˝e znajd´ tu bezp∏atnà pomoc psychologicznà – i to wszystko. By∏am zdumiona, ˝e mog´ otrzymaç równie˝ pomoc prawnà, tak bardzo potrzebnà mi do walki o zachowanie pracy. Okaza∏o si´ jednak, ˝e to nie wszystko. Po indywidualnej rozmowie z psycholo˝kà zosta∏am zakwalifikowana do terapeutycznej grupy wsparcia, realizujàcej program „Praca i godne ˝ycie dla kobiet ofiar przemocy”. Przyznaj´ – ba∏am si´ i wstydzi∏am. Dopad∏y mnie wszystkie wpajane w dzieciƒstwie zasady – „˝e brudy pierze si´ w domu”, „˝e o rodzinie nigdy nie mówi si´ êle”. Na pierwsze spotkanie posz∏am z duszà na ramieniu, k∏apiàc z´bami ze strachu. Okaza∏o si´, ˝e atmosfera jest ˝yczliwa, dziewczyny bardzo mi∏e, a co najwa˝niejsze, ˝e fajnie si´ wygadaç. To by∏a taka babska rozmowa o k∏opotach i wspólne tych k∏opotów rozwiàzywanie (oczywiÊcie spotkanie prowadzi∏y psycholo˝ki, ale ich uczestnictwo by∏o bardzo dyskretne). Z dziewczynami w grupie poczu∏am wspólnot´ prze˝yç i doÊwiadczeƒ. Ka˝da z nas mia∏a trudne i bolesne przejÊcia za sobà. Mog∏am wreszcie otwarcie mówiç o tym, co mnie boli. Mog∏am przestaç graç i udawaç. Mog∏am mówiç szczerze, bez obawy, ˝e ktoÊ mnie wykpi, skrytykuje, czy co gorsza, b´dzie si´ litowa∏. Mimo ˝e nadal grozi∏a mi utrata pracy, brakowa∏o mi pieni´dzy, dokucza∏a t´sknota za córkà, nie czu∏am si´ ju˝ tak rozpaczliwie samotna. Przez trzy miesiàce spotkaƒ z˝y∏am si´ z dziewczynami tak bardzo, ˝e z niepokojem myÊla∏am o koƒcu terapii. Okaza∏o si´, ˝e program przewiduje nast´pne etapy rozwoju. Znakomicie przeprowadzony kurs aktywnego poszukiwania pracy wiele mnie nauczy∏, ale to, co dla mnie najwa˝niejsze, zdarzy∏o si´ na wyjeêdzie szkoleniowym w ¸azach. SpoÊród wielu propozycji wybra∏am Wen-Do, kurs samoobrony dla kobiet. Uczestnictwo w takim kursie by∏o dla mnie wa˝ne, bo zosta∏am kiedyÊ napadni´ta i dotkliwie pobita podczas wieczornego spaceru z psem. Obawa przed kolejnym napadem dr´czy∏a mnie od tamtego czasu bezustannie. Mia∏am wàtpliwoÊci, czy si´ na taki kurs nadaj´ – nie uprawiam ˝adnych sportów, pal´, no i jestem ju˝ po pi´çdziesiàtce. Okaza∏o si´, ˝e nie ma to ˝adnego znaczenia, Wen-Do jest dla wszystkich. Spodziewa∏am si´, ˝e kurs poprowadzà jakieÊ baboch∏opy, napakowane babiszony z ogromnymi musku∏ami, a tu niespodzianka. Wzi´∏y nas w obroty dwie drobniutkie dziewczyny. Trening by∏, jak dla mnie, ostry, ale si´ zawzi´∏am. åwiczy∏am zaciekle – w∏aÊciwà postaw´ cia∏a, ochron´ strefy osobistej, uwalnianie si´ od napastnika, kopni´cia i uderzenia. Mimo
– 18 –