ie bij de naam Extince glazig blikkend zijn schouders ophaalt, is waarschijnlijk niet ouder dan achttien en heeft zijn opvoeders een aantal stevige verwijten te maken. Vraag het de Zwolse rapper Rico maar. Zijn pupillen die Extince niet kennen, gaan standaard met huiswerk de deur uit. “Dan zeg ik: ‘Gast, dat moet je echt gaan checken man, we hebben het hier over de grondlegger!’” Enfin. Voorlopig negeren we de onwetenden even. De kans is immers een stuk groter dat u de zin ‘en nou allemaal uit volle borst’ probleemloos afmaakt met ‘spraakwater lest de dorst’. Of dat u bij de slotzin ‘maar Julio Iglesias dan...’ precies weet wat zich ervoor heeft afgespeeld. Extince behoeft geen introductie. Hij sloft al 48 jaar op zijn teenslippers door het leven, waarvan twintig in de hoedanigheid van grondlegger. De kletsmajoor zelve geeft ons graag een kijkje in zijn beginjaren. Goed plan? Een, twee, oké voorruit dan.
Gewoon relaxt weet je wel In 1994 zette Extince een punt achter zijn hiphopcarrière. Dat was dus een jaartje voor het verschijnen van Spraakwater. Hij – Peter Kops is zijn echte naam – was toen al jaren bezig als Engelstalige rapper. Wat ooit begon in Oosterhout en Breda, was uitgegroeid tot een uitstekende loopbaan in de hiphop. Hij had in New York opgetreden voor zijn held Ice-T en scoorde in 1987 al een bescheiden hitje met The Milkshake Rap. Allemaal uitgekomen dromen. Hij hield er alleen verdomd weinig te tellen aan over. Met zijn eerste kindje op komst, koos hij voor een verantwoordelijk burgermansleven. Keep it real, weet je wel. Extince: “Juist ja, maar toen kwam Def P dus met zijn verzoek: of ik misschien op een track van zijn hiphopgroep Osdorp Posse wilde meedoen. In het Nederlands nog wel. Ik dacht: ‘ Waarom de fok vraagt-ie mij daarvoor man? Ben ik niet stoer genoeg in het Engels of zo? Wat zullen we nou krijgen?’”
12
Een paar maanden later zond de VPRO een liveversie van Turbotaal uit op televisie. De beelden zwerven nog ergens op YouTube: Def P – gekleed in een strak leren hesje – spuugt bijtende raps over een zware metalriff. En dan sloft Extince naar voren. Zijn vriend Ringo The Rampage had hem geadviseerd toch mee te doen – het waterdichte argument: “Fok it man, wat wil je anders doen? Tot je tachtigste blijven hopen op een contract bij Def Jam in Amerika?” Aldus voegde Extince zich bij Osdorp; met wijde kleren en een muts tot over zijn oren. ‘Ik ben Ex weet je wel, gewoon relaxt weet je wel, de enige echte, oprechte MC uit Breedje-da.’ Het contrast was enorm. Vier opgefokte Amsterdammers versus een relaxte Brabander. Gebalde vuisten versus de hand in de broekzak. Historische beelden. Het zou een blijvende tweesplitsing veroorzaken in de Nederlandstalige hiphop.
“Ik wilde rapper worden, geen BN’er”
“Ex was op dat moment al zoveel verder dan Osdorp”, meent Skate The Great. Hij, Richard Simon uit Breda, was de belangrijkste rapmaat van Extince in die tijd. U kent hem wellicht van MTV ’s Gamekings. “In zijn Engelstalige jaren legde Ex zijn flow, zijn woordritme en intonatie, langs de Amerikaanse lat. Dat was het niveau dat hij ambieerde, die New York-streetwise stijl. En dat lukt hem ook. Voor mij voelde de transitie naar Nederlands als opnieuw leren lopen, maar hij pakte het heel soepel op. Bovendien was hij spitsvondig met taal. Osdorp had alleen teksten als: ‘Ik zat in tram Vijf en m’n lul stond stijf want naast me zat een lekker wijf.’ Heel banaal. Dat kon beter, vond Ex.” Rico vult aan: “Extince had gelijk een heel eigen taaltje. Door zijn bijdrage aan Turbotaal hoorde ik pas hoe tof Nederlandstalig kon zijn.”
Zestiggradenwasje ‘Een, twee, oké vooruit dan.’ Zo opende Extince Spraakwater in 1995. ‘Ik breng de binnenlandse funk op verzoek, die gaat erin als koek, ik zet stoute rappers in de hoek.’ Het verzoek kwam van Kees de Koning. De Amsterdamse journalist wantrouwde het Nederlandstalige uitstapje in eerste instantie, maar toen hij Turbotaal hoorde, wilde hij gelijk een solonummer. De rest van het verhaal heeft u zelf meegemaakt: Spraakwater kwam als eerste Nederlandstalige hiphopplaat ooit in de top 10 terecht, Kaal of Kammen volgde, Viervoeters en later het album Binnenlandse Funk. Omdat niemand het aandurfde, bracht De Koning het allemaal zelf uit. Zijn label Top Notch startte een revolutie. Opeens werd de naar boybands meurende ether opgevrolijkt met hiphophits van Ross & Iba, Spookrijders en andere halfvergeten rappers. ‘Boom, surprise, wie is d’r op de buis man?’ U kent het antwoord (níet Henny Huisman).
MEST nr 9