen Morgan agus fuair sí €5,000, agus bronnadh Dámhachtain Chruthaitheach na Breataine Bige ar Adam Buick agus fuair sé £25,000 ó Chomhairle Ealaíon na Breataine Bige.

49

I Meán Fómhair, chuir an cúrsa an séú Féile Idirnáisiúnta Ceirmeachta ar siúl a d'eagraigh Ceramics Ireland. Bhí na ceirmeoirí ar a bhfuil cáil dhomhanda, Janet de Boos, an Astráil; Ann Van Hoey, an Bheilg; Randi O’Brien agus Susan Beiner, SAM; agus Jim Behan agus Owen Quinlan, Éire i measc na bpríomhthaispeántóirí. Cruthaíonn an t-imeacht bliantúil trí lá, ar ar fhreastail beagnach 100 toscaire, naisc láidre le déantóirí Éireannacha agus idirnáisiúnta. I nDeireadh Fómhair, chuir an potaire Seapánach Akiko Hirai máistir-rang ar bun i gceardlanna an chúrsa. D’fhreastail gairmithe agus fochéimithe ar an imeacht ó Bhaile Átha Cliath, Béal Feirste, Corcaigh, Gaillimh, agus Luimneach. Bhí ceardlanna agus turais bhreise staidéir beartaithe le haghaidh 2017. Scileanna agus Dearadh Seodra agus Gaibhneachta Óir Tá Cúrsa Scileanna agus Deartha Seodra agus Gaibhneachta Óir CDCÉ ar cheann de na cúrsaí seodóireachta agus gaibhneachta óir is fearr san Eoraip. Tá cáil ar an gcúrsa i ngeall ar cháilíocht, nuálaíocht dearaidh agus ceardaíocht a chur chun cinn, agus Ionad Sármhaitheasa ina réimse atá ann. Mar gheall go gcuimsítear agus go dtacaítear go leanúnach le gairmithe ar ar cuireadh oiliúint sa tionscal atá ina speisialtóirí i ngach gné de ghaibhneacht óir agus gaibhneacht

Oideachas, Oiliúint & Forbairt

stiúideonna ceardaíochta agus scoileanna ar fud an réigiúin.


gheal, cuirtear barr feabhais ar an oiliúint ardchaighdeáin. Cuireadh ceardlanna speisialaithe ar bun in 2016 ag roinnt saineolaithe, ina measc: Michael Horan, micreashocróir, Uíbh Fhailí Don O’Mahony, máistirghreanadóir, Corcaigh Michael Fitzpatrick, gaibhneoir óir, Cill Chainnigh Inga Reed, dearthóir agus déantóir, Cill Chainnigh Jarek Kwasik, máistirshamhaltóir, Baile Átha Cliath Christophe Gordon Brown, gaibhneoir geal, Cambridge, an Ríocht Aontaithe Sean Kenna, CAD/CAM, Cill Dara Marrianne McDonald, gnó agus cuntasaíocht, Cill Chainnigh

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

50

Katherine Hopley, geameolaí, Coventry, an Ríocht Aontaithe Ba bhliain rathúil do chéimithe seodóireachta CDCÉ ag Dámhachtainí Ceardaíochta an RDS. Glacadh le gach iontrálaí chun taispeántas a dhéanamh sa taispeántas mór le rá seo a dhéanann taispeántas de scoth cheardaíochta agus de dhearadh na hÉireann. Bronnadh dámhachtainí móra ar chéimithe seodóireachta 2015 CDCÉ le haghaidh saothar a táirgeadh i rith an chúrsa. Dámhachtain Sármhaitheasa an RDS €5,000 – Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Ríona Finn Dámhachtain IACI Muriel Gahan an RDS €2,000: Charlie Ratcliff Déantóir atá ag Teacht chun Cinn – Catagóir na Seodóireachta: Ríona Finn Gaibhneacht Gheal agus Miotalóireacht – Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Sarah Louise Gregory Dámhachtain Chomhlacht na nGaibhne Óir €500: Paula O'Callaghan I rith 2016, lean CDCÉ leis an gcaidreamh leis an earnáil seodóireachta a threisiú le seisiún tobsmaointe café domhanda chun plé a dhéanamh ar na hacmhainní agus an cumas chun naisc bhreise a threisiú agus a fhorbairt le ceird na seodóireachta. Leanann Cúrsa Scileanna agus Deartha

Seodra agus Gaibhneachta Óir CDCÉ ag oibriú le ceird seodóireachta na hÉireann lena chinntiú go bhfuil Éire ar thús cadhnaíochta an dearaidh, na déantúsaíochta agus na teicneolaíochta seodóireachta atá ag dul chun tosaigh. Cruthaíodh naisc nua in 2016 le Seodóirí Miondíola na hÉireann mar chuid den tionscnamh seo agus forbraíodh clár gearr chúrsaí go sonrach dá gcomhaltaí. Leanann an cheird seodóireachta idirnáisiúnta agus in Éirinn le tacú lenár mic léinn ghaibhneachta óir le socrúcháin oibre ghairmiúla, a nochtann na mic léinn do gach gné den tionscal seodóireachta. Leanann os cionn 90% dár gcéimithe ar aghaidh le fostaíocht a bhaint amach sa tionscal mar sheodóirí agus gaibhne óir, agus baineann go leor díobh ardsuímh amach i gceardlanna anseo in Éirinn agus thar lear araon. Déanann na céimithe seo ár suíomh a threisiú agus a cheangal mar Chúrsa Scileanna agus Deartha Seodra agus Gaibhneachta Gile CDCÉ a aithnítear agus a léirítear meas air, a thacaíonn agus a oibríonn leis an earnáil seodóireachta in Éirinn.


9,435

51

Mac léinn, dearthóir agus stiúideo a raibh ionadaíocht acu sa chlár taispeántóirí

68

Dalta a ghlac rannpháirt sa chlár CRAFTed

Bunscoil aonair a ghlac rannpháirt sa chlár CRAFTed

12

€24,500

de dhéantóirí is nua ag Éirinn a chéimigh ón gCúrsa Criadóireachta & Dearaidh agus a chuir a saothar ar thaispeántas sa Taispeántas Céimithe CRÉ

duaischiste iomlán don Dámhachtainí agus Tacaíochtaí do Dhéantóirí Amach Anseo 2016, a tugadh do 30 mac léinn agus déantóir ag teacht aníos ón gclár Dámhachtainí agus Tacaíochtaí do Dhéantóirí Amach Anseo 2016

Oideachas, Oiliúint & Forbairt

1,700


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

52


Comhlíonann balleagraíochtaí Chomhairle Dheartha agus Cheardaíochta na hÉireann, idir comhlachtaí corparáideacha agus GCLC (Gildeanna, Comhlachais, Líonraí agus Cumainn), príomhról i ngníomhaíochtaí agus tacaíochtaí CDCÉ in Éirinn. Baineann páirt lárnach le chur i ngníomh ár mballeagraíochtaí agus ár gcliant chun iomaí tionscnamh CDCÉ a sholáthar agus chun faisnéis a sholáthar dár bpleananna straitéiseacha chun an earnáil cheardaíochta a fhorbairt.

53

Balleagraíochtaí & Seirbhísí Cliant

2.5

Balleagraíochtaí & Seirbhísí Cliant


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

54


≤ Thall Ar deiseal ó bharr ar chlé: Meantóireacht Dearadh na hÉireann san RDS Comhthionól Ginearálta Idirnáisiúnta na Comhairle Ceardaíochta Domhanda 2016 san Iaráin Irish Artist Blacksmiths Association taispeántas ag Bloom 2016 The Table, Savour Kilkenny – Fhéile Bhia 2016 Ceangal an Ghrá, Lesley Stothers, Thread Song

Gildeanna, Comhlachais, Líonraí agus Cumainn (GCLC) Cruinnithe GCLC D’éascaigh CDCÉ dhá chruinniú GCLC in 2016 a sholáthair fóram luachmhar do GCLC chun líonrú a dhéanamh, nuashonruithe a fháil ar ghníomhaíochtaí CDCÉ, aiseolas a sholáthar faoin earnáil agus plé a dhéanamh ar dhúshláin agus deiseanna. Thit an chéad chruinniú GCLC amach an 26 Aibreán in Óstán Pembroke, Cill Chainnigh. I measc na gcur i láthair, bhí an méid seo a leanas: Nuashonrú ar Ghníomhaíochtaí CDCÉ agus ID2015 Iarratas a dhéanamh ar chistiú ó ghníomhaireachtaí éagsúla leis an sainchomhairleoir Aileen Duffy Teagmháil a déanamh agus oibriú le dánlanna leis an sainchomhairleoir neamhspleách Frances McDonald

55

Lean turas agus caint a thug Louise Allen, comhchoimeádaí Liminal – Irish Design at the Threshold na cuir i láthair ag an Dánlann Náisiúnta Cheardaíochta. D’fhreastail ionadaithe ó na GCLC seo a leanas: Blackstack Studios; Carousel; Ceramics Ireland; Cork Textiles Network; Handweavers’ Guild of Cork; Irish Patchwork Society; Lacemakers Guild; MADE in Kilkenny; Made in Westmeath; Offaly Crafty; Peannaírí; agus Wexford Craft Trail Network. Thit an dara himeacht GCLC amach an 20 Deireadh Fómhair i gCill Chainnigh. I measc na gcur i láthair, bhí an méid seo a leanas: Nuashonrú ar ghníomhaíochtaí CDCÉ Gníomhaíochtaí agus Uachtaránacht na hÉireann ar Chomhairle Cheardaíochta an Domhain – an Eoraip le Louise Allen Pleananna chun clár athleantach um fhorbairt straitéiseach a sholáthar do GANS le Andrew Hetherington ó Business to Arts Lean turas ar agus caint faoin taispeántas VASE: Function Reviewed ag an Dánlann Náisiúnta Cheardaíochta na cuir i láthair. D’fhreastail ionadaithe ó na GANS seo a leanas: Blackstack Studios; Ceramics Ireland; Cork Craft & Design; Glass Society of Ireland;

Balleagraíochtaí & Seirbhísí Cliant

D’éascaigh CDCÉ dhá chruinniú GCLC in 2016 a sholáthair fóram luachmhar do GCLC chun líonrú a dhéanamh. . . agus plé a dhéanamh ar dhúshláin agus deiseanna.


Handweavers’ Guild of Cork; Irish Artist Blacksmiths Association; Irish Basketmakers Association; MADE in Kilkenny; Made in Sligo; Made in Westmeath; Offaly Crafty; Society of Cork Potters; Ulster University; agus Wexford Craft Trail & Network.

Fuarthas agus measúnaíodh fiche a haon iarratas, agus astu seo, bronnadh cistiú ar 19 GCLC. 56

Scéim Tacaíochta Líonra 2016 Is é aidhm na scéime chun cistiú a sholáthar do ghníomhaíochtaí a dhéanfaidh ár GCLC a fhorbairt agus a ghairmiúlú. Fuarthas agus measúnaíodh fiche a haon iarratas, agus astu seo, bronnadh cistiú ar 19 GCLC. Ba é an cistiú iomlán a leithdháileadh in 2016 €35,250. Ainm an Líonra

€ Bronnta

Bridge Street Studios

1,000

Clare Crafts Association

1,000

Cork Art & Design

4,000

Cork Textile Network Group

3,000

Donegal Designer Makers

1,500

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Feltmakers Ireland

750

Glass Society of Ireland

1,500

Irish Artist Blacksmiths Association

1,500

Irish Basketmakers Association

2,000

Irish Patchwork Society

1,500

Irish Woodturners Guild

2,000

Louth Craftmark Designers Network

1,500

Made in Kilkenny

2,000

Na Píobairí Uilleann Teoranta

3,000

The Craft Granary

2,000

Stiúideonna Ceardaíochta & Deartha na Ceardlainne, an Spidéal

1,000

Leitrim Design House

2,000

The Quilters Guild of Ireland

3,000

West Cork Craft & Design Guild

1,000

€35,250

Ballraíocht Glacadh trí ghrúpa le haghaidh bhallraíocht CDCÉ in 2016: Is é Mountmellick Development Association (MDA) Ltd caomhnóirí bhróidnéireacht Mhóinteach Mílic. Is é aidhm MDA chun an cheardaíocht a chaomhnú agus í a choimeád beo agus a chinntiú go mbíonn rochtain ag an bpobal ar bhróidnéireacht ina músaem, a


osclaíodh in 2003 ina gcoimeádtar an bailiúchán Grúpa 12 dhearthóir ó dhisciplíní éagsúla is ea Carousel, an faisean, seodóireacht, an baile agus bronntanais ina measc, a tháinig le chéile chun tacú lena chéile ar bhonn cruthaitheach, chun a ngnólachtaí a chur chun cinn, chun deiseanna a roinnt agus a chruthú, ar nós imeachtaí seomra taispeántais búitíc don trádáil mhiondíola, anuas ar imeachtaí díola dhírigh le haghaidh custaiméirí in Éirinn Ceiliúrann Irish Society Stage Screen Designers (an ISSSD) saothar dearthóirí stáitse agus scáileáin a chónaíonn agus a oibríonn in Éirinn. Eagraíocht ghairmiúil í a réachtálann dearthóirí le haghaidh dearthóirí. Gníomhaíonn an ISSSD mar mhol inar féidir le dearthóirí scáileáin rudaí a roinnt atá sa líonra náisiúnta agus idirnáisiúnta de chleachtais ealaíon cruthaitheacha, meáin deartha agus taibhithe

An tAonach Náisiúnta Ceardaíochta agus Deartha, Baile Átha Cliath An 30 Samhain – an 4 Nollaig Ar cheann de bhuaicphointí an Aonaigh Náisiúnta Cheardaíochta agus Deartha tá taispeántais éagsúla cheardaíochta a d’eagraigh CDCÉ sa limistéar lárnach taispeántais. Thit taispeántais cheardaíochta amach i gcaitheamh an taispeántais, a sholáthair deis uathúil do chuairteoirí chun casadh leis na ceardaithe agus súil a chaitheamh orthu fad a oibríonn siad. Thaispeáin na ceardaithe seo a leanas a scileanna ceardaíochta: Fíodóireacht (Liz Christy agus Beth Moran) Ainmhí a Dhealbhú (Sharon Regan) Deileadh Adhmaid (Willie McCutchion) Déanam Seodra (Chupi Sweetman)

57

Craobh Ghinealaigh (Bernadine Burke) Déanamh Coinnle (Ailbhe Gerrard) Déanamh málaí agus boscaí (Mary Coonan) Déanamh Feilte (Niki Collier)

Ceardlann Bhróidnéireachta le Irish Guild of Embroiderers

Taispeántais Thread Song 2016 In 2015, chomhordaigh CDCÉ an 6ú taispeántas de theicstílí i gcomhar lenár mballeagraíochtaí (GCLC) ag an Taispeántas Cniotála agus Fuála a bhí ar siúl san RDS i mBaile Átha Cliath ón 12ú go dtí an 15 Samhain 2015. Rinne an taispeántas, Thread Song, comóradh ar shaol agus saothar an fhile a bhuaigh Duais Nobel, William Butler Yeats agus cuireadh é ar bun in dhá ionad in 2016: The Model, i Sligeach ón 16 Bealtaine go dtí an 3 Iúil mar thacaíocht le Féile Cheardaíochta Shligigh; agus Leabharlann Bhaile Uí Ruáin i mBaile Átha Cliath ar feadh mhí Dheireadh Fómhair. Meastar gur thug 20,000 duine cuairt ar an leabharlann i rith mhí Dheireadh Fómhair.

Ceardlanna Bláthbhreaca Clóite buail isteach le Caroline Ryan le Print Block

Rinneadh saothar ag na daoine seo a leanas a thaispeáint:

Sholáthair na GCLC seo a leanas taispeántais agus ceardlanna: Taispeántais ghaibhneachta duibhe ag Irish Artist Blacksmiths Association Taispeántais deilte adhmaid ag Bunbury Boards Ceardlanna déanta feilte buail isteach le Feltmakers Ireland

Taispeántais lásadóireachta le Guild of Irish Lacemakers Píosáil le Irish Patchwork Society Ceardlanna cheirmeachta le Magda Bethani

Geraldine Beirne Hilary Bell Amy Brannigan Maeve Coulter Patricia Cox

Balleagraíochtaí & Seirbhísí Cliant

Taispeántais Cheardaíochta ag Balleagraíochtaí ag Imeachtaí Poiblí Bloom in the Park, Baile Átha Cliath An 2-6 Meitheamh Chuir CDCÉ réimse spreagúil d’eispéiris cheardaíochta i láthair arís eile ag Bloom, taispeántais, ceardlanna agus gníomhaíochtaí do leanaí ina measc.


Frances Crowe Marie Danaher

Rinneadh taispeántas de shaothar 35 cliant ag taispeántas The Table a rinne ceiliúradh ar chomóradh 10 mbliana Savour Kilkenny.

Ethelda Ellis Jane Enticknap Theresa Kelly Anne Kiely Frances Leach Dorinda McCormack Nessa McCormack Mary Moorkens Sara O’Hara Mary Palmer Lesley Stothers

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

58

The Table Exhibition 27 – 31 Deireadh Fómhair Tá an Fhéile Bhia, Savour Kilkenny, ar an bhféile is mó i gCill Chainnigh atá tiomanta do gach rud a bhaineann le cúrsaí cócaireachta, agus mheall an taispeántas a thit amach i dTeach de Buitléir, Cill Chainnigh de bhreis ar 2,000 cuairteoir. Rinneadh taispeántas de shaothar 35 cliant ag taispeántas The Table a rinne ceiliúradh ar chomóradh 10 mbliana Savour Kilkenny. Bhí gréithre feidhmeacha ceardaíochta i gceist sa taispeántas agus bhí Lamber de Bie agus Mary Whelan i mbun coimeádaíochta air. Yulefest Cill Chainnigh Nollaig 2016 Rinne roinnt cliaint áitiúla den CDCÉ taispeántas dá saothar ag seomra na Nollag i dTeach de Buitléir mar cheiliúradh ar chéad fhéile Nollag Chill Chainnigh, Yulefest.

Scéim Intéirneachta Jobbridge Chruthaigh JobBridge deiseanna d’fhiontair chláraithe chliaint agus balleagraíochtaí CDCÉ chun tallann úr, smaointe as an nua agus smaointeoireacht nua a thabhairt isteach chuig a ngnólacht ar feadh tréimhse naoi mí. Fuair intéirnigh taithí luachmhar oibre, agus d’fhoghlaim siad an t-eolas agus na scileanna a theastaíonn chun tabhairt faoi ghairm san earnáil cheardaíochta agus deartha. Sheol an Roinn Coimirce Sóisialaí an clár píolótach speisialta de chuid scéim JobBridge in 2013 don earnáil cheardaíochta. Riaradh an scéim tríd CDCÉ thar ceann JobBridge. I ndiaidh measúnú a dhéanamh ar JobBridge in 2016, rinne an Roinn Coimirce Sóisialaí an cinneadh clár níos spriocdhírithe taithí oibre a chur ina hionad amach anseo. I rith 2016, bhí 42 intéirneach ag oibriú laistigh den earnáil cheardaíochta agus deartha. Ghlac 154 intéirneach agus 116 cliant agus balleagraíocht den CDCÉ, ar an iomlán, ó 23 contae in Éirinn páirt i Scéim Intéirneachta JobBridge trí CDCÉ i rith na tréimhse ceithre bliana inar cuireadh í ar siúl.


€35,250

59

a leithdháileadh ar eagrais bhallraíochta i mbéal

66

3

19

17

Líon iomlán na mballeagras

GCLC ar ar bronnadh cistiú tríd an Scéim Tacaíochta Gréasáin

Grúpa nua ar glacadh lena mballraíocht sa CDCÉ sa bhliain 2016

Déantóir a léiríodh idir an tAonach Náisiúnta Ceardaíochta & Dearaidh agus Bloom in the Park

Balleagraíochtaí & Seirbhísí Cliant

forbartha tríd an Scéim Tacaíochta do Ghréasáin


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

60


Le linn 2016, d’oibrigh an fhoireann Chumarsáide le chéile lenár gcliantfhiontair, balleagraíochtaí, comhpháirtithe iomadúla agus na meáin chun poiblíocht leanúnach a chur chun cinn agus a chruthú do shaothar dhearthóirí agus dhéantóirí na hÉireann, agus chun feasacht a spreagadh maidir le cáilíocht agus éagsúlacht dhearadh agus cheardaíocht na hÉireann sa bhaile agus ar fud an domhain araon.

61

Gnóthaí Poiblí & Cumarsáid

2.6

Gnóthaí Poiblí & Cumarsáid


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

62


Global Irish Design Challenge, Teach an Chóiste, Caisleán Átha Cliath An bailiúchán Áras Mo Chroí, Dearadh na hÉireann Alex Milton, ID2015 Stiúrthóir Cláir; An Seanadóir Ged Nash; Karen Hennessy, Príomhfheidhmeannach CDCÉ; ID2015 Sainchomhairleoir Deartha Con Kennedy 'Gúna Léine Madeline' le Jennifer Rothwell, á chaitheamh ag January Russell, gúna síoda a ndearnadh priontáil dhigiteach air, a fuarthas faoi comhscéim cheannacháin idir ArdMhúsaem na hÉireann agus CDCÉ Saothar le Andrew Ludick á chur i láthair i dtionscnamh Dhearadh na hÉireann in Heal's

Toisc go raibh gníomhaíochtaí cumarsáide lárnach maidir le gach clár i rith 2016, luadh go leor de na gníomhaíochtaí agus na héachtaí sa limistéar seo cheana féin sna míreanna roimhe seo sa tuarascáil seo. Tugtar cuntas ar thuilleadh faisnéise agus cláir bhreise thíos. Comhpháirtíochtaí agus Caidreamha Fhorbairt Bhain páirt lárnach le comhoibriú maidir leis an rath a bhí ar ár ngníomhaíochtaí cumarsáide i rith 2016. Bhunaigh agus d’fhorbair CDCÉ go leor caidreamh agus comhpháirtíochtaí beaga le blianta beaga anuas agus leanadh leis sin a dhéanamh i rith 2016 leis an bpreas réigiúnach, náisiúnta agus idirnáisiúnta agus na meáin chraolta, agus leis na foirne cumarsáide in eagraíochtaí comhpháirtíochta eile. D’oibrigh an fhoireann Chumarsáide go dlúth lena contrapháirtithe i roinnt Ranna agus Gníomhaireachtaí Rialtais, go háirithe an Roinn Post, Fiontar agus Nuálaíochta, maidir le pleanáil agus soláthar príomhimeachtaí agus príomhghníomhaíochtaí agus i dtuairisciú a dhéanamh ar ghníomhartha a chuirtear san áireamh sa Phlean Gnímh maidir le Poist de chuid an Rialtais. Lean an fhoireann ag oibriú go dlúth le Fiontraíocht Éireann, chomh maith leis an líonra d’Oifigí Fiontair Áitiúil maidir le tionscadail áirithe i rith na bliana, go háirithe maidir le Showcase a chur chun cinn, sa tréimhse a fhad leis an taispeántas bliantúil ceardaíochta agus i rith an taispeántais. Thacaigh an tsraith teilifíse ar RTÉ, Nationwide le Showcase le fada an lá agus, arís eile, rinneadh clár a bhí tiomnaithe don taispeántas ceardaíochta a thaifeadadh agus a chraoladh in Eanáir, ina raibh roinnt de na taispeántóirí rannpháirteacha. Lean Nationwide le dearadh agus ceardaíocht a chlúdach i rith na bliana agus craoladh roinnt gnéchlár faoi chliantfhiontair agus tionscadail a bhain le dearadh agus ceardaíocht de chuid CDCÉ ar an seó príomhúil teilifíse seo a bhfuil an-tóir air, i ndiaidh go ndearna an fhoireann Chumarsáide ionchur ann. Lean an caidreamh atá idir CDCÉ agus Turasóireacht Éireann agus Fáilte Éireann araon le páirt lárnach a chomhlíonadh maidir leis na meáin idirnáisiúnta a ghníomhú i rith 2016 trí eispéiris deartha agus cheardaíochta a chuimsiú maidir le pleananna turais ghrúpaí preasa atá ag

teacht isteach, ar nós cuairteanna ar stiúideonna agus cruinnithe sceidealaithe le dearthóirí agus le déantóirí. Bhí páirt lárnach ag na gníomhaíochtaí seo le cumhdach idirnáisiúnta earnáil deartha agus cheardaíochta na hÉireann a choimeád agus le breis deiseanna a chruthú amach anseo. I measc na ngníomhaíochtaí tacaíochta eile i rith na bliana, bhí oibriú leis na comhpháirtithe ar nós Heal’s maidir leis an tionscnamh Dearadh na hÉireann, oibriú le Brown Thomas maidir le Ceardaíocht agus Dearadh 2016 agus oibriú le heagarthóirí an Aonaigh Náisiúnta Cheardaíochta agus Deartha. Clúdach na Meán Bhí de chuspóir na ngníomhaíochtaí i rith 2016 cur le rath agus éachtaí Dhearadh na hÉireann 2015 (DnÉ2015) ónar eascair suim mhéadaithe sna meáin agus clúdach méadaithe ag na meáin ar cheardaíocht agus dearadh in Éirinn agus timpeall an domhain. Rinne an fhoireann Chumarsáide idrichaidreamh le balleagraíochtaí agus leis na meáin i rith 2016 chun infheictheacht chliaint CDCÉ agus na hearnála a choimeád trí chlúdach ardphróifíle clóite, craolta agus ar líne a dhéanamh ar chruthaitheacht agus nuálaíocht na hÉireann sa mhullach ar dhearthóirí agus déantóirí na dtáirgí. I measc na ngné-alt a baineadh amach, bhí iad siúd a chlúdaigh tionscnaimh bhliantúla CDCÉ, ar nó Showcase agus tionscadail nua, ar nós DesignIreland.ie anuas ar imeachtaí agus gníomhaíochtaí eile in Éirinn agus timpeall an domhain araon. Tugtar cuntas ar bhuaicphointí chlúdach na meán i rith 2016 ar na leathanaigh a leanas. Clúdach roghnaithe ar cheardaíocht agus dearadh na hÉireann i rith na bliana: Cuireadh tús leis an tuairisciú a rinne na meáin ar dhearadh agus ceardaíocht na hÉireann in 2016 le gné-alt il-leathanaigh in irisleabhar Xposé a rinne iniúchadh ar roinnt daoine de dhearthóirí na hÉireann a tugadh chun solais san fhoilseachán i gcaitheamh ID2015. D’fhoilsigh IMAGE Interiors & Living alt a dhíríonn ar an gcomhoibriú idir Mourne Textiles agus Notion le haghaidh Liminal, agus scríobhadh an t-alt fada ‘16 to watch in 2016’, a dhírigh go príomha ar dhearthóirídéantóirí atá cláraithe le CDCÉ agus a

63

Gnóthaí Poiblí & Cumarsáid

≤ Thall Ar deiseal ó bharr ar chlé:


ghlacann páirt i roinnt taispeántas de chuid CDCÉ. Bhí clúdach luach earnáil deartha na hÉireann mar ghné in alt ar líne le The Sunday Business Post agus in alt clóite in The Irish Examiner mar thoradh ar sheoladh ‘Policy Framework for Design in Enterprise in Ireland’ ag an Aire Nash. Áiríodh le heagrán Fheabhra 2016 de Elle Decoration UK gné-alt leathanaigh iomláin ar dhearadh Éireannach, a rinne próifíliú ar thriúr cliant le CDCÉ: Superfolk; Hennessy & Byrne; agus Cillian Ó Súilleabháin.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

64

Bhí Elaine Fallon le Brookwood Pottery faoi chaibidil ar mhír de The Anton Savage Show de chuid Today FM agus chuir sí an Lá Oscailte chun cinn le haghaidh Chúrsa Dearaidh agus Scileanna Ceirmigh CDCÉ. Bhí céimithe 2016 an chúrsa faoi chaibidil ag na nuachtáin áitiúla. Bhain an clár bliantúil Dámhachtainí agus Tacaíochtaí do Dhéantóirí Amach Anseo clúdach fairsing amach i bhfoilseacháin náisiúnta agus réigiúnacha, don ghairm le haghaidh iarratas (ar nós The Sunday Business Post Magazine, The Irish Examiner Property, Social & Personal, agus The Irish Independent), agus do na buaiteoirí agus na faighteoirí a lean an ghairm ghrianghraf agus an searmanas bronnta, sa mhullach ar ailt maidir le faighteoirí aonair in The Gloss agus in The Sunday Business Post Magazine. I gcaitheamh na bliana, bhí na déantóirí a bhí rannpháirteach i gclár PORTFOLIO faoi chaibidil i bhfoilseacháin náisiúnta, ar nós próifíle faoi Chillian Ó Súilleabháin in The Irish Times. Bhain cur i láthair Shráidbhaile Ceardaíochta na hÉireann ag croílár Bloom 2016, a raibh ceiliúradh á dhéanamh aige ar a 10ú bliain, clúdach amach i bhfoilseacháin éagsúla, The Sunday Independent Special Supplement agus gné-alt maidir le Shevlin Millinery in The Irish Times. Bhain an taispeántas Global Irish Design Challenge a bhí ar siúl ag Teach an Chóiste, Caisleán Bhaile Átha Cliath, clúdach amach i bhfoilseacháin éagsúla náisiúnta in The Irish Independent Weekend, The Irish Examiner Weekend agus The Irish Times Magazine, The Sunday Business Post Magazine, The

Irish Examiner Property, Social & Personal, Business Plus, agus Irish Arts Review, i measc rudaí eile. Foilsíodh íomhánna ó sheoladh na dánlainne ar líne don Contemporary Collection of Design & Craft, a chomhóstáil CDCÉ agus Ard-Mhúsaem na hÉireann, in The Irish Independent agus The Irish Times agus bhí clúdach athleantach ann in The Irish Examiner Property, The Sunday Business Post Magazine, Social and Personal, Irish Country Magazine, agus in Irish Arts Review agus baineadh clúdach réigiúnach amach ina theannta sin. Cuireadh an chomhdháil Mise Éire? Shaping a Nation through Design a bhí ar siúl in Ard-Mhúsaem na hÉireann – Na hEalaíona Maisitheacha agus Stair san áireamh in The Irish Times Special Supplement agus Travel Ireland Magazine agus craoladh agallamh le beirt chainteoirí ar Arena ar RTÉ Radio One. Cuireadh tús leis go leanfadh sé ID2015 agus cuireadh é i dtoll a chéile i gcomhoibriú le IBM Studios i mBaile Átha Cliath agus clúdaíodh seoladh oifigiúil Design Ireland Directory ag an Aire Mary Mitchell O’Connor i Samhain ar líne ar BizPlus agus ar Marketing.ie Clúdach roghnaithe príomhthionscadal: Showcase – Expo® Cruthaitheach na hÉireann 2016 Bhain Showcase 2016 clúdach réamhsheó amach i bhfoilseacháin trádála, ar nós Futura Magazine. Bhí gné-alt dhá leathanach le sonrú ar na dearthóirí Éireannacha is mó in The Irish Examiner Magazine agus cuireadh reamhbhlaiseadh d’fhaisnéis san áireamh faoi Showcase in House and Home. Bhain íomhánna ón ngairm ghrianghraf chun The Knitwear Project a sheoladh mar ghné nua ag Showcase 2016 clúdach amach in The Irish Independent agus The Irish Examiner roimh an seó. Rinneadh an ghairm ghrianghraf a thaifeadadh agus a chraoladh ar Xposé ar TV3. Clúdaíodh an tionscadal comhoibritheach, agus na táirgí a bhí mar thoradh air, chomh maith, in The Irish Times Magazine agus bhí siad mar ghné-alt in The Irish Examiner Weekend sula raibh an seó ar bun.


Áiríodh le clúdach craolta ar Showcase mír réamhthaifeadta a craoladh ar na bulaitíní nuachta a sholáthraítear ar Newstalk gach uair an chloig, mír faoi sheodra ar Xposé ar TV3, agus bhí an clár Nationwide de chuid RTÉ tiomnaithe don seó trádála.

Daily Telegraph, Financial Times How to Spend It agus Wallpaper*.

Rinneadh tuairisciú ar sheoladh agus oscailt oifigiúil Showcase 2016 sna príomhnuachtáin laethúla náisiúnta go léir agus bhí próifíliú fairsing na dtaispeántóirí áitiúla le sonrú i bpáipéir réigiúnacha i rith na tréimhse a fhad le, i rith agus i ndiaidh Showcase.

Áiríodh leis an gclúdach sna meáin chlóite náisiúnta leathánach dhá leathanach in The Sunday Business Post Magazine agus alt in irisleabhar IMAGE.

Dearadh na hÉireann ag MAISON&OBJET 2016 Foilsíodh gné-alt dhá leathanaigh ar Dearadh na hÉireann ag MAISON&OBJET 2016 in The Irish Times Magazine fad a bhí an seó á reáchtáil agus áiríodh leis sonraí faoi na déantóirí a bhí faoi chaibidil agus íomhánna dá saothair. I ndiaidh MAISON&OBJET 2016, clúdaíodh dearthóirí agus déantóirí Éireannach a chuir a saothar i láthair in Dearadh na hÉireann sna meáin náisiúnta chlóite, The Sunday Times agus The Irish Times Special Supplement ina measc, agus go hidirnáisiúnta nuair a sonraíodh ‘Irish ceramics’ ar chlúdach eagrán mhí na Bealtaine de Elle Décor. Dearadh na hÉireann ag Heal’s 2016 Bhain cur i láthair Dearadh na hÉireann clúdach suntasach idirnáisiúnta amach agus bhí gné-ailt le sonrú faoi dhéantóirí rannpháirteacha sna foilseacháin ardphróifíle The New York Times Style Magazine, The

I dtaobh an chlúdaigh ar líne, bhí idir phostáil ar leathanach Facebook Architonic agus phíosa a scríobh an stílí intí, Rory Robertson ar a bhlag. Clár Taispeántas na Dánlainne Náisiúnta Ceardaíochta Bhí taispeántais na Dánlainne Náisiúnta Ceardaíochta faoi chaibidil i bhfoilseacháin náisiúnta i gcaitheamh na bliana, píosa san áireamh in The Irish Times Special Supplement a dhírigh ar lása agus ar an tábhacht a bhaineann le taispeántas Interlace 2014. Bhí taispeántais agus imeachtaí gaolmhara san áireamh sna nuachtáin náisiúnta agus réigiúnacha, irisleabhair, cainéil chraolta, agus ar líne, clúdach san áireamh ar Ó in eagrán an gheimhridh den Irish Arts Review i ndiaidh gur thug Eleanor Flegg cuairt ar an taispeántas fad a bhí sé ar siúl ag Féile Dearaidh Londan. Rinneadh an ‘Throwdown’ sna dánlanna le haghaidh Oíche an Chultúir a chlúdach sna meáin áitiúla. Rinneadh Not Too Precious, a bhí ar siúl ag an Dánlann Náisiúnta Cheardaíochta, a chlúdach in eagrán an gheimhridh den Irish Arts Review, The Sunday Business Post Magazine, The Irish Times Magazine, Sunday Independent, Irish Country Magazine, Woman’s Way agus IMAGE, agus clúdaíodh é le linn agallaimh raidió leis an gcoimeádaí agus le foireann na Dánlainne Náisiúnta Ceardaíochta ar an raidió áitiúil. Bhain oscailt Liminal – Irish design at the threshold ag an Dánlann Náisiúnta Cheardaíochta clúdach amach in The Irish Independent Weekend agus The Sunday Business Post Magazine anuas ar na nuachtáin áitiúla. Clúdaíodh an taispeántas in The Irish Examiner Property, The Irish

65

Gnóthaí Poiblí & Cumarsáid

Mar ghné athleantach den seó trádála, rinneadh clúdach in eagrán an earraigh den Irish Arts Review a dhíríonn ar roinnt cliant de CDCÉ agus ar bhuaiteoirí Dhámhachtainí Showcase 2016. Bhain agallamh dar teideal ‘Height of Fashion’ in Business Plus le tacaíochtaí CDCÉ agus le Showcase. Bhí clúdach athleantach ar chliaint CDCÉ mar thoradh ar chuairteanna a d’eagraigh Fiontraíocht Éireannach chuig Showcase 2016 le feiceáil i bhfoilseacháin idirnáisiúnta, gné-alt lánleathanaigh in Coté Ouest agus foilsíodh gné-alt ar Showcase 2016 a rinne próifíliú ar thaispeántóirí iomadúla in Home Accents Today i Márta agus cuireadh in airde ar líne é.

Sula raibh tionscnamh Dearadh na hÉireann ar siúl mar chuid de Mhargadh Ceardaíochta Heal's, cuireadh san áireamh in irisleabhar Plan gné-alt in eagrán Fheabhra 2016.


Times Special Supplement, IMAGE agus Irish Country Magazine anuas ar agallamh raidió le KCLR 96FM. Bhain taispeántas chéimithe an Chúrsa Scileanna agus Dearaidh Ceirmeachta, CRÉ, clúdach amach i bhfoilseacháin náisiúnta, Irish Arts Review, agus gné-alt ar an gcúrsa in The Irish Examiner Property agus sna foilseacháin réigiúnacha, chomh maith. Rinneadh clúdach réigiúnach ar thairiscint an Triúir Siúracha le haghaidh Phríomh-Chathair Chultúir na hEorpa 2020 agus cuairt an phainéil mholtóireachta chuig an Dánlann Náisiúnta Cheardaíochta fad a bhí CRÉ ar siúl.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

66

I measc an chlúdaigh a rinneadh ar VASE: Function Reviewed, bhí: The Irish Times Magazine; Irish Examiner Property; The Irish Times; IMAGE; Ceramic Review; Irish Craft Journal; agus CFile anuas ar eagrán an tsamhraidh de Irish Arts Review, agus luadh é i ngné-ailt iomadúla a bhain le tairiscint fhoriomlán Fhéile Ealaíon Chill Chainnigh. Liostaíodh VASE: Function Reviewed agus Shape the Future in ‘A-Z of Irish Design’ de chuid House and Home’. Clúdaíodh Verdant Vessels in The Irish Times Special Supplement agus in The Sunday Times. Cuireadh an Dánlann Náisiúnta Cheardaíochta chun cinn mar institiúid náisiúnta chultúrtha agus mar cheann scríbe do chuairteoirí i bhfoilseacháin éagsúla i rith mhíonna samhraidh 2016. Cuireadh an dánlann san áireamh, chomh maith, i dtreoir maidir le cinn scríbe siopadóireachta le haghaidh Chill Chainnigh in The Irish Times Magazine, a leag an bhéim ar an dánlann mar phríomháit chun ceardaíocht agus dearadh Éireannach a cheannach. Bhí réamhchlúdach ar Shape the Future le feiceáil in U Magazine agus clúdaíodh buaiteoirí Dhámhachtainí agus Thacaíochtaí na nDéantóirí Amach Anseo san iomaí foilseachán. Bhí an taispeántas faoi chaibidil in Irish Arts Review agus cuireadh san áireamh é in The Irish Examiner Weekend agus in Irish Daily Star Chic chomh maith le Irish Country Magazine. Dhearadh na hÉireann 2015 I ndiaidh na bliana a bhí tiomnaithe do dhearadh Éireannach in 2015, leanadh ar aghaidh leis an tionscnamh a chlúdach i gcaitheamh 2016.

Ar chuid de na buaicphointí, tá an méid seo a leanas: Gné-alt ar an ealaíontóir agus an dearthóir faisin, Helen Steele in The Irish Independent Weekend ina n-aithníonn sí an tionchar ‘ollmhór’ a d’imir DnÉ2015 ar a gnólacht; gné-alt mór faisin le híomhánna agus faisnéis thar sheacht leathanach in The Sunday Independent Life a rinne próifíliú ar chliaint CDCÉ mar “11 dhearthóir de na dearthóirí faisin agus oiriúintí is mó a bhfuil gealladh fúthu agus is fearr a roghnaíodh, mar chuid de Dhearadh na hÉireann 2015, chun a mbailiúcháin earraigh/samhraidh 2016 a thaispeáint ag Seachtain Dearaidh Londan Mí Mheán Fómhair seo caite.” Rinne ‘Celebrating Irish Design’ in Xposé próifíliú ar dhearthóirí faisin Éireannacha, agus bhí íomhánna dá mbailiúcháin le feiceáil. Bhí clúdach athleantach ar DnÉ2015 le feiceáil in The Irish Times Special Supplement. Clúdaíodh DnÉ2015 agus leagáid an tionscnaimh in Totally Dublin, agallamh san áireamh le Alex Milton. Bhí gné-alt ann ar dhearadh Éireannach in The Irish Times a dhírigh ar dhornán dearthóirí Éireannacha a bhí cláraithe le CDCÉ agus luadh gur leag DnÉ2015 an bhéim ar dhearadh in 2015. Dhírigh píosa in The Irish Times ar an toradh ar éachtaí infheistíochta de chuid DnÉ2015 agus thug sé chun solais straitéis dearaidh d'Éirinn a fhorbairt faoi stiúir CDCÉ mar cheann de na torthaí ba mhó a baineadh amach i rith na bliana. DesignIreland.ie Tugadh seoladh DesignIreland.ie chun solais ar IMAGE.ie, agus rinneadh comórtas chun dearbhán Juvi Designs a bhuachan chun barr feabhais a chur ar phoiblíocht an ardáin nua ghréasáin ar TheGloss.ie. Áiríodh leis na píosaí a cuireadh i gcló ar DesignIreland.ie gné-ailt in The Gloss (a dáileadh le The Irish Times), a rinne taispeántas de bhailiúcháin Dearadh na hÉireann; bhí athfhriotail agus rogha fhairsing íomhánna de shaothair le déantóirí a bhí ar an láthair le sonrú in The Sunday Independent Property; agus bhí píosaí in The Sunday Times Move agus Irish Daily Star Chic. Bhí táirgí san áireamh sna treoracha


Bhí preabshiopaí Dearadh na hÉireann i Meal Westbury i gcomhar le Bailiúchán Uí Dhubhghaill faoi chaibidil in The Irish Times Magazine, The Irish Times’ The Gloss, The Sunday Business Post Magazine, Irish Independent Weekend, Totally Dublin, agus The Irish Examiner Weekend. I measc bhuaicphointí breise an chlúdaigh i gcaitheamh na bliana, bhí an méid seo a leanas:

Bhí de chuspóir na ngníomhaíochtaí i rith 2016 cur le rath agus éachtaí Dhearadh na hÉireann 2015 (DnÉ2015) ónar eascair suim mhéadaithe sna meáin agus clúdach méadaithe ag na meáin ar cheardaíocht agus dearadh in Éirinn agus timpeall an domhain.

Clúdaíodh an tacaíocht a thug Féile Dhearaidh Londan agus CDCÉ do dhearthóirí Éireannacha a ghlac páirt in 2016 in The Irish Examiner Property i measc foilseacháin eile. Áiríodh leis an gclúdach a rinneadh Craft & Design 2016 ag Brown Thomas RTÉ Lifestyle, The Irish Examiner Property agus The Sunday Independent Living. Bhí réamhamharc ar Showcase 2017 ina ghné in Futura ag deireadh na bliana. Rinneadh tagairt do Irish Craft Studio Experience mar acmhainn i ngné-alt in irisleabhar Go Wild, a spreag daoine chun cuairt a thabhairt ar an stiúideo. Forbraíodh scannáin ‘We Built This City’ mar chuid de DnÉ2015 agus rinne architecturefoundation.ie iad a chlúdach. Clúdaíodh CRAFTed i bpíosa faoi Polly Minett in The Sunday Independent Life. Bhí ‘Design Portfolio’ de chuid Irish Arts Review’ maidir le Dámhachtainí Ceardaíochta an RDS agus an bhaint a bhí ag Rudolf Heltzel leis, le sonrú in KDW. Bhí gné-alt ina raibh íomhánna iolracha faoi The Shuttle Hive le sonrú in The Sunday Business Post Magazine. Sheol IMAGE Interiors & Living a gcéad Dámhachtainí Dearaidh i gcomhar le CDCÉ, agus dhírigh ailt éagsúla ar líne ar dhearthóirí gearrliostaithe a phróifíliú. Bhí cláir um fhorbairt fiontraíochta CDCÉ, a soláthraíodh i gcomhar le OFÁanna, faoi chaibidil sna nuachtáin áitiúla ar fud na bliana agus bhí na ceardlanna Developing your Craft Enterprise faoi chaibidil i nuachtáin sna

ceantair inar éascaíodh iad. Bhí dearthóirí-déantóirí faoi chaibidil in Woman’s Way agus RTÉ Guide le haghaidh Chomórtas Chomóradh 50 Bliain Kilmeaden Cheese i ndiaidh ionchuir ó CDCÉ maidir leis na duaiseanna. Cuireadh an taispeántas The Table i dTeach de Buitléir chun cinn mar chuid de Savour Kilkenny agus clúdaíodh é sna nuachtáin áitiúla. réamharc ar. Bhí comhpháirtíocht an Dearthóra Ceirmigh is Fearr atá ag Teacht chun Cinn le Kilkenny Group faoi chaibidil i measc roinnt foilseachán. Uirlisí Cumarsáide Láithreán Gréasáin Rinneadh an láithreán gréasáin corparáideach, dccoi.ie, a chothabháil agus a fhairsingiú i rith 2016, agus spreagadh cliaint CDCÉ chun seiceáil rialta a dhéanamh ar an mír ‘deiseanna’ den láithreán chun teacht ar dheiseanna ábhartha tionscail agus chun logáil isteach ar uirlis féinseirbhíse an láithreáin chun deiseanna agus liostálacha rangaithe a chur in airde. Ina theannta sin, rinneadh an láithreán gréasáin liostaithe imeachtaí, craftinireland.com, a chothabháil agus a nuashonrú i gcaitheamh na bliana mar an bpríomh-sprioceolaire le haghaidh imeachtaí ceardaíochta timpeall na tíre don phobal mór. I rith 2016, chruthaigh an fhoireann Chumarsáide roinnt micrealáithreán ar an bpríomhláithreán corparáideach mar láithreacht thiomnaithe ar líne do rannpháirtíocht CDCÉ i bpríomhsheónna trádála agus i sárthaispeántais mhiondíola, MAISON&OBJET (dccoi.ie/maisonetobjet2016), Heal’s (dccoi.ie/heals) agus CRAFT & DESIGN 2016 (dccoi.ie/BTCRAFT2016) ina measc, agus rinne an fhoireann comhordú ar ghníomhaíochtaí líonraithe shóisialta chun trácht a spreagadh chuig gach micrealáithreán. Líonrú Sóisialta agus Ríomhchumarsáid I gcaitheamh 2016, lean an fhoireann Chumarsáide le húsáid a bhaint as cumhacht na meán sóisialta agus na cumarsáide digití chun idirghníomhú a dhéanamh le lucht féachana fairsing i measc ár gcainéal sonrach ar bhealach costéifeachtúil agus éifeachtúil. Lean CDCÉ le cur le gníomhaíochtaí líonraithe shóisialta na heagraíochta ar Facebook, Twitter, Instagram

67

Gnóthaí Poiblí & Cumarsáid

maidir le bronntanais iolracha faoi chaibidil ar designireland.ie agus threoraigh siad ceannaitheoirí chuig an láithreán, ar nós ‘Wish List’ in The Irish Examiner Property.


agus Pinterest, agus rinne sé dul chun cinn i dtaobh an lucht féachana a ghníomhú go náisiúnta agus go hidirnáisiúnta, agus an líon daoine de lucht leanúna agus tacaíochta dhearadh agus cheardaíocht na hÉireann a fhairsingiú.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

68

Trí chuntas Instagram DnÉ2015 a nuashonrú go dtí Dearadh na hÉireann, cuireadh ar chumas CDCÉ Dearadh na hÉireann a chur chun cinn i measc lucht féachana bunaithe agus é a chur ar an eolas ar imeachtaí ábhartha dearaidh, agus an lucht leanúna agus an t-idirghníomhú ar an gcuntas seo a mhéadú. Tugadh faoi deara gur tháinig borradh ar lucht leanúna chuntais Instagram CDCÉ agus Dearadh na hÉireann i gcaitheamh na bliana, agus thug seo an deis chun íomhánna de láithreacht CDCÉ a roinnt ag imeachtaí miondíola, seónna trádála, agus aonaigh cheardaíochta agus dhearaidh, anuas ar tháthcheangail de chuntais Instagram a éascú, ar nós IMAGE Interiors & Living i rith Fhéile Dhearaidh Londan 2016. Rinneadh leathanach Facebook Tabhair Earraí Ceardaíochta na hÉireann a athbhrandáil mar Dearadh na hÉireann go mbeidh sé ann ag an am céanna le seoladh DesignIreland.ie, saothar déantóirí a roinnt agus naisc dhíreacha lena bpróifílí ar an ardán tiomnaithe gréasáin. Leanadh le nuashonruithe agus faisnéis ábhartha tionscail a bhain le dearthóirí agus déantóirí Éireannacha a fhoilsiú ar leathanach corparáideach Facebook CDCÉ, agus lean na cainéil le haghaidh craftinireland.com le himeachtaí agus gníomhaíochtaí a chur in iúl a bhí dírithe ar an bpobal mór. I rith 2016, lean CDCÉ le ríomhiris na heagraíochta, CRAFTlink, a chur i dtoll a chéile agus a eisiúint, a eisítear gach mí do shuibscríobhaithe, cliaint chláraithe a roghnaigh bheith páirteach, balleagraíochtaí agus páirtithe leasmhara ina measc. Cuireadh gairmeacha le haghaidh iarratas do CDCÉ agus na cláir ábhartha thionscail chun cinn sa ríomhiris, anuas ar nuashonruithe agus taispeántais earnála. Rinneadh nuachtlitir CraftinIreland.com, ríomhiris dhémhíosúil atá dírithe ar an bpobal mór, a dháileadh, chomh maith, chun imeachtaí agus gníomhaíochtaí ceardaíochta a bhí ag teacht aníos a chur chun cinn. Cruthaíodh ríomhirisí sonracha, chomh maith, i rith na bliana le haghaidh na meán, na ndearthóirí agus na n-eagraíochtaí príomha sula raibh CDCÉ i láthair ag imeachtaí idirnáisiúnta.

Príomhfhoilseacháin Chorparáideacha Tacaíonn an fhoireann Ghnóthaí Phoiblí agus Chumarsáide le ranna eile CDCÉ i dtaobh príomhcháipéisí a fhoilsiú, ar nós catalóga taispeántais agus treoracha maidir le bronntanais do thomhaltóirí. Anuas air sin, tá an fhoireann freagrach as foilseacháin chorparáideacha CDCÉ, lena n-áirítear tuarascáil bhliantúil na heagraíochta a chuirtear i dtoll a chéile i nGaeilge agus i mBéarla araon i gcomhréir le hoibleagáidí CDCÉ faoi Acht na dTeangacha Oifigiúla, 2003. I Nollaig, d'fhoilsigh CDCÉ Irish Design 2015 – Making Design Matter, ar thuarascáil deiridh é ar thionscnamh Dhearadh na hÉireann 2015 (DnÉ2015) lena dtacaíonn an Rialtas a thionól CDCÉ i rith 2015 thar ceann na Roinne Post, Fiontair agus Nuálaíochta. Sheol an tAire Post, Fiontar agus Nuálaíochta, Mary Mitchell O’Connor, T.D. é, agus déanann sé scrúdú cuimsitheach ar bhliain an dearaidh in Éirinn trí shraith aistí de réir príomhrannpháirtithe sa tionscnamh, déanann sé tuairiscí spotsolais ar na tionscadail éagsúla faoinar tugadh i rith na bliana, agus déanann sé grúp-phlé i measc daoine móra le rá Éireannacha agus ó áiteanna thar lear ón earnáil. Cuireadh an tuairisc ar fáil lena ceannach ó Amazon.co.uk, Maven, Institiúid Dearthóirí na hÉireann (IDI) agus Institiúid Ríoga Ailtirí na hÉireann (RIAI). Cuireadh le mír um Shaoráil Faisnéise láithreán gréasáin CDCÉ in Aibreán 2016 chun scéim foilseacháin na heagraíochta agus faisnéis bhreise a thabhairt chun solais i gcomhlíonadh Alt 8 den Acht um Shaoráil Faisnéise, 2014 a cheanglaíonn ar chomhlachtaí um Shaoráil Faisnéise chun a mhéid faisnéis agus is féidir a ullmhú agus a fhoilsiú ar bhealach oscailte agus inrochtana ar bhonn rialta lasmuigh de Shaoráil Faisnéise. Cartlannú Lean CDCÉ le tuairiscí tionscail, catalóga taispeántais agus foilseacháin agus foilseacháin Kilkenny Design Workshops a chartlannú agus a chur ar fáil go poiblí trí ISSUU, uirlis foilsithe a chumasaíonn ábhair dhigiteacha a fhoilsiú. Chomh maith leis sin, cuireadh leis an réimse d’ábhair ar líne atá ar fáil trí edepositIreland, ardán le haghaidh foilseacháin leictreonacha Éireannacha a stóráil, atá á gcoimeád ag Leabharlann Choláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath, in 2016. Déantar óstáil ar an taisclann


Dámhachtainí/Ainmniúcháin in 2016 Rinneadh cláir CDCÉ agus ábhair chlóite a ainmniú/ghearrliostú le haghaidh roinnt dámhachtainí i rith 2016. Ó (Taispeántas) Bhuaigh Steven McNamara le ROJI Designs ‘Dearadh Taispeántais na Bliana’ ag Dámhachtainí Institiúid Dearthóirí na hÉireann, 2016 le haghaidh Ó, taispeántas CDCÉ a cuireadh i láthair i dtosach báire ag Féile Dhearaidh Londan 2015. Bhí saothar cloiche, gloine, ceirmeachta, adhmaid agus teicstílí a bhí deartha go hálainn le sonrú sa taispeántas ó 30 dearthóir atá paiseanta faoi ábhair agus táirgeadh, agus a bhfuil mórtas tréan áite orthu. Dámhachtainí an RDS Ba bhliain rathúil 2016 do chéimithe Chúrsa Scileanna agus Dearaidh Seodóireachta agus Gaibhneachta Óir CDCÉ 2015 ag Dámhachtainí Dearaidh agus Ceardaíochta an RDS. Bronnadh mórdhámhachtainí ar na daoine seo a leanas le haghaidh saothair a tháirg siad i rith an Chúrsa: Dámhachtain Sármhaitheasa an RDS – Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Ríona Finn; Dámhachtain IACI Muriel Gahan an RDS: Charlie Ratcliff; Déantóir atá ag Teacht chun Cinn – Catagóir na Seodóireachta: Ríona Finn; Gaibhneacht Gheal agus Miotalóireacht – Déantóir atá ag Teacht chun Cinn: Sarah Louise Gregory; agus Dámhachtain Chomhlacht na nGaibhne Óir: Paula O'Callaghan. Comhairliúchán Pleanála Straitéisí le Cliaint agus Balleagraíochtaí CDCÉ Thug CDCÉ faoi shuirbhé ar líne i Samhain 2016 i measc cliant agus balleagraíochtaí chun deis a sholáthar do pháirtithe leasmhara ionchur a bheith acu ar fhorbairt leanúnach straitéiseach na hearnála dearaidh agus ceardaíochta in Éirinn. Ba iad seo a leanas aidhmeanna an tsuirbhé:

A thabhairt le fios cén seirbhísí agus cláir a mheasfaidís a bheith ar an gceann ba thábhachtaí agus ba thairbhiúla maidir leis an earnáil dearaidh agus cheardaíochta Aon mholtaí a chur ar fáil, a dhíríonn ar ghníomhaíochtaí a rachadh chun sochar go straitéiseach iad siúd go léir atá ag oibriú le cúrsaí dearaidh agus ceardaíochta A thabhairt le fios a mhéid a imríonn saincheisteanna féideartha tionchar ar a ngnólacht/gcleachtas Feidhmíocht a ngnólachta/gcleachtais i rith 2016 a rátáil, anuas ar a muinín don todhchaí Cruthaíodh an suirbhé in Survey Monkey agus tugadh cuireadh do 2,689 cliant agus ionadaí 65 balleagraíocht chun páirt a ghlacadh i gcaitheamh tréimhse choicíse, agus fuarthas 381 freagairt, ar an iomlán. Rinneadh anailís agus athbhreithniú ar na freagairtí ó chliaint agus balleagraíochtaí, anuas orthu siúd ó Bhord agus foireann CDCÉ go ndéanfaí breithniú orthu nuair a bheadh an chéad dréacht eile de Phlean Straitéiseach CDCÉ 2017-2020 á fhorbairt. I measc na mballeagraíochtaí agus na gcliant a d’fhreagair don suirbhé, ba iad na trí ghrúpa disciplíne ba mhó: ceirmeacht/potaireacht (18.4%); déanamh teicstílí (17.1%); agus déanamh seodra (10.8%). Thuill nach mór 45% d’fhreagróirí (an grúpa ba mhó) 75% nó ní ba mhó dá n-ioncam óna gcleachtas. Bhí nach mór 84% de na freagróirí cláraithe mar chliaint le CDCÉ, agus bhí beagán de bhreis ar 56% díobh mar bhaill de bhalleagraíocht amháin nó níos mó. Bhí seacht déag faoin gcéad díobh lonnaithe i gceantar Bhaile Átha Cliath agus bhí 44% díobh suite i gceantair thuaithe. Tugtar achoimre thíos ar chuid de na torthaí barrlíne ón suirbhé Faoi gach ceann de na ceithre théama, lorg an suirbhé chun ionchur a bhailiú maidir leis na tionscnaimh/limistéir ghníomhaíochta ba mhó a cheap na freagróirí a rachadh chun sochair na hearnála. Rinneadh na ráitis seo a leanas a ualú de réir freagróirí in ord tábhachtach do bhalleagraíochtaí agus cliaint, agus tá an chéad cheann ar an gceann is tábhachtaí:

69

Gnóthaí Poiblí & Cumarsáid

I Nollaig, d'fhoilsigh CDCÉ Irish Design 2015 – Making Design Matter, Matter, ar thuarascáil deiridh é ar thionscnamh Dhearadh na hÉireann 2015 ((DnÉ2015 DnÉ2015).).

chartlainne ar líne seo ar thuarascálacha bliantúla CDCÉ agus ar thuarascálacha agus foilseacháin ábhartha tionscail eile, ar nós Craft Review 1987-1991; nuachtlitreacha Chomhairle Cheardaíochta na hÉireann 1975-1993; treoracha gnó; tuarascálacha/ábhair oideachais; treoracha maidir le dearadh agus ceardaíocht in Éirinn; agus irisleabhar CDCÉ, Stopress 1997-2010. Tá cartlanna íomhánna ag an eagraíocht, chomh maith, ó Kilkenny Design Workshops.


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

70


Aoife Mullane sa phictiúr le Sonya Lennon, agus Gradaim Tacaíocht Cónaitheachtaí Dhéantóirí na Todhchaí & Clár Tacaíochtaí 2016 á mbronnadh uirthi Ó, Tent London, London Design Festival Stephen Hughes; Karen Hennessy; Sonya Lennon; Laura Magahy agus an tAire Mary Mitchell O'Connor ag seoladh Dhearadh na hÉireann 2015 Tábhacht le Dearadh Saothar le Arran Street East, Adam Frew agus Superfolk ag MAISON&OBJET 2016 Caitheann Louise Byrne gúna Árannach ar dhath dúghorm le Ireland's Eye ag Gairm Ghrianghraif an Tionscadail Éadaí Cniotáilte

Téama 1: Comhpháirtíochtaí, Cur chun Cinn agus Beartas 1. Obair dhearthóirí agus dhéantóirí Éireannacha a chur chun cinn i measc na meán in Éirinn agus go hidirnáisiúnta lena chinntiú go ndéantar clúdach slán leanúnach ar an earnáil 2. Próifíl dhearadh agus cheardaíocht na hÉireann a ardú lena chinntiú go bhforbraítear beartas dearaidh laistigh de ranna agus gníomhaireachtaí Rialtais 3. Uachtaránacht na hÉireann ar Chomhaire Cheardaíochta an Domhain – an Eoraip (WCC – Eoraip) a úsáid chun próifíl na hearnála a ardú ar leibhéal an AE agus idirnáisiúnta 4. Oibriú le comhlachtaí turasóireachta agus le comhpháirtithe eile chun feasacht a ardú ar eispéiris cheardaíochta agus dearaidh trí thionscnaimh ar nós Eispéireas Stiúideo Ceardaíochta na hÉireann 5. Oibriú le heagraíochtaí agus gníomhaireachtaí eile, anuas ar na balleagraíochtaí ábhartha nó na Gildeanna, Comhlachais, Líonraí agus Cumainn (GCLC) chun straitéis um dhearadh agus ceardaíocht oidhreachta a fhorbairt chun tacú le taighde agus cartlannú a dhéanamh ar cheardaíocht oidhreachta agus í a choimeád 6. Tacú le GCLC agus le pobail chruthaitheacha chun a róil agus a ngníomhaíochtaí straitéiseacha a fhorbairt

tionscal agus i ndisciplíní eile ar nós gloine, teicstílí agus faisin 5. Tabhairt faoi iniúchadh ar scileanna chun riachtanais amach anseo agus bearnaí féideartha i bhforbairt scileanna creat oideachais a shainaithint chun riachtanais a sainaithníodh a chomhlíonadh Téama 3: Forbairt Fiontraíochta agus Margaidh 1. Cabhrú le cliaint chláraithe CDCÉ atá réidh le heaspórtáil a dhéanamh chun táirgí a thaispeáint ag seónna trádála idirnáisiúnta trí chláir ar nós an Chiste Idirnáisiúnta Aonaigh 2. Cumas agus acmhainní tráchtála ar líne na hearnála a fhorbairt trí chlár spriocdhírithe um fhorbairt ríomhthráchtála 3. Sárthaispeántas a dhéanamh de scoth na ceardaíochtaí agus an dearaidh Éireannaigh agus idirnáisiúnta ag an Dánlann Náisiúnta Cheardaíochta i gCill Chainnigh agus ag ionaid chomhpháirtithe eile in Éirinn agus thar lear trí chlár taispeántais ar camchuairt na dánlainne

71

4. An branda nuafhorbartha Dearadh na hÉireann a chur chun cinn go gníomhach i measc na meán Éireannach agus idirnáisiúnta chun feabhas a chur ar fheasacht agus ar dhíolacháin 5. Úsáid a bhaint as cláir Dearadh na hÉireann agus PORTFOLIO chun cabhrú le miondíoltóirí agus le dánlanna chun saothar Éireannach a chur chun cinn agus a dhíol

Téama 2: Forbairt Oideachais agus Earnála 1. Tacú le mic léinn Tríú Leibhéil agus le céimithe a bhain a gcáilíocht amach le déanaí chun a scileanna agus a gcumas gnó a fhorbairt trí Dhéantóirí Amach Anseo agus cláir thacaíochta luathchéime eile 2. Cláir/seimineáir phraiticiúla, ar nós clinicí FUSE a sholáthar d'fhiontair chláraithe chliaint i limistéir forbartha, margaíocht, díol, costáil, forbairt táirgí, smaointeoireacht dearaidh, na meáin ar líne agus shóisialta etc. ina measc 3. Oibriú i gcomhpháirt le hoideachasóirí bunscoile agus dara leibhéal chun cláir oideachais ceardaíochta agus dearaidh a fhorbairt agus a sholáthar 4. Oibriú le comhpháirtithe chun ionaid sármhaitheasa a chruthú sa cheirmeacht agus sa tseodóireacht atá dírithe ar an

Téama 4: Taighde agus Nuálaíocht 1. Straitéis a fhorbairt chun spriocdhíriú ar dheiseanna cistithe an AE don earnáil 2. Cláir líonraithe agus aistrithe scileanna a éascú chun rochtain a chumasú ar eolas agus ar shaineolas d’fhonn nuálaíocht agus comhoibriú a chur chun cinn 3. Tabhairt faoi thaighde rialta ar earnáil dearaidh agus cheardaíochta na hÉireann agus ar dheiseanna don earnáil go hidirnáisiúnta 4. Tabhairt faoi thaighde agus oiliúint a sholáthar ar ábhair, próisis agus teicneolaíochtaí nua a úsáid

Gnóthaí Poiblí & Cumarsáid

≤ Thall Ar deiseal ó bharr ar chlé:


Seo a leanas na meánrátálacha ualaithe de réir freagróirí ar thionchar reatha/féideartha dúshlán ar a ngnólacht/gcleachtas. Tá an chéad cheann ar an gceann is airde: An t-am a bheith ar fáil lena chaitheamh le saothar nua a fhorbairt

Rátáil mhuinín freagróirí as forbairt a gcleachtais/a ngnólachta amach anseo*: Iarradh ar fhreagróirí rátáil idir 1 agus 5 a thabhairt nuair is ionann 5 agus fíormhuiníneach agus nuair ionann 1 agus gan bheith ró-mhuiníneach

Rochtain ar leathanbhanda ardluais

5

22.9% (75)

Rochtain ar chistiú

4

40.1% (131)

Rochtain ar spás taispeántais

3

27.5% (90)

An cumas chun do ghnólacht/chleachtas a chur chun cinn trí na meáin shóisialta

2

7.0% (23)

1

2.4% (8)

Cumas ríomhthráchtála a fhorbairt Stocadóirí miondíola a aimsiú le haghaidh do shaothair Tionchar féideartha Brexit ar earnáil cheardaíochta agus dearaidh na hÉireann

72

Rochtain ar an teicneolaíocht/innealra ábhartha

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Rochtain ar an oiliúint ábhartha scileanna

Rátáil mhuinín freagróirí as forbairt earnáil cheardaíochta agus dearaidh na hÉireann ina hiomláine amach anseo*: Iarradh ar fhreagróirí rátáil idir 1 agus 5 a thabhairt nuair is ionann 5 agus fíormhuiníneach agus nuair ionann 1 agus gan bheith ró-mhuiníneach

Rochtain ar phearsanra oilte

5

16.5% (54)

Rochtain ar an oiliúint/meantóireacht ábhartha um fhorbairt gnó

4

46.8% (153)

3

29.1% (95)

An cumas chun páirt a ghlacadh i gcruinnithe/oiliúint i rith uaireanta oibre

2

4.9% (16)

1

2.8% (9)

Rátáil freagróirí ar fheidhmíocht/fhorbairt a gcleachtais/a ngnólachta i rith 2016*: Iarradh ar fhreagróirí rátáil idir 1 agus 5 a thabhairt nuair is ionann 5 agus sármhaith agus nuair ionann 1 agus an-lag 5

11.9% (39)

4

30.9% (101)

3

39.8% (130)

2

10.7% (35)

1

6.7% (22)

*Nóta: Ghabh 54 freagróir thar an gceist seo gan í a fhreagairt


642,000

73

Líon iomlán na n-amas a thuill Tuíteanna CDCÉ (meánráta rannpháirtíochta 1.2%)

d’fhreagróirí le suirbhé CDCÉ a bhí muiníneach nó fíormhuiníneach i leith fhorbairt a gcleachtais/ngnó amach anseo

63.3%

d’fhreagróirí le suirbhé CDCÉ a bhí muiníneach nó fíormhuiníneach i leith fhorbairt na hearnála ceardaíochta agus dearaidh na hÉireann trí chéile amach anseo

202,901 5 Rochtain iomlán Facebook CDCÉ don bhliain 2016

Dearthóir a ndearnadh próifíl ina leith sa The New York Times Style Magazine mar chuid de ‘Dearadh na hÉireann ag Heal’s’

Gnóthaí Poiblí & Cumarsáid

63%


Íomhá: Foireann Taeghréithe: Taephota agus Muigín, Chloë Dowds Ceramics; Dair Leadánach agus Ceaintín Taosráin iontlaise Chorcaí agus Sceanra Tae, Chaïm Factor

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

74


Táthar tar éis caillteanas roinnt de na ceardaithe is ceannródaíche agus is nuálaíche in Éirinn a fheiceáil inár n-earnáil le deireanas. Ba mhaith liom comhbhrón a léiriú do theaghlaigh agus cairde an tseodóra Nuala Jamison, an ealaíontóra gloine Keith Leadbetter ó Jerpoint Glass, agus an mhórdheileadóra adhmaid Liam Flynn. Tá a fhios agam go labhraímse thar ceann gach aon duine inár n-earnáil nuair a deirim go n-aireofar uainn go mór gach duine acu. Ar deireadh, ba mhaith liom buíochas a ghabháil le Bord CDCÉ as a stiúradh i rith na bliana 2016, go háirithe Michael Hanley agus Sonya Lennon a d’fheidhmigh araon mar Chathaoirleach agus muid ag fanacht le ceapachán don phost trí Sheirbhís na gCeapachán Poiblí, agus fáilte a fhearadh roimh Breege O’Donoghue chun an Bhoird mar ár gCathaoirleach nua.

Táimse ag súil le bheith ag saothrú lenár gcomhaltaí Boird agus lenár bhfoireann, leis na balleagrais, leis na fiontair is cliaint agus leis na páirtithe straitéiseacha, go háirithe an Roinn Post, Fiontar agus Nuálaíochta agus Fiontraíocht Éireann, chun an cheardaíocht agus an dearadh a chur chun cinn in Éirinn agus ar fud an domhain agus muid ag rolladh amach Phlean Straitéiseach CDCÉ 2017 – 2020. 2020.

Karen Hennessy Príomhfheidhmeannach

75

Tuairisc an Phríomhfheidhmeannaigh

Níorbh fhéidir cláir bhliantúla CDCÉ a sheachadadh in éagmais ghairmiúlacht, thiomantas agus shaothar crua na foirne ag CDCÉ. Ba mhaith liom buíochas a ghabháil le gach aon bhall foirne agus lena rannchur aonair dár ngníomhaíochtaí agus gnóthachain i rith na bliana 2016. Gabhtar buíochas faoi leith le Catherine Phibbs, Muireann Charleton, Alex Milton agus Aileesh Carew a d’fhág an t-eagras i gcaitheamh na bliana.


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Íomhá: Déantús gloine, Jerpoint Glass Studio

76


77


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

78


Tagann ár gcliaint ó chúlraí agus ó dhisciplíní éagsúla, agus iad ina ndearthóirí agus ina ndéantúsóirí idir éadaí agus seodóireacht agus troscán agus chriadóireacht, bídís ina saothair choincheapúla nó ina saothair phraiticiúla. Soláthraíonn ár bhfiontair is cliaint poist réigiúnacha inbhuanaithe, ag rannchur go mór le geilleagar agus le tairiscint chultúrtha na hÉireann. I dteannta leo siúd a bhíonn páirteach sa saothrú traidisiúnta/ oidhreachta nó sa saothrú príomhshrutha agus ealaíonta comhaimseartha, is amhlaidh a bhíonn fiontair is cliaint chláraithe againn um cheapadh táirgí/ dhearadh. Léirítear sa réimse leathan disciplíní inár gclár cliant ár n-uaillmhian chun tacú le hoidhreacht ceardaíochta agus deartha, agus spreagadh a thabhairt do nuálaíocht an dearaidh maidir le gach ní a shaothraíonn ár gcliaint.

79

Ár gCliaint

3.1

Ár gCliaint


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

80


Íomhánna ó thaispeántas grianghraif Dhearadh na hÉireann in Aerfort Bhaile Átha Cliath: Ceirmeachta – Cúrsa Scileanna agus Deartha Ceirmeachta CDCÉ Saothar leathair a dhéanamh – De Bruir Gaibhneacta – Cúrsa Scileanna agus Deartha Seodra agus Gaibhneachta Óir CDCÉ Prionta – Print Block Haitéireacht – Martha Lynn Millinery

Miondealú chlár na bhfiontar is cliaint de réir contae amhail 31 Nollaig 2016

Ciseadóireacht

44

Clár na bhFiontar is Cliaint de réir Contae

Gallúnadóireacht

38

Baile Átha Cliath Corcaigh Gaillimh Cill Mhantáin Cill Chainnigh Ciarraí Loch Garman Maigh Eo Cill Dara Port Láirge Dún na nGall An Clár Tiobraid Árann

Déantús na nUirlisí Ceoil

31

Déantús Bréagán

26

Gaibhneacht Gheal/Earraí Tolla

15

679 An Mhí 72 360 Lú 71 183 Sligeach 70 148 Luimneach 63 131 An Iarmhí 58 118 Ceatharlach 50 116 Liatroim 50 113 Laois 46 111 Uíbh Fhailí 41 101 Muineachán 32 94 An Cabhán 27 91 Ros Comáin 23 79 An Longfort 15

Tuaisceart Éireann

Leatharshaothar 45

Litreoireacht 13 Geallghlacadóireacht/ Ceangal Leabhar

12

Sníomhachán

11

Déantús Páipéir

9

Eile Slinneadóireacht/ 17 Mósáic/Tuíodóireacht/ Péintéireacht Freascó/ Uaireolaíocht/Ceangal Cuileog

An Dún 103 Fear Manach 20 Líon Foriomlán na bhFiontar Aontroim 77 Doire 19 Cláraithe is Cliaint Tír Eoghain 35 Ard Mhacha 12 Cliaint ó Oileán na hÉireann (Pob. na hÉireann 2,942/ Tuaisceart Éireann 266) Cliaint Idirnáisiúnta Líon Foriomlán na bhFiontar Cláraithe is Cliaint*

3,208

55 3,263

*Tá nuashonrú na bhfigiúirí sin ar siúl chun coinneáil go reatha leis na fiontair ghníomhacha is cliaint ar ár gclár. Clár na bhFiontar is Cliaint de réir Disciplín Teicstílí

777

Seodóireacht

511

Criadóireacht

500

Adhmadóireacht

291

Déantús Troscáin

251

Gloineadóireacht

210

Miotalóireacht lena n-áirítear Gaibhneacht Dhubh

114

Saothrú Páipéir

93

Saothrú Meán Measctha

73

Saoirseacht Chloiche

66

Clódóireacht 58 Déantús Coinnle

58

3,263

81

Clár Comhlach Mic Léinn

787

Amaitéaraigh

557

Saothróir/ Nuathionscnóir Comhlach

280

Léachtóirí Ceardaíochta

83

Éighníomhach go Sealadach/ Scortha

63

Fostaithe le Cliaint Chláraithe

29

Comhpháirtithe

19

Líon Foriomlán na gComhlach Cláraithe

1,818

Ár gCliaint

≤ Thall Ar deiseal ó bharr ar chlé:


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

82


Eochairdhátaí i stair Chomhairle Cheardaíochta na hÉireann, ag trádáil anois mar Chomhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

83

Ár Stair 1970–2016

3.2

Ár Stair 1970–2016


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

84


Cúrsa Scileanna agus Deartha Ceirmeachta CDCÉ, Island Mill i mBaile Mhic Andáin Gailearaí Náisiúnta na Ceardaíochta, Clós an Chaisleáin, Cill Chainnigh Seoladh an Chreata Beartais i gcomhair Deartha i bhFiontraíocht in Éirinn Seoladh Dhearadh na hÉireann 2015 Seimineár KDW@21C, The Parade Tower, Caisleán Chill Chainnigh

1970 Óstáiltear Comhthionól Ginearálta na Comhairle Ceardaíochta Domhanda (CCD) in Éirinn 1971 Bunaítear Comhairle Cheardaíochta na hÉireann (CCÉ) i mBaile Átha Cliath mar chomhlacht saorálach faoi choimirce an RDS 1976 Éiríonn CCoI ina cuideachta theoranta, ag fáil cistithe ón Aire Tionscail agus Tráchtála agus ón Údarás Forbartha Tionscail 1977 Cuirtear tús le Showcase mar an tAonach Trádála Náisiúnta don Cheardaíocht 1980 Osclaítear oiliúint ghnó agus oilteachtaí CCÉ i gCill Uird, Co. Chorcaí 1986 Bogann riarachán CCÉ chuig Ionad Theach Cathrach Chúirt an Phaoraigh, Baile Átha Cliath 1989 Bogann oiliúint ghnó agus oilteachtaí CCÉ chuig iar-Cheardlanna Dhearthóireachta Chill Chainnigh i gCathair Chill Chainnigh 1990 Osclaítear Cúrsa Oilteachtaí & Dearthóireachta Criadóireachta CCÉ i mBaile Mhic Andáin, Co. Chill Chainnigh 1993 Osclaítear Cúrsa Oilteachtaí & Dearthóireachta Seodóireachta & Gaibhneachta Buí CCÉ i gCill Chainnigh 1997 Bogtar riarachán CCÉ ó Bhaile Átha Cliath chuig Clós an Chaisleáin, Cill Chainnigh 2000 Osclaítear an tÁiléar Ceardaíochta Náisiúnta i gClós an Chaisleáin, Cill Chainnigh

2011 Ainmníonn CCÉ 2011 mar Bhliain na Ceardaíochta agus déanann ceiliúradh ar an earnáil I gcomhpháirt le Craft Northern Ireland agus le líonra comhpháirtithe straitéiseacha ar fud na hÉireann agus go hidirnáisiúnta 2013 Déanann CCÉ comóradh ar an 50ú bliain ó bunaíodh Ceardlanna Dearthóireachta Chill Chainnigh (CDCC) agus beartaítear togra ag Fóram Eacnamaíoch Éireannaigh an Domhain chun bliain a ainmniú do cheiliúradh agus cur chun cinn na dearthóireachta Éireannaí 2014 Leasaíonn an CCÉ a ainm trádála chuig Comhairle Dhearaidh & Cheardaíocht na hÉireann (CDCÉ) tar éis síniú chomhaontú leibhéal seirbhíse trí bliana le Fiontraíocht Éireann, agus seolann Dhearadh na hÉireann 2015 (DnÉ2015)

85

2015 Tionólann an CDCÉ an tionscnamh DnÉ2015 a mhair ar feadh na bliana le tacaíocht ón Rialtas, inar taiscéaladh, inar icuireadh chun cinn agus ina ndearnadh ceiliúradh ar an dearthóireacht Éireannach ar fud na hÉireann agus go hidirnáisiúnta chun cruthú na bpost a stiúradh, na honnmhairí a fhás agus an t-iomaíochas a mhéadú. 2016 Staidéar faoin earnáil dearthóireacht arna choimsiúnú mar chuid de DnÉ2015 óna dtagann foilsiú ‘Chreat Beartais don Dearthóireacht san Fhiontraíocht in Éirinn’. Faigheann CDCÉ sainordú ón Rialtas chun saothrú le heagrais is comhpháirtithe chun forbairt straitéise dearaidh a fhorbairt d’Éirinn ónar tháinig foilsiú Éire – Oileán an Dearaidh: páipéar comhairliúcháin i dtreo Straitéis Dearaidh Náisiúnta go luath sa bhliain 2017.

Ár Stair 1970–2016

≤ Thall Ar deiseal ó bharr ar chlé:


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

86


Tugtar an deis do dhearthóirí agus do cheardaithe ach clárú le CDCÉ chun an líon mór tacaíochtaí agus clár forbartha arna dtairiscint ag CDCÉ a thapú. Is féidir le cliaint chláraithe grúpscéim árachais ghrúpa CDCÉ a fháil freisin agus ríomhiris mhíosúil CRAFTlink a fháil le nuacht, deiseanna agus nuashonruithe tionscail. Tá ceithre leibhéal clárúcháin ann faoi láthair: dearthóir is déantóir gairmiúil; dearthóir is déantóir leathghairmiúil; díograiseoir deartha/ceardaíochta; agus mac léinn. Déantar iarratais ar chlárúchán CDCÉ a mheasúnú ag an bPainéal Athbhreithnithe Clárúcháin gach trí mhí. DCCoI.ie/register

87

Forbhreathnú ar ár gCláir Thacaíochta agus Forbartha

3.3

Forbhreathnú ar ár gCláir Thacaíochta agus Forbartha


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

88


Seisiún Meantóireachta Showcase 2016 'Rud Éigin Áit Éigin', DesignIreland.ie Shape the Future, Gailearaí Náisiúnta na Ceardaíochta Showcase 2016 – Expo® Cruthaitheach na hÉireann, RDS Chlinic FUSE

Cláir Nuálaíochta agus Forbartha Meantóirí Ceardaíochta, Deartha & Gnó Soláthraíonn clár meantóireachta CDCÉ tacaíocht shaincheaptha de ghnólachtaí ceardaíochta agus deartha ó réimse saineolaithe um dhearadh, táirgeadh, gnó, margaíocht, brandáil agus saineolas teicniúil sonrach don cheird. Is i suíomhanna aonair agus grúpa a sheachadtar an mheantóireacht. Is féidir le fiontair chláraithe is cliaint iarratas a dhéanamh ar mheantóireacht ar fud na bliana. Ceardlanna Forbartha Fiontair Clúdaítear sna Ceardlanna Forbartha Fiontair ábhair a d’aithin an CDCÉ bheith nithiúil d'fhorbairt leanúnach na bhfiontar ceardaíochta agus deartha. Is í CDCÉ a eagraíonn na ceardlanna sin, go minic i gcomhpháirt leis na hOifigí Fiontair Áitiúla (OFÁnna) agus fógraítear iad ar dhátaí agus tráthanna sonrach i suíomhanna éagsúla in Éirinn. Pleananna Straitéiseacha d’Eagrais Bhallraíochta Tá CDCÉ tar éis bheith comhpháirtíocht a cheapadh le Business to Arts chun saineolas a thairiscint dár GCLC chun pleananna straitéiseacha a cheapadh chun cúnamh lena bhforbairt agus lena bproifisiúnú leanúnach. Áirítear leis an gclár sin ceardlanna, seisiúin chomhairle, cuairteanna suímh agus athbhreithniú ábhair, anailís agus seachadadh ar an bplean gnó. FUSE Tairgtear rochtain sna Clinicí FUSE ar réimse meantóirí deartha agus gnó thar thréimhse idir lá amháin agus dhá lá. Déanann na meantóirí measúnú agus soláthraíonn comhairle maidir le gnéithe éagsúla de tháirgí ceardaíochta agus deartha, lena n-áirítear an marsantú, an bhrandáil, an táirgeadh, an dearadh agus úsáid na n-ábhar agus na teicneolaíochta nuálaíche. Cumasaíonn na Clinicí FUSE cliaint chun líonrú lena chéile agus le meantóirí a aithníonn na chéad chéimeanna éigeantacha eile d’fhorbairt agus d’fhorás fiontair cheardaíochta agus dearthóireachta. Clár Fiontair Cheardaíochta agus Deartha a Thógáil i gcomhpháirt le hOifigí Fiontair Áitiúla Is préimhphacáiste é an Clár Fiontair Cheardaíochta agus Deartha a Thógáil, i gcomhpháirt leis na hOFÁ, den tacaíocht atá saincheaptha do dhearthóirí is déantóirí chun dlús a chur faoina dtáirge sa láthair mhargaidh trí shraith ceardlann arna treorú ag an dearadh.

Déanann na rannpháirtithe taighde margaidh i rith an chláir, déanann siad ceardlanna dírithe ar an dearadh, agus foghlaim faoin mbrandáil, costáil, cur chun cinn agus straitéisí chun bealaí margaidh reatha a fhormhéadú. Scéim Tacaíochta Líonra Is féidir le balleagrais DCCoI iarratas a dhéanamh ar thacaíocht airgeadais tríd an Scéim Tacaíochta Líonra (STL). Tairgtear cistiú ar bhunús bliantúil. Is féidir le daoine aonair foirm iarratais a thaisceadh ar son a líonra ná a gcumainn, agus caitheann gach iarratasóir bheith in ann cómhaoiniú a sholáthar. (Ba chóir go dtabharfaí faoi deara gurb é seisear an t-íoslíon ceardaithe a theastaíonn chun líonra nó cumann a bhunú.) An Gailearaí Náisiúnta Ceardaíochta Is é An Gailearaí Náisiúnta Ceardaíochta an t-ionad is forásaí in Éirinn don cheardaíocht agus don dearadh comhaimseartha, mar spreagadh don léirthuiscint, cruthaitheacht agus nuálaíoch trí thaispeántais, imeachtaí agus cláir oideachais. Feidhmíonn an Gailearaí Náisiúnta Ceardaíochta ról ríthábhachtach chun tuiscint a thógáil ar an gcultúr ceardaíochta, deartha agus ábhartha in Éirinn. Feictear sna cláir dearthóirí, ealaíontóirí agus déantóirí forásacha Éireannacha agus idirnáisiúnta ar feadh éagsúlacht disciplíní trí thaispeántais intí agus camchuairte. nationalcraftgallery.ie Cláir Forbartha Margaidh Showcase Tá Showcase 2016 – Expo® Cruthaitheach na hÉireann tar éis é féin a bhunú mar an imeacht trádála is forásaí do mhiondíoltóirí ó fud an domhain chun táirgí uathúla deartha a nochtadh ar fud an fhaisin, an tseodóireacht agus earraí tí & féiríní. Ag croílár an tseó a fhaightear Dearadh na hÉireann, spás tiomanta chun brandaí Éireannacha comhaimseartha forásacha a chur chun cinn, arna roghnú ag giúiré neamhspleách dá gcruthaitheacht, nuálaíocht agus ceardaíocht, le gach táirge sa limistéar sin deartha agus déanta in Éirinn. Is comhpháirtíocht é Showcase idir CDCÉ agus Showcase Ireland Events Ltd le tacaíocht ó Fhiontraíocht Éireann chun an seó a chur chun cinn go hidirnáisiúnta. showcaseireland.com Dearadh na hÉireann Is branda é Dearadh na hÉireann atá saintiomanta chun leithead agus cáilíocht an dearaidh agus na ceardaíochta Éireannaí a

89

Forbhreathnú ar ár gCláir Thacaíochta agus Forbartha

≤ Thall Ar deiseal ó bharr ar chlé:


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

90


PORTFOLIO CRAFTed Céimithe 2016 Chúrsa Scileanna agus Deartha sa Cheirmeacht in CDCÉ An Clár Dámhachtainí agus Tacaíochtaí Do Dhéantóirí Amach Anseo 2016 Eispéireas Stiúideo Cheardaíocht na hÉireann

chur chun cinn i measc luchtanna féachana domhanda agus Éireannacha. Féadtar an t-aitheantas Dearadh na hÉireann ar thaispeántais CDCÉ ag seónna trádála, ábhar díolphointe ar an láthair agus feachtais phromóisin. Nochtar agus comhroinntear smaointe, spreagadh agus faisnéis ar an láithreán gréasáin tionlacain, DesignIreland.ie, i leith dearthóirí éirimiúla Éireannacha agus mar ar féidir a saothar a cheannach, bíodh sé ar líne nó i siopaí liostaithe. DesignIreland.ie Deiseanna Díolacháin Díreacha Tacaíonn CDCÉ agus cuireann sé chun cinn fiontair dhearaidh/cheardaíochta roghnaithe ag imeachtaí díolacháin díreacha. Áirítear leo siúd eochairsheónna a bhíonn oscailte don phobal, ar nós Bloom in the Park agus an tAonach Náisiúnta Ceardaíochta & Dearaidh. Féach dccoi.ie/opportunities i gcomhair na nglaonna amach ábhartha. Ciste don Aonach Idirnáisiúnta Táthar tar éis an Ciste don Aonach Idirnáisiúnta a bhunú chun cúnamh le dearthóirí agus le ceardaithe ó thaobh an airgeadais de chun eochairmhargaí onnmhairí a bhaint amach. Soláthraítear sa chiste cistiú meaitseála teoranta d'aonaigh thrádála mórdhíola thar lear. PORTFOLIO Saothraíonn PORTFOLIO go gníomhach chun clú agus cumas na gceardaithe agus na ndearthóirí comhaimseartha a fhorás, atá ag iarraidh a láithreachta sa mhargadh gailearaithe agus bailitheoirí a fhorbairt. Faightear saineolaithe Éireannacha agus idirnáisiúnta sa ghiúiré don chlár gradamach sin, agus roghnaíonn sé saothar bunaithe ar chaighdeáin arda de cháilíocht an dearaidh agus den oilteacht theicniúil. Is sárthaispeántas é PORTFOLIO i láthair na huaire den saothar comhaimseartha le hos cionn 100 de na dearthóirí is déantóirí is clúití in Éirinn. DCCoI.ie/portfolio Ciste Díreach Aonaigh Dhéantóirí Soláthraítear tacaíocht airgeadais le Ciste Díreach Aonaigh Dhéantóirí ar bhunús cistithe meaitseála do dhéantóirí sa chlár PORTFOLIO ar mian leo bheith rannpháirteach sna haonaigh dhíolacháin dhírigh lasmuigh d’Éirinn. Eispéireas Stiúideo Ceardaíochta na hÉireann Feictear in Eispéireas Stiúideo Ceardaíochta na hÉireann roinnt de na heispéiris stiúideo is fearr in Éirinn. Is stiúideonna ceardaíochta ar oscailt do chuairteoirí ar bhunús lánaimseartha

nó gailearaithe ceardaíochta agus miondíola atá sna gné-shuíomhanna ina dtairgtear an deis do chuairteoirí chun casadh ar an déantóir agus chun idirghníomhú leo. Tabhair cuairt ar craftinireland.com/explore i gcomhair liosta iomláine de na suíomhanna ceadaithe agus d’fhaisnéis chun iarratas a dhéanamh ar mheasúnú don scéim. Oideachas, Oiliúint & Forbairt Cláir Oideachais agus For-Rochtana Is éard is aidhm leis na cláir oideachais agus for-rochtana chun feasacht phoiblí a fhorbairt i leith meán, teicníochtaí ceardaíochta agus próiseas dearaidh trí cheardlanna le déantóirí gairmiúla, suiteálacha ceardaíochta, léiriúcháin déantúsaíochta, cainteanna, fóraim phlé, agus deiseanna láimhseála earraí. Is minic ar cuid de láithreacht CDCÉ iad na cláir For-rochtana ag ardáin náisiúnta nó atá ceaptha mar thionscadail chun nascadh le grúpaí sonracha.

91

CRAFTed Tugtar le clár CRAFTed CDCÉ deis iontach do leanaí bunscoile agus d’oidí chun a gcruthaitheacht a thaiscéaladh agus chun oilteachtaí nua a fhoghlaim ach saothrú le dearthóirí agus le ceardaithe gairmiúla. Soláthraítear leis an oiliúint chomhoibríoch, an rochtain ar cheardaithe ardoilte, agus tugtar an deis d’oidí agus do mhic léinn araon chun ábhair nua a thaiscéaladh, ar nós na cré, an chló, na fabraice agus an tsnáithín, chomh maith leis an miotal, an t-adhmad agus an déantús sailí. designED Is tionscnamh taighde de bheart seomra ealaíne agus ceardaíochta é designED do dhaltaí ealaíne iar-bhunscoile agus dá n-oidí ar fud na hÉireann. Tugtar spreagadh le designED d’oilteachtaí comhoibríocha agus d’fhadhbréiteach. Is comhlánú é don fhoghlaim de réir an churaclaim sna hamharcealaíona ach comhdhéanamh, dearadh agus ceardaíocht shamhlaíoch a fheabhsú, agus is cur chuige sultmhar praiticiúil é don déantús. Soláthraítear le designED sparánachtaí cistithe chun iar-bhunscoileanna a chumasú chun bheith rannpháirteach i dtionscadail chruthaitheacha le ceardaithe gairmiúla agus le dearthóirí is déantóirí i suíomh an tseomra ranga.

Forbhreathnú ar ár gCláir Thacaíochta agus Forbartha

≤ Thall Ar deiseal ó bharr ar chlé:


An Clár Dámhachtainí agus Tacaíochtaí do Dhéantóirí Amach Anseo Tugtar duaiseanna le clár CDCÉ Dámhachtainí agus Tacaíochtaí do Dhéantóirí Amach Anseo don chéad ghlúin éile de dhéantóirí cruthaitheacha, ag soláthar tacaíochta d'fhorbairt gairmréime bríomhaire sa tionscal ceardaíochta agus deartha. Cistítear tríd an gclár an taighde, an oiliúint, na cónaitheachtaí, na taispeántais, an fhorbairt stiúideo agus a thuilleadh nach iad. futuremakers.ie Ionaid Feabhais Saothraíonn CDCÉ le comhpháirtithe chun Ionaid Feabhais a fhorbairt dírithe ar an gCriadóireacht agus ar an tSeodóireacht agus ar an nGaibhneacht Bhuí don tionscal, le pleananna chun a thuilleadh ionad a fhorbairt do dhisciplíní eile.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

92

Is sainchúrsa é An Cúrsa in Oilteachtaí Seodóireachta agus Gaibhneachta Buí & Dearadh i dtraidisiún an tsaothraithe le miotail lómhara agus le geamchlocha, ag tabhairt oilteachtaí praiticiúla do chéimithe a theastaíonn chun gairmréimeanna a fhorbairt i dtionscal na seodóireachta in Éirinn agus go hidirnáisiúnta. Bíonn an dianchlár dhá bhliain sin suite ag ceanncheathrú CDCÉ i gCill Chainnigh. jewellerycourse.ie Bíonn an Cúrsa in Oilteachtaí Criadóireachta & Dearadh ag Island Mill, Baile Mhic Andáin, Co. Chill Chainnigh, agus is dianchúrsa dhá bhliain oilteachtaí-bhunaithe é. Tá an cúrsa rí-rathúil sin tar éis cáil den scoth a bhunú sa tionscal go náisiúnta agus go hidirnáisiúnta. ceramicscourse.ie


Tugtar leis an eolas sa rannóg seo achoimre ar dhlúthbhaint na mballeagras, na gcliant, na gcomhpháirtithe i gcláir agus imeachtaí CDCÉ le linn 2016.

93

Eochair-Staitisticí Cláir 2016

3.4

Eochair-Staitisticí Cláir 2016


Limistéar Cláir: Cliant ag glacadh rannpháirte ag Showcase - Expo® Cruthaitheach na hÉireann Cliant Creative Island ag Showcase Ceannaitheoir a d’fhreastail ar Showcase Líon na miondíoltóirí in Éirinn ag obair leis an CDCÉ Cliant ar tugadh tacaíocht dóibh trí fheachtais tomhaltóirí

91 5,321 165 400+

Déantóir ar tugadh tacaíocht dóibh tríd an gCiste Aonaigh Idirnáisiúnta

11

Imeachtaí díolachán díreach suaitheanta le heochairláithreacht don cheardaíocht agus don dearadh Éireannach

2

Cliant cláraithe ag glacadh rannpháirte ag an Aonach Náisiúnta Ceardaíochta & Dearaidh

94

235

243

Cliant cláraithe ag taispeáint ag Bloom

24

Ionad áirithe le clár an tEispéireas Stiúideo Cheardaíocht na hÉireann

81

An Gailearaí Náisiúnta Ceardaíochta: Taispeántais áirithe leis an gclár 2016 (Cill Chainnigh agus camchuairt) Dearthóir agus déantóir páirteach leis an gclár taispeántas Líon na gcuairteoirí ar thaispeántais (Cill Chainnigh agus camchuairt)

7 259 65,379

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Cláir Nuálaíochta & Forbartha Ceardlanna fiontair agus nuálaíochta a seachadadh

255

Líon na bhfiontar cliant ag glacadh rannpháirte sna ceardlanna fiontair agus nuálaíochta

155

Rannpháirtí bainteach le ceardlanna FUSE

73

Cliant ag glacadh rannpháirte sa scéim meantóireachta CDCÉ

55

Rannpháirtí sa chlár Fiontair Cheardaíochta & Dearaidh a Thógáil

48

Rannpháirtí Design Island ag fáil meantóireachta

85

Taispeántóir Showcase ag fáil meantóireachta marsantaithe

91

Rannpháirtí ar chláir onnmhairí

13

Líon na n-iarratas Eorpach taiscthe

2


Oideachas, Oiliúint agus Forbairt Ionaid Oideachais Réigiúnacha mar chomhpháirtí le CDCÉ chun CRAFTed a sheachadadh

16

Bunscoil aonair a ghlac rannpháirt sa chlár CRAFTed

68

Dalta a ghlac rannpháirt sa chlár CRAFTed

1,700

Ceardaí a ghlac rannpháirt sa chlár CRAFTed

64

Oide a ghlac rannpháirt sa chlár CRAFTed

68

Oide a ghlac rannpháirt sna ceardlanna FGL CRAFTed-bhunaithe Cúrsa CDCÉ leabaithe le caighdeain L7 gnóthaithe Mac léinn agus an pobal i gcoitinne ag glacadh rannpháirte sna cláir for-rochtana

200 2 9,435

Ball-Eagrais & Seirbhísí Cliant Cruinnithe GCLC arna n-óstáil ag CDCÉ

66 2

Cliant ag tacpú cistithe ón Scéim Tacaíochta Gréasáin

19

Rannpháirtí sna taispeántais

60

Déantóir ag léiriú ag an Aonach Náisiúnta Ceardaíochta & Dearaidh

9

Déantóir ag léiriú ag Bloom

8

Líon na bhfiontar cliant cláraithe

95

3,263

Eochair-Staitisticí Cláir 2016

Líon iomlán na mBalleagras


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Íomhá: Dearadh Bróg – Tutty's Handmade Shoe

96


97


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

98


Is é Bord Chomhairle Dhearaidh agus Cheardaíocht na hÉireann a bhíonn freagrach as na córais rialaithe airgeadais inmheánaigh sa chuideachta, agus as a chinntiú go mbíonn próisis agus nósanna imeachta i bhfeidhm ag an gcuideachta chun a chinntiú gurb éifeachtach iad na córais agus go mbíonn siad i gcomhréir le dlí agus le rialacháin na hÉireann. Is é an Bord a bhíonn freagrach as rialachas an chomhlachta i gcomhréir leis an deachleachtas agus chun cloí le hoibleagáidí an chomhlachta arna leagan amach sa Chód Cleachtais um Rialachas na gComhlachtaí Stáit 2009, san Acht um Eitic in Oifigí Poiblí 1995 agus san Acht um Chaighdeáin in Oifigí Poiblí 2001. Mar bheart leantach don tionscnamh Dhearadh na hÉireann 2015 ((DnÉ2015 DnÉ2015),), a foirceannadh fo-chuideachta le Comhairle Dhearaidh agus Cheardaíocht na hÉireann, Design Ireland Initiative Ltd, a bunaíodh ar feadh na tréimhse sainithe chun DnÉ2015 a sheachadadh, faoi mar a bhí pleanáilte.

99

Ár Rialachas

4.1

Nuashonrú um Rialachas Corparáideach


ÁR gCOMHALTAÍ BOIRD Ceapaithe Aireachta

100

Breege O’Donoghue Ceaptha ina Cathaoirleach 19 Nollaig 2016

Pat Hughes

Stephen Hughes

Dermott Rowan

Michael Hanley Cathaoirleach Feidhmeach idir 10 Meitheamh 2015 agus Lúnasa 2016

Sonya Lennon Cathaoirleach Eatramhach idir Meán Fómhair 2016 agus 18 Nollaig 2016

John O'Connor

Mary Palmer

Ray Power

Rachel Quinn

Elaine Riordan

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Ionadaithe Tofa

Martina Hamilton


4.2 Ár gComhaltaí Boird Comhaltaí Boird CDCÉ

4.3 Ár bhFoireann Karen Hennessy Príomhfheidhmeannach

Ceapaithe Aireachta Pat Hughes Stephen Hughes Dermott Rowan Breege O’Donoghue (ceaptha ina Cathaoirleach 19 Nollaig 2016) Ionadaithe Tofa

Tanya Jones Cúntóir Feidhmiúcháin leis an CEO Oideachas, Oiliúint & Forbairt John Tynan Ceann Oideachais, Oiliúna & Forbartha Muireann Charleton11 Bainisteoir Oideachais & Nuálaíochta

Michael Hanley (Cathaoirleach Feidhmeach idir 10 Meitheamh 2015 agus Lúnasa 2016)

Susan Holland Oifigeach Oideachais & Rannpháirtíochta

Elaine Riordan

Amanda Walsh Riarthóir Oideachais, Oiliúna & Forbartha

John O’Connor Ray Power Sonya Lennon (Cathaoirleach Eatramhach idir Meán Fómhair 2016 agus 18 Nollaig 2016) Martina Hamilton

Eimear Conyard Bainisteoir an Chúrsa Oilteachtaí Seodóireachta & Deartha

101

Gus Mabelson (Conraitheoir Neamhspleách) Bainisteoir an Chúrsa Oilteachtaí

Mary Palmer Cláir Nuálaíochta agus Forbartha Louise Allen Ceann na gClár Nuálaíochta & Forbartha Evelyn McNamara22 (Conraitheoir Neamhspleách) Bainisteoir Tionscadail – An Nuálaíocht Emer Ferran Bainisteoir an Chláir Forbartha Gnó Mary Whelan Oifigeach Idirchaidrimh le Cliaint Mary Rhatigan33 Riarthóir Seirbhísí do Chliaint Ruth Duignan44 (Conraitheoir Neamhspleách) Riarthóir Nuálaíochta Forbairt Margaidh Brian McGee Stiúrthóir Forbartha Margaidh Nicola Doran Bainisteoir Cláir Mhiondíola Emma McGrath Bainisteoir Forbartha Trádála Ciara Garvey55 Bainisteoir Forbartha, Cláir Bhailitheora & Turasóireachta Ann Dack66 (Conraitheoir Neamhspleách)

Ár Rialachas

Rachel Quinn


Bainisteoir – Forbairt Margaidh Mary Dunne Oifigeach Forbartha Margaidh

Nótaí 1 síos go dtí 25 Samhain 2 síos go dtí 11 Márta 3 páirtaimseartha

An Gailearaí Náisiúnta Ceardaíochta

5 ar shaoire mháithreachais go dtí 13 Meitheamh

Brian Byrne Cúntóir Taispeántas

6 páirtaimseartha síos go dtí 25 Iúil

Gnóthaí Poiblí & An Chumarsáid

102

7 síos go dtí 31 Deireadh Fómhair (páirtaimseartha ó 9 Bealtaine) 8 síos go dtí 5 Feabhra

Susan Brindley Ceann Gnóthaí Poiblí & Cumarsáide

9 ó 18 Iúil

Catherine Phibbs88 Bainisteoir Cumarsáide

11 síos go dtí 19 Nollaig

Deirdre O’Reilly99 Bainisteoir Cumarsáide Ciara Gannon10 10 Cúntóir Cumarsáide Oibríochtaí Mary Blanchfield Ceann Oibríochtaí agus Rúnaí Cuideachta

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

4 síos go dtí 30 Meitheamh

Aileesh Carew77 Stiúrthóir Tionscadail

Julie Jackman Cúntóir Airgeadais Nuala McGrath Bainisteoir Acmhainní Daonna & Seirbhísí Corparáideacha Dearadh Éireann 2015 Alex Milton1111 (Conraitheoir Neamhspleách) Stiúrthóir Cláir

10 páirtaimseartha

Ba mhaith le CDCÉ buíochas a ghabháil freisin le rannchur luachmhar díobh siúd go léir a thacaigh leis an bhfoireann ar fud na bliana: na hintéirnigh Niamh Conroy, Cúntóir Tacaíocht Oideachais Ghailearaí; Deirdre Doyle, Riarthóir Oibríochtaí; agus Ciara McCollam, Cúntóir um Íomháú Digiteach & Cumarsáide, chomh maith le go leor saorálaithe a thug cúnamh ag imeachtaí agus gníomhaíochtaí CDCÉ.


4.4 Ár mBall-Eagrais

Institute of Technology St. Angela’s College

Is cuideachta faoi theorainn ráthaíochta í Comhairle Cheardaíochta na hÉireann, ag trádáil mar Chomhairle Dhearaidh & Cheardaíocht na hÉireann. Faightear ball-eagrais agus ball-institiúidí inti lena gcomhroinntear aidhmeanna agus cuspóirí CDCÉ, agus bíonn siad bainteach le cur chun cinn na ceardaíochta agus dearaidh chomhaimseartha agus thraidisiúnta. Baill Ceathrar sínitheoirí leis an Meabhrán Comhlachais (na bunaitheoirí) 52 duine ainmnithe chun feidhmiú mar ionadaí do chomhlachais neamhchorpraithe ar ar mian le Bord Chomhairle Dhearaidh & Cheardaíocht na hÉireann sochar na ballraíochta a bhronnadh (Cuallachtaí, Comhlachais, Líonraí & Cumainn) arna bhfaomhdh ag CDCÉ 14 ball chorparáideacha (institiúidí, comhpháirtithe)

University of Ulster 27 Ball-Eagras – de Réir Disciplíne Blackstack Studios Ceramics Ireland Contemporary Tapestry Artists (CTA) Council of Irish Fashion Designers Design Island – The Cream of Irish Design Feltmakers Ireland Filament Fibre Artists Federation of Jewellery Manufacturers in Ireland (FJMI) Glass Society of Ireland Guild of Irish Lacemakers

103

Handweavers Guild of Cork Institiúid Dearthóirí na hÉireann (IDI) Irish Artist Blacksmiths Association (IABA) Irish Basketmakers Association (IBA) Irish Chairmakers Cuallacht Bhróidnéirí na hÉireann

Baill sa bhliain 2016

Irish Guild of Weavers, Spinners and Dyers

B’ionann líon iomlán na mball-eagras amhail 31 Nollaig 2016 agus 66.

Irish Patchwork Society

Country Markets Limited Crawford College of Art and Design Fire Station Artist Studios Irish Countrywoman’s Association Irish Local Development Network Limerick School of Art and Design Na Píobairí Uilleann National College of Art and Design New Ross Needlecraft Limited (The Ros Tapestry) National University of Ireland, Maynooth Royal Dublin Society School of Art, Design & Printing at Dublin

Irish Woodturners’ Guild Lettercarvers Guild of Ireland Mountmellick Development Association Ltd.* Peannairí Print Block Society of Cork Potters The Quilters Guild of Ireland Traditional Lace Makers of Ireland

Ár Rialachas

14 Comhlacht Chorparáideacha

Irish Society of Stage and Screen Designers (ISSSD)*


25 Ball-Eagras – de Réir Réigiún

4.5 Comhaltaí ár gCoistí & dTascfhórsaí

Association of LEOs Bridge Street Studios Carousel* Cavan Monaghan Art & Craft Network Ceardlann, Spiddal Craft & Design Studios Clare Crafts Cork Craft & Design (CAD) Cork Textile Network Group Craft & Design Collective Craft Granary Craftworks Mayo

An Coiste Iniúchóireachta & Airgeadais Michael Hanley Cathaoirleach an Choiste agus Comhalta Boird CDCÉ Pat Hughes Comhalta Boird CDCÉ Stephen Hughes Comhalta Boird CDCÉ Karen Hennessy Príomhfheidhmeannach CDCÉ Mary Blanchfield DCCoI Ceann Oibríochtaí agus Rúnaí Cuideachta CDCÉ

Donegal Designer Makers FORM Designmade In Carlow Limerick Craft Collective

104

Louth Craftmark Designers Network MADE in Kilkenny Made in Sligo Made in Westmeath Offaly Crafty

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Original Kerry

Coiste na nAinmniúchán Ray Power Cathaoirleach an Choiste agus Comhalta Boird CDCÉ Martina Hamilton Comhalta Boird CDCÉ Elaine Riordan Comhalta Boird CDCÉ Karen Hennessy Príomhfheidhmeannach CDCÉ Louise Allen Ceann Nuálaíochta & Clár Forbartha CDCÉ

South Wexford Craft Network The Design Tower

An Fo-Choiste Straitéise

The Leitrim Design House

Breege O’Donoghue Cathaoirleach CDCÉ

West Cork Arts Centre

Michael Hanley Comhalta Boird CDCÉ

West Cork Craft & Design Guild

Stephen Huges Comhalta Boird CDCÉ

*Ball-eagrais a ghlac ballraíocht sa bhliain 2016

Sonya Lennon Comhalta Boird CDCÉ John O’Connor Comhalta Boird CDCÉ

4 Ball Bunaidh

Ray Power Comhalta Boird CDCÉ

Patsy Duignan (nach maireann)

Martina Hamilton Comhalta Boird CDCÉ

Mary V. Mullin

Karen Hennessy Príomhfheidhmeannach CDCÉ

Blánaid Reddin

Brian McGee Stiúrthóir Forbartha Margaidh CDCÉ

Betty Searson

Susan Brindley Ceann Gnóthaí Poiblí agus Cumarsáide CDCÉ Mary Blanchfield Ceann Oibríochtaí agus Rúnaí Cuideachta CDCÉ


Ár gCuideachta Chomhfhiontair Showcase Ireland Events Ltd. Bord Karen Hennessy Stiúrthóir agus Rúnaí Cuideachta Showcase Ireland Events Ltd Tony Donegan Comhalta Boird Showcase Ireland Events Ltd Gerry Murphy Comhalta Boird Showcase Ireland Events Ltd Brian McGee Comhalta Boird Showcase Ireland Events Ltd

An Tascfhórsa um Shochaí, Cultúr agus Comhshaothrú: Aileesh Carew, CDCÉ Elaine McDevitt, ICAD Gerald M. Craddock, NDA Jim Duggan, VFX Ireland Laura Magahy, MCO Comhaltaí breise: Stephen Fagan, Beochan Éireann Christopher Donnelly, IxDA

Éire – Oileán an Dearaidh: páipéar comhairliúcháin i dtreo Straitéis Dearaidh Náisiúnta Coiste Stiúrtha

105

Karen Hennessy, CDCÉ (Cathaoirleach) Tascfhórsa um Beartas & Cur chun Cinn: Eugene Forde, DJEI Karen Hennessy, CDCÉ Kathryn Meghen, RIAI Michael Hanley, CDCÉ Susan Brindley, CDCÉ Tascfhórsa um Thaighde & Nuálaíocht:

Bill Kearney, IBM John Tynan, CDCÉ Louise Allen, CDCÉ Stephen Hughes, Fiontraíocht Éireann An Tascfhórsa idir Fhiontar agus Oideachas: Alex Milton, DnÉ2015 Andrew Bradley, IDI Annie Doona, IADT Bernard Hanratty, NCAD Brian McGee, CDCÉ Edmund Shanahan, CIFD Greg Swift, LEO

Ár Rialachas

Ali Grehan, Comhairle Cathrach Bhaile Átha Cliath


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Íomhá: Déantús Seodra – Bláithín Ennis

106


107


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

108


5

Ráitis Airgeadais

Airgeadais don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016 Comhairle Cheardíochta na hÉireann faoi theorainn Ráthaíochta ag trádáil mar chomhairle dhearaidh agus cheardaíochta na hÉireann

Faisnéis faoin gCuideachta Tuairisc Stiúrthóirí Tuairisc na nIniúchóirí Neamhspleácha Cuntas Ioncaim agus Caiteachais Ráiteas um Ioncam Cuimsitheach Clár Comhardaithe Ráiteas um Athruithe sa Chothromas Ráiteas um Shreabhanna Airgid Nótaí leis na Ráitis Airgeadais

111 113 116 118 119 120 121 122 123

Níl na leathanaigh seo a leanas mar chuid de na ráitis

109

airgeadais reachtúla:

135 136

Ráitis Airgeadais

Cuntas Brabúis agus Caillteanais Mhionsonraithe Sceideal leis na Ráitis Airgeadais

Íomhá: Bailiúchán Eilimintí, J. HILL's Standard; Fáinní Naipcín Connemara Marble, Hennessy & Byrne; Clár Cáise & Clár Gearrtha Stríoctha, Caulfield Country Boards; Foirmeacha Geoméadracha Práis faoi Bhrat Óir, 'Names' le Irish Design Shop


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

110


Faisnéis faoin gCuideachta

Stiúrthóirí Elaine Riordan Patrick Hughes Michael Hanley Sonya Lennon Dermott Rowan Stephen Hughes

Ray Power John C O’Connor Martina Hamilton Mary Palmer Rachel Quinn Breege O’Donoghue* *Arna ceapadh 19 Nollaig 2016

Rúnaí na Cuideachta

Oifig Chláraithe

Mary Blanchfield

Clós an Chaisleáin Cill Chainnigh

Uimhir Chláraithe

111

56542

Iniúchóirí Neamhspleácha Crowe Horwath Bastow Charleton Cuntasóirí Cairte agus Cuideachta Iniúchóireachta Reachtúil Teach na Mara Cúirt Chlann Liam Baile Átha Cliath 2

Baincéirí Banc-Aontas Éireann St. Helens, 1 Undershaft London EC3A 8AB Banc-Aontas Éireann cpt Bankcentre Droichead na Dothrach Baile Átha Cliath 4 Aturnaetha Beauchamps Riverside Two Cé Sir John Rogerson's Baile Átha Cliath 2

Banc na hÉireann Sráid na Parlaiminte Cill Chainnigh

Ráitis Airgeadais

5.1


Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

112


Tuairisc Stiúrthóirí

Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

Cuireann na stiúrthóirí a dtuairisc bhliantúil agus na ráitis airgeadais iniúchta faoi bhur mbráid don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016. Acht na gCuideachtaí 2014 Cuireadh tosach feidhme le hAcht na gCuideachtaí 2014 an 1 Meitheamh 2015, agus táthar tar éis an chuideachta a thiontú ina cuideachta faoi theorainn ráthaíochta gan scairchaipiteal faoi Chodanna 1 - 15 den Acht. Ráiteas um Fhreagrachtaí Stiúrthóirí Is iad na stiúrthóirí a bhíonn freagrach as ullmhú Thuairisc na Stiúrthóirí agus na ráiteas airgeadais i gcomhréir le dlí agus le rialacháin na hÉireann. Ní foláir do na stiúrthóirí faoi dhlí na gcuideachtaí in Éirinn chun ráitis airgeadais a ullmhú i leith gach bliain airgeadais. Tá na stiúrthóirí tar éis roghnú de réir an dlí chun na ráitis airgeadais a ullmhú i gcomhréir leis an gCleachtas Cuntasaíochta a nGlactar go Coitianta Leis in Éirinn, lena n-áirítear an Caighdeán um Thuairisciú Airgeadais 102 ‘An Caighdeán Tuairiscithe Airgeadais is infheidhmithe sa RA agus i bPoblacht na hÉireann’ agus arna chur i bhfeidhm le hInstitiúid na gCuntasóirí Cairte in Éirinn agus le dlí na hÉireann.

113

Is faoi dhlí na gcuideachtaí, nach foláir do na stiúrthóirí gan na ráitis airgeadais a fhaomhadh mura mbíonn siad sásta go dtugtar iontu léiriú fíor agus cóir ar shócmhainní, dliteanais agus seasamh airgeadais na Cuideachta amhail dáta deiridh na bliana airgeadais, i leith bhrabús nó chaillteanas na Cuideachta don bhliain airgeadais úd, agus chun cloí ar bhealaí eile le hAcht na gCuideachtaí 2014. Agus na ráitis airgeadais á n-ullmhú, ní foláir do na stiúrthóirí: — beartais chuntasaíochta oiriúnacha a roghnú agus iad a chur chun feidhme go comhsheasmhach; — breithiúnais agus meastacháin chuntasaíochta a dhéanamh ar réasúnta agus stuama iad; — sloinneadh ar ullmhaíodh na ráitis airgeadais i gcomhréir leis na caighdeáin chuntasaíochta infheidhmithe, na caighdeáin úd a aithint, agus an tionchar agus na fáthanna le haon imeacht ábhartha ó na caighdeáin sin a thabhairt faoi deara; agus — na ráitis airgeadais a ullmhú ar bhonn gnóthais leantaigh murab iomchuí chun talamh slán a dhéanamh de go mbeidh an Chuideachta fós i mbun oibre. Deimhníonn na stiúrthóirí gur chloígh siad leis na riachtanais thuas agus na ráitis airgeadais á n-ullmhú. Is iad na stiúrthóirí a bhíonn freagrach as a chinntiú go gcoinníonn an Chuideachta nó go gceapann sí coinneáil taifead cuntasaíochta leordhóthanacha ina mínítear agus ina dtaifeadtar go ceart idirbhearta na Cuideachta, lena gcumasaítear ag tráth ar bith sócmhainní, dliteanais, seasamh airgeadais agus brabús nó caillteanas na Cuideachta lena mbreithniú go cuibheasach cruinn, lena gcumasaítear iad chun a chinntiú go gcloíonn na ráitis airgeadais agus Tuairisc na Stiúrthóirí le hAcht na gCuideachtaí 2014, agus lena gcumasaítear iniúchadh na ráiteas airgeadais. Is iadsan a bhíonn freagrach freisin as cosaint sócmhainní na Cuideachta agus dá réir as céimeanna réasúnta a ghlacadh chun an chalaois agus neamhréireachtaí eile a chosc agus a bhrath.

Ráitis Airgeadais

5.2


5.2 ar lean

Tuairisc Stiúrthóirí Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

Príomhghníomhaíochtaí Is í Comhairle Cheardaíocht na hÉireann faoi Theorainn Ráthaíochta, lena ceanncheathrú i gCill Chainnigh, an t-eagras forbartha náisiúnta do thionscal na ceardaíochta agus an dearaidh in Éirinn. Is í Comhairle Cheardaíocht na hÉireann faoi Theorainn Ráthaíochta a bhíonn freagrach as cothú an fháis agus neart tráchtála an tionscail cheardaíochta agus dearaidh in Éirinn, ag cumarsáid a féiniúlachta uathúla agus ag spreagadh an dearaidh, na nuálaíochta agus an iomaíochais den scoth. Cistítear gníomhaíochtaí Chomhairle Cheardaíochta na hÉireann faoi Theorainn Ráthaíochta leis an Roinn Post, Fiontar agus Nuálaíochta trí mheán Fhiontraíocht Éireann. Athbhreithniú Gnó Tá na stiúrthóirí sásta le feidhmíocht na cuideachta i rith na bliana.

114

Is ag deireadh na bliana tá sócmhainní ag an gcuideachta ar fiú €504,344 iad (2015: €553,587) agus dliteanais ar fiú €340,631 iad (2015: €443,266). Tá glansócmhainní na cuideachta tar éis méadú faoi €53,392 (2015: laghdaithe faoi €87,074) agus tá na stiúrthóirí sásta le leibhéal na gcúlchistí coimeádta ag deireadh na bliana.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Torthaí agus Díbhinní B’ionann an barrachas don bhliain, tar éis cánachais, agus €73,555 (2015: caillteanas de €105,019) Ní mholann na stiúrthóirí dearbhú na ndíbhinní. Aistríodh €73,555 chuig cúlchistí. Taifid Chuntasaíochta Is ionann na bearta a ghlac na stiúrthóirí chun comhlíonadh le riachtanais Chodanna idir 281 agus 285 d’Acht na gCuideachtaí 2014 a chinntiú maidir le coinneáil taifead cuntasaíochta, agus fostú pearsanra cuntasaíochta le cáilíochtaí iomchuí agus cothabháil córas cuntasaíochta ríomhairithe. Cothabháiltear taifid chuntasaíochta na cuideachta ag oifig chláraithe na cuideachta ag Clós an Chaisleáin, Cill Chainnigh. Forbairtí na Todhchaí Tá príomhghníomhaíochtaí na cuideachta fós gan athrú, agus tá na stiúrthóirí ag dúil go mbainfidh forbairtí ar bith sa todhchaí leis na gníomhaíochtaí úd. Stiúrthóirí Ba iad na stiúrthóirí a thug fónamh i gcaitheamh na bliana ná: — Elaine Riordan — Ray Power — Patrick Hughes — John C O’Connor — Michael Hanley — Martina Hamilton — Sonya Lennon — Mary Palmer — Dermott Rowan — Rachel Quinn — Stephen Hughes — Breege O’Donoghue (arna ceapadh 19 Nollaig 2016)


Tuairisc Stiúrthóirí Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

Cuspóirí agus Beartais um Bainistiú Riosca Airgeadais Tá nósanna imeachta buiséadacha agus tuairiscithe airgeadais ag an gcuideachta, le tacaíocht ó eochairtháscairí feidhmíochta iomchuí, chun riosca creidmheasa, leachtachta agus airgeadais eile a bhainistiú. Déantar monatóireacht ar gach eochairfhigiúr airgeadais ar bhonn leanúnach. Teagmhais iarchláir chomhardaithe Níor tharla aon imeacht shuntasach a chuaigh i bhfeidhm ar an gCuideachta ó dheireadh na bliana. Ráiteas um Fhaisnéis Iniúchta Ábhartha Tá gach duine is stiúrthóir tráth faofa Thuairisc na Stiúrthóirí seo tar éis deimhniú: — —

chomh fada agus ab fheasach don stiúrthóir, nach bhfuil aon eolas iniúchta ábhartha ar neamhfheasach d’iniúchóirí na Cuideachta é, agus gur ghlac an stiúrthóir gach céim agus ar cheart glacadh leo mar stiúrthóir chun bheith feasach faoi aon eolas iniúchta ábhartha agus chun fáil amach gur feasach d’iniúchóirí na Cuideachta faoin eolas sin.

115

Iniúchóirí Is incháilithe iad na hiniúchóirí, Crowe Horwath Bastow Charleton, agus léirigh siad toilteanas chun leanúint ar aghaidh lena n-oifig, i gcomhréir le halt 383(2) d’Acht na gCuideachtaí 2014.

Michael Hanley Stiúrthóir 16ú lá Bealtaine 2017

Breege O’Donoghue Stiúrthóir 16ú lá Bealtaine 2017

Ráitis Airgeadais

Thug an bord faomhadh don tuairisc seo, agus síníodh í thar a cheannsan.


5.3

Tuairisc na nIniúchóirí Neamhspleácha le Comhaltaí Chuideachta Chomhairle Cheardaíochta na hÉireann faoi Theorainn Ráthaíochta ag Trádáil Mar Chomhairle Dhearaidh agus Cheardaíochta Na hÉireann Táimid tar éis ráitis airgeadais Chuideachta Chomhairle Cheardaíochta na hÉireann faoi Theorainn Ráthaíochta ag trádáil mar Chomhairle Dhearaidh agus Cheardaíochta na hÉireann don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016 a iniúchadh, faoi mar a leagtar amach idir leathanaigh 118 agus134. Is é Acht na gCuideachtaí 2014 agus an Caighdeán Tuairiscithe Airgeadais 102 ‘An Caighdeán Tuairiscithe Airgeadais is infheidhmithe sa RA agus i bPoblacht na hÉireann’ arna eisiúint ag an gComhairle um Thuairisciú Airgeadais an chreatlach tuairiscithe airgeadais ábhartha a cuireadh i bhfeidhm lena n-ullmhú.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

116

Is le comhaltaí na Cuideachta amháin, mar chomhlacht, a cheaptar an tuairisc seo, i gcomhréir le hAlt 391 d’Acht na gCuideachtaí 2014. Rinneadh ár saothar iniúchóireachta sa chaoi is go sloinnfimis do chomhaltaí na Cuideachta na cúrsaí úd nach foláir dúinn a shloinneadh dóibh i dTuairisc Iniúchóirí agus gan aon chuspóir eile. Dá mhéad agus a cheadaítear de réir an dlí, ní ghlacaimid le freagracht as duine ar bith seachas an Chuideachta agus comhaltaí na Cuideachta mar chomhlacht, dár saothar iniúchóireachta, i gcomhair na tuairisce seo, ná do na tuairimí ar ar thángamar. Freagrachtaí na stiúrthóirí agus na niniúchóirí faoi seach Faoi mar a mhínítear níos iomláine i Ráiteas um Fhreagrachtaí Stiúrthóirí ar leathanach 113 is iad na stiúrthóirí a bhíonn freagrach as ullmhú na ráiteas airgeadais agus as bheith sásta go dtugtar léiriú fíor agus cóir iontu, agus go gcomhlíonann siad ar shlite eile le hAcht na gCuideachtaí 2014. Is é ár gcúram chun ár dtuairim a iniúchadh agus a léiriú i leith na ráiteas airgeadais i gcomhréir le dlí na hÉireann agus leis na Caighdeáin Idirnáisiúnta um an Iniúchóireacht (An RA agus Éire). Ní mór dúinn faoi na caighdeáin úd chun cloí le Caighdeáin Tuairiscithe Airgeadais na Comhairle d’Iniúchóirí. Raon feidhme an iniúchta ar na ráitis airgeadais Baineann fáil fianaise le hiniúchadh i leith na méideanna agus na nithe a nochtadh sna ráitis airgeadais, ar leordhóthanach iad chun ráthaíocht réasúnta a sholáthar gur saor iad na ráitis airgeadais ó mhíráiteas ábhartha, bíodh sé de bharr calaoise nó earráide. Áirítear leis sin measúnú faoi chuibhiúlacht na mbeartas cuntasaíochta d’imthosca na Cuideachta, agus táthar tar éis iad a chur i bhfeidhm go comhsheasmhach agus a nochtadh do leordhóthanach; réasúntacht na meastachán cuntasaíochta suntasach leis na stiúrthóirí; agus láithreoireacht fhoriomlán na ráiteas airgeadais. Ina theannta sin, léimid gach eolas airgeadais agus neamhairgeadais i dTuairisc na Stiúrthóirí chun neamhréireachtaí ábharacha leis na ráitis airgeadais a aithint, agus chun aon eolas a aithint ar mícheart go hábhartha de réir dealraimh é, bunaithe ar an eolas a shealbhaíomar, nó ar neamhréireach go hábharach iad, i gcaitheamh fheidhmiú an iniúchta. Breithnímidne na himpleachtaí dár dtuairiscne má éirímid feasach i leith aon mhíráiteas nó neamhréireachtaí ábhartha dealraitheacha. Tuairim i leith na ráiteas airgeadais Inár dtuairimse, tugtar sna ráitis airgeadais: — léiriú fíor agus cóir, de shócmhainní, dliteanais agus seasamh airgeadais na Cuideachta amhail 31 Nollaig 2016 agus dá brabús don bhliain dar críoch; agus — gur ullmhaíodh go cuí iad i gcomhréir leis an gcreatlach tuairiscithe airgeadais ábhartha agus go háirithe le riachtanais Acht na gCuideachtaí 2014.


Tuairisc na nIniúchóirí Neamhspleácha le Comhaltaí Chuideachta Chomhairle Cheardaíochta na hÉireann faoi Theorainn Ráthaíochta ag Trádáil Mar Chomhairle Dhearaidh agus Cheardaíochta Na hÉireann (ar lean)

Gnóthaí nach foláir dúinn tuairisciú ina leith de réir acht na gcuideachtaí 2014 — Fuaireamar gach eolas agus míniú a bhreithnímid bheith éigeantach chun críocha ár n-iniúchta. — Inár dtuairimne, ba leordhóthanach iad taifid chuntasaíochta na Cuideachta chun ceadú d’iniúchadh na ráiteas airgeadais go réidh agus go cuí. — Tagann na ráitis airgeadais leis na taifid chuntasaíochta. Gnóthaí nach foláir dúinn tuairisciú ina leith de réir eisceachta Níl aon ní le tuairisciú i ndáil lenár n-oibleagáidí faoi Acht na gCuideachtaí 2014 chun tuairisciú, in bhur dtuairimse, mura ndéantar nochtadh luach saothair na stiúrthóirí agus na n-idirbheart sonraithe le hailt 305 agus 312 den Acht.

117

George Kennington ar son agus thar ceann Crowe Horwath Bastow Charleton Cuntasóirí Cairte agus Cuideachta Iniúchóireachta Reachtúil Teach na Mara Cúirt Chlann Liam Baile Átha Cliath 2

Ráitis Airgeadais

29ú lá Bealtaine 2017


5.4

118

Cuntas Ioncaim agus Caiteachais Don bhliain dar críoch 31 nollaig 2016

Nótaí

2016 2015 € €

Ioncam 3

3,576,502 3,192,222

Caiteachas Oibríochtaí Oideachas, Oiliúint agus Forbairt Forbairt Mhargaidh Clár Nuálaíochta Feasacht faoin gCeardaíocht agus faoin Dearadh

(182,728) (178,356) (826,864) (815,582) (1,306,131) (1,355,117) (848,683) (634,991) (341,555) (313,195)

(3,505,961) (3,297,241)

Barrachas/(easnamh) oibriúcháin 4 Cáin um bharrachas/(easnamh) 7

70,541 (105,019) 3,014 —

Barrachas/(easnamh) don bhliain

73,555 (105,019)

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Baineann gach méid le hoibríochtaí leanúnacha. Ní raibh aon ghnóthachain agus caillteanais aitheanta do na blianta 2016 agus 2015 seachas iad siúd a áiríodh leis an gcuntas ioncaim agus caiteachais. Is cuid de na ráitis airgeadais seo iad na nótaí idir leathanaigh 123 agus 134


Ráiteas um Ioncam Cuimsitheach Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

Nótaí

2016 2015 € €

Barrachas/(easnamh) don bhliain airgeadais

73,555 (105,019)

Ioncam cuimsitheach eile Ioncam cuimsitheacht iomlán don bhliain

73,555 (105,019)

119

Ráitis Airgeadais

5.5


5.6

Clár Comhardaithe Amhail 31 Nollaig 2016

Nótaí 2016 €

2015 €

Sócmhainní Seasta 227,482 247,644 Sócmhainní inláimhsithe 8 1 2 Sócmhainní airgeadais 9 227,483 247,646 Sócmhainní Reatha 224,369 Creidiúnaithe: méideanna ag éirí dlite laistigh 10 273,408 d ’aon bhliain amháin 11 3,453 81,572 Airgead sa bhanc agus ar láimh

120

276,861

305,941

12 (340,631) (443,266) Creidiúnaithe: méideanna ag éirí dlite istigh d’aon bhliain amháin

Glandliteanais Reatha (63,770) (137,325) Glansócmhainní 163,713 110,321

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Caipiteal agus Cúlchistí Cúlchistí eile 227,483 247,646 Cuntas ioncaim agus caiteachais (63,770) Cistí Scairshealbhóirí 163,713

Sínithe thar ceann an bhoird:

Michael Hanley Breege O’Donoghue Stiúrthóir Stiúrthóir 16ú lá Bealtaine 2017 16ú lá Bealtaine 2017

Is cuid de na ráitis airgeadais seo iad na nótaí idir leathanaigh 123 agus 134.

(137,325) 110,321


Ráiteas um Athruithe sa Chothromas Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

Cúlchist í eile Cuntas brabúis Cothromas & caillteanais iomlán € € €

Amhail 1 Eanáir 2016 247,646 (137,325) 110,321 Ioncam cuimsitheach don bhliain Barrachas don bhliain — 73,555 73,555 Cistí leithdháilte chun sócmhainní 31,615 — 31,615 seasta a shealbhú Amúchta i gcomhréir leis an dímheas (51,778) — (51,778) Amhail 31 Nollaig 2016 227,483 (63,770) 163,713

121

Cuntas Caipitil Cuntas brabúis Cothromas & caillteanais iomlán € € €

Ráiteas um Athruithe sa Chothromas don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2015 Amhail 1 Eanáir 2015 229,701 (32,306) 197,395 I oncam cuimsitheach don bhliain Easnamh don bhliain

(105,019)

(105,019)

Cistí leithdháilte chun sócmhainní 67,408 — 67,408 seasta a shealbhú Amúchta i gcomhréir leis an dímheas (49,463) — (49,463) Amhail 31 Nollaig 2015 247,646 (137,325) 110,321

Is cuid de na ráitis airgeadais seo iad na nótaí idir leathanaigh 123 agus 134.

Ráitis Airgeadais

5.7


5.8

Ráiteas um Shreabhanna Airgid Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

2016 2015 € € Sreabhanna airgid ó ghníomhaíochtaí oibriúcháin Barrachas/(Easnamh) don bhliain airgeadais 73,555

(105,019)

Coigeartuithe do: Dímheas na sócmhainní inláimhsithe 51,777 49,463 Aistriú chuig/ó chuntas caipitiúil (20,163) 17,945 Muirear cánachais (3,014) — (Méadú) i líon na bhféichiúnaithe (49,039) (80,313) (Laghdú)/méadú i líon na gcreidiúnaithe (25,919) 4,152

122

Cáin chorparáide faighte 214 2,800 Glanairgead ginte ó ghníomhaíochtaí oibriúcháin 27,411 (110,972) Sreabhanna airgid ó ghníomhaíochtaí infheistíochtaí Ceannach sócmhainní seasta inláimhsithe (31,615) (67,408) Díol na n-infheistíochtaí sócmhainne seasta 1 —

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Glanairgead ó ghníomhaíochtaí infheistíochta

(31,614)

(67,408)

(Laghdú) san airgead agus sna coibhéisí airgid (4,203) (178,380) Airgead agus coibhéisí airgid ag tús na bliana 2,590 180,970 Airgead agus coibhéisí airgid ag tús na bliana

(1,613) 2,590

Is ionann airgead agus coibhéisí airgid ag deireadh na bliana agus: Airgead sa bhanc agus ar láimh 3,453 81,572 Rótharraingtí bainc (5,066) (78,982) (1,613) 2,590


Nótaí leis na Ráitis Airgeadais Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

1. Beartais Chuntasaíochta Bíonn Cuideachta Chomhairle Cheardaíocht na hÉireann faoi Theorainn Ráthaíochta gafa le cothú an fháis agus neart tráchtála an tionscail cheardaíochta agus dearaidh in Éirinn, ag cumarsáid a fhéiniúlachta uathúla agus ag spreagadh an dearaidh, na nuálaíochta agus an iomaíochais den scoth. Is é Clós an Chaisleáin, Cill Chainnigh an oifig chláraithe. Is cuideachta faoi theorainn ráthaíochta arna hionchorprú agus arna sainchónaí in Éirinn í an chuideachta. Is cuideachta chónaitheach in Éirinn do chánacha í an chuideachta. 1.1. Bunús ullmhúcháin na ráiteas airgeadais Táthar tar éis na ráitis airgeadais a ullmhú i gcomhréir leis an gCaighdeán Tuairiscithe Airgeadais 102, an Caighdeán Tuairiscithe Airgeadais is infheidhmithe sa RA agus i bPoblacht na hÉireann agus leis an reacht Éireannach lena mbaineann Acht na gCuideachtaí 2014.

123

Teastaíonn úsáid meastachán cuntasaíochta ríthábhachtacha áirithe ó ullmhú na ráiteas airgeadais ag comhlíonadh FRS 102. Teastaíonn uaidh freisin go gcleachtóidh an lucht bainistíochta breithiúnas agus beartais chuntasaíochta na Cuideachta á gcur chun feidhme (féach nóta 2). 1.2. Ioncam Is ionann an t-ioncam a léirítear sa chuntas ioncaim agus caiteachais agus méideanna a cuireadh ar shonraisc i rith na tréimhse agus deontais faighte i rith na bliana. 1.3. Sócmhainní Seasta Inláimhsithe Sloinntear sócmhainní seasta inláimhsithe faoi shamhail an chostais ag costas stairiúil lúide dímheas carntha agus aon chaillteanais bhearnúcháin charntha. Áirítear leis an gcostas stairiúil caiteachas is inchurtha go díreach le tabhairt na sócmhainne chuig an suíomh agus an riocht riachtanach chun is go mbeadh sí in ann feidhmiú ar an mbealach a bhí ceaptha di ag an lucht bainistíochta. Cuireann an Chuideachta le suim ghlanluacha míre de shócmhainní seasta an costas a bhaineann le hathchur na míre sin nuair a thabhaítear an costas, má táthar ag dúil go soláthróidh an chomhpháirt athchurtha tairbhí de réir a chéile don Chuideachta amach anseo. Dí-aithnítear suim ghlanluacha na comhpháirte athchurtha. Gearrtar deisiúcháin agus cothabháil don bhrabús agus caillteanas i rith na tréimhse ina dtabhaítear iad. Gearrtar an dímheas chun costas na sócmhainní a leithdháileadh lúide a luach iarmharach thar a saolréanna úsáideacha measta, ag baint leasa agus modh an mhéid chothroim. Soláthraítear an dímheas ar an mbunús seo a leanas: Réadmhaoin Léasachta Fhadtéarmach

— 6 bliana

Trealamh Oifige

— 3 bliana

Trealamh ríomhaireachta

— 3 bliana

Sócmhainní seasta eile

— 5 bliana

Ráitis Airgeadais

5.9


5.9 ar lean

Nótaí leis na Ráitis Airgeadais Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

Beartais Chuntasaíochta (ar lean) Athbhreithnítear luachanna iarmharacha, saolréanna úsáideacha agus modhanna dímheasa na sócmhainní, agus coigeartaítear iad go hionchasach más iomchuí, nó má bhíonn tásc ann d'athrú suntasach ón dáta tuairiscithe faoi dheireadh. Cinntítear gnóthachain agus caillteanais trí chomparáid a dhéanamh idir na fáltais agus an tsuim ghlanluacha, agus aithnítear sa Chuntas Ioncaim agus Caiteachais iad. 1.4 Luacháil infheistíochtaí Déantar infheistíochtaí san fo-chuideachtaí a thomhas ag costas lúide bearnúchán carntha. Sa chás go mbíonn faoiseamh cumaisc infheidhmithe, déantar costas na hinfheistíochta i ngnóthas fo-chuideachta éigin a thomhas ag an luach ainmniúil na scaireanna arna n-eisiúint le chéile le luach cothrom íoctha d’aon chomaoin breise.

124

Déantar infheistíochtaí i scaireanna Cuideachta neamhliostaithe, ar féidir a luach margaidh a chinntiú go hiontaofa, a atomhas i gcoinne an luacha mhargaidh ag gach dáta den chlár comhardaithe. Aithnítear gnóthachain agus caillteanais um atomhas sa Ráiteas Ioncaim don tréimhse. Sa chás nach féidir an luach margaidh a chinntiú go hiontaofa, sloinntear na hinfheistíochtaí úd ag costas stairiúil lúide bearnúchán.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

Déantar infheistíochtaí i scaireanna cuideachta liostaithe a atomhas chuig luach margaidh ag gach dáta den Chlár Comhardaithe. Aithnítear gnóthachain agus caillteanais um atomhas sa bhrabús nó sa chaillteanas don tréimhse. 1.5 Féichiúnaithe Déantar na féichiúnaithe gearrthéarmacha a thomhas ag praghas idirbhirt, lúide aon bhearnúchán. Déantar iasachtaí infhaighte a thomhas ar dtús ag luach cóir, glan de chostais idirbhirt, agus déantar iad a thomhas ina dhiaidh sin ag costas amúchta ag baint leasa as an modh úis éifeachtaigh, lúide aon bhearnúchán. 1.6 Airgead agus coibhéisí airgid Feidhmíonn an t-airgead ar láimh agus taiscí le hinstitiúidí airgeadais mar ionadaí don airgead, arb iníoctha é gan phionós ach fógra a fháil nach mó ná 24 uair é. Is infheistíochtaí ríleachtacha iad na coibhéisí airgid nach n-aibíonn níos faide ná trí mhí ó dháta a sealbhaithe, agus ar sothiontaithe iad chuig méideanna airgid aitheanta le fíorbheagán riosca go dtiocfaidh athrú ar a luach. Léirítear airgead agus coibhéisí airgid sa Ráiteas um Shreabhanna Airgid glan de rótharraingtí bainc arb iníoctha iad ach éileamh a fháil, agus is lárchuid de bhainistiú airgid na Cuideachta í. 1.7 Ionstraimí airgeadais Ní théann an Chuideachta isteach in idirbhearta bunionstraimí airgeadais ach amháin óna dtagann aitheantas do shócmhainní agus dliteanais airgeadais ar nós trádála agus féichiúnaithe agus creidiúnaithe eile, iasachtaí ó bhainc agus ó thríú páirtithe eile, iasachtaí le páirtithe gaolmhara agus infheistíochtaí i ngnáthscaireanna dodhíola. Déantar ionstraimí fiachais (seachas iad siúd is iníoctha nó is infhaighte ina n-iomláine laistigh d’aon bhliain amháin), lena n-áirítear iasachtaí agus cuntais infhaighte agus iníoctha eile, a thomhas ar dtús ag luach reatha na sreabhanna airgid amach anseo, agus ina dhiaidh sin ag costas amúchta ag baint leasa as an modh úis éifeachtaigh.


Nótaí leis na Ráitis Airgeadais Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

Beartais chuntasaíochta (ar lean) Déantar ionstraimí fiachais arb iníoctha nó infhaighte laistigh de bhliain amháin iad, arb iondúil bheith ina bhféichiúnaithe agus creidiúnaithe, a thomhas ar dtús agus ina dhiaidh sin ag an méid neamh-lascainithe airgid nó ag comaoin eile a bhfuiltear ag dúil lena híoc nó lena fáil. Más ionann socruithe na hionstraime gearrthéarmaí agus idirbheart maoinithe, ámh, ar nós íoc fiachais trádála iarchurtha thar na gnáth-théarmaí gnó, nó maoinithe ag ráta úis nach é an ráta margaidh é, nó i gcás iasachta gearrthéarmaí glan amach gan bheith ag ráta margaidh; déantar an tsócmhainn nó an dliteanas airgeadais a thomhas, ar dtús, ag luach reatha an tsreafa airgid amach anseo lascainithe ag ráta úis mhargaidh i leith ionstraime fiachais chomhchosúla agus ina dhiaidh sin ag costas amúchta. Déantar na hinfheistíochtaí i scaireanna tosaíochta dothiontaithe agus i ngnáthscaireanna agus i scaireanna tosaíochtaí dodhíola a thomhas: (i) ag luach cóir le hathruithe aitheanta sa Ráiteas Ioncaim má thrádáiltear na scaireanna go poiblí nó más féidir a luach cóir a thomhas go hiontaofa ar bhealach éigin eile;

125

(ii) ag costas lúide bearnúchán i leith gach infheistíocht eile. Na sócmhainní airgeadais a thomhaistear ag costas agus ag costas amúchta; déantar iad a mheasúnú ag deireadh gach tréimhse thuairiscithe i gcomhair fianaise oibiachtúla dá mbearnúchán. Má nochtar fianaise oibiachtúil den bhearnúchán, is amhlaidh a aithnítear caillteanas bearnúcháin sa Ráiteas Ioncaim.

I gcás na sócmhainní airgeadais arna dtomhas ag costas lúide bearnúchán, déantar an caillteanas bearnúcháin a thomhas mar an difríocht idir suim ghlanluacha sócmhainne agus an meastachán is fearr don mhéid in-aisghabhála, ar neastachán é den mhéid a gheobhadh an Chuideachta don tsócmhainn dá ndíolfaí í ag dáta an chláir chomhardaithe. Fritháirítear sócmhainní agus dliteanais airgeadais agus tuairiscítear an glanmhéid sa Chlár Comhardaithe nuair a bhíonn ceart infheidhmithe chun na méideanna aitheanta a fhritháireamh, agus nuair a bhíonn rún ann chun íoc ar bhunús glan nó chun an tsócmhainn a réadú agus an dliteanas a íoc go comhuaineach. Ní bunionstraimí airgeadais iad na díorthaigh, lena n-áirítear babhtálacha ráta úis agus réamhchonarthaí i malairt eachtrach. Aithnítear na díorthaigh ar dtús ag luach cóir an dáta a dtéitear i mbun conartha dhíorthaigh, agus déantar iad a atomhas ag a luach cóir. Aithnítear athruithe i luach cóir na ndíorthach mar bhrabús nó caillteanas sna costais airgeadais nó ioncaim de réir mar is cuí. Ní chuireann an chuideachta cunastaíocht fálaithe i bhfeidhm faoi láthair i leith dhíorthaigh ráta úis agus i malairt eachtrach. 1.8 Creidiúnaithe Déantar creidiúnaithe gearrthéarmacha a thomhas ag an bpraghas idirbhirt. Déantar dliteanais airgeadais eile, lena n-áirítear iasachtaí bainc, a thomhas ar dtús ag luach cóir, glan de chostais idirbhirt, agus déantar iad a thomhas ina dhiaidh sin ag costas amúchta ag baint leasa as an modh úis éifeachtaigh.

Ráitis Airgeadais

I gcomhair sócmhainní airgeadais ag costas amúchta, déantar an caillteanas bearnúcháin a thomhas mar an difríocht idir suim ghlanluacha na sócmhainne agus luach reatha na sreabhanna airgid mheasta lascainithe ag bunráta úis éifeachtach na sócmhainne. Má bhaineann ráta úis athraitheach le sócmhainní airgeadais éigin, is ionann an ráta lascaine do thomhas aon chaillteanais bhearnúcháin agus an ráta úis éifeachtach reatha arna chinntiú faoin gconradh.


5.9 ar lean

Nótaí leis na Ráitis Airgeadais Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

Beartais Chuntasaíochta (ar lean) 1.9 Costais airgeadais Gearrtar na costais airgeadais don Ráiteas Ioncaim thar théarma an fhiachais ag baint leasa as an modh úis éifeachtaigh ionas go mbeidh an méid a ghearrtar ag ráta tairiseach i leith na suime glanluacha. Aithnítear na costais eisiúna mar laghdú sna fáltais den ionstraim chaipitiúil chomhbhainteach. 1.10 Pinsin Oibríonn an chuideachta scéim pinsean PRSA le ranníocaíocht shainithe i gcomhair fostaithe faoi leith. Oibríonn an chuideachta dá scéim pinsean ranníocacha neamhchistithe le sochar sainithe atá dúnta anois do bhaill nua, a leagtar amach na mionsonraí díobh i nóta 15 leis na ráitis airgeadais. 1.11 Ioncam Úis Aithnítear an t-ioncam úis sa Ráiteas Ioncaim ag baint leasa as an modh úis éifeachtaigh.

126

1.12 Costais iasachtaithe Aithnítear gach costas iasachtaithe sa Ráiteas Ioncaim sa bhliain inar tabhaíodh iad.

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

1.13 Cánachas Aithnítear an cháin sa Ráiteas Ioncaim, seachas i gcás muirir inchurtha le mír ioncaim agus caiteachais arna haithint mar ioncam cuimsitheach eile nó le mír arna haithint go díreach sa chothromas; rud a aithnítear freisin san ioncam cuimsitheach eile nó go díreach sa chothromas faoi seach. Ríomhtar an muirear cháin ioncaim reatha ar bhunús na rátaí cánacha agus na ndlíthe a achtaíodh nó a achtaíodh go substainteach faoi dháta an chláir chomhardaithe sna tíortha mar a n-oibríonn an Chuideachta agus mar a ngintear ioncam.


Nótaí leis na Ráitis Airgeadais Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

Beartais chuntasaíochta (ar lean) 2 Breithiúnais um beartais chuntasaíochta a chur chun feidhme agus eochairfhoinsí éiginnteachta meastacháin Ní mór le hullmhú na ráiteas airgeadais sin go ndéanann an lucht bainistíochta breithiúnais, meastacháin agus toimhdí a théann i bhfeidhm ar bheartais agus ar mhéideanna tuairiscithe na sócmhainní agus na ndliteanas, an ioncaim agus na gcaiteachas. Déantar luach na mbreithiúnas agus na meastachán a fháil go leanúnach, agus bunaítear iad ar thaithí stairiúil agus ar fhachtóirí eile, lena n-áirítear ionchais i leith imeachtaí na todhchaí a chreidtear bheith réasúnach faoi na himthosca. Ceapann an chuideachta meastacháin agus toimhdí maidir leis an todhchaí. Is annamh a bheidh na meastacháin chuntasaíochta dá mbarr cothrom leis na torthaí iarbhír gaolmhara, faoi mar a thuigfeá. Pléitear thíos na meastacháin agus na toimhdí lena mbainfidh riosca mór chun coigeartú ábhartha do shuimeanna glanluacha na sócmhainní agus na ndliteanas laistigh den chéad bhliain airgeadais eile.

127

Ráitis Airgeadais

(a) Saolréanna a bhunú chun críocha dímheasa na réadmhaoine, an ghléasra agus an trealaimh Baineann cion suntasach de na sócmhainní iomlána le sócmhainní fadsaoil, lena mbaineann réadmhaoine, gléasra agus trealamh. Braitheann an muirear dímheasa bliantúil go príomha ar na saolréanna measta de gach cineál sócmhainní agus ar mheastacháin na luachanna iarmharacha. Déanann na stiúrthóirí athbhreithniú rialta ar na saolréanna sócmhainní sin, agus athraíonn siad iad de réir mar is gá chun an smaointeoireacht reatha faoi fhuílleach na saolréanna i bhfianaise na húsáide eacnamaíche ionchasaí agus staid fhisiciúil na sócmhainní lena mbaineann. Féadtar tionchar mór bheith ag athruithe sna saolréanna sócmhainní ar na muirir dhímheasta agus amúchta don tréimhse. Áirítear mionsonraí na saolréanna úsáideacha sna beartais chuntasaíochta.


Nótaí leis na Ráitis Airgeadais

5.9 ar lean

Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

2016 2015 € €

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

128

3 Ioncam Ioncam Chabhair Deontais Oideachas, Oiliúint agus Forbairt Forbairt Mhargaidh Tionscnamh Fiontair Phobail Clár Nuálaíochta Oibríochtaí Aistriú ó/ (chuig) c(h)untas caipitiúil

3,019,000 44,953 207,795 191,441 92,161 989 20,163

3,576,502 3,192,222

4

Barrachas/(Easnamh) Um Ghnáthghníomhaíochtaí Roimh Cháin Sloinntear an barrachas/(t-easnamh) oibriúcháin tar éis gearrtha:

Dímheas na sócmhainní seasta inláimhsithe

2,919,000 33,725 233,978 — 21,151 2,313 (17,945)

51,777

49,463

5 Fostaithe Ba mar seo a leanas iad na costais foirne, lena n-áirítear luach saothair na stiúrthóirí: Pá agus tuarastail Costais árachais shóisialta Costas na scéime pinsin le sochar sainithe

1,321,683 120,165 18,521

1,369,007 139,768 22,593

1,460,369 1,531,368

B’ionann na costais chaipitlithe d’fhostaithe i rith na bliana agus €NIALAS (2015 - €NIALAS).

Ba é seo a leanas an meánlíon fostaithe, lena n-áirítear na stiúrthóirí, i rith na bliana agus mar seo a leanas: Foirne 23 Stiúrthóirí 11

25 12

34 37


Nótaí leis na Ráitis Airgeadais Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

2016 2015 € € 6 Luach saothair na stiúrthóirí Sochair oifige na Stiúrthóirí 59,251 55,661 59,251 55,661 7 Cánachas Cáin reatha ar bhrabúis don bhliain

(3,014)

(3,014) —

Fachtóirí ag feidhmiú tionchair ar an muirear cánach don bhliain Is ísle an cháin mheasúnaithe don bhliain ná (2015 - is ísle ná) ráta caighdeánach na cánach corparáide in Éirinn de 12.5% (2015 - 12.5%). Mínítear na difríochtaí thíos:

129

Barrachas/(easnamh) ar ghnáthghníomhaíochtaí 70,541 (105,019) roimh cháin

Tionchair: Le hamúchadh neamh-inasbhainte roimh cháin 468 5,025 an cháilmheasa agus an Úsáid na gcaillteanas cánach (12,300) 8,172 Difríochtaí uainithe — (70) Muirear cánach iomlán don bhliain (3,014) —

Fachtóir a fhéadann tionchar a fheidhmiú ar mhuirir chánach amach anseo Ní raibh aon fhachtóirí ann a fhéadann tionchar a fheidhmiú ar mhuirir chánach amach anseo.

Ráitis Airgeadais

Barrachas/(easnamh) ar ghnáthghníomhaíochtaí arna iolrú faoi ráta caighdeánach na cánach corparáide in Éirinn de 12.5% (2015 - 12.5%) 8,818 (13,127)


Nótaí leis na Ráitis Airgeadais

5.9 ar lean

Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

Fadtéarma Trealamh Trealamh Bailiú Réadmhaoin oifige ríomhaireachta infheistíoachtaí Léasachta € € € €

Iomlán €

8 Sócmhainní Seasta Inláimhsithe Costas nó Luacháil Amhail 1 Eanáir 2016 539,515 382,905 370,863 48,315 1,341,598 Breiseáin 21,635 5,652 4,036 292 31,615

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

130

Amhail 31 Nollaig 2016 561,150 388,557 374,899 48,607 1,373,213

Dímheas Amhail 1 Eanáir 2016 497,520 296,304 300,130 Muirear don tréimhse ar shócmhainní faoi úinéireacht 4,980 30,848 15,949

— 51,777

Amhail 31 Nollaig 2016 502,500 327,152 316,079

— 1,145,731

Glanluach de Réir na Leabhar Amhail 31 Nollaig 2016

58,650

61,405

58,820

48,607

227,482

Amhail 31 Nollaig 2015

41,995

86,601

70,733

48,315

247,644

Costas nó Luacháil Amhail 1 Eanáir 2015 531,266 354,594 340,327 48,003 1,274,190 Breiseáin 8,249 28,311 30,536 312 67,408

Amhail 31 Nollaig 2015

539,515

382,905

370,863

48,315

1,093,954

1,341,598

Dímheas Amhail 1 Eanáir 2015 496,145 265,432 282,914 — 1,044,491 Muirear don tréimhse ar shócmhainní faoi úinéireacht 1,375 30,872 17,216 — 49,463

Amhail 31 Nollaig 2015

497,520

Glanluach de Réir na Leabhar Amhail 31 Nollaig 2015 41,995 86,601 70,733 48,315 247,644

Amhail 31 Nollaig 2014

35,121

296,304

89,162

300,130

57,413

48,003

1,093,954

229,699


Nótaí leis na Ráitis Airgeadais Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

fheistíochtaí i bhfochuideachtaí €

9 Sócmhainní Airgeadais Costas nó Luacháil Amhail 1 Eanáir 2016 2 Diúscairtí (1) Amhail 31 Nollaig 2016 1 Glanluach de Réir na Leabhar Amhail 31 Nollaig 2016 1 Amhail 31 Nollaig 2015 2

131

Costas nó Luacháil Amhail 1 Eanáir 2015 2 Amhail 31 Nollaig 2015 2 Glanluach de Réir na Leabhar Amhail 31 Nollaig 2015 2 Amhail 31 Nollaig 2014 2

Gnóthais fochuideachtaí Ba iad seo a leanas na gnóthais fochuideachtaí leis an gCuideachta: Showcase Ireland Events Limited Éire Gnáth 50% Aonach Trádála

Comhiomlán an scairchaipiti agus na gcúlchist Brabús/(caillteanas) € €

Ba iad seo a leanas comhiomlán an scairchaipitil agus na gcúlchistí amhail 30 Aibreán 2016 agus an bhrabúis nó an chaillteanais don bhliain dar críoch an dáta sin i leith na ngnóthas fo-chuideachta: Showcase Ireland Events Limited 55,677 7,949 Liostaíodh Design Island Initiative Limited dá scriosadh an 21 Nollaig 2016, agus b’amhlaidh dá réir a diúscraíodh na scaireanna a bhí i seilbh na cuideachta in Design Island Initiative Limited ag an dáta úd.

55,677

7,949

Ráitis Airgeadais

Tír Aicme Sealúchas/ corpraithe Scaireanna Príomhghníomhaíocht


5.9 ar lean

Nótaí leis na Ráitis Airgeadais Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

2016 2015 € € 10 Féichiúnaithe Féichiúnaithe trádála 191,545 Méideanna dlite ag gnóthais ghrúpa (Nóta 17) 60,844 Réamhíocaíochtaí agus ioncam fabhraithe 21,019

183,284 13,269 27,816

273,408

224,369

11 Airgead agus coibhéisí airgid Airgead sa bhanc agus ar láimh 3,453 81,572 Lúide: rótharraingtí bainc (5,066) (78,982)

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

132

(1,613) 2,590 12 Creidiúnaithe: Méideanna ag éirí dlite laistigh d'aon bhliain amháin Rótharraingtí bainc 5,066 Creidiúnaithe trádála 168,647 Cáin chorparáide — Cánachas agus árachas sóisialta 41,150 Creidiúnaithe eile 6,306 Fabhruithe 106,862 Ioncam iarchurtha 12,600

78,982 119,933 2,800 47,374 26,602 167,575 —

340,631

443,266

Cánachas eile agus árachas sóisialta Cánacha párolla 36,262 Cáin bhreisluacha 4,888

41,722 5,652

41,150

47,374

13 Ionstraimí airgeadais Sócmhainní Airgeadais Sócmhainní airgeadais arna dtomhas ag luach cóir trí bhrabús agus caillteanas 191,545 196,553 191,545

196,553

Dliteanais Airgeadais Dliteanais airgeadais arna dtomhas ag costas amúchta (275,509)

(366,490)

(275,509)

(366,490)

Is sócmhainní airgeadais arna dtomhas ag costas amúchta atá sna féichiúnaithe trádála. Is sócmhainní airgeadais arna dtomhas ag costas amúchta atá sna creidiúnaithe trádála agus sna fabhruithe.


Nótaí leis na Ráitis Airgeadais Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

14 Stádas Cuideachta Is cuideachta faoi theorainn ráthaíochta í agus níl aon scairchaipiteal aici dá réir. 15 Tiomantais Phinsin Bhunaigh an tAire Tionscail agus Tráchtála an 15 Nollaig 1986 Scéim Aoisliúntais Foirne 1986 Chomhairle Cheardaíochta na hÉireann Theoranta, agus bhunaigh an tAire Tionscail agus Tráchtála an 11 Aibreán 1990 Scéim Pinsean 1990 Ranníocach Céilí agus Leanaí Chomhairle Cheardaíochta na hÉireann Theoranta. Tá an dá scéim pinsin sin dúnta do bhaill nua anois. Is scéimeanna ranníocacha neamhchistithe le sochar sainithe iad an dá scéim seo. Baintear leas as na ranníocaíochtaí a asbhaineadh den fhoireann le himeacht na mblianta chun dliteanais phinsin leanúnacha a chistiú. Creideann na stiúrthóirí go luíonn freagracht ar an Stát don chuideachta agus do bhaill na scéime chun oibleagáidí na Scéime a shásamh de réir mar a éiríonn siad aníos.

133

Creideann na stiúrthóirí go bhfuil sócmhainn de mhéid comhionann ag an gcuideachta le haon dliteanas iarchurtha neamhchistithe do phinsin ar bhunús na dtoimhdí mionsonraithe thíos agus roinnt imeachtaí roimhe seo. Áirítear leis na himeachtaí sin an bunús reachtúil do bhunú na scéimeanna aoisliúntais agus an bheartais agus an chleachtais atá i bhfeidhm i ndáil le cistiú pinsean seirbhíse poiblí lena n-áirítear ranníocaíochtaí fostaithe leis an bpróiseas meastachán bliantúil. Níl aon fhianaise ag an gcuideachta nach gcoinneoidh an beartas cistithe sin ag sásamh cibé suimeanna i gcomhréir leis an gcleachtas reatha. Bunaithe ar an méid thuas is amhlaidh atá an chuideachta tar éis cuntasaíocht a thabhairt do na ranníocaíochtaí amhail is dá mbeadh scéim le ranníocaíocht shainithe í. Is mar seo a leanas iad mionsonraí na bpinsean a asbhaintear d'fhostaithe agus na sochair a íocadh le hiarfhostaithe i rith na bliana: Ranníocaíochtaí pinsin asbhaint d’fhostaithe i rith na bliana S ochair íoctha le baill na scéimeanna i rith na bliana

2016 2015 € 18,278 41,301

€ 18,251 41,301

I dteannta leis an méid thuas is amhlaidh a oibríonn an chuideachta scéimeanna pinsin le ranníocaíocht shainithe (PRSA) i ndáil le fostaithe nach mbíonn incháilithe chun dul isteach sa scéim thuas. Sealbhaítear sócmhainní na scéimeanna PRSA ar leithligh ó chinn na cuieachta i gcistí arna riaradh go neamhspleách. Is ionann na costais phinsin agus ranníocaíochtaí Iníoctha ag an gcuideachta leis an gciste agus b’ionann iad agus €18,522 (2015: €22,593). 16 Sócmhainn Cánach Iarchurtha Is ionann an tsócmhainn chánach fhéideartha agus €53,207 (2015: €62,195) ag éirí as caillteanais trádála. Is in-fhritháirithe iad na caillteanais sin i gcoinne barrachas trádála inchánach féideartha na todhchaí.

Ráitis Airgeadais


5.9 ar lean

Nótaí leis na Ráitis Airgeadais Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

17 Idirbhearta le Páirtithe Gaolmhara Le linn na bliana dar críoch 31 Nollaig 2016 fuair Comhairle Cheardaíochta na hÉireann ioncam de €172,719 (2015: €194,394) ó Showcase Ireland Events Limited, ar chuideachta chomhlachaithe í. Bhí iarmhéid €60,844 dlite don chuideachta ag deireadh na bliana ó Showcase Ireland Events Limited. Amhail 31 Nollaig 2016, tá €Nialas dlite do Chomhairle Cheardaíochta na hÉireann Theoranta (2015: €13,269) ón bhfo-chuideachta, Design Island Initiative Limited. Féadann stiúrthóirí Chomhairle Cheardaíochta na hÉireann Theoranta bheith bainteach ó thráth go chéile le heagrais bhallraíochta eile a bhféadann idirbhearta bheith acu le Comhairle Cheardaíochta na hÉireann Theoranta gan aon sochar ag fabhrú leis na stiúrthóirí. 18 Faomhadh na Ráiteas Airgeadais

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

134

Thug an bord stiúrthóirí faomhadh leis na ráitis airgeadais sin lena n-eisiúint an 10ú lá Bealtaine 2017.


Cuntas Brabúis agus Caillteanais Mhionsonraith Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

Nótaí

2016 2015 € € 3,576,502

Ioncam Caiteachas Oibríochtaí An Nuálaíocht Oideachas, Oiliúint agus Forbairt Forbairt Mhargaidh Feasacht faoin gCeardaíocht agus faoin Dearadh

3,192,222

(182,728) (178,356) (848,683) (634,991) (826,864) (815,582) (1,306,131) (1,355,117) (341,555) (313,195)

(3,505,961)

(3,297,241)

Barrachas/(Easnamh) Oibriúcháin Cáin ar bhrabús um ghnáthghníomhaíochtaí

70,541 3,014

(105,019) —

Barrachas/(Easnamh) Don Bhliain

73,555 (105,019)

135

Ráitis Airgeadais

5.10


5.11

Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann

136

Sceideal leis na Ráitis Airgeadais Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

Nótaí

2016 2015 € €

Ioncam Ioncam Deontais Oideachas, Oiliúint agus Forbairt Forbairt Mhargaidh Clár Nuálaíochta Oibríochtaí Tionscnamh Fiontair Phobail Aistriú ó/ (chuig) C(h)untas Caipitiúi

3,019,000 2,919,000 44,953 33,725 207,795 233,978 92,161 21,151 989 2,313 191,441 — 20,163 (17,945)

3,576,502 3,192,222

Caiteachas Oibríochtaí Costais TF Dímheas Seirbhísí Corparáideacha Táillí Stiúrthóirí Caiteachais Stiúrthóirí

35,671 41,743 51,777 49,463 21,400 20,193 59,251 55,661 14,629 11,296

182,728 178,356

Clár Nuálaíochta Clár Nuálaíochta Ballraíocht agus Clárúchán Modh na Dánlainne Tráchtála agus na dTaispeántas don Cheardaíocht Éireannach Clár Forbartha Fiontair Tacaíocht Conraitheora do 2015/2016 Costais Foirne agus Riaracháin

276,327 44,659 37,066 79,196 127,216 121,931 62,363 84,836 21,623 40,014 324,088 264,355 848,683 634,991


Sceideal leis na Ráitis Airgeadais Don bhliain dar críoch 31 Nollaig 2016

Nótaí

2016 2015 € €

Oideachas, Oiliúint agus Forbairt Oiliúint sa Chriadóireacht agus in Oilteachtaí Seodra Oideachas agus Feasacht Costais Foirne agus Riaracháin Tacaíocht Conraitheora do 2015

190,563 161,908 163,189 170,922 473,112 449,602 — 33,150

826,864 815,582

Forbairt Mhargaidh Clár Bailitheora Modh Miondíola don Cheardaíocht Éireannach Costais Foirne agus Riaracháin Margadh na Turasóireachta

37,749 66,219 372,782 405,525 895,600 879,140 — 4,233

137

1,306,131 1,355,117

149,370 128,301 192,185 184,894 341,555 313,195

Ráitis Airgeadais

Feasacht faoin gCeardaíocht agus faoin Dearadh An Chumarsáid Costais Foirne agus Riaracháin


Buíochas

Dearadh Tíonscadal Atelier: www.atelier.ie Íomhá Chlúdaigh Oileán Dearadh, Saoirseacht Chloiche – Hennessy & Byrne Grianghrafadóir – Peter Rowen Grianghrafadóirí/Dearthóirí Alison Conneely Sarah Doyle Leon Farrell Rob Lamb Nicholas Lees Gus Mabelson Märta Mattsson Tess Mickleburgh Michael Paul Andres Poveda Pauline Rowan Peter Rowen Sean & Yvette Dylan Vaughan Anthony Woods ICAN Maxwell Photography Pixel Design Photocall Ireland ROJI Together We Create

Chomhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann Clós an Chaisleáin Cill Chainnigh, R95 CAA6, Éire T. + 353 (0)56 776 1804 www.dccoi.ie



Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann dccoi.ie Comhairle Dhearaidh & Cheardaíochta na hÉireann Clós an Chaisleáin, Cill Chainnigh, R95 CAA6, Éire

ISBN 978–1–906691–61–5


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.