Ekonomi Kıbrıs Prestige Haziran Sayısı..

Page 1

1

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


2

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


3

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


28

RINDA PARA PİYASALA

PA ROİZLLA İK BELİRS

4

16

38

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

42

20

46

14


5

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


EKONOMI KIBRIS PRESTIGE İmtiyaz Sahibi: AYAZ MEDYA GRUBU Genel Yayın Yönetmeni: ATIL AYAZ

Reklam ve İletişim Koordinatörü ÖZGE YAVUZ AYAZ Sayfa Editörü BUKET EREN -ŞERİFE GÜLER Türkiye: ÖZLEM YILMAZ Amerika: FUNDA KESKİN

6

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

İngiltere: ALMULA MERTER SARGIS KHANDANYAN Sosyal Medya ve Seyahat: ATAK AYAZ Görsel Yönetmen: DEMET ÖZGE AYKAN (DOA) Grafik - Tasarım AYAZ MEDYA CREATIVE Hukuk Danışmanı: AVUKAT ÖZLEM ALP Muhasebe ve Finans: ANIL YILMAZ Web Tasarım ve Teknik Destek: CITY COLOURS İletişim Bilgileri: KKTC Girne Yolu, Uğur Apt. D:6 Yenişehir/LEFKOŞA TÜRKİYE Perla Vista Residence&Ofis Kat:8 No:73 Beykent/Beylikdüzü - İSTANBUL

Reklam ve Abonelik İçin: 0 533 887 33 78 0 533 887 33 46 Mail Adresi: info@ekonomikibris.com haber@ekonomikibris.com


ile

7

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


Atıl AYAZ Genel Yayın Yönetmeni

“Ne olacak bu dövizin hali?” Son dönemde en sık duyduğum sorulardan biri oldu bu. Dövizle borçlanan, borçlanmayı düşünen herkes bir tüyo istiyor. Ama tablo ortada. Dövizin ateşi yüksek, dokunduğu yeri yakıyor..

8

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

önsöz

Haziran 2015

Akılcı çözümler, tedbir önerileri ve yatırım fırsatlarıyla dolu bir Ekonomi Kıbrıs Prestige hazırladık sizler için. Kıbrıs’ın tek ekonomi ve iş dünyası dergisindesiniz, hoşgeldiniz. İş dünyasının dilinde tüy bitti ‘dövize karşı tedbir alın’ diye diye, maalesef henüz duyan yok. Fakat etkileri kar topu gibi büyümeye başladı. Özellikle yerli müşterileri hedefleyen inşaat firmaları, ciddi bir daralma içine giriyor. Birçok şirket bu darboğazı aşabilmek için B planlarını devreye sokuyor. Onlardan bahsedeceğiz. Hatta KKTC’de ilk kez kurulan gayrimenkul yatırım ortaklığı konseptini anlatacağız. Geçtiğimiz sayıda piyasaya çıkıyor demiştik, bu sayıda rekor haberini paylaşıyoruz. Rakı pazarının en özel lezzetlerinden Hünkar Diamond, rakı pazarını sildi süpürdü. Hünkar Rakı Uluslararası Satış ve Pazarlama Direktörü Alp Altuner ile Hünkar’ı sofraların tahtına oturtan özellikleri konuştuk. Geçelim yeni yatırım projelerine. Türkiye’nin yapı market devi Tekzen, KKTC’ye ilk adımı attı. 1001 Airport Mall’da mağaza açan Tekzen, beklenenin çok ötesinde bir ilgiyle karşılandı. Böyle olunca Girne ve Gazimağusa için yeni proje hazırlıkları bile başladı. Yatırım demişken, Altınbaş Holding’ten bir haber verelim. Birçok sektörde zirveye oynayan şirket, bu kez sağlık sektörüne giriyor. Yeni projenin yatırım maliyeti tam bir milyar lira.. Biraz da tasarruf çağrısı yapalım. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde tarihi bir ihale sonuçlandı. Yol ve sokak lambalarının civa buharlı aydınlatmaları, LED armatürlerle değişecek. Aysan ve Sinsan ortaklığı hem KKTC’yi aydınlatacak, hem de ülkeye yılda tam 15 milyon liralık tasarruf sağlayacak. Yıllar sonra spor ambargosu aşılıyor.. Fenerbahçe, Galatasaray ve Beşiktaş KKTC’ye geliyor, haberiniz var mı? Ülke tanıtımına doping etkisi yapacak bir gelişme bu, keyifle okuyacaksınız.. Finali bir tatil haberi ile yapalım. KKTC’nin günlük ve canlı tek ekonomi programı Ekonomi Kıbrıs’ta tatile girdik. Yeni sezonda tekrar karşınızda olacağız. Bu süreçte yeni projelerimizi hayata geçireceğiz. Bana müsaade, size iyi okumalar..


9

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

TEKZEN’DEN KKTC’YE DEV YATIRIM

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

SAĞLIKTA YENİ YATIRIM: YDÜ HASTANESİ GİRNE DİSPANSERİ

Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi hizmet ağını genişletiyor. YDÜ Hastanesi Girne Dispanseri törenle hizmete girdi.

Dev firmalar rotasını KKTC’ye çevirdi. 1001 Airport Mall ile birlikte geleceği müjdelenen Tekzen, yurt dışındaki dördüncü mağazasını KKTC’ye açtı.

10

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

20’nci yaşını kutlamaya hazırlanan Tekzen için KKTC yatırımı ayrı bir önem taşıyor. Çünkü Tekzen Kuzey Kıbrıs’ın ilk yapı marketi olarak kayıtlara geçti. Tekzen Yönetim Kurulu Başkanı Murat Gigin ve Genel Müdür Onur Mertoğlu’nun katıldığı açılışta, yatırımın önemi vurgulandı, ülke ekonomisine katkıları sıralandı. Onlarca kişiye sunulan istihdam fırsatı da bu başlıkta dikkat çekenler arasında. Yapı market sektörünün öncüsü Tekzen, KKTC’de de ezber bozuyor.

haberler

Tam 2700 metrekare satış alanıyla, mobilyadan ev ve mutfak gereçlerine, inşaat-tesisat malzemelerinden elektrik-aydınlatma ürünlerine, bahçe dünyasından evcil hayvan ihtiyaçlarına geniş bir ürün yelpazesi bulunuyor. Uygun fiyatları ve sunduğu seçeneklerle de tercih sebebi. Açılır açılmaz büyük ilgi gören Tekzen’in, yakın bir süre içinde Girne ve Gazimağusa için de yatırım planları olduğu konuşuluyor.

Açılışa Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçisi Halil İbrahim Akça, Cumhuriyet Meclisi Başkan Yardımcısı Ünal Üstel, UBP Girne Milletvekili Ergün Serdaroğlu, UBP Lefkoşa Milletvekili Ersin Tatar, YDÜ Kurucu Rektörü Dr. Suat İ.Günsel, YDÜ Rektörü Prof. Dr. Ümit Hassan, YDÜ Mütevelli Heyeti Başkanı Doç. Dr. İrfan S.Günsel, YDÜ Hastanesi Başhekimi Dr. Sevim Erkmen ve davetliler katıldı. Törende konuşan YDÜ Hastanesi Başhekimi Dr. Sevim Erkmen, ülke insanının kaliteli sağlık hizmetine daha kolay ulaşmasını sağlamak amacıyla Ocak ayı içinde açılan Güzelyurt ve Gazimağusa dispanserlerinin ardından, Girne Dispanseri’nin faaliyete geçtiğini belirterek; aile hekimliği, iç hastalıklar, pediatri, kadın hastalıkları ve doğum, diş hekimliği dallarında tam zamanlı, kardiyoloji, ortopedi, travmatoloji, kulak burun boğaz ve nöroloji dallarındaysa haftanın belirli günlerinde hizmet verileceğini söyledi.

KIBRIS’IN İLK KONSEPT MARKETİ: ŞAH MARKET PLACE Hazırlığı, dekorasyonu ve açılışı derken her adımıyla dikkat çekti. Konsept market ünvanıyla Kıbrıs’ta bir ilk özelliği taşıyan Şah Market Place kapılarını açtı. Daha ilk bakışta beğeni toplayan bir yapısı var. Yapıda İtalyan mimarisinin özellikleri öne çıkıyor. Aynı farklılık müşterisine sunduğu ürünlerde de kendini gösteriyor. Standart market ihtiyacının yanı sıra, kasap, balıkçı, şarküteri, taze sebze, canlı çiçek gibi alanlarda da hizmet veriyor Şah Market Place.. Sektöre yeni bir soluk ve rekabet katan yatırımın açılışı da kalabalıktı. Çatalköy Belediye Başkanı Mehmet Hulusioğlu, Şah Market Place Yönetim Kurulu Başkanı Ali Şah, iş adamları, bölge sakinleri ve turistler oradaydı.


11

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

İŞTE YARIŞMANIN KAZANANI GAÜ’DE AKREDİTASYON SEVİNCİ

Yeşil Barış Hareketi ve Limasol Sosyal Sorumluluk Kurumu’nda gala heyecanı vardı. İki kurumun üç yıldır birlikte sürdürdükleri 3. Kısa Film Yarışması görkemli bir organizasyon ile tamamlandı.

Girne Amerikan Üniversitesi için güzel haber..

12

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

Dereceye girenlere ödüllerinin verildiği geceye, Yeşilçam’ın ünlü ismi Ediz Hun da jüri üyesi olarak katıldı.

GAÜ İşletme ve Ekonomi Fakültesi’nin tüm bölümleri, Turizm ve Havacılık Yüksek Okulları’nın tüm bölümleri dahil, ön lisans, yüksek lisans, executive programlar ve doktora programları Avrupa Konseyi İşletme Birliği’nin (ECBE) akreditasyonlarına hak kazandı. GAÜ Kurucu Rektörü ve Yöneticiler Kurulu Başkanı Serhat Akpınar, ödülü almak için Sırbistan’ın başkenti Belgrat’taydı.

Birbirinden güzel eserlerin yarıştığı 3. Kısa Film Yarışması’nın kazananı Mert Yusuf Özlük oldu. Orkun Doğanay Kömürgöz ikinci, Güney Baran Pamuk üçüncülükle bitirdi yarışmayı. Jüri Özel Ödülü ise Ümit Emir’in oldu.

MERCEDES KOMBOS’TA ÇEKİLİŞ HEYECANI

haberler

“Çok büyük bir başarı. KKTC’de ve Avrupa Birliği’nde tek denetleme sürecinde, benimle başlatılan 20 yıllık bir süreç, siyasi mücadele ve inanılmaz bir emek sonrası, akreditasyonları almaya hak kazandık” dedi..

Yüzlerce kişi sahneye kilitlendi, şanslı numaraları pür dikkat izlediler. Kombos Otomotiv’de heyecanın adı Mercedes çekilişiydi. “Yeni MercedesBenz Kazanma Şansı Yakalayın Kampanyası”, çekiliş ile tamamlandı. Mercedes Kombos’un bahçesinde, noter huzurunda yapılan çekilişi 3784 numaralı biletin sahibi Namık Kemal Çoban kazandı. Çoban 2015 model Mercedes-Benz C-Serisi aracın sahibi oldu. Gecenin şanslı ailesi, yeni araçlarının anahtarını Serhan Kombos’tan teslim aldı.


13

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

1 6 Ş U B E , 1 7 7 Ç A L I Ş A N V E 6 6 B A N K A M AT İ K İ L E

İŞ BANKASI KIBRIS’TA 60 YAŞINDA

Bankacılık sektörünün güçlü markası İş Bankası, Kıbrıs’ta 60’ıncı yaşını kutluyor. 21 Şubat 1955’te 100 bin sterlin sermaye ile Lefkoşa’da ilk şubesini açan banka, geçen 60 yılı değerlendirmek, gelecek planlarını paylaşmak için Kuzey Kıbrıs’ta bir resepsiyon verdi.

14

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

İş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali’nin ev sahipliğindeki organizasyon, iş ve siyaset dünyasını Bellapais Manastırı’nda buluşturdu.

“Kıbrıs’ta en yaygın şube ağına sahip bankalardan biriyiz’’

haberler

Herkesin dikkatini çeken detayı bu konuşmada paylaştı Adnan Bali. İlk şubenin 100 bin sterlin sermayeyle İkinci Dünya Savaşı sonrasında açıldığını hatırlattı, İş Bankası’nın Kıbrıs için önemini vurguladı.. “İş Bankası, özel ve kamu dâhil Kıbrıs’ta ilk şube açan Türk bankası olarak, bugün en yaygın şube ağına sahip bankalardan biri. Lefkoşa Şubesi’nin açılışından sonra, uzun yıllar Kıbrıs’ta şubesi bulunan tek Türk bankası olarak, ekonomik açıdan o dönemde çok ihtiyaç duyulan ve hayati sayılan yatırım kredisi, döviz havalesi gibi işlemlerle Kıbrıs halkının ve girişimcisinin hep yanında olduk. Ticaretin ve ekonominin gelişmesine katkı sunduk. Kıbrıs halkının bu hizmete ve bize gösterdiği teveccühün bir sonucu olarak burada uzun yıllardır başarıyla faaliyet gösteriyoruz. Varlığımızı her geçen gün büyüttüğümüz Kıbrıs’ta, son olarak 2014 yılında faaliyete geçen Arasta - Lefkoşa Şubesi ile toplam şube sayımızı

16’ya çıkardık. Bugün geldiğimiz noktada yaygın şube ağımız, 177 çalışanımız ve 66 Bankamatiğimiz ile Kuzey Kıbrıslılara hizmet sunmaktan mutluluk duyuyoruz.”

‘’Son üç yılda krediler yaklaşık 3 katına çıktı’’ Kıbrıs’ta İş Bankası’nın toplam aktif büyüklüğünün Mart 2015 itibarıyla 1 milyar 366 milyon TL’ye ulaştığını, aynı dönemde yaratılan kredi hacminin 1 milyar 33 milyon TL, mevduat hacminin 1 milyar 152 milyon TL olduğunu kaydeden Bali, müşteri sayısının da 80 bine ulaştığını belirtti. Bankanın son üç yılda Kıbrıs’taki nakdi kredi bakiyesini yaklaşık üç katına çıkardığını ve aktifler içinde kredilerin payının yüzde 39’dan yüzde 76’ya, mevduatın krediye dönüşüm oranının ise yüzde 47’den yüzde 90’a ulaştığını vurgulayan Bali, şöyle konuştu: “Bu oranlar bize özetle şunu gösteriyor; İş Bankası bir taraftan Kıbrıs’ta tasarrufu teşvik ederken, diğer taraftan topladığı bu fonları yatırım ve üretimi desteklemek amacıyla nitelikli turizmi, eğitimi ve girişimcileriyle büyüyen Kıbrıs ekonomisine yeniden kazandırıyor. Bu çalışmamızla 2011, 2012 ve 2013 yılı kurumlar vergisi matrahlarına göre Kuzey Kıbrıs genelinde en çok vergi ödeyen mükellef olduk. 2014 yılı verileri henüz açıklanmasa da ilk sıradaki yerimizi koruduğumuzu tahmin ediyoruz. Rakamlar, bizim Kıbrıslılara karşı samimiyetimizin en iyi şekilde algılandığını gösteriyor.”


15

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

UZMANLAR KONUŞTU, İŞ DÜNYASI PÜR DİKKAT DİNLEDİ

İŞTE KIBRIS EKONOMİ ZİRVESİ Baş döndüren döviz kurları nerede ve nasıl frenler? Adım adım etkilerini arttıran global kriz Kuzey Kıbrıs ekonomisinde tedavisi zor yaralar açar mı? Özellikle de müzakere sürecinin hızlandığı şu dönemde ne tür ekonomik tedbirler alınmalı, hatta hangi adımlar atılmalı? Tüm bu sorular keyifli bir ekonomi toplantısında yanıtını buldu. Creditwest Bank, ekonomi zirvesini Girne’de buluşturdu..

16

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

Creditwest Bank Private Banking, ‘Kıbrıs Ekonomi Zirvesi’ paneliyle iş dünyasının dikkatini çekti. KKTC ekonomisinin önde gelen isimlerine, bir de Türkiye’nin yakından takip edilen ekonomistleri katıldı bu toplantıda. Cnbc-e ekonomistlerinden Servet Yıldırım ve Dr. Mahfi Eğilmez de oradaydı.

haberler

Yıldırım ve Eğilmez’in katıldığı panelde, Altınbaş Holding İcra Kurulu Başkanı Cengiz Biçer, Ticaret Odası Başkanı Fikri Toros ve Doğu Akdeniz Üniversitesi İşletme ve Ekonomi Fakültesi Dekanı Doç. Dr. Mustafa Besim de konuşma yaptı. Panelde konu yelpazesi genişti. Henüz aşılamayan krizin devam eden etkileri, 2015’e damgasını vuran dövizin yüksek tansiyonu derken, konu Kuzey ile Güney arasında yeşeren çözüm umutlarına kadar geldi. Yayınlarımızda defalarca dile getirdiğimiz entegrasyon süreci tartışıldı. Her zaman soruyoruz ya, ‘ülke ekonomisi olarak çözüm sonrasına hazır mıyız’ diye.. O soruya yanıt çıktı bu toplantıdan, görülen o ki henüz değiliz. Ama geç kalmadan da harekete geçmeliyiz.

Gelin biraz da detaylara göz atalım; kimler ne dedi, onlara bakalım.. Kıbrıs Türk Ticaret Odası Başkanı Fikri Toros, Kuzey Kıbrıs’ın turizm ve yüksek öğretim sektörleri dışında rekabet edebilirliği olmayan küçük bir ülke olarak AB’ye entegre olması halinde, uluslararası finans imkanlarına erişebileceği gibi, KKTC dışına çıkanın geri Kıbrıs’a döneceğini, iş dünyasının olası bir birleşmeyle AB müktesebatına hazırlanarak birçok menfaatler elde edeceğini söyledi. Doğu Akdeniz Üniversitesi İşletme ve Ekonomi Fakültesi Dekanı Doç. Dr. Mustafa Besim en hassas noktaya değindi; uyum yasalarının bir an önce hazırlanmasına ve AB standartlarının KKTC’deki sektörlere uyarlanmasının önemine dikkat çekti. Kuzey ve Güney arasında ekonomik dengeler sağlanmazsa eğer, olası bir çözümün uzun süremeyeceğini hatırlattı. Altınbaş Holding İcra Kurulu Başkanı Cengiz Biçer ise panele farklı bir bakış açısı kattı. Kıbrıs’ta çözümü çok beklemeden ileriyi düşünerek hareket edilmesi ve dünyadaki gelişmelere ayak uydurulması gerektiğini belirtti.


DEV

PROJE İHALE ANLAŞMA

AYSAN-SİNSAN Konsorsiyumu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yepyeni bir tasarruf hareketine öncülük ediyor..

17

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

Eskiler gidecek, en yeniler gelecek. Tam 45 bin civa buharlı sokak lambası, son teknoloji LED armatürlerle değişecek. Bu büyük adım KKTC’ye yılda tam 15 milyon TL tasarruf sağlayacak. Değişimin tamamlanmasıyla sokak aydınlatmasında sağlanacak tasarruf direkt vatandaşın cebine yansıyacak. KIB-TEK’in açtığı ihaleyi kazanan AYSAN-SİNSAN Konsorsiyumu, tarihi projenin sözleşmesini imzaladı. Emeği geçen herkese teşekkür ederiz. Halkımıza hayırlı olsun.. LEDENERJİ

SİNSAN Elektrik


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

Kıbrıs iş dünyası bu satışı konuşuyor;

HYUNDAI EL DEĞİŞTİRDİ

ASOK’TAN ÇIKTI, ÖZOK’UN OLDU

18

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

2015’in belki de en dikkat çeken satış haberi geldi. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin en çok satan otomobil markası Hyundai el değiştirdi. O artık Özok Group’un..

haberler

Direktörlüğünü Hayati Özok’un yaptığı Asok Şirketler Grubu, bir süre önce rotasını dev bir turizm yatırımına çevirdi. Hatta otelcilik sektörünün dünya markası Hilton’un Kuzey Kıbrıs’a geleceği bile konuşuluyordu. O süreç uzayınca, otel hazırlık giderleri de beklenenin üzerine çıkınca, Asok mali sıkıntıya girdi. Her yıl satış rekorunu elinde tuttuğu Hyundai markasını, kısa bir süre içinde Özok Group’a devretti. Birçok Asok çalışanı işten ayrıldı, kalanlar da Nissan Asok binasına taşındı. Yine bu süreçte Asok Mobilya’nın ismi de ADF olarak değiştirildi. Renault, Vestel, Karaca, Yataş gibi birçok markayı bünyesinde tutan Özok Group, Hyundai ile otomotiv alanında güçlü bir daha attı. Hyundai Assan ile Özok Group arasında İstanbul’da bir sözleşme imzalandı. Bu imzalar sonrasında Hyundai; Asok’tan çıktı, Özok’un oldu.

Ali Özok bu büyük anlaşma sonrasında iddialı bir açıklama yaptı; “Hyundai ile birlikte otomotiv sektöründe yüzde 50 pazar payına sahip olacağız” dedi. Hasan Özok da Renault ve Hyundai ikilisine dikkat çekti. “KKTC’de artık iki markanın tek adresi var. Buluşma noktası Özok Group. Bu durum her iki marka müşterisi için güven demektir. Ama unutulmaması gereken de bir gerçeklik vardır. O da Renault ve Hyundai arasındaki tatlı rekabetin devem edeceğidir” diyerek, tüketicilere mesaj verdi. Hyundai ile güçlenen Özok Group, çalışmalara da hızlı başladı. Sosyal medya kullanımı arttı, kampanyalar dikkat çekiyor. Eylül ayı için de büyük bir organizasyon hazırlığı yapılıyor. Hyundai’nin yeni Tucson modeli ilk kez Kıbrıs’taki otomobil tutkunlarıyla buluşacak. Bu iddialı etkinliğe yurt dışından da birçok özel isim davet edilecek.


19

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

Altın, finans, lojistik, enerji ve eğitimden sonra;

ALT INBAŞ’ TAN S AĞ L IK SEKTÖRÜNE İDDİALI YATIRIM ciro ile tamamlayan şirket, faaliyet gösterdiği diğer sektörlerde de büyümeye devam edecek. Şirket bu yıl yüzde 15 civarında büyüme planlıyor. Cengiz Biçer, holding olarak beş yıl içinde yapacakları 1 milyar liralık yatırımın 250 milyon liralık kısmını bu yıl hayata geçireceklerini belirtiyor.

20

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

haberler

Haziran 2015

Alpet ile enerji alanında büyümeye odaklanan Altınbaş Holding, 430 olan istasyon sayısını da 500’e çıkarmayı planlıyor. Atak Madeni Yağlar şirketiyle 15 milyon TL ek yatırımla yeni bir gres yağı üretim hattı kurduklarını söyleyen Cengiz Biçer, sektördeki hedeflerini şu şekilde açıklıyor: “Madeni yağ sektöründe yüzde 100 yerli sermayeye sahip en büyük üreticiyiz. Yıllık 35 bin ton üretim ve 30 ülkeye ihracat gerçekleştiriyoruz. 10-15 milyon dolarlık nitelikli ürün ile bu alandaki ithalatı yüzde 50 azaltacağız.” Kıbrıs’ın ekonomi dergisi Ekonomi Kıbrıs Prestige’de geçtiğimiz sayı Altınbaş’ın Vega Okulları ile yaptığı eğitim yatırımını paylaşmıştık sizlerle. Bu kez bir başka atılım var. Altın, finans, lojistik, enerji ve eğitim gibi sektörlerde faaliyet gösteren holding, sağlık sektörüne de adım atmaya hazırlanıyor. Yaklaşık üç yıl önce açtığı Kemerburgaz Üniversitesi’yle eğitim sektörünede söz sahibi olan Altınbaş, bu kez üniversite aracılığıyla sağlık sektörüne iddialı bir giriş yapıyor. İstanbul Bakırköy’deki eski Town Center’ı satın alan şirket, burada 100 milyon lira harcayarak sağlık kampüsü açacak. Kampusun içinde bir de diş hastanesi olacak. Altınbaş Holding Yönetim Kurulu Üyesi ve İcra Kurulu Başkanı Cengiz Biçer, sağlık kampüsünü en geç 20l6’ya kadar açmayı planladıklarını söylüyor. Biçer, “Tıp ve eczacılık fakültelerinden sonra bu yıl diş hekimliği fakültesi ve sağlık hizmetleri yüksekokulunu açıyoruz. Sağlık bilimlerinin tüm bölümlerini bu yıl açmayı planladığımız Bakırköy Kampüsü’nde toplayacağız. Sağlık kampüsü içinde 2 bin metrekarelik bir alanda 20 milyon liralık bir yatırımla diş hastanesi açacağız” diyor.

TOPLAM YATIRIM 1 MİLYAR LİRA 2014 yılını yüzde 10 büyüme ve 8 milyar liralık

MÜCEVHERATTA ÇITA YÜKSELİYOR Altınbaş’ın en güçlü olduğu sektörlerden biri de mücevherat. Altınbaş, Assos, Pera ve Onsa markalarıyla sektörde Avustralya’dan Katar’a 80’i aşkın ülkeye ihracat yapıyor. Dünyada hala markalı mücevher alanında büyük potansiyel bulunduğunu söyleyen Biçer, “Bu açığı değerlendirerek markalarımızı dünya markası haline getirmek istiyoruz. Bu yıl yüzde 15’lik büyüme planlıyoruz” diyor.

PROJE FİNANSMAN ŞİRKETİ KURACAK Burada da Creditwest’ ile yüzde 10 pazar payına ulaşan Altınbaş Holding yeni proje finansmanı şirketi kurmaya hazırlanıyor. Kuzey Kıbrıs’ta son dönemde özellikle turizm, tarım ve eğitim konularında proje kredilerinin arttığını söyleyen Cengiz Biçer, “Kıbrıs’ın uzun vadeli yatırım finansmanına ihtiyacı var. Kıbrıs’a karşı bu sorumluluğu hissediyoruz. Uluslararası bankaların işbirliğiyle bir finans kuruluşu kurup, turizm, eğitim, tarım gibi alanlarda yatırımları proje finansmanı ile destekleyeceğiz. Bu ortaklıkta yabancılar da, Türkler de yer alacak. Kuruluş sermayesi 10 milyon dolar civarında olacak” diyor.


RESTAURANTS

EZİÇ PREMIER

21

EZİÇ LEFKOŞA

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

EZİÇ MAĞUSA

EZİÇ PEANUTS

/EzicRestaurants

444 88 88


ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

HÜNKAR DIAMOND ÖNCE EZBER BOZDU, ŞİMDİ DE REKORA KOŞUYOR

RAKILARIN HÜNKARI TAHTINA OTURDU Daha geçen ay piyasaya çıkıyor demiştik, bu ay rekor haberini paylaşıyoruz. Çok kısa sürede, ezber bozan bir başarıyla Ekonomi Kıbrıs Prestige’e konuk oluyor Hünkar Diamond. Özel üretimi, keyifli içimi ve rakı üstadlarından aldığı beş yıldızla sofralarda yerini bulan Hünkar, KKTC’nin uluslararası markası olma yolunda emin adımlarla yürüyor.

22

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

haberler

Haziran 2015

Türkiye’de nasıl ki Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çılgın projesi Çatalca’ya boğaz yapmaktı, KKTC’de nasıl ki Serhat Akpınar bundan tam 30 yıl önce üniversite kurma kararı aldı, Cipro İnvestment Direktörü Sami Efe’nin de benzer bir hikayesi var. Daha doğrusu çılgın projesi.. ‘İçtiğimiz rakılardan daha iyisini yapalım’ dediler, hatta en iyisini.. İsmi de böyle geldi zaten; çilingir sofralarının hünkarı olsun diye, Hünkar Rakı’yı ürettiler.

Hünkar Klasik ve Hünkar Yaş Üzümle pazara iyi bir adım atan firma için 19 Mayıs tarihi özel bir gündü. Üç kutlamayı birden yaptılar. Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı ilkiydi. İkinci kutlama sebebi, ilk iki Hünkar ürününün geçen yıl satışa çıktığı tarih olması.. Üçüncü ise, Hünkar serisinin en özeli Hünkar Diamond’ın Kıbrıslı rakı severlerle tanışması oldu.. Hızlı ve lezzetli bir lansman dönemi geçiren Hünkar


Diamond, başlıkta da belirttiğimiz gibi kolay kolay kırılamayacak rekorlara da imza attı. Hem bu başarı hikayesini, hem de Hünkar’ı rakıların hünkarı yapan özellikleri markanın yaratıcılarından; Hünkar Rakı Uluslararası Satış ve Pazarlama Direktörü Alp Altuner’den dinleyelim.. “Rahatlıkla söyleyebilirimki Hünkar Diamond eşsiz ve emsalsiz bir rakı. Çünkü biz bu yola en iyisini üretmek için çıktık. Rakı severlerin ne istediğini çok iyi biliyoruz. Yüksek üzüm aromaları ve rayihalar, dengeli anason seviyesi, yumuşak içimi ve Hünkar Diamond’ın şişe ve bardak tasarımındaki zarafet, bu rakıya çok yakıştı. İçiyle, dışıyla inanılmaz bir bütünlük sağladı. Eşsiz ve emsalsiz diyorum, çünkü Hünkar Diamond Kıbrıs satışının başlamasının üzerinden geçen 1 haftalık kısa sürede bile rekor seviyede bir ilgi, yayılım ve satış oranı yakaladı.

Sadece 1 hafta sürede Kuzey Kıbrıs rakı pazarının %40’ına kadar ulaştı ürünlerimiz. Beklentilerin çok üzerinde bir taleple karşılaştık. Bu oran her geçen gün daha da artıyor. Elimizdeki verilere göre Hünkar Diamond ile ulaştığımız bu yüksek satış seviyesi, daha önce hiç bir rakının elde etmediği seviyede talep görerek büyük bir rekor kırdı.” ‘Elmasın içilebilir hali’ sloganıyla öne çıkan Hünkar Diamond, sosyal medyanın da en popüler hesaplarından. Keyfin Hünkarı ile Facebook ve Twitter kullanıcılarıyla buluşan Hünkar Diamond, pazara açılma ve satışta olduğu gibi takipçi sayısında da ciddi bir rekor kırdı. İki haftada iki bin beğeni, yüz binlerce kişilik erişime ulaştı. Sadece sosyal medya değil, Hünkar Diamond medyanın her kolunda aktif bir tanıtım süreci geçiriyor. Gazeteler, dergiler, haber portalları ve açık hava reklamlarıyla Kıbrıslı rakı severlere ulaşıyor.

23

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015


Girişte de belirttiğimiz gibi iddialı bir lansman dönemi geçiren Hünkar Diamond, özel etkinliklerle de rakı severlerin karşısına çıkıyor. Bu yıl 18’inci yaşını kutlayan Kıbrıs Genç TV’nin büyük organizasyonunda, gecenin sponsoruydu Hünkar Rakı.. O gece tüm davetliler sadece Hünkar Diamond içti.

24

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

Hünkar’ın dikkat çeken saha etkinliklerinden biri de tadım günleri. KKTC’nin dört bir yanında, en özel mekanlarda tadım organizasyonları düzenleniyor. Hünkar Rakı ekipleri, her gece bir başka noktada rakı severlerle buluşuyor. Bu buluşma duyuruları ve gece fotoğrafları yine Keyfin Hünkarı sayfasından paylaşılıyor. Gelelim geri dönüşlere.. Hünkar Rakı yönetimi bu süreci keyifle izliyor. Hünkar Rakı Uluslararası Satış ve Pazarlama Direktörü Alp Altuner, Hünkar Diamond’ı özel kılan farklılıkları da sıralıyor..

haberler

“Bizim hedefimiz en güzelini yapmaktı ve bunu gerçekleştirebildiğimize eminiz. Hünkar Diamond için tüketicilerin bize aktardığı yorumlar, ürünümüzün özelliklerini belirlerken doğru bir karar verdiğimizi gösteriyor. Hünkar severlerden aldığımız beğeni nedenleri üretim özelliklerimizden kaynaklanıyor: %100 Yaş Üzüm %100 bakır imbikler 3 Distilasyon Tam Göbek Rakısı, Şeker ilavesiz (Sıfır Şeker) üretim, 6 ay ile en uzun dinlenme (Damıtmadan, şişelenmeye kadar) Small Batch (Limitli Özel Rezerv)”

Kıbrıs’ın önceliği ve ayrıcalığı var Hünkar Diamond ile tanışan, ya da namını duyanlar hemen nereden

alabilirim diye soruyor. Alp Bey bu konuda net bir açıklama yapıyor. Kıbrıs dışına bu yıl Hünkar Diamond yok… “Hünkar Diamond ile henüz yolun başındayız. Bu yolculuğun çok keyifli olacağı şimdiden belli, çünkü çok beğeni var. Kıbrıs’taki bu beğeni ve talebin önümüzdeki günlerde çok artacağı görülüyor. Ürünlerimizin limitli olması ve Kıbrıs pazarının önceliği nedeni ile bu sene Kıbrıs dışındaki ülkelere Hünkar Diamond’ı sunamayacağız maalesef. Kıbrıs’ın bu ayrıcalığın nedenlerinden biri de, Türkiye’deki üretim süreçlerimizin ana mimarı olan ve aynı zamanda Kıbrıs dağıtımımızı yapan Sayın Sami Efe liderliğindeki Cipro İnvestment firmasının Kıbrıs’ta olmasıdır. Diamond’la tanıştırdığımız Kıbrıslı Hünkar severleri yılın ortasında Diamond’sız bırakmak olmaz... Kısacası, 2015 yılında limitli sayıda üretilmiş bu butik ürün için Kıbrıs’ın önceliği ve ayrıcalığı var. Fakat uzun vadede hedeflerimiz net. KKTC’nin bu çok özel markasını, tüm dünyaya yaymak istiyoruz.” Keyifli sohbetin sonunda sosyal medya üzerinden gelen bir yorumu paylaşıyor Alp Bey. Bir tüketicinin “Elmasın içilebilir hali yazıyor, elmas kadar değerli görünüyor. Acaba fiyatı da elmasa yakın mıdır” sorusunu hatırlatıyor ve devam ediyor; “Ürün kalitesi olarak bir elmas işçiliğinde üretildi. Rakı geleneksel bir içkidir, bakır imbikler, üzüm hammaddesi, anason tohumlarının eklenmesi.. Bunların hepsi ustalık isteyen bir süreç. Hünkâr Diamond’ta da bu en üst düzeyde bir hassasiyettir. Elmas hassasiyetinde fakat KKTC piyasasında çok daha uygun rakamlarda piyasaya sunduk. Bunun nedeni de tüketiciyle ürünümüzü tanıştırmak istedik. Piyasalardaki başka markalarda iki kez zam oldu. Fakat ‘biz bu fiyatlarla devam edeceğiz’ dediğimiz için, hala o fiyatta tutuyoruz.”


25

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

EKİN ADADEMİR – EKİN ADADEMİR LTD. DİREKTÖRÜ

KKTC EKONOMİSİ VE BÜROKRASİSİNİ ANLATAN EN GÜZEL BENZETME;

“EKONOMİDE ÇOK KÜÇÜK BİR KEDİYİZ AMA FİL TAKLİDİ YAPIYORUZ” Başımıza taş düşse, suçlayacak birini arıyoruz. Çözüm üretmek, tedbir almak yerine, bahanelerin arkasına sığınıyoruz. Aslında yapacak o kadar çok iş var ki.. Kıbrıs ekonomisinin güçlü isimlerinden Ekin Adademir, ülkenin içinde bulunduğu bu ruh halini çok güzel özetliyor. KKTC ekonomisini kendini fil zanneden kedi yavrusuna benzetiyor.. ekonomik ve siyasi koşullara hemen uyarız. Ama fil olmayı tercih ediyoruz. Yapılacak çok şey var aslında.. Şu vergiler, şu KDV’ler ile Türkiye’nin üzerinde fiyatlarımız var diyorlar.. Bir örnekle açıklayayım şimdi. Biz yılda bin tane laptop satıyoruz diyelim adada. Vergiyi yüzde 2’lere çektiğimizde, buraya gelen öğrencilerin elektronik ve teknolojik aletlerin daha ekonomik olduğunu görüp birer tane satın aldığını düşünün.. Eğitim adası olduğumuzdan, 75 bin öğrenciye kapı açtığımızdan bahsediyoruz.. Bu öğrenciler ortalama yılda 6 kez gidip geliyorlar ülkelerine. Her gidip gelmelerinde de siparişle bir tane daha aldıklarını düşünün.

26

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

röportaj

Döviz dalgalanınca, kendi para birimimiz olmadığı için bu sıkıntıyı yaşadığımızı söyleyenler oluyor. Eğitim ve turizmde beklenen potansiyele ulaşılamayınca da ülkenin ambargolar yüzünden tanınmadığı liste başına yükseliyor. Tamam, her şey güllük gülistanlık değil. Ama sorunların arkasına sığınıp, günü kaybetmek de olmaz. Hızlı ve akılcı çözümler üretmek gerekir. 300 bin kişilik ülke nüfusu, bu hareket kabiliyetine erişmek için bulunmaz bir fırsat aslında. 80 milyonluk Türkiye ile 300 bin kişilik KKTC’yi kıyaslayabilirsiniz. Hangisinde atılacak bir adım daha çabuk sonuç verir sizce? Bu konuyu iş dünyasının girişimci isimlerinden Ekin Adademir ile konuştuk. Ekin Bey dikkat çeken örnekler verdi.. Türkiye yüz ölçümüyle, nüfusuyla bir fil. Bakıyoruz oraya, biz de böyle bir taklit yapalım diyoruz. Ne oluyor? Kedi fil taklidi yapıyor. Aslında kediyiz biz, zıp diye döneriz. Bu bizim avantajımız, değişen

İnanılmaz bir tablo çıkıyor ortaya. Fakat biz tek bilgisayar satışından 10 lira fazla vergi almak için tüm bu potansiyelden vazgeçiyoruz. Ekin Bey’in verdiği bu örnek, sadece tek bir ürün için. Akılcı çözümlerle çok daha fazlası listeye eklenebilir. Eğer planlı programlı adımlar atılırsa üniversite adası olma söylemi, ekonomiye çok daha büyük katkılar sağlayabilir. Hadi gelin biraz da bisiklet diyelim.. Ekin Adademir KKTC Bisiklet Federasyonu’nun da başkanı. Son dönemde sıkça gündeme geliyorlar. Dalgın bir sürücünün yaptığı kaza sonrası sokağa çıktılar, ‘trafikte biz de varız’ dediler. “BİSİKLET İÇİN HER ŞEYİMİZ VAR, YOLUMUZ YOK” “Bisiklet kamuoyunun büyük bir kamuoyu olduğu ve her gün bu insanların çoğaldığının herkes


farkında. Gerçi amaç kalabalık toplamaktan çok var olduğumuzu göstermekti. Ama çok da kalabalık oluştu. Bu kalabalık, toplamak istediğimizde binleri toplayacağımızı gösterdi. Demek ki bisiklet süren herkesin canı yanıyor. Diğer bir konu Lefkoşa’nın bisiklet yolları projesi hazırlanmış ama başlamıyor. Neden başlamıyor, neden birinci adım atılmıyor bilmiyorum. Bir yerde bir şeye takılıyor, o sıkıntının üstünden geçemiyor ve kalıyor. Bu toplumsal bir talep.. Lefkoşa’da bisikletle ulaşım sağlandığını düşünün, trafik diye bir sorun kalmaz. On kişiden ikisi bisiklet kulansa, trafik yüzde 20 rahatlar. Bir kere sağlıklıdır. Baktığınızda devlet ve aile açısından sağlık gideri, benzin gideri ve trafik sorunu bitecek.

İnsanların bisiklet sürerken farkındalığı da artıyor. Arabayla süratli geçiyorsunuz ama bisiklet sürerken çevreyi daha dikkatli görüyor, tanıyorsunuz. O da ayrı bir zevk veriyor size.. Bizim avantajımız 12 ay bisiklet sürebilirsiniz. Kışımız ağır olmuyor. Coğrafi yapımız da müsait.. Bisiklet için her şeyimiz var yolumuz yok, o da olacak. İsterseniz, kavga ederseniz olur. Çünkü yanlış değil, doğru bir kavga.. Biz küçük bir ülke olduğumuz için bunlar kolay aşılıyor. Bir İstanbul’da bunu aşmaya çalışsanız 15 yıl sürer. Biz ülkemizde çok rahatlıkla 350 bin kişiye bisiklet sürdürebiliriz..” İşte bu bisiklet farkındalığını arttırmak için KKTC Bisiklet Federasyonu aktif çalışıyor. ‘Bisikletsiz Okul Kalmasın’ projesi için 20 okula 200 bisiklet armağan edildi. İlk hedef bin bisiklet dağıtmak..

27

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

13 üniversite ve 75 bin öğrencisi ile

KKTC BİLİŞİM ADASI OLUR MU? Ambargo söylemlerinden sıyrılıp, potansiyelin farkına varıp, bir de somut adımlar atabilirsek eğer, başlıktaki soruya bir başka soruyla yanıt verebiliriz. Neden olmasın?

28

Kıbrıs’ın tek ekonomi ve iş dünyası dergisi Ekonomi Kıbrıs Prestige olarak sıklıkla bahsettiğimiz bir konu Prestige bu aslında. Ekonomi deyince, yatırım deyince birileri Haziran 2015 sürekli ‘ambargo’ bahanesinin arkasına sığınıyor. Oysa teknoloji dünyası ambargo tanımıyor. Bir eğitim adası olarak anılan KKTC, neden teknolojik alanda da adımlar atmasın? Ekonomi Kıbrıs

Dergimizde, haber sitemizde, televizyon programlarımızda defalarca gündeme getirdiğimiz bu konular, bu kez II. Bilişim Adası Çalıştayı’nda masaya yatırıldı.

haberler

İki gün süren ve 300 delegenin katıldığı çalıştayda öne çıkan başlıklar KKTC’de bilişim hukukunun hazırlanması, Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi ve teknoparkların oluşturulması olarak sıralandı. Uzman isimlerden oluşan komiteler, bu üç ana madde üzerinde çalışmalar yaptı. Kürsüye çıkanlar, kendi penceresinden yorumladı bu etkinliği. Örneğin Meclis Başkanı Sibel Siber yasalardan bahsetti. Yasaların biraz daha etkili olması gerektiğini vurguladı. Özellikle de sosyal medyada yapılanları ‘ayıplama’ ve ‘utandırmak’ gerektiğini belirtti. Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Hasan Taçoy

herkesin duymak istediği sözleri söyledi. Öncelikli amacın bilişim dünyasında etkin bir yere sahip olma, üniversitelerden yararlanarak bilişim dünyasındaki insan kaynağı problemine çözüm sunma, güçlü üretici firmaların ülkede yatırım yapmalarını sağlayarak teknoloji transferini sağlama ve yeni teknolojilere katma değerli hizmet sağlayarak Bilişim Adası rolünü üstlenmek olarak özetledi. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne vedaya hazırlanan Türkiye Cumhuriyeti Lefkoşa Büyükelçisi Halil İbrahim Akça da, Bilişim Adası vizyonuna atıfta bulunarak, KKTC’de yazılım sektörü oluşturulması gerektiğine vurgu yaptı. “Bunun için zengin insan kaynağı oluşmuş durumda. Bugün itibarıyla yaklaşık 13 üniversitede 75 bin öğrenci, bununla beraber 4-5 bin civarında da akademisyen çalışmakta olmasına rağmen bu üniversitelerin bilişim bölümlerinde görev yapan yeterli tecrübeye sahip bilim insanlarından yeterince faydalanılamamaktadır. KKTC’nin konumu Türkiye ile Avrupa’ya rahat erişim ve yaşam şartları sağlayabilecek bir ortam. Burada imkan sağlanması durumunda bir yazılım sektörünün yükseköğrenim sektörü gibi başarıya koşabileceğini ümit ediyorum” dedi.


29

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

KUR ATEŞİNE KARŞI YENİ ÖNERİ EĞİTİM GİDERLERİ VE KONUTTA

DÖVİZDEN TÜRK LİRASI’NA GEÇİŞ OLUR MU?

RINDA PARA PİYASALA

30

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

PAROLLA İK BELİRSİZ

Haziran 2015

Hani bir söz var ya; Perşembe’nin gelişi, Çarşamba’dan bellidir diye.

haberler

Dövizin ne olacağı da öyle aslında. Ekonomi Kıbrıs yayınlarında aylardır yüksek kura karşı uyarıyoruz. İş dünyasının çağrılarını sizlerle paylaşıyoruz, ‘tedbir’ vurgusu yapıyoruz. Tedbir isteyen çok, sıkıntıya düşen çok, peki atılan bir adım var mı derseniz, işte o yok.. Birkaç sayfa önce okuduğunuz Ekin Adademir’in sözlerini hatırlatayım sizlere tekrar, “fil taklidi yapan kediyiz biz” diyordu.. Ekonomik adımlar konusunda çok çok haklı. Hamle yapmak yerine, öylece izleyip, faturayı ödemeyi tercih ediyoruz.

Kurlarda yüksek tansiyon Döviz kurlarının durumu ortada. Ülkede konut ve otomobil sektörünün para birimi sterlin rekordan rekora koşuyor. Rotasını beş liraya çevirdi. Aynı şekilde dolar da öyle, günü gününü tutmuyor. Seçimler geldi geçti ama asıl mesele Amerika’nın alacağı faiz kararında. Faizler artarsa, kurun ateşi daha da yükselecek. Sterlin ve doların artış eğilimine 2015’in kırılgan para birimi euro da dahil oldu. Euro 3 liranın üzerine çıktı, yeni seviyeleri test ediyor. Rekorları cümle içinde kullanmak kolay ama, bir de o rekorları birebir hissetmek var; yani dövizle yaşayanlar, dövizle borçlananlar, dövizle ödeme yapanlar.. Kısacası ülkenin büyük çoğunluğu.


Yerli müşteriye konut satışları ciddi bir şekilde sekteye uğradı. Almak bir yana, iadeler bile var. Çünkü vatandaş sterlin kuru için bir tahmin yapamıyor artık. Aynı şekilde kiralık konutlarda da sıkıntı başladı. Bazı ev sahipleri kurdaki ani artışa karşı kira indirimine gitti. Gelelim ülke ekonomisinin lokomotifi eğitim sektörüne. Öğrencilerin durumu pek de iç açıcı değil. Çünkü eğitim giderleri Euro, kiraları sterlin ile ödüyorlar. Kurdaki dalgalanmayı an be an yaşıyorlar. Dolara gelince.. Yurt dışından mal getiren hemen herkes dolar ile çalışıyor. Kurların hali, önümüzdeki aylar için tahminler ortada. Dolar bir süre daha cep yakacak. Örneklerle kısaca özetledik manzarayı. Hem iş dünyası, hem de vatandaş ciddi bir döviz mağduru oldu bu yıl. O zaman gelsin kritik soru.. Nasıl bir tedbir almak lazım?

Döviz krizine karşı tedbir şart Gerçi iş dünyası aylardır en azından bir KDV indirimi olsun diyor, fakat seslerini duyan yok. Son günlerde öne çıkan bir diğer tedbir önerisi ise döviz kurundan Türk Lirası’na geçiş. Özellikle de eğitim ve konut sektörü için bu öneri büyük yankı buldu. Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkârlar Odası üretimin artırılması, ekonominin büyütülmesi ve gelir dağılımında adaletin sağlanması gerektiğine dikkat çekti. Acilen emlak, eğitim ve kira harçları gibi konularda dövizin terk edilerek, Türk Lirası’nın kullanılması gerektiğini vurguladı. KTEZO ayrıca ödeme güçlüğü içindeki vatandaş, esnaf ve zanaatkârın bankalara olan borçlarının, ödeme gücüne göre taksitlendirilmesini istedi. Kıbrıs Türk Kamu Görevlileri Sendikası (Kamu-Sen) Genel Başkanı Mehmet Özkardaş ise, dövizdeki artış ve bunun piyasaya olumsuz yansımalarının sabit ve dar gelirli vatandaşları döviz borçlarını ödeyemez duruma getirdiğini vurguladı. Özkardaş açıklamasında, hemen hemen tüm özel okulların dövize endekslendiği; ev, araba ve diğer taksitlerin dövizle olduğu ülkede hükümetin seyirci kalmasının kaosları hızlandıracağını savundu. Benzer bir uyarıyı da Finans Uzmanı Umut Türkay yaptı. Dövizle borçlanmaya karşı uyardı, çözüm önerisini sundu. “Bireysel döviz kredilerinin kaldırılması, kira sözleşmelerinin TL cinsi yapılması ve eğitim bedellerinin TL cinsi olması gibi ufak ancak önemli adımlar, halkın kur hassasiyetini azaltacaktır” dedi.

31

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015


Döviz tedbiri Bakanlar Kurulu’nda Öneriler böyle, peki uygulayıcılar ne düşünüyor? Göreve gelir gelmez yoğun gündem maddeleriyle karşı karşıya kalan Başbakan Yardımcısı Menteş Gündüz konuyu Bakanlar Kurulu’na taşıdı, sonra da bir açıklama yaptı.

“Bu konu için bankalarla da iletişime geçtik. Ödeme süresinin uzatılması ve mevcut borçların süresini uzatarak taksitleri daha aza düşürmesi konusunda bir görüşme yaptık. Çünkü ülkede girdi ve çıktılar hep dövizle gerçekleşiyor. Türkiye neden bu kadar etkilenmiyor diye düşünülebilir fakat Türkiye genelde Türk Lirası ağırlıklı ekonomi sürdürdüğü için etkilenme daha az oluyor. Bizde birçok şey dövize endeksli, dolayısıyla bu konuda çok ciddi anlamda sıkıntı yaşıyoruz” dedi.

32

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

Gündüz eğitim dünyası için de konuştu. Okulların dövizin yükseldiği bazı dönemlerde kuru sabitlediklerini hatırlattı, bu konuda eğitim kurumlarıyla ciddi bir görüşme yapacağını söyledi. Bakan görüşecek, ama eğitim kurumları sıcak bakacak mı bu sürece? Görünen o ki uzun bir zaman alacak bu çözüm arayışı. İşte bu dönemde daha fazla sıkıntı yaşamamak için sağlam adımlar atmak gerekir. Çünkü Türkiye’de sandıktan belirsizlik çıktı. Piyasaların ilk tepkisi korkulduğu kadar sert olmadı ama bu olmayacak anlamına gelmiyor.

haberler

Şimdilik koalisyon görüşmeleri sürüyor. Olur da tıkanırsa, ya da erken seçim gündeme gelirse, o zaman dövizde ciddi bir Türkiye etkisi yaşanabilir. O yüzden uzmanlar tekrar tekrar uyarıyor. ‘Bu dönemde dövizle borçlanmayın’ diyor. Yatırım yapmayı düşünenler için ise doları öneriyorlar.


33

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

AHMET BAŞTAŞ – BAŞTAŞLAR İNŞAAT DİREKTÖRÜ

İNŞAAT SEKTÖRÜ YABANCI YATIRIMCI ARIYOR

KRİZE KARŞI B PLANI DEVREDE firma hedef kitlesinde değişime gidiyor. Yerel pazar yerine, yabancı müşteriyi düşünerek projeler hazırlıyor. Onlardan biri de Baştaşlar İnşaat. Kısa süre önce Girne Esentepe’de Pine Valley’in lansmanını yaptılar, iyi de dönüşler aldılar. Peki firmalar yabancı müşteriye nasıl ulaşıyor, ülkeyi nasıl anlatıyor, bu süreçte hangi zorluklarla karşılaşıyor? Tabi bir de piyasanın durumundan başlıklar alacağız. Konuğumuz Baştaşlar İnşaat Direktörü Ahmet Baştaş..

34

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

Dövizdeki yükseliş iç piyasayı olumsuz etkiledi. Dövizle ev alan, konut alan halkımız ciddi anlamda zarar gördü. Sadece onlar değil, iş dünyası da sarsıldı. Bunun yanında Türk Lirası ile iş yapan müteahhitlerimizi de etkiledi, inşaat sektöründe de alım gücü düştü. Döviz bazında borçlananlar ödeme sıkıntısı yaşadı, hala da yaşayanların sayısı çok fazla. Sterlin kuru daha düne kadar üç liraydı, bugün dördü aştı, yarın için ‘beş lira olacak’ diyenler var. Gelirlerin sabit kaldığı ama giderlerin hızla arttığı dönemde, alışveriş de bıçak gibi kesiliyor.

röportaj

Yatırımı bırakın, ihtiyaç için yapılacak alımlar bile ertelenebiliyor. Özellikle konut sektöründe sıkıntı büyük. Düşük kurdan uzun vadeli döviz borcuna girenler, şimdi bin pişman. Bu zamana kadar ödedikleri, kur farkıyla eridi gitti. İşte bu kötü örnekler yerli müşterileri korkutuyor, alışveriş durma noktasına geliyor. Sıkıntıyı yaşayanlar olarak özellikle yerli müşterileri işaret ettik, çünkü yabancı yatırımcı için sorun yok. Paraları döviz, alacakları ürün döviz cinsinden. Üstelik çok uzaklara gitmeden sadece Güney Kıbrıs ile kıyaslasanız bile, KKTC’deki gayrimenkul fiyatlarının ne kadar cazip olduğu kendini gösteriyor. İşte bu yüzden son dönemde birçok

Fakat yabancılara dönük bir sıkıntı yok, hatta aksine onlarda hızlı bir artış var. Bu bir fırsat aslında. O yüzden müteahhit firmaların bunu iyi değerlendirmesi gerekir. Sadece iç piyasaya kilitlenmeden, yabancı müşteriye yönelik projeler de üretilmeli. Çünkü yabancı müşteri potansiyeli günden güne yükseliyor. Özellikle de siyasi gündemde gelinen nokta yabancılara yönelik satışlarda olumlu etkiler yaratıyor. Annan Planı’nın ardından burada konut satışlarında patlama olmuşu. Yine Mustafa Akıncı’nın cumhurbaşkanlığı yarışını kazanması ve Anastasiadis ile güzel ilişkiler kurması olumlu yansıyor.


Satışlarda Annan Planı sonrası gibi patlama beklemiyoruz ama artış olacak. Örneğin İskandinav ülkelerine yapılan satışlarda ciddi bir yükseliş var. Ruslar da potansiyel müşteri. Bir tek son dönemde rubleden dolayı biraz sıkıntı yaşıyorlar. Ama uzun sürmez. Özellikle yurt dışı fuarlarında ortaya çıkan birkaç başlık var. Birincisi; KKTC’nin nerede olduğunu bilmeyen yatırımcı sayısı çok çok fazla. Bunu nasıl aşıyoruz? İkincisi; Güney’in lobi çalışmaları yatırımcı üzerinde nasıl bir etki oluşturuyor? Örneğin güven sıkıntısı yaşıyorlar mı? Hepsi karışımıza çıkan sorunlar arasında. Ama düne göre daha iyi durumda olduğumuzu söyleyebilirim. Annan Planı döneminde taşınmaz malların kimliği konusunda çok sıkıntı yaşadık. Tanzim komisyonunun oluşturulmasıyla taşınmaz malların kimliği sorununda rahatladık. Artık Kuzey Kıbrıs ile Güney Kıbrıs ayrımı da netleşmeye başladı. Bu sorularla eskisi kadar çok karşılaşmıyoruz artık, hatta bir güven ortamı bile oluştu. Gelelim tanıtım konusuna. Hem eğitim, hem de turizm sektörü uluslararası pazarda yalnız kaldıklarını düşünüyor. Bireysel çabalarla ülkeye öğrenci ve turist getirdiklerini paylaşıyorlar. İnşaat sektöründe durum nasıl? Çok net bir tespit bu. Maalesef bizde de durum aynı. Bireysel çalışıyoruz, bireysel çabalarla bir şeyler yapmaya çalışıyoruz. Aslında tek tek yerine, ortak projelerle yurt dışındaki fuarlarda hareket edilmesi gerekir. Folklörünüzle, kültürünüzle ülkenizi tanıtırsınız, evinizi de satabilirsiniz.

Fakat mevcut yapıyla ben kamudan pek bir şey beklemiyorum. Güçlü adımlar atmak istiyorsak sistemin bir an önce değişmesi gerekir. Siyaset yenilenmeli. Vizyon sahibi isimler olmalı. Nasıl oy alacağız diye değil, ülkeye nasıl fayda sağlarız diye düşünmeliler..

KÖTÜ NİYETLİ FİRMALARA DİKKAT Yerli ya da yabancı, yükselen müşteri potansiyeli iyiye işaret. Fakat bir de onu korumak lazım. Nasıl mı? Daha önce yapılanları hatırlayın. Bir evi kaç kişiye sattılar, yarım kalan evler kaç yatırımcıyı mağdur etti? Örnekleri taze. O yüzden Ahmet Baştaş ciddi bir uyarı yapıyor bu konuda.. Maalesef ciddi bir denetimsizlik var. Bu yüzden de böyle kötü niyetleri firmalar çıkıyor ortaya. En yakın olarak bir Bulut İnşaat örneği var. Çok kısa sürede hiçbir araştırma yapılmadan çok ucuz fiyata vatandaşlarımıza konut sattı, tamamlamadan da geri döndü. Vatandaşlarımıza ısrarla diyorum ki, ev alırken yapmanız gereken sadece 5 dakikalık bir konuşma. El sıkışmadan, paralarını vermeden önce 5 dakikalarını ayırıp, Müteahhitler Birliği’ni aramalarını tavsiye ediyorum. Yabancılar bir ev alırken muhakkak bir avukata başvuruyorlar. Yani sorumluluğu avukata yüklüyorlar. Yerli yatırımcı da aynı hassasiyeti göstermeli. Her önüne gelen firmadan ev almamalı, araştırmalı.. Sıkı tedbir alsınlar ki bu gibi mağduriyetler yaşanmasın.

35

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

GURURLU BİR VEDA VE HEYECANLI BİR BAŞLANGIÇ İLE

KIBRIS GENÇ TV 18 YAŞINDA

36

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilk özel televizyonu Kıbrıs Genç Tv’de doğum günü heyecanı vardı. Yeni yaşın telaşına, bir de Birinci Medya Kurumu Yönetim Kurulu Başkanı Ertan Birinci’nin görevi devir kararı eklenince, gece ayrı bir önem kazandı.

Kıbrıs’ta özel televizyonculuğun ve Genç TV’nin 18 yıllık zorlu macerasını anlatan keyifli bir belgesel yayınlandı önce. Ardından konuşmalar başladı. Ertan Birinci 18 yaşına getirdiği Kıbrıs Genç TV’yi, oğlu ve kanalın CEO’su Tekin Birinci’ye emanet etti.

Günlerce, haftalarca sürdü hazırlıklar. Kalabalık bir kadro çalıştı işin mutfağında, büyük emek harcadılar. Ama emeklerine değdi, güzel bir iş çıkardılar ortaya..

Genç TV yayın hayatına başlarken kullanılan ilk mikrofonla birlikte, makamını da devretti Ertan Birinci. Kendi tabiriyle emekliye ayrıldı.

haberler

Buluşmanın adresi Büyük Anadolu Hotel’di. İş, sanat ve siyaset dünyası tam kadro oradaydı. Sadece KKTC değil, Türkiye ve dünyadan da değerli isimler Birinci ailesini yalnız bırakmadı.

Ayaz Medya Grubu olarak bizler de, hem KKTC hem de Türkiye yayıncılığına büyük emeği geçen, zorluklarla mücadele ederek yayıncılık adına tarihi adımlar atan ve bugün o bayrağı gururla genç kuşağa teslim eden Ertan Birinci’yi kutluyor, Tekin Birinci’ye yeni görevinde başarılar diliyoruz.


37

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

KKTC’DE BİR İLK

DOĞRU YATIRIM, DOĞRU FİNANSMAN İLE BULUŞUYOR;

İŞTE LİMASOL GYO

Köşe yazıları, analizler, röportajlar ve canlı yayınlarda hep liste başı.. Dergi, televizyon programı, haber sitesi derken Ekonomi Kıbrıs yayınlarında ortak gündem maddesi uzun süredir dövizin sönmeyen ateşi.

38

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

Çalkantılı günler yaşayan para piyasaları, alışverişi de sekteye uğrattı. Beyaz eşyadan, mobilyadan tutun da, otomobile, gayrimenkule, iş geliştirmeye kadar birçok proje rafa kalktı. Küçük alışverişlerdeki yavaşlamanın en somut gerekçesi kurun etiketlere yansıması, yani zam.. Daha yüksek meblalarda ise buna bir de güven bunalımı ekleniyor. Düşünün ki sterlin kurunun hızla arttığı dönemde; vatandaş hem kendi gelir dengesini tekrar tekrar masaya yatırıyor, hem de alışveriş yapacağı tarafı hiç olmadığı kadar sorguluyor. Sonuna kadar haklı. Ya alıp da ödeyemezse, ya tüm birikimini yatırdığı müteahhit verdiği sözü tutamazsa, yani projeyi tamamlayamazsa?

haberler

Dolar, euro ve sterlin kurunun rekordan rekora koştuğu bir dönemde, bu soru işaretlerini ortadan kaldıran bir haber geldi. KKTC’de bir ilk gerçekleşti ve Limasol Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı kuruldu.. 76’ıncı yaşına giren, 100’üncü yıla emin adımlarla yürüyen Limasol Türk Kooperatif Bankası’nın sağladığı altyapı ile kuruldu Limasol GYO. En doğru yatırımı, en doğru kredi imkanlarıyla buluşturmayı hedefliyor.

Alanı da satanı da koruyor, yani yatırım sürecindeki riskleri en aza indiriyor. Bu projenin gayesi olarak da dört madde sıralıyor: • Getiri potansiyeli yüksek gayrimenkullere yatırım yapmak, • Gayrimenkule dayalı projelere yatırım yapmak, • Portföyündeki gayrimenkullerden kira geliri elde etmek, • Gayrimenkul alım satım kazançları elde etmek..

İlk proje Emtan Towers Çalışmalara hızla başladılar. İlk adım olarak Lefkoşa – Girne – Mağusa olmak üzere adanın üç büyük merkezinde harekete geçtiler. Limasol GYO’nun ilk projesi olarak da turizm cenneti Girne’nin gözdelerinden Emtan Towers seçildi. Emtan Construction imzalı Emtan Towers, Girne’nin en değerli bölgesindeki ilk 10 katlı modern bloklardan oluşuyor. Toplam 72 dairesi olan proje modern mimari anlayışıyla tasarlandı. 8 adet penthouse ile beğeni toplayan projede en dikkat çeken ayrıntı, 7/24 güvenliği olan doğa ve şehirle iç içe bir site olması. Hem kredili, hem de peşin olarak hemen “bireysel tapusu hazır” olan proje, devir yapılabilir halde tamamlandı. 30 Haziran 2015’te evler sahiplerine teslim edilecek, huzurlu bir yaşam başlayacak. Bu projede Limasol GYO ve Emtan Towers’a satış sürecinde Coldwell Banker Maximum ekibi eşlik ediyor..


Projeden bahsettik, işleyişini sıraladık. Şimdi gelin biraz da teknik bilgi alalım. Türkiye’de emlak sektörünün yakından tanıdığı bir oluşum gayrimenkul yatırım ortaklığı. KKTC için ise ilk. Şimdi herkes merak ediyor, bu yapı yatırımcıya ne gibi avantajlar sağlıyor? Yatırımcıya projesinin veya yatırımını kendisinin üstlenemeyeceği ya da üstlenmemesi gereken risklerden koruma avantajını sağlıyor. Örnek olarak inşaat yapanın iki sorunu var. Biri maddi kaynak, diğeri ise ürününü satmak. Limasol GYO, inşaat şirketine bunu sağlıyor. Taşınmaz satın alacak olan ve bunu değerlendirecek olan yatırımcıya ürünün teslim edilmesi garantisini veriyor. Parasını taşınmaz piyasasına yatırmak isteyen yatırımcıya da doğru projeye yatırım imkânı sunuyor. Genel olarak GYO şirketleri, halka açılmak suretiyle çok sayıda yatırımcıdan topladıkları çeşitli kaynağı (finansal, pazarlama ve know how) bir havuzda toplayarak bunlarla değerli ve yüksek tutardaki gayrimenkul yatırımları gerçekleştirmektedirler. Bireysel yatırımcılara kendi tasarruflarıyla yapamayacakları büyük gayrimenkul yatırımlarında dolaylı şekilde pay sahibi olma şansı verirken, farklı projelere çeşitlendirilmiş bir portföy mantığı ile yatırım yapılabilmesinden dolayı yatırım riskini düşürülebilmektedir. Bir de vatandaş açısından bakalım o zaman. Vatandaş üzerindeki artısı nedir? Vatandaş bu sistem ile daha güvenli ve hiçbir risk almadan gayrimenkule yatırım yaparak, birikimini değerlendirebilecektir. Alıcılar en başta tespit edilerek alıcı kadar üretim yapılır. Fiyat en baştan tespit edilir. Bütün parçalar en baştan kurgulanmış yapı olduğu için batma riski yoktur. Kapı kapı dolaşmaya gerek kalmadan vatandaşa tek bir adreste güvenli imkan sağlayarak ev / konut / işyeri sahibi yapar. Hem yatırımcı, hem de tüketici için güçlü faydalar sağlıyorsa, ekonomi adına da büyük bir adım bu. Sağlam temellere oturmuş bir GYO’nun varlığı, yeni yatırımları tetikler mi? Gayrimenkul yatırım ortaklıkları, büyük ölçekli gayrimenkul projelerinin finansmanına kaynak sağlıyor. Şirketlerin bu tür büyük projeleri gerçekleştirebilmesi için önemli ölçüde finansman yükünü üstlenmesi gerekir. Bu durum, çoğu kez kendi özkaynakları yetersiz olan şirketler için faiz yükü anlamına gelen kredi yoluyla finansman demektir. Ayrıca şirketin özkaynakları yeterli olsa bile, bir özkaynak maliyeti söz konusudur. Halbuki bu tür projeler, halktan

gayrimenkul yatırım ortaklığı payları karşılığında toplanacak paralarla finanse edilebilir. Böylelikle, şirketin finansman yükü büyük ölçüde hafiflemiş olur. Ekonomiye önemli katkılar sağlaması yanında, diğer sektörlerin (inşaat, sağlık, turizm) de gelişmesine katkı koyulur.. GYO’ların genel faydasından bahsettik. Biraz da Limasol GYO’yu detaylandıralım. Hizmet yelpazesini paylaşır mısınız? Limasol Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı, gayrimenkul alanında yatırım yapmak isteyenlere en iyi fırsatları sunarak, en doğru emlak yatırımı ve en uygun kredi olanaklarını buluşturup, emlak yatırımcılarının ve son kullanıcıların en iyi seçimi yapmalarını sağlıyor. Limasol GYO kira getirisi ile GYO’nun daimi finansal döngüsünü oluşturarak GYO sayesinde taşınmaz inkişafını güvene alıyor. Daha ilerici bir uygulama olan ve topluca büyüyen inşaat portföyünden kısa ve uzun yatırım araçlarını halka sunan Limasol GYO, taşınmaza dayalı yatırım araçlarının halka arzının uluslararası IPO standartlarında gerçekleştirilmesini amaçlıyor. Limasol Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı yatırım yapmış olduğu taşınmazların kiralanması ve kira gelirinin taşınmazı satın alanlara aktarılması hizmetini de sunuyor. Limasol Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı kendi malı olan taşınmazların kira gelirlerini de belli oranda Limasol GYO hissedarlarına ve finansal araç sahiplerine dağıtmayı hedefliyor. 100’üncü yıl hedeflerini koyan Limasol Türk Kooperatif Bankası’nın GYO’daki rolü nedir? Limasol GYO, Limasol Türk Kooperatif Bankası’nın, iştirakleri ve katkıda bulunduğu diğer kurumlardan farklı olarak finansal bir girişimidir. LTKB, bu girişiminde sermayedar veya hissedar değildir. GYO’nun kurulması ve yönetilebilmesi için gerekli altyapıyı sağlamıştır. KKTC finans kurumları için yeni bir boyut oluşturan GYO, atıl varlıkların sermaye piyasası ile buluşabilmesini de sağlayacaktır.

39

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

AYSAN VE SİNSAN KKTC’Yİ AYDINLATACAK BU TEKNOLOJİ YILDA TAM 15 MİLYON LİRA TASARRUF SAĞLAYACAK 10 bin değil, 20 bin değil.. Tam 45 bin yol armatürü, LED teknolojisiyle değişecek. Tüketim düşecek, vatandaşın ödediği aydınlatma bedeli azalacak. Kıb-Tek’in dev tasarruf ihalesini kazanan Aysan ve Sinsan Konsorsiyumu büyük proje için imzaları attı..

40

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

İş dünyasının ve elektrik sektörünün gözü uzun süredir Kıb-Tek’in açtığı LED aydınlatma ihalesindeydi.

haberler

Civa buharlı lambaların LED armatürlerle değişeceği ihalede Aysan-Sinsan, Vestel-Çeliksan, Cemdağ-E&S ile Kromplast-Mors kıyasıya rekabet etti. Verilen teklifler sonunda kazanan ise Aysan-Sinsan Konsorsiyumu oldu..

Aysan Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Cumalı da Kıb-Tek’in tasarruf adına başlattığı bu değişim sürecinin, diğer ülkelere de örnek olacak bir çalışma olduğunu vurguladı.

KKTC ekonomisine, özellikle de tüketicinin faturasına yılda tam 15 milyon liralık dev bir tasarruf sağlayacak bu değişim için, Kıb-Tek’te imza töreni vardı.

Projenin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki uygulayıcısı Sinsan Teknik Yönetim Kurulu Başkanı Yurdaer Garip ise çalışmanın öncesi ve sonrasını anlattı. Aysan yönetimi ve Sinsan mühendislerinin ilk günden bu yana büyük bir hevesle bu projeye hazırlandığını, armatür değişimine başlamak için gün saydıklarını söyledi..

Aysan Led Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Cumalı, Sinsan Teknik Yönetim Kurulu Başkanı Yurdaer Garip ve Kıb-Tek Genel Müdürü Mehmet Salih Gürkan masaya oturdu.

Konuşmaların ardından dev ihale sözleşmesi imzalandı. Kıb-Tek Yönetim Kurulu Üyesi Yılmaz Öztürk yapılan bu anlaşmanın KKTC için bir devrim olduğunun altını çizdi..

Kıb-Tek Genel Müdürü Gürkan projenin detaylarından bahsetti. Bunun bir aydınlatma değil, dev bir tasarruf projesi olduğunu söyledi. Projenin tamamlanması için bir buçuk yıllık bir süre öngördüklerini paylaştı.

Bu proje, bu anlaşma medyada da yankı buldu. Birçok gazete, televizyon ve haber sitesi Aysan-Sinsan ortaklığına geniş yer ayırdı. Herkesin dikkatini çeken bu ihale sonrası, konsorsiyum


da tüketiciye projeyi anlatan bir ilan hazırladı. Aynı gün tüm gazetelerde yer alan tasarımda tasarrufun boyutu ve vatandaşa teşekkür notu vardı. Haberi noktalamadan gelin bir de ihaleyi kazanan firmalardan bahsedelim.. Mehmet Cumalı’nın yönetim kurulu başkanlığını sürdürdüğü Aysan Led; Türkiye’de sektörün önde gelen firmalarından. 1974’ten bu yana bulvar, cadde, yol ve park aydınlatmaları konusunda en tecrübeli kuruluşlar arasında yer alıyor.

Firmanın güçlü bir referans listesi var. Son teknolojiyi de yakından takip eden Aysan, başarısını Türkiye Cumhuriyeti Devlet Bakanlığı tarafından aldığı “2008 İyi Tasarım Ödülü” ile de taçlandırdı.

SİNSAN Elektrik

KKTC’nin şirketleşen ilk elektrik müteahhiti Yurdaer Garip’in yönetim kurulu başkanı olduğu Sinsan Teknik ise ülkenin ve sektörün tecrübeli şirketlerinden. Geniş hizmet ağı ve profesyonel kadrosu ile KKTC’deki birçok dev yapıda Sinsan imzası var.

SİNSAN Elektrik

SİNSAN Elektrik

41

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

“ÇÖZÜM SÜRECİNDE ve SONRASINDA KIBRIS TÜRK EKONOMİSİ KOMİTESİ”

42

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

Müzakere süreci yeniden başladı, güven yaratıcı önlemlerle birlikte çözüm umudu yeniden yeşeriyor. Her zaman sorduğumuz gibi, bir kez daha tekrarlayalım; Ülke ekonomisi olarak çözüm sonrasına hazır mıyız? Yine her zaman verilen yanıtı hatırlatalım, hayır!

Kurulun başkanlığını Özalp Nailer yürütecek. Saber Andır, Mustafa Erk, Mustafa Genç, Alp Cengiz Alp, Serhan Kaner, Hüseyin Kemaler, Erol Atakan, Erhan Bolkan, Mustafa Defteratlı, Fikri Şener ve Asım Vehbi de komitede görev alacak. Komitenin hedeflerine gelince..

Çözüm sağlandığı an sihirli bir değnek dokunmayacak işletmelere. Musluklardan nakit akmayacak. Uluslararası standartları yakalayan, kurumsallaşan, rekabet edebilir duruma gelen firmalar ayakta kalacak, gerisi eleğe takılacak.

haberler

İşte bu geçiş sürecini sancısız atlatmak, bir an önce değişim hareketini başlatmak için Kıbrıs Türk Ticaret Odası örnek bir adım attı. KTTO, bu kritik süreçte ekonomisinin şekillendirilmesine ilişkin görüş ve önerileri belirlemek üzere “Çözüm Sürecinde ve Sonrasında Kıbrıs Türk Ekonomisi Komitesi” kurdu.

Kıbrıs sorununa çözüm bulma çabalarını yakından takip etmek, • Çözüm sürecinde ilgili diğer aktörlerle gerekli işbirliği yaparak katkı koymak, • Kıbrıs Türk halkının sürecin ilerleyişi ve çözümün yararları konusunda doğru bilgilendirmesi için çalışma yapmak, • Kıbrıs Türk halkı ve ekonomisinin, Avrupa Birliği ile bütünleşmeye hazırlanmasına yardımcı olmak..

ÖZALP NAİLER / KOMİTE BAŞKANI


43

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

YRD. DOÇ. DR. İRFAN SUAT GÜNSEL– YDÜ MÜTEVELLİ HEYETİ BAŞKANI

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ’NDEN DEV TANITIM ATAĞI POTANIN MELEKLERİ AMBARGO DİNLEMİYOR

FENERBAHÇE, BEŞİKTAŞ VE GALATASARAY KKTC’YE GELİYOR Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti adına son haftaların, son ayların, belki de son yılların en güzel haberlerinden birini taşıyoruz sayfalarımıza. Kıbrıs’ın tek ekonomi ve iş dünyası Ekonomi Kıbrıs Prestige’de spor ekonomisini konuşacağız. Ama sıradan bir konu değil bu. Çünkü bu sohbette gönül verdiğimiz dev takımlar, yeni yatırım projeleri ve uluslararası başarı hedefleri var..

44

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

röportaj

KKTC’de eğitim ve sağlık sektörünün öncülerinden Yakın Doğu Üniversitesi, sporda da tarihi bir başarıya imza attı. Geçtiğimiz yıl Türkiye Kadınlar Basketbol 2. Ligi’nde mücadeleye başlayan YDÜ Kadın Basketbol Takımı, bu yılı şampiyonlukla bitirdi ve birinci lige yükseldi.. Futbolda süper lig tabiri başladıktan sonra, basketbol için birinci lig deyince pek anlaşılmıyor olabilir. O yüzden rakiplerle anlatalım. YDÜ artık Türkiye’de devler liginde. Fenerbahçe, Galatasaray ve Beşiktaş’ın rakibi.. Yıllarca UEFA kısıtlamaları yüzünden futbolda hazırlık maçı için bile ülkeye getiremediğimiz takımlar, resmi

müsabakalar için KKTC’de sahaya çıkacak. Ambargolar potada aşılacak. Atılan her adım, ülkenin tanıtımı için büyük bir fırsat kapısı açacak. Ülkeye böyle bir başarıyı getiren takımın mimarlarından, şampiyonluk heyecanını en fazla yaşayan isimlerden biri; Yakın Doğu Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Yrd. Doç. Dr. İrfan Suat Günsel konuğumuz. Sohbete basketbola yapılan yatırımın temelindeki amaçla başlıyoruz. Yıllardır ülke olarak ambargolarla anılıyoruz. Gerçi üniversiteler olarak, turizm tesisleri olarak bireysel çabalarla engel tanımıyoruz, birçok kapıyı açıyoruz.


Fakat daha fazlasını başarmamız lazım. İşte bu noktada Barcelona’yı örnek almak gerekir aslında. Barcelona kendini futbol takımı ile duydurdu. Biz de spor ile kendimizi daha iyi tanıtabileceğimizi anladık. Yakın Doğu Üniversitesi olarak bugüne kadar yapılmış birçok uluslararası başarımız var aslında. Robot futbol takımımız var. 3 kez dünya kupasına katıldı. Bu yıl yine dördüncüsüne katılacak. Güneş enerjili arabamız yine dünya üniversiteleriyle ve büyük dünya devleriyle, Audi ile yarıştı. 2016’da yine ya RA-25 ya da RA-26 olarak üç tekerlekten, dört tekerlekliye geçişte yarışacağız. Fakat samimi olarak söyleyebilirim ki bunlardan hiçbiri kadın basketbol takımımız kadar heyecan yaratmadı. Toplumda da bizde de..

YDÜ’DEN ŞAMPİYONLUĞA ÖZEL 2500 KİŞİLİK SPOR SALONU Düşünün ki iki yıl sonunda, katıldığımız ligin ikinci yılında şampiyon olduk ve birinci lige çıktık. O kadar heyecan uyandırdı ki bu başarı, şimdi tüm planlar değişiyor. Spor salonunu yaparken uluslararası maçlar oynanabilsin düşüncesiyle donanımlı yapmıştık. Fakat seyirci kapasitesi olarak 500-550 kişi diye düşündük o dönem. Ama şimdi bunun bize yetmeyeceğiniz görüyoruz. Biz şu an yeni sezon hazırlıkları yaparken bile ‘kombine bilet satacak mısınız’ diye telefonlar alıyoruz. Demek ki Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti için milli takım olabilmişiz.. Bu da bizi yeni bir salon yapmaya, dört tarafı tribünlü olan 2500 kişi kapasiteli bir salon yapmaya itti. Şu an proje aşamasında. 2016’ya yeni

salonumuzla katılmak istiyoruz. Bunları anlatırken şöyle bir bakın, bu başarı hiçbir şey kazandırmadıysa bile ülkeye bir salon kazandırıyor. Bu da ekonomiye büyük bir katkıdır. Bu yıl 33 maç yaptık. 33 maçın yarısını deplasmanda, yarısını evimizde oynadık. Bu takımların Kıbrıs’a gelmiş olması, burada otellerde konaklaması, uçak bileti, yemesi, içmesi, her şeyi hesaplarsanız, bunların ülke ekonomisine katkısı olduğunu görebilirsiniz. Bu maçlara gelen sporcular genç insanlar, 20-21 yaşındalar.. Daha bu yaşta Kıbrıs’ı tanıtırsanız, önem verdikleri spor için burada da insanların peşinden koştuğunu, geliştiğini gösterirseniz bu da büyük bir artı olur. YDÜ Kadın Basketbol Takımı’nın başarısı Türkiye’de de medyaya, dergilere, televizyonlara yansıyor. Bu da her defasında ülkenin duyulmasını sağlıyor.

45

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015


Galatasaray ve Fenerbahçe’nin olduğu lig değil mi, yani buraya gelecekler mi‘ diye soruyorlar. İkinci lig de Türkiye’nin resmi ligi. Mersin Büyükşehir, İstanbul BGD ki bugün birinci lige bizimle beraber çıktı.. İzmir Urla gibi takımlar KKTC’ye geldiğine göre, birinci ligde de hiçbir engel yok demektir.

Bir Barselona örneğini tekrar vermek istiyorum. Barcelona bugün İspanya kadar meşhur. Madrid’in hakkını yememek lazım, ama Madrid başşehirdi, onun her şeyi vardı. Bir basketbol ve bir futbol takımı ile bugün Barcelona şehrini bilmeyen yok..

46

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

röportaj

Haziran 2015

Örneğin Yalova’daki play-off’larda tribünlere kulak misafiri oluyorsunuz, takımımızı Yakın Doğu olarak telaffuz eden bir kişi yoktu. Kıbrıs takımı diyorlardı.. “Favori Kıbrıs ile İstanbul BGD” diye konuşuyorlardı, hep bu şekilde telaffuz ediliyordu. Bizim kadın basketbol takımımız da ülkeyi sırtlayan bir takım olsun istiyorum. O yüzden çıtamız yüksek. Bu yıl hedefimiz ilk sekize girmek. İrfan Bey’in dediği gibi bu başarının her anı ekonomiye katkı koyacak, her anı ülke tanıtımına büyük bir fayda sağlayacak. Çünkü YDÜ Kadın Basketbol Takımı’nın ilk sekize girmeyi hedeflediği ligde, birçoğumuzun gönül verdiği takımlar yer alıyor. Fenerbahçe, Beşiktaş ve Fenerbahçe bu ligde mücadele ediyor. Yani YDÜ’nün rakipleri arasında üç büyükler var artık. En çok konuştuğumuz konu bu. ‘Birinci lige çıktınız. Tebrikler, başarılar, çok güzel.

Bu takımlar Kıbrıs’a gelir mi gelmez diye düşünürsek, bu takımlardan bize teklifler geliyor daha şimdiden. Turnuva yapmak isterseniz katılmak istiyoruz diyorlar. Türkiye’nin devleri daha bir başlangıç. İlk sekize girersek, Avrupa takımları ile mücadele edeceğiz. İşte o zaman Avrupa takımları gelecek mi, gelmeyecek mi göreceğiz. Başarı büyük, rakipler güçlü, hem de medyatik. Yeni dönemde hem Yakın Doğu Üniversitesi Kadın Basketbol Takımı’nın adını, hem de Kıbrıs’ı çok sık duyacağız potada.. Peki vatandaş bu durumun farkında mı? Ülkenin büyük çoğunluğu bunun farkında.. Ama asıl farkındalık ilk maçta olacak. Onun bir üzeri farkındalık, üç büyük takım geldiğinde başlayacak. Galatasaray burada maç yaptı demek, 20 milyon insanın gözünü çevirdiniz demektir. Ve güzel bir şekilde çevirdiniz demektir. Ülke tanıtımını yapan her detay önemlidir. İnşallah o yolda ilerliyoruz. Kumarhaneler olmasın demiyorum, ama kumarhane adası olarak anılmak istemiyorum. Biz eğitim adası olarak anılıyoruz şu an. Sağlık adası


olarak tanınacak bir hastaneye sahibiz ve bir de sporla adımızı duyuralım. Birden çok itici veya çekici gücümüz olmalı, bir tek kumarhaneler olmasın.

HEDEF ZİRVEYE OYNAMAK Bu yıl öncelikli hedef ligde ilk sekiz ve ikinci takım.. Kardeş üniversite Girne Üniversitesi adı ile bir takım daha kuruyoruz. Yine kadın basketbol takımı olacak. Yine ikinci ligde oynayacak. Bu takımın amacı birinci lige çıkmak değil, her yıl play-off oynamak. Amaç bizim Kıbrıslı kızlarımız orada oynayabilsin. Çünkü şu ana kadar bizde spor bir hobiydi, bizim oyuncularımızın birçoğu öğretmendi. Saat 4’ten sonra yaptıkları bir hobiydi. Biz artık profesyonel sporcular yetiştirmek istiyoruz. Bunun oluşabilmesi için de Girne Üniversitesi’nde bir takım kuruyoruz. Eğer sporcu olarak yetiştirilirse, Türkiye Birinci Ligi’nde rahatlıkla oynayabilecek gençlerimiz var. Girne Üniversitesi’nde yetişir, oradan Fenerbahçe’ye gider. Avrupa’ya dahi gidebilecek genç kızlarımız var. Altyapının öneminin farkındayız. İşte bunun için ikinci takımı kuruyoruz. Bu çok önemli. Sürdürülebilir bir takım olmak istiyorsanız, altyapıya önem göstermelisiniz. Çünkü her zaman yüksek paralar ödeyerek sporcular alamayız. Bugün bir Işıl Alben örneği var. Galatasaray’ın altyapısından yetişti ve emin olun Galatasaray’da oynadığı şevkle hiçbir takımda oynamaz..

Rakipler dişli, ekip güçlü ve çıta yüksek.. Yakın Doğu Üniversitesi Kadın Basketbol Takımı yeni sezonda hem kulübün, hem de ülkenin yükünü omuzlayacak. Sahaya her defasında KKTC temsilcisi olarak çıkacak. YDÜ ailesi de olabildiğince bu maçları yerinde izlemek istiyor. Zaman yeter mi diye soranlara da, Suat Hoca’nın bir sözünü hatırlatıyor İrfan Bey; “Obama Amerika’yı yönetiyor, vakit buluyor” diyor.. O yüzden bu yıl Türkiye – KKTC hattında deplasman yolculukları sıklaşacak. Yaklaşık 25 bin öğrencisiyle taraftar sıkıntısı da yaşamayacak olan YDÜ Kadın Basketbol Takımı yıldız transferlerle büyümeye, güçlenmeye ve yeni sezon için geri sayıma devam ediyor.. Başarılar..

47

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015


ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

BİR YANDA YATIRIM ÇAĞRILARI, DİĞER YANDA YATIRIMCININ FERYADI;

CORENDON BÜROKRATİK ENGELLERE

DAYANAMADI KKTC’DEN ÇEKİLİYOR

48

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

haberler

Haziran 2015

Yatırımdan çok aşılamayan bürokrasisiyle meşhur Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, son günlerde turizm sektörünün dilinde. Çünkü uluslararası tur oparatörü Corendon, tüm Rum lobisine rağmen dört yıldır KKTC’de yürütmekte olduğu turistik operasyonları geri çekme kararı aldı.

yönetimi, yine KKTC’yi konu alan çarpıcı bir basın açıklaması yayınladı. Jasmine Court’un işletme hakkının alınması sürecinde yaşanan bürokrasi çıkmazından bahsediliyordu metinde. Aşılamayan engeller ve uzadıkça uzayan süreç için de KKTC hükümeti sorumlu tutuluyordu.

Herkes sebebini merak ediyordu ki, çok geç olmadan ortaya çıktı..

Gelin önce metni paylaşım sizinle, ardından turizm sektöründen yükselen sesleri yorumlayalım..

2015 yılına güle oynaya KKTC’de giren şirket

İşte o açıklama;


Tur operatörü olarak Hollanda ve Belçika’dan; aynı zamanda havayolu olarak da Polonya, Danimarka, İtalya, Macaristan’dan yıllardır KKTC’ye turist getiren grup, otel işletmeciliği anlamında Türkiye, Hollanda, Yunanistan ve İspanya’daki yatırımlarına KKTC’den bir oteli de bünyesine katarak ilerlemek istedi. Kıbrıs’taki turizm faaliyetlerine en son olarak da 2015 sezonunun başında “Jasmine CourtGirne” otelinin işletmesini alarak devam etmek isteyen turizm grubu, otelin açılış sürecinde karşılaşılan bürokratik engeller sebebiyle büyük bir hayal kırıklığı ve maddi kayıp yaşadı. Süreç, Corendon’un Kyrenia Jasmine Court Hotel and Casino Limited ile Girne’deki Jasmine Court Hotel’in işletmeciliğini devralmak için 10 yıllık (5+5) sözleşme imzalaması ile başladı. İmzanın ardından Corendon, bir yandan uzun süren bir tadilat, açılış hazırlığı ve Türkiye, Hollanda ve Belçika’da yapılan pazarlama faaliyetlerini yürütürken bir yandan da Maliye Bakanlığı uhdesinde olan otelin alt kiralama iznini almak için resmi süreçleri başlattı. Fakat bu noktada, Corendon yetkilileri Jasmine Court’un sahibi şirket ile birlikte Maliye Bakanlığı, Turizm Bakanlığı, Büyükelçilik, Turizm Müşavirliği gibi ilgili tüm resmi makamlara başvurmalarına rağmen Maliye Bakanlığı gerekli izinler konusunda sebebi belli olmayan, anlaşılamayan argümanlar öne sürerek olumlu yaklaşımda bulunmaktan kaçındı. Gerek Kuzey Kıbrıs’ın yurtdışındaki tanıtımının olumsuz etkilenmemesi, gerekse otele rezervasyon yapan binlerce turistin şikayetine maruz kalmamak adına, Corendon defalarca bu makamlara gidip durumunu anlattı. Fakat, en sonunda çatısı altında 7 otel daha bulunan Corendon Hotels Yönetimi pes ederek otel işletme sözleşmesini feshetmek durumunda kaldı.

Sonuçta 2015 sezonu için Jasmine Court Hotel’e aldıkları tüm rezervasyonları çalıştıkları diğer otellere aktaran Corendon, otelin açılması için yaptıkları maddi katkılar, tanıtıma harcadıkları pazarlama bütçesi ve en son da müşterilerinin başka otellere geçirilmesinden oluşan fiyat farklılıkları ile birlikte yüzlerce müşteri şikayeti ve 2,5 milyon Euro zarara uğradığıyla kaldı! Kuzey Kıbrıs’taki kumarhane otellerinde deniz kum, güneş beklentisindeki turistin yeterli hizmet ve itibarı görmemesi sebebiyle, Türkiye, Hollanda, İspanya ve Yunanistan’daki otel yatırımlarına Kuzey Kıbrıs’ı da ekleyerek turiste beklediği kalitede hizmet ve ürün sunmak arzusunda olan Corendon Turizm Grubu, Jasmine Court otelin açılamaması sonucu otele rezervasyon yapmış yolcusunu Türkiye ve Yunanistan’daki alternatif otellere çekmek zorunda kaldı.

49

Kuzey Kıbrıs’a gelen Avrupalı turistin otellerde gördüğü yetersiz ilgi alaka ve düşük kalitedeki Ekonomi Kıbrıs hizmet yüzünden giderek azalan talep sebebi Prestige ile de ilk önce 2015 yaz sezonu için Belçika Haziran 2015 operasyonlarını iptal etmişti. Corendon, daha sonra da Hollanda’dan Kuzey Kıbrıs için planladığı kapasitesini %50 oranında azalttı. Corendon yetkilileri şimdi de bu azalan kapasiteyi yüksek sezona girerken iptal etme hazırlığında! Resmi otoritelerin, ne olursa olsun turizmde büyük adımlar atarak önce Türkiye’ye, daha sonra diğer ülkelere yılda ortalama 700-750 bin yolcu üreten bir tur operatörü olan; ayrıca bünyesindeki iki havayolunun (Corendon Airlines Türkiye, Corendon Dutch Airlines) 15 uçağı ile her yıl 43 ülkeden, 190 havaalanından 2,5 milyon yolcuyu tatile taşıyan, böylesi bir turizm grubunun önünü açabilen formüller üreterek, en azından Kuzey Kıbrıs hayrına, Corendon’a yol göstermesi gerekirdi.


bu turizm gladyatörünün ayağına çelmeyi kendi atmış oldu. Kısaca KKTC’nin Corendon’a yaptığını Rum lobisi bile yapamamıştı! Gelişimini turizm gelirine bağlamış hiçbir ülkede görülemeyecek bürokratik engeller; böyle bir turizm grubunun yaratabileceği katkıların görmezden gelinerek takınılan ilgisiz, çözümsüz yaklaşım, yetkililerin Kuzey Kıbrıs’ın Türkiye’den gelecek kumar turizmi ile yürümeyi yeterli gördüğüne işaret ediyor. Kuzey Kıbrıs şimdi otursun düşünsün nasıl toplayacaklar bu turisti, nasıl cezbedecek tur operatörlerini, nasıl teşvik edecek otel yatırımlarını? Diğer taraftan, nitelikli tesis ve yatak ihtiyacı olan KKTC’nin devlet yetkilileri hangi akla hizmet milyonlarca dolar yenileme yatırımı ile aylar süren renovasyon süreci sonunda açılmak üzere olan, rezervasyonları alınmış, satışı yapılmış, müşterisi hazır, işletmecisi hazır bir otelin (Jasmine Court) önüne geçip engel olabildiler?

50

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

Bunu neden yaptılar çıkıp açıklamaları gerekir! Lafta, Jasmine Court Hotel’in Corendon gibi bir grup tarafından işletilmesinden son derece memnun olacaklarını belirtirken, tüm süreci nasıl sadece firma adına değil, KKTC adına, turizm adına da rezillik haline getirebildiler? Corendon Havayolları, her uçmaya başladığı Avrupa şehrinden–Amsterdam, Brüksel, Kopenhag, Varşova’dan- Kuzey Kıbrıs’a uçuş koyarken; bu ülkelerde Rum lobisinin önlerine çıkarmaya çalıştığı KKTC devlet yetkililerinin ruhunun bile duymadığı tüm engellerle kendi kendine mücadele ederken; bu havalimanlarındaki ekranlarda “Ercan” yazdırmış bir turizm elçisi iken, resmi makamlar el ele verip

Verilen yolcu başı teşviklerin yüzü suyu hürmetine dahi olsa, ara inişli uçaklar ile Avrupalı yolcuyu 5,5-6 saatlik yolculuk sonunda Kuzey Kıbrıs’a getirebilen az sayıda tur operatörünün de değerinin bilinmemesinin üzerine, bir de sadece getirdiği yolcu ile ilgilenip başka hiçbir konuda ne tur operatörüne, ne otel işletmesine, ne havayoluna yani kısaca turizmciye elindeki imkanları sunmayan Kıbrıs turizmi, hevesi olanın da hevesini kırıp gönderiyor. Corendon Turizm Grubu yönetimi, Kıbrıs turizmine bu kötülüğü planlayan, yapan, alet olan her kimse hesabını turizm camiasına vermesini istiyor. Ayrıca zararlarının tazmin edilmesi için de tüm yolları zorlayacaklarını, her kapıyı çalacaklarını belirtiyor. Böylece Corendon’un Kıbrıs operasyonları el birliği ile bitirilmiş oldu. Beyler şimdi fuarlardaki boş standları ile ülkeyi tanıtmaya devam etsinler!” Satır aralarındaki sert tepkiler dikkat çekici. Turizm sektörü, ekonomi dünyası, özellikle de yurt dışındaki yatırımcılar şimdi bu krizi konuşuyor. Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın son anketinde de ilk sırada çıktığı gibi, bürokratik engeller yine başroldeki yerini koruyor.


Hükümetten ilk açıklama yeni bakandan geldi. Başbakan Yardımcısı, Ekonomi, Turizm, Gençlik ve Spor Bakanı Menteş Gündüz, Corendon Hava Yolları’nın KKTC’den çekilme kararı almasının üzücü olduğunu ifade ederek, “İğne ile zaman içerisinde kazdığımız çukuru bir anda kapatmamalıyız” dedi. Bakan Gündüz herkesin şikayet ettiği bürokratik engeller ve şahsi kaprislere de vurgu yaptı..

Benzer bir açıklama daha yapıldı. Başbakanlık Müsteşarı Şahap Aşıkoğlu da Corendon’un kaybedilmemesi gerektiğini ifade ederek, “Kuzey Kıbrıs’ın Corendon’a charter seferleri açtığı için bir vefa borcu vardır” dedi. Corendon’un Rum lobisine karşı verdiği mücadeleyi hatırlattı, acil çözüm istedi..

KITSAB Başkanı Orhan Tolun ise yaşanan krize farklı bir pencereden bakıyor. Corendon’un aldığı çekilme kararının duygusal ve bencilce olduğunu düşünüyor.. “Bu bir tehdittir. Bu sene buradaki oteller doldu taştı da müşteriye yer mi kalmadı! Corendon’un buradaki tesisi kiralamak istemesi, Jasmine Court ile anlaşmak istemesi farklı bir olaydır. Buradaki operasyonu farklı bir olaydır. İkisini ayırmak lazımdır. Buradaki otellerde yer vardır. Bu, Corendun’un, ‘bana bu yer verilmiyor, burada zorluk çıkarıldı, bu nedenle ben operasyonumdan vazgeçiyorum’ demesidir. Gelecek turiste ülkedeki otellerde yer çok. Kendisine, getireceği müşterilerini ortada bırakacak bir ortam çıkarılmadı ki, buradaki konu, tamamen, ‘bana bu zorluk çıkarıldığına göre ben de müşterimi buradan çekiyorum’ demekten başka bir şey değildir. Devlete karşı bir strateji olarak böyle yapıyor. Konu ne isterse olsun, ülkeye zarar veren bir konudur, hoş olmayan bir konudur.”

51

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015


BAŞARILI

İŞ İNSANLARI Geldik girişimcilerin keyifle takip ettiği başarılı iş insanları köşesine.

bilmelisiniz. Her biri birer başarı hikayesi, her biri birer örnek girişimci..

Girişimcilik ruhunu daha da canlandırmak için çalışan ve başaran isimlerin portrelerini taşıyoruz Kıbrıs’ın tek ekonomi dergisi Ekonomi Kıbrıs Prestige’e..

Hazırsanız başlayalım. Bu sayıda konuklarımız gıda, eğitim ve bankacılık sektöründe ülke ekonomisine yön veren isimlerden seçtik..

Belki yakın bir arkadaşınız, belki sadece ismini duydunuz.. Ama onları yakından tanımalı, neler yaşadıklarını, nasıl bugünlere geldiklerini

Eziç Restaurantlar Zinciri Direktörü Mehmet Eziç, GAÜ Okullar Grubu Başkanı Cemile Esenyel ve İktisatbank Genel Müdürü Dr. Ahmet Melih Karavelioğlu konuğumuz.. Araştırma Şirketi’nde kontrolör olarak çalıştım. 1990 Aralık ayında Eziç’i açtım. Hazal ve Sıla isminde iki kızım var.

52

İLK MESLEĞİ Elektrik Müteahhitliği

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

DÖNÜM NOKTASI

Haziran 2015

İki tane söylemek isterim. Birincisi henüz lise biterken eşimle tanıştığım gün, diğeri ise tabi ki Eziç’i kurmak.

BAŞARININ SIRRI Dürüstlük, azim, inanç ve bıkmadan çalışmak. Farklı olmak için gayret göstermek.

GELECEK PLANI MEHMET EZİÇ Eziç Restaurantlar Direktörü

röportaj

KISA ÖZGEÇMİŞ 1966 yılında Lefkoşa’da doğdum. İlkokulu köyüm olan Vadili İlkokulu’nda, ortaokulu Akdoğan’da Polatpaşa Orta Okulu’nda, liseyi de Sedat Simavi Endüstri Meslek Lisesi’nde okudum. 1987’de askerliği bitirdikten sonra 1988’de Ayşe Hanım ile evlendim. Bir yıl elektrik müteahhitliği yaptıktan sonra, Comar

Uygun olduğu takdirde yeni iş kollarına geçmek hedefim var.

HOBİLER Futbol

NEDEN KIBRIS? Burada doğduk büyüdük, bu ülkeyi ve içinde yaşayanlarını seviyoruz.


KISA ÖZGEÇMİŞ 31 Aralık 1964 Lefkoşa doğumluyum. Ekonomi ve iktisat mezunuyum. Evli ve iki çocuk annesiyim. 14 yıllık bankacılık sektörüne finans müdürü olarak veda ettikten sonra Girne Amerikan Üniversitesi’nde Yöneticiler Kurulu Başkan Yardımcısı ve Okullar Grubu Başkanı olarak görev yapmaktayım...

İLK MESLEĞİ Bankacı

DÖNÜM NOKTASI Uzun yıllar bankacılık sektöründe çalıştıktan sonra, KKTC’de çalışma ortamının o dönemlerdeki beklenti, arzularım ve kariyerim ile örtüşme noktasında müşterek çıkarlara dayanmadığını gördüm. O yüzden sektör değiştirip, o dönemlerde bankacılık tecrübelerimi eğitim sektörüne kaydırmayı uygun buldum. Bu vesile ile 1997 yılında GAÜ Mütevelli Heyeti Başkanı Sayın Memduh Erdal ile iş görüşmesi yaptıktan sonra, Girne Amerikan Üniversitesi’nin muhasebe ve finans operasyonlarının başına geçtim. Bu benim ve kariyerim için en önemli kilometre taşıydı diyebilirim. 19 yıldır Kurucu Rektörümüz ve Yöneticiler Kurulu Başkanı’mız Sayın Serhat Akpınar ile birlikte onun misyonu ve vizyonu çerçevesinde aktif olarak üniversitem ve yan sektörlerinde şu anda Yöneticiler Kurulu Başkan Yardımcısı ve Okullar Grubu Başkanı olarak çalışmaya devam etmekteyim..

BAŞARININ SIRRI Başarının sırrı bence işinin en temel ve ince noktaları ile bütünleşen bir tecrübenin, özgüven oluşturup dış dünyaya yansımasıdır. Yaptığın işi severek gönülden inanarak yapmaktır. Cesur, kararlı ve inançlı olmaktır. Kendinize olan güveniniz ve inancınız asla değişmemeli ve korkmamalısınız. Bir işe başlarken rakip olarak gördüğünüz erkeklerden asla çekinmemelisiniz.

CEMİLE ESENYEL GAÜ Okullar Grubu Başkanı Cesaretli, yenilikçi ve üretken olmak gerek. Benim sırlarım bunlar. Aslında sırlar değil, iş hayatında olması gereken unsurlar desek daha mı doğru olur?

GELECEK PLANI Gelecek planlarımda, Allah’ın güç verdiği sürece üniversiteme katkı koymayı devam ettirmek ve Girne Amerikan Üniversitesi’nin gelişim süreçlerinin içerisinde yer almak, birçok alanda sağlıklı büyümesini keyifle izlemek ve yıllar içerisinde kendimi emekliliğe hazırlayıp, görev ve sorumluluklarımızı devralabilecek yeni nesilleri yetiştirmek olacaktır. Tabi ki hiçbir şey kolay kolay olmuyor. Her şey uzun, titiz çalışmalar sonucunda ortaya çıkıyor. Ve ilk günkü titizlik ile devam edilebiliyor olması halinde hedeflerimize ulaşabiliyoruz...

HOBİLER Bahçe ve peyzaj işleri, seyahat etmek ve en son vizyonda olan filmleri takip edip izlemek...

NEDEN KIBRIS? Kıbrıs bizim vatanımız, çocukluğumuzun, gençliğimizin ev sahibi. Acısı ve tatlısı ile Akdeniz’in en güzel ve yaşanılası adalarından birisidir Kıbrıs. İnşallah yakın bir gelecekte eğitim ve turizm alanlarında adından en fazla bahsedilen ada olacaktır Kıbrıs...

53

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015


DR. AHMET MELİH KARAVELİOĞLU İktisatbank Genel Müdürü

KISA ÖZGEÇMİŞ Adana Kozan doğumluyum. İlk, orta ve lise öğrenimimi Kozan’da tamamladım. Marmara Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi (İng) Uluslararası ilişkiler Bölümü’nden 1992 yılında mezun oldum. Bankacılığa Esbank T.A.Ş.’da MT olarak başladım. EGS Bank, HSBC ve CitiBank’ta çalıştım. Halen K. İktisatbankası’nda Genel Müdür olarak görev yapıyorum. 2007 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde masterımı tamamladım. KKTC ve TC Bankacılık Sektöründe Krizler adlı kitabımı yayımladım. 2014 yılında GAÜ’de “Leadership styles Ekonomi Kıbrıs in banking sector in TRNC” konulu tezle doktoramı tamamladım. Prestige

54

Haziran 2015

İLK MESLEĞİ Bankacılık

DÖNÜM NOKTASI Eşimle evlenmem, kızlarımın doğumu, KKTC’ye dönmem..

BAŞARININ SIRRI Planlı ve hedefler doğrultusunda çalışmak

GELECEK PLANI

röportaj

Üniversitede deneyimlerimi paylaşarak profesör ünvanı almak.

HOBİLER Tenis, kitap okumak ve spor yapmak..

NEDEN KIBRIS? Sevdiğim için..


HER GÜN BİNLERCE KİŞİYE

ULAŞMAK

55

İSTER MİSİNİZ?

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

www.ayazmedya.com info@ayazmedya.com

ayaz_medya Ayaz Medya Grubu

0533 850 38 00 / 01 / 03 / 04 / 05 Bedrettin Demirel Cad. Uğur Apt. D:6 Yenişehir / LEFKOŞA


ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

İSMET ÖZER BALTA – LİONS İSTANBUL ANADOLU YAKASI FEDERASYONU 2015 – 2016 DÖNEMİ GENEL YÖNETMENİ

“KIBRISLI DOSTLARIMIZIN ELİNİ TUTMAYA ÇALIŞIYORUZ” “Biz Kıbrıs’a bir dost olarak bakıyoruz. Aklı ve fikri birlikte paylaşıyoruz. Bu dönem birlikte çalışacağımız Ezcan Bey ile çok sıkı bir diyalog içindeyiz. Ben sürekli kendilerine destek vermeye çalışıyorum. Biz Türkiye olarak Kıbrıs’ın önünü açmaya çalışıyoruz. Kıbrıs’ın uluslararası alanda tanıtılması, öne çıkmasını amaçlıyoruz. Kıbrıs ve Türkiyeli Lionslar her zaman el ele yürüyor.”

56

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

röportaj

Haziran 2015

İsmet Özer Balta Lions yönetiminde yeni döneme Kıbrıs’ta adım attı, bu sözlerle başladı hatta.. Uluslararası Lions Dernekleri 118-Y Anadolu Yakası Federasyonu Dönem Buluşması, bu yıl da Girne’deydi. 245 Lion Merit Park’ta bir araya geldi. Toplantıda konuşan 2015-2016 dönemi Genel Yönetmeni İsmet Özer Balta “Amaçları ve ritüelleri ile hiyerarşisine sadık kalarak ayrımcılıktan ötekileştirmekten arınmış, daha özgür ve adil bir dünya için barışın, kardeşliğin dilini kullanıyoruz.

Umut kaynağı olan karşılıksız çalışma ve hizmetin gerçek liderleri olan Lionlara ve Leolarımıza yön vermeyi hedefledik” diyerek yeni hizmet yılını başlattı. Üç gün sürdü bu toplantı. Kuzey Kıbrıs Lions örgütlerinden yetkililer de oradaydı. Biz de İsmet Bey ile yeni dönemi konuştuk. Tamamlanması hedeflenen bir yıllık projeleri değerlendirdik.


Kıbrıs’ta da Lionslar etkili. Türkiye’den bakınca nasıl izliyorsunuz buradaki gelişmeleri? Kıbrıs’ta bizim 12’ye yakın Lions kulübümüz var. 400’e yakın da Lions arkadaşımız.. Bu arkadaşlarımızla senelerdir çok sıkı ilişki içerisindeyiz Hatta Kıbrıs’ta da Lions’un kurulmuş olmasında ilk öncülük eden isim, geçmiş dönem başbakanlarından birisiydi. Lions aslında topluma yüzü dönük bir kuruluştur.

Her genel yönetmen kendine göre bir hedef koyar. Bizim dönemimizde hedefimiz daha önce Lions’un yapmış olduğu engellileri eğiten okulumuzun eksiklerini tamamlamak. Ardından da burada sınıflar meydana getirmek.. İstanbul Küçük Bakkalköy’de bulunan bir okul bu. Hiçbir zaman oraya karşı ilgimizi eksik etmiyoruz. Çünkü orası tam engelli değil, kendini yönetebilen, yürüyebilen arkadaşlarımıza eğitim veren bir mesleki okul. Çok butik bir okul. Öğrenci sayısı çok fazla değil. Her sene 40-50 mezun veriyoruz. Zaten toplamda 70’e yakın öğrenci var. Bu sene böyle bir okul ihtiyacını gidermemiz gerekiyordu, bunu yapacağız. Bunun dışında dönemsel olarak da burslarımız var. Burslar bizim olmazsa olmazlarımız. Ülkemizin geleceği ve aydınlık yüzü insanlarımız var. Akla ve bilime inanan insanlara ihtiyacımız var. Çünkü akıl ve bilimin olduğu yerde huzur ve barış vardır. Biz huzur ve barışa, akla ve bilime yönelik gençlerin çoğalmasını amaçlıyoruz.

Buradaki arkadaşlar da bizim yapmış olduğumuz aynı hizmetleri yapmaya çalışıyorlar.. Kıbrıs hassasiyeti şu anda en önceliklerimiz arasında.. Çünkü sürekli geldiğimde arkadaşlarımızla görüşüyoruz. Kıbrıslı dostlarımızın elini tutmaya çalışıyoruz..

KKTC LİONS KULÜPLER BİRLİĞİ’NDE GÖREV DEĞİŞİMİ Bir görev değişikliği de KKTC Lions Kulüpler Birliği’ndeydi. “Yeni Yöneticilere Eğitim ve Görev Devri” gerçekleştirildi. Lefkoşa Merit Otel’de “Yeni Yöneticilere Eğitim Semineri”nin ardından Kulüpler Birliği Başkanı Ayça Palaz, görevi Seçilmiş Birlik Başkanı Ezcan Özsoy’a devretti, başkanlık rozetini taktı. Seçilen Başkan ve Yönetim Kurulu 1 Temmuz 2015 tarihi itibarı ile göreve başlayacak. Yeni yönetim kurulunda yer alan üyeler şöyle; “Geçen Dönem Başkanı Ayça Palaz (Girne Ada Lions), Başkan 1. Yardımcısı Munise Yeten (Girne Özgürada Lions), Başkan 2. Yardımcısı Seray Gürün (Mağusa Kale Lions), Sekreter Şansel Soyel (Mağusa Kale Lions), Sayman Göken Tanaydın (Güzelyurt Yeşilada Lions), Faal Üye Bengül K. Bardak (Girne Özgürada Lions).”

57

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

KAZANAN PROJELERE TAM 13 MİLYON LİRA HİBE “Tarım ve Kırsal Kalkınma Mali Destek Programı”, “Turizm Potansiyelinin Geliştirilmesi Mali Destek Programı” ve “Rekabet Gücünün Artırılması Mali Destek Programı” kapsamında kâr amacı güden kuruluşlarda yüzde 50, kâr amacı gütmeyen kuruluşlarda ise yüzde 75 oranına kadar hibe desteği sağlanacak. Başvurular ise 7-8-9 Eylül 2015 tarihlerinde yapılacak. Girişimci ruhu taşıyan, kendine güvenenler için büyük bir fırsat kapıda. Başbakan Yardımcılığı, Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanlığı ile Gıda Tarım ve Enerji Bakanlığı’nın “2015 Mali Yılı Kısmi Hibe Programları” ilan edildi.

58

Adaylar programlarla ilgili KOBİGEM’den bilgi alabiliyor ve www.kobigem.gov. ct.tr web adresinden başvuru rehberine ulaşabiliyor.

Başbakanlık’ta Başbakan Özkan Yorgancıoğlu, Başbakan Yardımcısı, Ekonomi, Turizm Kültür ve Spor Bakanı Menteş Gündüz, TC Lefkoşa Büyükelçisi Halil İbrahim Akça ve Çukurova Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu Başkanı, Adana Valisi Mustafa Büyük’ün katılımıyla açıklanan 2015 Kısmi Hibe Programları için 13 milyon TL kaynak ayrıldı.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

AMBARGOYU AVM İLE AŞACAK Murat İzci, “KKTC tanınmadığı için ülkede mağaza açmak isteyen uluslararası markalar Gazimağusa’yı, Mersin’in şubesi olarak gösteriyor. Bu şekilde genel merkezleri de bir sorun çıkarmıyor, yatırım yapabiliyorlar” dedi.

haberler

Markaların ülkeye girerken imtina ettiklerini ancak 300 bin nüfuslu ülkede özellikle 73 bin öğrenci ve 40 bin asker popülasyonunun kendilerini cezbettiğini paylaşıyor..

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilk alışveriş merkezi City Mall’daki markalar uluslararası tanınırlık ambargosunu kırmanın yolunu buldu. AVM’nin kiralamasını üstlenen KDM’nin kurucusu

15 milyon euroluk yatırımla Elektrokur firması tarafından hayata geçirilen City Mall’da 60 mağaza yer alacak. AVM ile artık Güney’dekilerin Kuzey’e gelip alışveriş yapmasını sağlamayı hedeflediklerini dile getiren İzci, 9 salonlu sinemanın da müjdesini verdi.


59

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


60

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

KKTC’nin günlük ve canlı tek ekonomi programı Ekonomi Kıbrıs’a kısa bir sezon arası verdik. Yeni yayın döneminde tekrar görüşeceğiz. Bizi yalnız bırakmayan tüm konuklarımıza ve siz değerli seyircilere teşekkürler..


61

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

HÜSEYİN TURAN – YDÜ BASIN HALKLA İLİŞKİLER MÜDÜRÜ

KARİYERİNİZİ ŞEKİLLENDİRİRKEN BU ÖNERİLERE KULAK VERİN;

“PARA KAZANMAK İSTEYEN ÖĞRENCİYE TAVSİYEM DENİZCİLİK” Yıllardır süren hazırlık maratonu, bitmeyen dersler, baş döndüren sınavlar derken üniversite adayları için artık son viraj. Tercihler hayati önem taşıyor. Hayatınıza yön verirken hangi noktalara dikkat etmelisiniz? Aileniz bu tercihin neresinde olmalı? Türkiye’deki öğrenciler Kıbrıs’a nasıl bakıyor? Kariyer planlama dosyasını açıyoruz. Biz soruyoruz, YDÜ Basın Halkla İlişkiler Müdürü Hüseyin Turan yanıtlıyor.. Tüm üniversiteler bu büyük sorunun altına elini koymuş durumda. Düşünün ki devlet politikası olması gereken bu ülke tanıtım yükü bile üniversitelerin omuzunda. Tüm eğitim sektörü canla başla çalışıyor. Fakat hedef kitle çok geniş.

62

O yüzden hala KKTC’yi tam anlamıyla tanıyamıyorlar. Biliyorlar ama yanlış biliyorlar. Magazin dünyasına yansıdığı gibi sanıyorlar. Devletin bunu fark edip, akılcı tedbirler alması lazım. Eğitim fuarları gibi Kıbrıs günleri yapması lazım. Lobi çalışmalarımıza ağırlık vermemiz gerek. Biz Yakın Doğu Üniversitesi olarak bu çalışmaların üstesinden geldiğimizi düşünüyorum. Eğer gelmeseydik, bugün 109 farklı üniversiteden öğrenci eğitim göremezdi.

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

röportaj

Bu sayfalarda sıkça üniversitelerin taşıdığı sorumluluktan bahsediyoruz. Eğitim pastasından pay alabilmek, yurt dışından ülkeye öğrenci çekebilmek için canla başla uğraşıyorlar. Tüm bu uğraşlarına da okullarından önce ülkeyi tanıtarak başlıyorlar. Ülke tanınacak ki, öğrenci tercih etsin.. Fahri tanıtım elçisi gibi ülke ülke, il il, hatta kimi zaman köy köy dolaşan isimlerden biri de Yakın Doğu Üniversitesi Basın Halkla İlişkiler Müdürü Hüseyin Turan. Üniversite ile KKTC ve Türkiye medyası arasında güçlü bir iletişim köprüsü kuruyor. Aynı bağı hem mevcut öğrencilerle, hem de adaylarla sağlıyor. O yüzden gençlerin ne istediğini, nasıl karar aldığını iyi biliyor. Hüseyin Turan ile kariyer planlaması üzerine konuşacağız. Çünkü önereceği birkaç meslek grubu var. Eminim adayların ve ailelerin çok dikkatini çekecek. Ama önce gelin yurt dışında KKTC deyince öğrencilerin ne düşündüğünü dinleyelim..

Bir de KKTC’ye karşı önyargısı olanlar var. Örneğin medyaya düşen bazı olumsuzluklarla beraber ‘Kıbrıs çok pahalı, Kıbrıs’ta su yok, orada neyce konuşuyorsunuz’ gibi şaşırtıcı sorularla karşılaşıyoruz. Aslında öncelikle pahalılıktan söz açılıyor. Duyduklarıyla hareket ediyorlar. Aslında bazı ürünlerin oradan ucuz olduğunu biliyoruz. Yeme içme sektöründe özellikle, öğrenci artık nereden nasıl yiyeceğini çok iyi biliyor. Maraş’ta sordum burada neyiniz meşhur? Dediler ki Maraş biberimiz var. Dedim ki siz bu biberi ne kadara yiyorsunuz? 5 lira dediler. Aynı fiyata Edirne’deki birinin yemesi mümkün mü? Hayır hocam dediler. KKTC’ye en yakın yer Anamur’dur. Anamur’da yetişen muz bir buçuk liraysa, burada en fazla iki buçuk lira oluyor. Bugün muz burada iki buçuk lira, Adıyaman’da altı buçuk lira. Bunları örneklerle yaşayarak anlatmak gerekiyor.


Türkiye’deki eğitim kalitesiyle, buradaki eğitim kalitesinin bir farkı yok. Üstelik Türkiye’deki maliyetlerden çok daha aşağıda geliyor. Türkiye’de ev kirasına vereceği parayla, öğrenci burada her şeyi karşılayabiliyor. İşte bunu anlatıyoruz. Bunları örnek olarak verince daha sıcak yaklaşım oluyor.

Türkiye’deki öğrenciler sürekli gelmek ve kampüsü gezmek istiyorlar. Birçok grup getirdik, getirmeye devam ediyoruz. Çünkü sadece anlatmak değil, dokunmak ve hissetmektir önemli olan. Anlattıklarımız göstererek pekiştirirsek çok başarılı oluruz.

Altyapıdan, kampüs yaşamında kültürel aktivitelerden eksik kalmayacağından bahsediyoruz. Hangi AR-GE laboratuvarında neler yapıldı anlatıyoruz. Biliyoruz ki insanoğlunun önüne imkânı koyduktan, sonra başaramayacağı bir şey yoktur.

Gelelim tercih tavsiyelerine.. Tercih yaparken ailesine ne kadar kulak versin öğrenci? Bir de var mı önereceğiniz özel bölümler?

Biz üniversite olarak robot futbol turnuvasına katılıyoruz. İnsansız hava araçlarının daha ileri götürülmesi için yapılan çalışmalarımız var; Düşünce gücüyle yatalak bir hastanın ışıkları açıp kapaması gibi..Demek ki bir şeyler önlerine verilince, bunların üzerinden gelebiliyoruz. Dünya hastanesi olmuş bir YDÜ Hastanesi.. Mekanik olarak, altyapı olarak bütün eğitim fakültelerinde aynı. Bugün Genç TV’nin stüdyolarını aratmayan bir prodüksüyonumuz var. Bunların hepsini iç içe koydunuz zaman güzel şeyler ortaya çıkıyor. O yüzden ben sadece Türkiye’den gelecek öğrencilerin değil, KKTC’de eğitimi düşünen tüm öğrencilerin araştırmalarını istiyorum. Boş vakitlerinde kampüsü gezsinler, yapacakları işleri önceden araştırsınlar, okula başladıktan sonra hayal kırıklığına uğramasınlar..Adana’da okuyan bir öğrenci İstanbul’daki üniversitelere gitmek ve dolaşmak için bir sürü sıkıntı çekiyor. Burada ise bütün üniversiteler ayaklarının altında..

Maalesef tercih süreçlerinde öğrenciden çok ailenin kararı daha etkili. Oysa ki karşılıklı diyalogla bir ortak karar alınması çok daha sağlıklı. Meslek tavsiyesine gelince.. Şu sıralar deniz olmayan şehirlere gittiğim zaman çocuklara denizciliği anlatıyorum.Şunu çok net söyleyebilirim ki, ‘ben para kazanmak istiyorum’ diyen öğrenciye, direkt denizciliği öneriyorum. Bugünkü şartlarla başlangıç için daha iki bin 500 – üç bin dolar maaş alacak. Dünyayı dolacak. Böyle söylüyorum, çünkü öğrenciler bir an önce para kazanmak istiyor. Daha prestijli bir iş olsun diyenler ise havacılık okumalı. Gelir olarak da en yüksek kazanç pilotlukta.. Dünya havacılığında çok büyük bir açık var. Onun için de bu konuda Türkiye’de ve Kıbrıs’ta havacılık üzerine okullar açılıyor hızla. Denizcilik ve havacılığın ayrı kirleri var. Kampüsümüze gelerek ya da internet sitesinden araştırmalarını öneririm. Sadece bunlar da değil. Bu yıl 25 yeni bölüm açıldı. Muhakkak tercih öncesi bu bölümleri incelemeliler.

63

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

SAVAŞAN’DAN THY ÇAĞRISI

MERKEZ BANKASI’NDAN BORÇ UYARISI

Kıbrıs Sağlık Turizmi Konseyi Kurucu Başkanı Ahmet Savaşan, Türk Hava Yolları’na Türkiye’deki uygulamalarını KKTC’ye genişletmesi çağrısı yaptı. Kıbrıs Sağlık Turizmi Konseyi’nin, Dünya Sağlık Turizmi Konseyi’ne katılım anlaşmasını imzalamak üzere KKTC’ye gelen Dünya Sağlık Turizmi Konseyi Başkanı Emin Çakmak, hastaların Kuzey Kıbrıs’a özel koşullarda taşınması konusunda görüş alışverişinde bulunmak amacıyla THY Kıbrıs Genel Müdürü Ömer Uzun ve Kıbrıs Sağlık Turizmi Konseyi Kurucu Başkanı Ahmet Savaşan ile bir araya geldi.

64

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

KKTC Merkez Başkanı Dr. Bilal San, 2015 yılı itibarıyla döviz kurlarındaki dalgalanmanın sürdüğünü, döviz geliri olmayan gerçek ve tüzel kişilerin dövizle borçlanmaktan kaçınmaları gerektiğini vurguladı. San, sürdürülebilir büyümenin sağlanması için; mali disiplini kalıcı hale getirecek yapısal reformlara ve düzenleme ile denetleme yetkilerini kullananların karar alırken inisiyatif almaktan çekinmeyecekleri kadar açık ve eksiksiz yasalara ihtiyaç duyulduğunu ifade etti. Başkan San, döviz geliri olmayan gerçek ve tüzel kişilerin dövizle borçlanmaktan kaçınmaları gerektiğini bir kez daha hatırlattı.

haberler

Bankacılık sektöründen veriler de dikkat çekici. Bu yılın birinci çeyreğinde toplam 222 şube ve 2 bin 883 personel ile hizmet veren KKTC bankacılık sektörünün bilanço büyüklüğünün bir önceki çeyreğe göre yüzde 3,5 ve geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 15,52 oranında büyüyerek 15 milyar 350 milyon TL’ye ulaştı.

Ahmet Savaşan görüşmede yaptığı konuşmada, Türkiye’de sağlık turizmine verilen vergi indirimleri, yurtdışı tanıtıma yapılan finansal destek, Sağlık Bakanlığı’nın sektörü destekleyen yapısı, THY’nin Türkiye’ye gelen hastalara uyguladığı indirimlerin KKTC’de de olması halinde, Kuzey Kıbrıs’ta Sağlık Turizmi’nin ivme kazanabileceğini ve ülke içinde istenen katma değerin yakalanabileceğini belirtti.

İŞTE STARLING’İN YENİ SAHİBİ Bir süredir alacak verecek davalarıyla gündemdeydi, sonunda yeni sahibine kavuştu. KKTC’nin market devlerinden biri Starling’in devir işlemi gerçekleşti. Starling Marketler Zinciri’nin yeni sahibi Cyprus United Retai Ltd. şirketi oldu. Şirket, Starling’in sahibi Sayın Salim Kayar ile yaptığı protokol uyarınca, Lapta, Alsancak, Zeytinlik ve Bellapais’te faaliyet gösteren 4 adet Starling Süpermarket’i 5 Haziran itibarıyla devraldı. Ardından da hemen bir basın açıklaması yayınladı. Cyprus United Retail Ltd Direktörü Hüseyin Ekrem Ergil yaptığı açıklamada, HFE Global ekibinin perakende satış ve süpermarket yönetimi konusunda geçmişten gelen tecrübesi ile ülkemizin tanınmış, başarılı işadamı, Capitalbank Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Tekin Arhun’un da teşviki ve grubun bankacılık, finans ve faktöring olanaklarının oluşturduğu güç birliği ile bu girişimi yaptıklarını anlattı.


65

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

ÜRETİCİLERE ORGANİK TARIM SERTİFİKASI KREDİ PROGRAMINDA DÜZENLEME

GDO’lu ürünlerin arttığı, sağlıklı tüketimin azaldığı dönemde, organik üretim ayrı bir önem taşıyor. Gıda, Tarım ve Enerji Bakanlığı da bunun farkında. Avrupa Birliği Tarım ve Kırsal Kalkınma faslı kapsamında yürütülen uyum çalışmaları ile, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi işbirliğinde gerçekleştirilen Organik Tarım Projesi doğrultusunda üreticiler eğitime alındı.

66

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

haberler

Haziran 2015

Başbakan Yardımcılığı, Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Yardım Heyeti kaynaklarını kullanılarak 4 yıldır uyguladığı ve ‘şans oyun salonu olmayan yarım kalmış otellere’ sağlanan faiz destekli kredi programının kapsamını genişletti. Başbakan Yardımcılığı’ndan verilen bilgiye göre, Bakanlığın protokol imzaladığı bankalar aracılığıyla TR LİBOR+4 faiz oranında uygulanan ve 5 puanı TC Yardım Heyeti kaynaklarından karşılanan uygulama kriterleri Bakanlar Kurulu kararıyla revize edildi.

Bu eğitimi tamamlayanlara, ürünlerinin organik olduğunu belgeleyen organik tarım sertifikaları verildi. ICEA firması tarafından hazırlanan sertifikalar Tarım Dairesi Müdürü Emine Solyalı tarafından üreticilere takdim edildi. Törende konuşan Tarım Dairesi Müdürü Emine Solyalı, tüm dünyada giderek artan organik tarıma yönelim çerçevesinde, ülkemizde de doğaya ve çevreye dost, insan sağlığına zarar vermeyen bu üretim şeklini geliştirmek amacında olduklarını belirtti.

ŞAMPİYONLUK BAĞIŞI; 30 BİN LİRA

Buna göre, daha önce otel inşaatının asgari yüzde 50’sinin tamamlanmış olması koşulu genişletildi. Artık projesi Turizm Planlama Dairesi tarafından onaylanan ve inşaat izni mevcut İskele-Karpaz ve Güzelyurt-Lefke gibi yatırımda öncelikli yörelerdeki inşaatların yüzde 15, diğer yörelerde ise yüzde 30 seviyesinde olması krediye müracaat için yeterli olabilecek.

Girne Belediyesi, 2014-2015 sezonunda futbol birinci ligde şampiyon olup, süper ligde mücadele etmeye hak kazanan Türk Ocağı Limasol Spor Kulübü’ne 30 bin TL bağışta bulundu.

Bakanlıktan verilen bilgiye göre, bu tip yatırımlara 1,500,000 TL’ye kadar kredi verilebilecek.

Güngördü baloda, belediye meclisinin oy birliğiyle aldığı kararla kulübe 30 bin TL katkıda bulunmayı kararlaştırdıklarını ifade etti ve kulübe süper ligde başarı diledi.

Aynı zamanda, faiz destekli kredi programı uyarınca turistik konaklama tesislerine de işletme kredisi verilecek.

Türk Ocağı Limasol Başkanı Fahri Altınör ise Girne Belediyesi’nin her zaman kendilerine yardımcı olduğunu belirterek, yapılan katkıdan dolayı Girne Belediye Başkanı Nidai Güngördü ile meclis üyelerine teşekkürlerini sundu.

Belediyeden yapılan açıklamaya göre, Başkan Nidai Güngördü ile bazı meclis üyeleri, dün Türk Ocağı Limasol Spor Kulübü’nün şampiyonluk balosuna katıldı.


67

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

haberler

2015’TE DE SPONSOR TELSİM İŞTE SANAYİ ODASI’NIN YENİ YÖNETİMİ

İş Kadınları Derneği ile Telsim arasındaki işbirliği sürüyor. Başarılı kadın girişimcilerin ödüllendirileceği projeye bu yıl da Telsim sponsor oluyor.

68

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

Kıbrıs Türk Sanayi Odası, 29. Olağan Genel Kurul’un ardından seçimle belirlenen yeni yönetim kurulu ilk yönetim kurulu toplantısıyla, 30. Dönem Yönetim Kurulu’nda görev dağılımı yaptı.

Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çıralı Yönetim Kurulu Asbaşkanları Şenol Coşar ve Mustafa Ersözlü Yönetim Kurulu Saymanı Çavlan Paralik Yönetim Kurulu Sekreteri Sercan Görgüner Bahçeci

haberler

Genel Kurul’dan sonra yapılan ilk toplantıda Oda başkanlığına tekrar seçilen Çıralı, bu dönem içerisinde Kıbrıs sorunu başta olmak üzere dış konularda daha aktif olacaklarını, Sanayi Stratejisi projesiyle sanayi sektörünün geliştirilmesi konusunda kalıcı politikaların oluşturulmasını sağlayacaklarını ifade etti. Oda üyelerine de seslenen Çıralı, Sanayi Odası altsektörlerin temsil edildiği Danışma Meclisi seçimlerinin de yakın zamanda yapılacağını belirtirken, güçlü bir Sanayi Odası için güçlü bir meclise ihtiyaç duyulduğunu belirtti.

İş Kadınları Derneği Başkanı Semral Erel ve Telsim Genel Müdür Yardımcısı Fevzi Tanpınar’ın imzaladığı protokol ile yeni bir süreç başladı. 2015 Yılı Başarılı Kadın Girişimcileri Ödül Töreni’nde ödül verilecek kategoriler şöyle; Yılın Kadın Girişimcisi, Yılın Genç Kadın Girişimcisi, Yılın Bölgesinde Fark Yaratan Kadın Girişimcisi, Yılın Sosyal Kadın Girişimcisi, Safiye Nadir Onur Ödülü ve Telsim Özel Ödülü. Seçici Kurul; İş Kadınları Derneği, Telsim, Kıbrıs Türk Ticaret Odası, Kıbrıs Türk Sanayi Odası, Kıbrıs Türk Otelciler Birliği, Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası, İş Adamları Derneği, Genç Girişimciler Derneği, Genç İş Adamları Derneği, Doğu Akdeniz Üniversitesi Kadın Araştırma ve Eğitim Merkezi olmak üzere birer temsilci ve bir bağımsız ekonomistten oluşuyor.

İŞAD HEYETİ TÜRKKONFED TOPLANTISINDA Kıbrıs Türk İşadamları Derneği İstanbul’da TÜRKONFED’in 11. Olağan Genel Kurul toplantısına katıldı. Üyesi olduğu TÜRKONFED’in genel kurulunda İŞAD’ı, başkan Metin Şadi ve yönetim kurulu üyeleri Enver Mamülcüoğlu ve Özen Hürses temsil etti. Şadi tarafından yapılan yazılı açıklamada, TÜRKONFED yeni Başkanı Tarkan Kadooğlu ve Genel Sekreter Arda Batu ile temaslarda bulunulduğu ve en erken zamanda “Kıbrıs toplantısı” düzenleme yönünde alınan kararı uygulamak için harekete geçme planı yapıldığı kaydedildi. İŞAD heyetinin, genel kurul toplantısına katılan iş insanları ile de temaslar yaptığı ve özellikle Kıbrıs müzakere süreci hakkında görüş alış verişinde bulunduğu ifade edilen açıklamada, “Türk İş Dünyası’nın Kıbrıs’taki son olumlu politik gelişmeleri dikkatle izlediğinin tespitini yapan heyet, bu gelişmelerin bölge için faydalar getireceğinin vurgulandığını görmekten mutlu olduklarını da bu görüşmelerde ayriyeten tespit etmiştir” denildi.


69

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015

N

E EREDE E KADAR

?


ISPANAK

LİMON

ERİK

5,60 TL

1,69 TL

10,90 TL

1,83 TL

3,00 TL

5,95 TL

6,33 TL

7,62 TL

10,00 TL

15,95 TL

7,38 TL

13,90 TL

1,50 TL

0,59 TL

10,55 TL

2,48 TL

5,80 TL

5,59 TL

19,20 TL

12,81 TL

1,50 TL

1,50 TL

6,75 TL

6,06 TL

2,00 TL

1,95 TL

7,30 TL

5,49 TL

2,50 TL

2,79 TL

7,69 TL

6,03 TL

(KG)

(KG)

(KG)

70

Ekonomi Kıbrıs KARPUZ (KG)

Prestige

Haziran 2015

TAZE FASULYE

DOMATES

(KG)

(KG)

PATLICAN (KG)

BİBER YEŞİL

(KG)

*Not: Tüm fiyatlar; Sterlin kuru 4 lira 22 kuruş, Euro kuru 3 lira 5 kuruş baz alınarak hesaplanmıştır


5,00 TL

3,99 TL

5,99 TL

4,50 TL SEMİZ OTU

16,90 TL

8,99 TL

16,32 TL

(ADET)

19,90 TL TAVUK GÖĞÜS (KG)

35,00 TL

39,99 TL

25,32 TL

25,01 TL DANA KUŞBAŞI (KG)

2,90 TL

1,90 TL

7,55 TL

3,01 TL

71

Ekonomi Kıbrıs

SÜT (LT)

Prestige

Haziran 2015

3,90 TL

2,80 TL

8,44 TL

4,27 TL YUMURTA

1,99 TL

1,45 TL

2,95 TL

(6 ADET)

2,04 TL MAKARNA (0,5 KG)

3,40 TL

4,90 TL

4,89 TL

4,27 TL 95 OKTAN BENZİN (LT)

3,41 TL

3,99 TL

5,06 TL

4,20 TL

*Not: Tüm fiyatlar; Sterlin kuru 4 lira 22 kuruş, Euro kuru 3 lira 5 kuruş baz alınarak hesaplanmıştır

DIESEL

(LT)


EKONOMİ UKÜ KAMPÜSÜNDE ELEKTRİK ÜRETİMİ Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölüm Başkanı ve Rektör Koordinatörü Doç. Dr. Serkan Abbasoğlu tarafından 2011 yılında temelleri atılan güneş enerjisinden elektrik üretme santralinde son aşamaya gelindi. 900 bin metrekare alana kurulu olan Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi kampüsünün gün içindeki elektrik ihtiyacının tamamının karşılayacak projede, güneş panellerinin kurulması işlemlerine başlandı. Proje kapsamında kampüste bulunan binaların

72

çatıları, cepheleri, otoparkları ve kampüs arazisinin 11 bin 200 metrekarelik alanına özel yöntemlerle güneş panelleri uygulanacak. Aynı zamanda okulda Enerji Sistemleri Mühendisliği bölümünde okuyan öğrencilere canlı labaratuvar imkanı sağlayacak projede öğrenciler bölümlerinde aldıkları derslerin uygulamalarını ana enerji üretim merkezinde yapacak. Projenin toplam maliyeti 1.5 milyon euro olarak hesaplanıyor.

ÇÖZÜMÜN FATURASI 33 MİLYAR EURO

Ekonomi Kıbrıs

PrestigeSon günlerde Güney ve Kuzey’in ortak gündemi çözüm

Haziran 2015masası. Müzakerelere geri dönülmesi ile hızlanan diyalog

hesaplandığını, bugünkü koşullar altında ise bunun 33 milyar euroya yükseldiğini belirtiyor.

süreci, yeni başlıkları da beraberinde getiriyor. Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nde uzmanlar Kıbrıs sorununun çözümlenmesinin faturasını hesaplıyor. Ortaya çıkan ilk rakam 33 milyar euro. Buna ek olarak Maraş için ise ayrıca 5 milyar euro gerekiyor. Ekonomistler ve ekonomi analizörlerine göre yeni Federal Kıbrıs’ın ekonomik konularının Annan Planı temelinde olacağını yazan gazete 2004 yılında, çözümün maliyetinin 16 milyar Kıbrıs lirası ( 26 milyar euro) olarak

Çözümün faturası içerisinde, geri dönmeyecek olan göçmenlere yönelik tazminat, gerekli olan alt yapı çalışmalarının maliyeti, Kıbrıs Türk devletinin AB normlarına uyumlaştırılması, Kıbrıslı Türklerin yaşam seviyesinin ve kamu hizmetlerinin iyileştirilmesinin de yer aldığını belirtilirken, Kıbrıs Türk ve Kıbrıs Rum devletlerine olan yararlarına, yeniden birleşmenin ekonomik faydalarına, çözümün “tehlikelerine” de ayrıntılı bir şekilde yer veriliyor.Gazete Maraş ve limanın açılması için 5 milyar Euro’nun gerektiğine de dikkati çekti.

KIBRISLI FİRMALAR BOSNA HERSEK’TE Kıbrıs Türk Sanayi Odası organizasyonunda KKTC’den dört firma İstanbul Ticaret Odası’nın düzenlediği “Bosna Hersek 6. Türk Ürünleri Fuarı”na katıldı. KTSO’dan yapılan açıklamaya göre, bugün Başkent Saraybosna’da açılan fuar bu yıl altıncı kez düzenlendi.

Genel ticaret kapsamında ağırlıklı olarak gıda firmalarının stant kurduğu fuarın açılışını, İTO Başkanı İbrahim Çağlar, Türkiye’nin Saray Bosna Büyükelçisi Cihad Erginay, Bosna Hersek Dış Ticaret Odası Başkanı Nemanja Vasic yaptı. 15 bin metrekarelik alanda 60 firmanın katıldığı fuarda Con Trading Ltd., Koop Süt, M.Hacı Ali Ltd. ve Vento Trading (Girne Con) Ltd. Kıbrıs’ı temsil etti..


NOTLARI İŞSİZLİK TABLOSU KORKUTUYOR Dünya ekonomisini etkisi altına alan kriz, KKTC ekonomisinde de derin yaralar açmaya devam ediyor. Başbakanlık Devlet Planlama Örgütü (DPÖ), ülkedeki toplam işsiz sayısının 9 bin 320 kişi olarak açıkladı. İşsizlik oranında en yüksek bölge olarak da Güzelyurt’u işaret etti.

DPÖ Müsteşarı Muhtaroğlu, Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre toplam istihdamın 103 bin 149 kişi olarak tespit edildiğini ifade ederek, istihdamdaki gelişmeyi açıklayan önemli bir gösterge olan istihdam oranının KKTC genelinde yüzde 44.6 olarak hesaplandığını kaydetti.

DPÖ, işsizlik oranının KKTC genelinde yüzde 8.3 olarak hesaplandığını, işsizlik oranının KKTC genelinde erkeklerde yüzde 5.8, kadınlarda ise yüzde 12.8 olarak bulunduğunu paylaştı.

Muhtaroğlu, istihdam oranının yüzde 49.5 ile en yüksek Lefkoşa’da, yüzde 38.5 ile en düşük Güzelyurt’ta tespit edildiğini belirtti.

4G İHALESİ AĞUSTOS’A KALDI KKTC’nin Türkiye’den önce geçeceği söylentileriyle gündeme düşerek son dakikada Türkiye’ye kaptırılan 4G teknolojisinde, Türkiye Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’dan bir haber geldi. BTK, 4G ihalesinin 26 Ağustos’a ertelenmesine ilişkin karar, Resmi Gazete’de yayımlandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “4G ile zaman kaybetmeye gerek yok, iki yılda 5G’ye geçilmeli’’ dedikten sonra gözler 4G ihalesine çevrilmişti.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, 4G ihalesinin Prestige Haziran 2015 26 Mayıs’ta yapılacağını ilan etmişti. Ancak sonraki süreçte ihalenin 3 ay ertelenerek 26 Ağustos’ta yapılmasına karar verildi. Bakanlık gerekçe olarak, ‘’İhaleye katılacak isteklilerin teknik ve finansal hazırlıklarını tamamlayabilmek için ilave zaman talepleri’’ diye açıkladı.

GÜNEY’DE KRİZ ETKİSİ Küresel bazda yaşanan ekonomik kriz birçok ülkede olduğu gibi Güney Kıbrıs’ta da etkilerini gösteriyor. 2010 yılından bu yana Avrupa’da ve Amerika’da yaşanan bu ekonomik buhran havası ve engellenemez döviz hareketliliği nedeniyle Güney Kıbrıs’ta 7 bin’ den fazla şirket kapısına kilit vurdu. Sadece geçtiğimiz yıl bin 837 şirket kapatıldı. Bunların bin 674’ü gönüllü tasfiye iken 163’ü ise zorunlu olarak kapandı.

73

Ekonomi Kıbrıs

2010 yılında 750 işletmenin kepenk kapatmayı tercih etmesiyle birlikte bu sayı 2011’de 981 2012’de ise bin 144’e yükseldi. 2013 yılında Güney Kıbrıs’ın en büyük ikinci bankasının kapanması ile birlikte bin 478 şirket gönüllü olarak tasfiye edildi. Şirketlerin kapanmasının ardından işsizlik oranını da yükselen Güney Kıbrıs’ın şu anki işsizlik oranının %16 civarında olduğu kaydedildi.


Kendi işinin patronu olmak isteyenlere;

FRANCHISE FIRSATLARI FRESHIUM SALAD’S 2012 yılında Atanet LTD. ŞTİ. tarafından kurulan firma alanında uzman çalışanları ve farklı bakış açısı ile gıda sektöründe ilklere imza atıyor. Firma, gıda sektöründe salata, ızgara ve tavuk tava segmentinde faaliyet gösteriyor. Dünya lezzetlerini, hızlı servis konseptiyle alakart restoran görünümlü şubelerinde sunan marka, bu anlamda sektöründe ilk olma özelliği taşıyor.

MEAL BOX Meal Box; sağlıklı ve lezzetli yemeklerini özel bir sunumla müşterisine sunan “Gurme Ev Yemekleri” zinciridir. Hızlı bir ivme yakalayarak kısa sürede 17 şube sayısına ulaşmış, sadece online kanallar (444 9 434, mealbox.com.tr ve mobil uygulamalar) aracılığıyla sipariş alan paket servis restoran zinciridir. Şubeden moto-kurye ekibi ile evlere ve ofislere Türk mutfağının eşsiz lezzetlerini ulaştırmaktadır.

74

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

franchise

Haziran 2015

Sektör: Gıda Merkez Ülkesi: Türkiye Kuruluş Yılı: 2013 Bayilik Ücreti: 35.000 TL Yatırım Bütçesi: 300.000 - 400.000 TL Ortalama Kar Oranı: %25-25 Kardan Alınan Pay %4 Yer Seçimi: Var Personel Eğitimi: Var Proje Eğitimi: Var Pazarlama Eğitimi: Var

Sektör: Gıda Merkez Ülkesi: Türkiye Kuruluş Yılı: 20014 Bayilik Ücreti: 0 TL Yatırım Bütçesi: 55.000 TL Ortalama Kar Oranı: %35 Kardan Alınan Pay 0 Yer Seçimi: Var Personel Eğitimi: Var Proje Eğitimi: Var Pazarlama Eğitimi: Var


KIDS PARK&CAFE Markanın ve işletmenin kısa zaman içerisinde ilgi görmesi ve özellikle çocuklu ailelerin konuya pozitif yaklaşımlarına bağlı. Kids Park&Cafe‘nin kuruluşundan önce yapılan araştırma anketleri işletmenin çok kısa süre içinde çok daha iyi konumlara gelebileceğinin sinyallerini veriyor.

SELFIE SELFIE Mağazacılık, hazır giyim sektörünün her aşamasında edinilmiş 17 yıllık tecrübe ve bilgi birikimiyle hazırlanmış bir projenin uygulamaya konulması sonucunda faaliyetine başladı. Yüksek bir marka değerine sahip olan “SELFIE” markasını tescil ettirip her yaşa hitap eden modern koleksiyonu ve kaliteli ürünleriyle marka değerini çok daha ileriye taşımayı hedefliyor. SELFIE, bayan hazır giyim ürünlerini ve aksesuarlarını profesyoneller tarafından tasarlanmış bir vitrine ve modern bir dekora sahip mağazasında uygun fiyatlarla müşterileriyle buluşturmaktadır.

75

Ekonomi Kıbrıs

Sektör: Giyim-Yetiişkin Merkez Ülkesi: Türkiye Kuruluş Yılı: 2014 Bayilik Ücreti: 5.000 TL Yatırım Bütçesi: 35.000 - 50.000 TL Ortalama Kar Oranı: %200-300 Kardan Alınan Pay 0 Yer Seçimi: Var Personel Eğitimi: Var Proje Eğitimi: Var Pazarlama Eğitimi: Var

Prestige

Haziran 2015

franchise

Sektör: Çocuk - Eğitim - Oyun Merkez Ülkesi: Türkiye Kuruluş Yılı: 2011 Bayilik Ücreti: 0 Yatırım Bütçesi: 20.000 TL Ortalama Kar Oranı: Kardan Alınan Pay 0 Yer Seçimi: Var Personel Eğitimi: Var Proje Eğitimi: Var Pazarlama Eğitimi: Var


ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ekonomi

ÇELEN KAMBUROĞLU – BABİL BAHÇELERİ DİREKTÖRÜ

PROJESİ, GÜÇLÜ ALTYAPISI VE RENGARENK BİTKİLERİYLE

röportaj

BAHÇELERE PROFESYONEL BİR DOKUNUŞ

76

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

Ekiyor, biçiyor, çiziyor, tasarlıyor, yepyeni bir hayat veriyor. Son dönemde bahçe işlerine meraklanan herkes Çelen Hanım’ın kapısını çalıyor. Bahçeye merakınız yoksa bile Lapta’daki Babil Bahçeleri’ne giderseniz eğer, o andan itibaren ‘benim bahçem de böyle olur mu ki’ sorusunu sorabilirsiniz kendinize. İşte o soruyu soranları temsilen Çelen Hanım ile bahçe ekonomisini masaya yatırıyoruz. Bahçenizi gördük, çok da hoşumuza gitti. Benzer bir bahçe oluşturmak istiyoruz. Ne yapmalıyız? Nasıl başlıyor çalışma süreci?

O kadar çok dövizden, krizden, tedbirden bahsettik ki, biraz mola verelim. Yine ekonomiye devam edeceğiz gerçi, ama keyifli bir başlıkla; bahçe ekonomisini konuşacağız. El attığı bahçeye hayat veren, kendi bahçesini cennetten bir köşeye çeviren, ödüllü girişimci Çelen Kamburoğlu ile birlikteyiz.

Genelde herkes toprak üstüne bakıp hevesleniyor. Aynı bahçeyi hayal ediyor kendisi için. Fakat bunun hazırlık süreci çok önemli. Güzel bir bahçe için önce ekim değil, toprak önemli. Altyapıyı iyi kurmak gerekir. Otomatik sulama tesisatı büyük önem taşır. Düşünün ki bir evi yaparken önce temeli atıyoruz, sonra kat çıkıyoruz. Bahçede de öyle. Planlayarak gitmek en doğrusu.. Yoksa bir elinizde telefon, bir elinizde hortumla istediğiniz randımanı alamazsınız. Sağlıklı bir bahçe için her bitkiye, gereken suyun ulaşması lazım.

ekonomi


Peki hevesli ama bilinçsiz bir bahçe meraklısı düşünün. Öyle bir kişinin bahçesini nasıl özetlersiniz? Etrafıma baktığım zaman bir bahçenin bakımı ya çok kolay ya çok zor oluyor. Çok zor olduğunda bahçeye adım atmamaya başlıyorlar. Bir yerden yanlış başlıyorlar ve bu diğer yanlışları takip ediyor. Çok basit örnek olarak etrafınıza bir bakınız. Ben gittiğimde müşterilerime fırça atıyorum resmen.. Son gittiğim bahçede bir narenciye ekmiş, bir buçuk metre ileriye başka bir ağaç ekmiş. ‘Ya kızım bu tohum salacak’ diyorum..

77

Bir bahçenin önünden geçerken beğendiğiniz çiçeği alıp evinize ekiyorsunuz ama yanlış. Unutmayın ki nasıl her insanın birbirine kanı Ekonomi Kıbrıs Prestige ısınmıyorsa, bitkilerde de anlaşma unsuru var.

Haziran 2015

O yüzden bitkileri yerleştirirken çok önemli noktalara dikkat etmek lazım. Eğer evin konumuna bakmadan, etrafı incelemeden bitki yerleştirirseniz başarılı olmaz. Bitki ekimine her zaman dıştan başlarsınız. Doğusu batısı rüzgârın etkileneceği bölgeler tanımlanır. Önce bahçenizi koruma altına almanız lazım. Sonra bu bitkilerin ihtiyaçları.. Siz böyle söylüyorsunuz. Ama bir de sadece bitki satanlar var. Onlar da diyor ki, ‘her vatandaş kendinin peyzaj mimarıdır. Ne isterse onu eksin, nereye isterse oraya diksin’.. Katılıyor musunuz? Zaten en büyük sorun bu.. Satıcı da bilmiyor neyin ne olduğunu. Kökler tehlikeli mi değil mi, ne kadar su lazım, bunları bilmiyor, sadece satış yapıyor. Bilinçliler çok az maalesef. Bilinçlilerin bile çok eksiği var. Peki bu kadar eleştirdikten sonra ben biliyor muyum her şeyi, hayır.. Çünkü bu konu, çok derin bir konu.


78

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

İŞTE BAHÇENİN MALİYETİ Gelelim bu işin ekonomisine, yani maddi boyutuna.. Kullanışlı ve şık bir bahçe hazırlamak isterse vatandaş, neler yapmalı? En baştan vermek gerekir bu kararı. Yani ev inşaatıyla birlikte peyzaj yapılması gerek. Eğer inşaatçıyla birlikte çalışıyorsa, bahçe düzenlemesinin ücreti daha az olur. Peyzajcı sonradan gelirse, bazı değişikler yapması gerekiyor. Böyle durumlarda bazen astarı yüzünü geçiyor. O yüzden tüm ev yaptıracaklara tavsiyemdir ki, dışardaki ortamın peyzaja uygun yapılması gerekir. Örneğin sert zemin patikaların altına 3-5 boş boru yerleştirilirse, o zaman biz sulama kanalını rahatlıkla geçiririz. Eğer yapılmadıysa, sonradan yeni bir iş çıkıyor. Bu da maddi, manevi ve zaman kaybı oluyor. Artık müşteriler de bilinçlendi. Daha baştan çağırıyorlar. Oturup birlikte planlıyoruz. Sonradan uğraşmaktansa, hep ileriyi görmek lazım.. Genelde bütçe tükendiğinde bahçeye sıra geliyor. Fakat hep diyorum ki, yarın yapın ama doğru yapın. Aceleye getirmeyin bahçe işini. Çünkü yaptığınız her hata ekstra maliyete sebep oluyor. Aradan 5 ya da 6 yıl geçtikten sonra bir profesyonel çağırdığınızda, o ücreti tekrar ödeyeceksiniz. Unutmayın ki hatalı bir bahçeyi düzeltmek, sıfırdan yapmakla aynı. Ortalama bir bütçe verecek olursak bahçenin büyüklüğüne bağlı olmakla birlikte, 6 bin liradan başlıyor. En fazla olarak da 100 bin liraya kadar çıkıyor, bunun sonu yok..


EKONOMİ KIBRIS PRESTİGE 18. SAYI

ENLER

Geldik merakla beklenen ‘Enler’ köşemize. Geçtiğimiz sayının tek sayfalık özetini paylaşacağız sizinle. Daha doğrusu ‘enlerini’.. Gerçi küçük bir hatırlatma da yapalım burada. Kendi dergimiz diye söylemiyoruz, derginin her sayfası, her sayısı büyük beğeni topluyor. Ama burada en çok beğenileni paylaşacağız sizinle. Hem dergi okurlarından, hem de haber portalımıza gelen geri dönüşlerle yapılıyor bu değerlendirmeler. Hadi gelin Ekonomi Kıbrıs Prestige’de geçen sayı öne çıkan dört ayrı kategori ve dört ayrı konuya bakalım..

EN ÇOK BEĞENİLEN; Coldwell

Banker’ın Türkiye’deki rekor büyümesi ve CB Maximum’un aldığı ilk ödül, özellikle sosyal medyanın en çok konuşulanları arasındaydı. Aylin Pelin Onar’ın Ekonomi Kıbrıs Prestige ile yaptığı Facebook paylaşımı, hala yorum almaya devam ediyor.

EN ÇOK KONUŞULAN; Hünkar Diamond bu kategoride yerini alıyor. . Daha piyasaya çıkmadan merak uyandırmıştı, adım atar atmaz haberde de verdiğimiz gibi büyük bir rekor kırdı. Zarafetiyle ve keyifli içimiyle öne çıkan Hünkar Dİamond, daha şimdiden gelecek sayıda da ‘Enler’ sayfasının adayları arasında.

EN ÇOK TARTIŞILAN; İş dünyası

EN ÇOK İLGİ GÖREN; Nautilus

temsilcileriyle yaptığımız dövizin etkileri anketi büyük ses getirdi.

Diving School Direktörü Tevfik Camgöz’ün eşsiz su altı dünyası, geçtiğimiz sayının en çok ilgi gören sayfalarındandı.

Özellikle de KKTC otomotiv sektörünün lideri Mehmet Çangar’ın sözleri çok tartışıldı. Çangar’ın vergi sistemine yaptığı eleştiri, günlerce gündemden düşmedi.

Bu güzellikleri keşfetmek isteyenler her satırını büyük bir ilgiyle okudu..

79

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015


80

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


ABONELİK FORMU 0533 850 38 00 / 04 / 05 abone@ekonomikibris.com

Bedrettin Demirel Cad. Uğur Apt. No:6 Yenişehir/Lefkoşa

KIBRIS’IN EKONOMİ VE İŞ DÜNYASI DERGİSİ Ekonomi ve iş dünyasını takip etmek, Yeni yatırım fırsatlarından haberdar olmak, Gelişmeleri tarafsız ve güvenilir bir kaynaktan öğrenmek için doğru yerdesiniz. haber@ekonomikibris.com'a şirketinizle ilgili gelişmeleri gönderin, siz de bu sayfalarda yerinizi alın.

HEMEN ABONE OLUN.. ABONELİK BİLGİLERİ AD-SOYAD : FİRMA BİLGİLERİ : TESLİMAT ADRESİ : E-MAIL : TEL : ABONELİK TARİHİ : ABONELİK ADEDİ :

81

1 YILEkonomi Kıbrıs Prestige 12 SAYI Haziran 2015

100 TL


ABONELİK FORMU 0533 850 38 00 / 04 / 05 abone@ekonomikibris.com

Bedrettin Demirel Cad. Uğur Apt. No:6 Yenişehir/Lefkoşa

KIBRIS’IN EKONOMİ VE İŞ DÜNYASI DERGİSİ

82

Ekonomi ve iş dünyasını takip etmek, Yeni yatırım fırsatlarından haberdar olmak, Gelişmeleri tarafsız ve güvenilir bir kaynaktan öğrenmek için doğru yerdesiniz. haber@ekonomikibris.com'a şirketinizle ilgili gelişmeleri gönderin, siz de bu sayfalarda yerinizi alın.

HEMEN ABONE OLUN..

Ekonomi Kıbrıs

Prestige

Haziran 2015

ABONELİK BİLGİLERİ AD-SOYAD : FİRMA BİLGİLERİ : TESLİMAT ADRESİ : E-MAIL : TEL : ABONELİK TARİHİ : ABONELİK ADEDİ :

1 YIL 12 SAYI

100 TL


83

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


84

Ekonomi K覺br覺s

Prestige

Haziran 2015


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.