ALEVI DUSUNCE GURUBU

Page 84

72 Çokluk 2. şahıs iyelik eki ile iyelik kökenli şahıs ekinin yapısı : “babaz” Şimdiki zaman ekinde meydana gelen ses değişmleri: “geliyer”/ “geler” Duyulan geçmiş zaman ekinin tek şekilli olması: “ varmış”/ “varmiş” Teklik ve çokluk 1.şahs emir eklerindeki ses değişmeleri: “bahım” İstek eki –a/-e’nin işleklik derecesindeki farklılıklar: “giden”/ “gidek” Soru cümlesinin vurgu ile kurulması: “geldin?”87 Erzincan’da ağız, diğer il ağızlarından ayrı bir özellik göstermektedir. Erzincan ağzının çevre il ağızlarıyla çok az ortak yönü bulunmaktadır. Erzincan ağzı en çok Terekeme Uruğu (Kars yöresinde bir göçer topluluğu) ağzına yaklaşmaktadır.88 Gırtlaktan gelen “h” sesi, yerel ağzın en belirgin özelliklerindendir. Kars, Terekeme,”Azeri” ağızlarında çokça kullanılan bu ses sözcük ortasındaki ya da sonundaki “k” sesi yerine kullanılmaktadır. Tohdor: “Doktor” Gırh beş: “Kırk beş” Uzun “a” yerel ağızda en çok kullanılan seslerdendir. Bu ses olayı için ”Âlem”, “çâre”, “emânet” kelimelerini gösterilebilmektedir. “Sâli: Salı,” “yârin: yarın” örneklerinde de olduğu “a” sesinin Erzincan ağzında uzatıldığı görülmektedir. Erzincan ağzında “a” sesinin “ı” ve “e” seslerine dönüştüğü de görülür. “Çığır: “Çağır”, “Goley: Kolay” örneklerinde görüldüğü gibi “a” sesi ”y” sesinin etkisiyle kapalı “e” sesi olarak söylenmektedir. Ancak bu kesin bir kural değildir ve“y” sesinin olmadığı durumlarda kapalı “e” sesi görülmektedir. Erzincan ağzında “i” sesi de kapalı “e” sesine dönebilmektedir.

87 88

Leyla Karahan, Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması, Ankara 1996, s.53 Yurt Ansiklopedsi, Erzincan, 1982 s.2659


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.