Częstochowa

raty bądź też ścisłą współpracę ze spółdzielniami mieszkaniowymi i komunalnymi aby jak najszybciej dotrzeć do początkującego dłużnika. Monitorowanie środowisk zagrożonych bezdomnością i systematyczna pomoc z ośrodka pomocy społecznej była priorytetem dla większości badanych. Respondenci reprezentujący placówki całodobowego wsparcia za niezwłoczną potrzebę uznali remonty i doposażenie istniejących już placówek oraz zwiększenie w nich zatrudnienia. Kolejną potrzebą, którą wskazali respondenci jest zmiana przepisów dotycząca funkcjonowania ośrodka interwencji kryzysowej, aby fachowcy w nim zatrudnieni udzielali wsparcia osobom, które tego potrzebują, bez względu na zameldowanie czy jego brak. Jedna z respondentek widzi potrzebę uruchomienia warsztatu terapii zajęciowej dla bezdomnych kobiet: „W noclegowni przebywa kilka kobiet, które oczekują na miejsce w domu pomocy społecznej i ze względu na wiek i stan zdrowia nie są w stanie pomagać w placówce czy to przy sprzątaniu, gotowaniu czy innych pracach gospodarskich. Należałoby prowadzić z nimi terapię zajęciową, aby zajęły się czymś pożytecznym.” (B 6.). Ta sama respondentka widzi potrzebę upowszechnienia wolontariatu: „Chciałabym również wprowadzić do placówki ludzi z zewnątrz aby pracowali oni z matkami i dziećmi. Lecz to nie mogą być osoby przypadkowe, ponieważ specyfika sytuacji, w której znalazły się te kobiety, wymaga pewnego doświadczenia i wiedzy.” (B 6.). „Reaktywowałabym program „Starszy brat młodsza siostra”, który był kiedyś prowadzony w naszej placówce i który został wycofany i ograniczony tylko do rodzin zastępczych. Dzieci przebywające z matkami w placówce nie mają wzorców osobowych, przebywając w niej latami nie mają obrazu normalnie funkcjonującego domu, przebywają w gronie tych samych dzieci, które także przebywają w placówce. Koledzy szkolni raczej nie zapraszają ich do swoich domów, oni też nie zapraszają rówieśników do schroniska, bo po prostu się wstydzą. Gdyby działał program to wolontariusze biorący w nim udział zapraszaliby młodych mieszkańców schroniska do swoich domów, chodziliby z nimi do kina, na mecze i na koncerty. Pokazali by im choć namiastkę normalnego życia.” (B 6.). Kilku respondentów uznało, że utworzenie w mieście spółdzielni socjalnych dla osób bezdomnych byłoby dobrym rozwiązaniem, szczególnie dla byłych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych czy domów poprawczych. Dwóch badaczy wypowiedziało się, że w mieście powinien powstać ośrodek leczenia zamkniętego dla osób nadużywających alkoholu.

Opinie i wnioski wynikające z wypowiedzi nieoficjalnych i uwagi badacza  W ramach własnego podsumowania posłużę się wypowiedzią jednej z respondentek, która brzmi: „Nieformalne powiązania są to przyjaźnie między członkami poszczególnych instytucji, co się przekłada na wzajemne zrozumienie i dobrą współpracę. Środowiska osób, które pracują z bezdomnymi to szczególna grupa, Są to ludzie, którzy schylają się nad osobami bezdomnymi i są obecne tam, gdzie ich obecność jest w danej chwili potrzebna, np. na dworcu.” (B 3.).

Kompleksowe rozwiązania problemu bezdomności na terenie społeczności lokalnej wymagają zaangażowania sporych nakładów ludzkiej pracy i niebagatelnych sum pieniędzy. Trudno liczyć przy tym na wymierny zysk materialny. Jednak zorientowanie działań społeczności lokalnej na dobro jej mieszkańców (w tym bezdomnych) sprzyjać będzie identyfikacji i zaangażowaniu ludności w sprawy ich miasta.

Mimo przedstawionych powyżej regulacji sytuacja osób bezdomnych chcących skorzystać z usług służby zdrowia jest zła. Wiedzą tym wszystkie organizacje pomagające bezdomnym. Zwrócił na to uwagę również Rzecznik Praw Obywatelskich. Zdaniem rzecznika zarówno ustawa o pomocy społecznej, jak i ustawa o ubezpieczeniu w Narodowym 54 Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego